بیت کوین (Bitcoin) اولین شبکه بلاک چین غیرمتمرکز است که بزرگترین رمز ارز دنیا را با نماد اختصاری BTC ارائه میدهد. این ارز دیجیتال شهرت و قدرت فراوانی دارد و روزانه افراد بسیار زیادی به خرید بیت کوین اقدام میکنند. بااینحال، شبکه بیت کوین، نسبت به بلاک چینهای جدیدتر، فناوری محدودتری دارد و در زمینههای مختلفی، کاربران را با مشکل روبهرو میکند. این محدودیتها باعث شدهاند که توسعهدهندگان حوزه کریپتو به فکر آپدیت بیت کوین بیفتند.
در واقع، آپدیت BTC فرایندی است که ویژگیهای جدیدی را به شبکه بیت کوین میافزاید تا امکانات و خدمات ویژهای در اختیار کاربران قرار بگیرند. البته این فرایند به همین سادگیها نیست و توسعهدهندگانی که پیشنهاد بروزرسانی Bitcoin را ارائه میدهند، باید مراحل مختلفی را برای کسب مجوز سپری کنند. ازاینرو، در این مقاله از اکسبیتو، قصد داریم که نحوه بروزرسانی بیت کوین را مورد بررسی قرار دهیم.
بیت کوین چگونه رمز ارزی است؟
بیت کوین (BTC) یک ارز رمزنگاریشده است که نیازی به دولتها و بانکها ندارد. در واقع، بیت کوین یک ارز مجازی و همتابههمتا (P2P) محسوب میشود که قصد دارد مبادلات مالی آزاد و دموکراتیکی را برای همهی مردم دنیا فراهم کند. این ارز دیجیتال در سال 2009 توسط فردی ناشناس، با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو»، پایهگذاری شد. مبادلات BTC بر اساس یک شبکه بلاک چین یا دفترکل توزیعشده انجام میشوند.
شبکه بیت کوین با مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) فعالیت میکند. به این صورت که تعداد زیادی از کاربران در نقاط مختلف جهان، سیستمهای کامپیوتری خود را به این شبکه متصل کرده و تابع ریاضی پیچیده آن را حل میکنند. هربار که این تابع حل میشود، یک بلوک جدید به بلاک چین بیت کوین اضافه خواهد شد. سپس، تراکنشهای BTC در یک بلوک جدید قرار میگیرند. این فرایند تحتعنوان استخراج یا ماینینگ شناخته میشود و استخراجکنندگان بابت فعالیت خود، ارز دیجیتال بیت کوین را پاداش خواهند گرفت. ازاینطریق، شبکه بیت کوین برای ادامه حیات خود به هیچ شخص ثالثی وابسته نیست و با اتکا به میلیونها ماینر، اقتصادی آزاد را فراهم کرده است.
در سالهای اخیر، بیت کوین به یکی از ستونهای اصلی اقتصاد جهانی تبدیل شده و سرمایهگذاران زیادی به آن علاقه پیدا کردهاند. بهخاطر همین، روزانه افرادی زیادی، با مقاصدی گوناگون، به خرید و فروش بیت کوین اقدام میکنند. اگر شما هم به خرید بیت کوین علاقه دارد، بهراحتی میتوانید از طریق صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو، به خرید و فروش بیت کوین اقدام کنید. صرافی اکسبیتو امکان معامله انواع رمز ارزها را با بهترین قیمت و کمترین کارمزد برای شما فراهم کرده است.
تغییرات بیت کوین چگونه تایید می شوند؟
گفتیم که شبکه بیت کوین کاملاً مستقل است و به هیچ نهادی وابسته نیست. در واقع، ماینرها عناصر اصلی پیشبرندهی این بلاک چین هستند. ازاینرو، همین ماینرها یا گرهها در مورد انجام هرگونه آپدیت بیت کوین تصمیمگیری میکنند. آپدیت BTC میتواند شامل موارد مختلفی باشد که برخی از آنها عبارتاند از:
- رفع اشکالات نرمافزاری
- ایجاد تغییرات در پروتکلها
- افزودن ویژگیهای جدید به شبکه بیت کوین
- راهاندازی هاردفورک
- و...
تأیید پیشنهادات مربوط به بروزرسانی بیت کوین کاملاً به رأی گرهها بستگی داشته و هیچ شخص ثالثی نمیتواند در این زمینه اعمال نفوذ کند. بااینحال، آپدیت BTC نیاز به اجماع دارد؛ یعنی باید حداکثر گرهها با بروزرسانی بیت کوین موافق باشند تا در عمل، یک پیشنهاد اجرایی شود.
در نتیجه، گرهها باید در مورد یک پیشنهاد موجود تصمیمگیری کنند. چنین پیشنهادی توسط توسعهدهندگان حوزه بلاک چین ارائه میشود. یعنی افرادی که از نظر فنی نسبت به شبکه بیت کوین اشراف کامل دارند، با استفاده از دانش رمزنگاری خود، پیشنهاد آپدیت BTC را در اختیار گرهها میگذارند. این پیشنهاد تحتعنوان «پروپوزال بهبود بیت کوین» (Bitcoin Improvement Proposal) یا BIP ارائه میشود.
بی آی پی (BIPs) چیست و چگونه کار میکند؟
پروپوزال بهبود بیت کوین یا BIP یک سند فنی است که ایدههایی را درباره ایجاد تغییرات در این شبکه پیشنهاد میدهد. در یک BIP، ممکن است که دستورالعملهایی درباره جامعه کاربری ارائه شوند و یا اینکه این پروپوزال شامل ایدههایی برای آپدیت بیت کوین باشد. بااینحال، معمولاً BIPها تغییراتی اساسی را در بر میگیرند. این روش به بروزرسانی اتریوم شباهت دارد؛ چراکه در این شبکه نیز پیشنهادها توسط سندی به نام EIP ارائه میشوند.
در حالت کلی، BIPها نیروی محرکهای برای آپدیت بیت کوین و تکامل مداوم این شبکه هستند و آینده BTC را شکل میدهند. ازآنجاییکه بیت کوین شبکهای منبعباز به حساب میآید، هر شخصی میتواند یک BIP را ارائه کند تا گرهها در مورد اجرای آن تصمیم بگیرند.
انواع بی آی پی (BIPs) کدامند؟
اصولاً فرایند تأیید آپدیت بیت کوین به نوع BIP بستگی دارد. در واقع، پروپوزال بهبود بیت کوین به 3 گونهی مختلف تقسیمبندی میشود که در این بخش، قصد داریم آنها را برایتان شرح دهیم.
BIPهای هسته اصلی (Standards Track BIPs)
این پیشنهاد آپدیت بیت کوین باعث ایجاد تغییرات در پروتکل میشود. این تغییرات شامل نحوه اعتبارسنجی، شرایط بلوک، روشهای رمزنگاری و... هستند. همچنین، اگر در بروزرسانی بیت کوین هاردفورکی رخ دهد، چنین پروپوزالی میتواند نحوه تعامل زنجیره قدیمی با زنجیرههای جدید را تعیین کند. ازآنجاییکه یک پروپوزال بهبود هسته اصلی باعث ایجاد تغییراتی اساسی در پروتکل میشود، به اجماع گرهها نیاز دارد.
BIPهای اطلاعاتی (Informational BIPs)
BIPهای اطلاعاتی ایدهها و بینشهایی را درباره وضعیت آینده شبکه بیت کوین به اشتراک میگذارند. در این پروپوزال بهبود بیت کوین دستورالعملهایی کلی، مسائل مربوط به طراحی شبکه و یا اطلاعاتی درباره جامعه ارائه میشوند. ازآنجاییکه این BIPها صرفاً جنبهی اطلاعرسانی دارند، نیاز به اجماع نخواهند داشت.
BIPهای فرایندی (Process BIPs)
پرپوزالهای فرایندی که به «BIPهای اجماع» (Consensus BIPs) نیز شهرت دارند، دستورالعملها یا تغییراتی را در مورد مکانیزم تصمیمگیری یا اجماع بیت کوین ارائه میدهند. با اینکه این BIPها به پروپوزالهای اطلاعاتی شبیه هستند، اما به اجماع نیاز دارند و حداقل 90 درصد ماینرها باید به آنها رأی مثبت بدهند. این پیشنهادات آپدیت بیت کوین به موارد خارجی شبکه میپردازند؛ یعنی تأثیری بر کدهای هسته اصلی نخواهند داشت. برای مثال، پیادهسازی یک سافتفورک و یا بروزرسانی نرمافزار قدیمی استخراج، از طریق چنین پروپوزالی مطرح میشوند.
تغییرات بیت کوین چگونه تایید میشوند؟
دیدیم که پیشنهاد آپدیت بیت کوین تحتعنوان BIP ارائه میشود. بااینحال، ارائه یک پروپوزال برای بروزرسانی Bitcoin کافی نیست و به پشتسر گذاشتن مراحلی نیاز دارد. ازاینرو، در این بخش، مراحل تأیید آپدیت BTC را برای شما شرح خواهیم داد.
پیشنهاد (Proposal)
نویسندگان یک پروپوزال بهبود بیت کوین نظرات جامعه را در مورد طرح خود دریافت کرده و بازخوردها را بررسی میکنند. پس از اینکه نویسندگان، در مورد پیشنهاد آپدیت بیت کوین، به اطمینانی نسبی رسیدند، BIP خود را به «فهرست پستسِپاری» (mailing list) ارسال خواهند کرد.
بحث و بازخوردگیری (Discussion and Feedback)
پس از اینکه BIP در معرض نمایش قرار گرفت، جامعه بیت کوین پیشنهاد مورد نظر را مورد بررسی قرار داده و بحثهای مختلفی در این زمینه شکل میگیرند. در این گام، احتمال رد شدن BIP بسیار زیاد است؛ خصوصاً اگر پیشنهاد تکراری باشد و یا اینکه تضادهای زیادی را ایجاد کند. همچنین، ممکن است که یک پروپوزال آپدیت بیت کوین سالها در این مرحله بماند. چنین اتفاقی برای پیشنهاد تغییر سایز بلوک رخ داده است؛ زیرا اختلاف نظرهای فراوانی در مورد آن شکل گرفت.
رسیدن به اجماع (Consensus Building)
در این گام، جامعه بررسی خواهد کرد که آیا در مورد پروپوزال آپدیت بیت کوین به اجماع میرسد یا خیر. البته همانطور که گفتیم، BIPهای اطلاعاتی نیازی به اجماع ندارند و این مرحله فقط در مورد سایر نمونههای پروپوزال صدق میکند.
توافق (Agreement)
درصورتیکه جامعه در مورد مفید بودن طرح پیشنهاد بروزرسانی بیت کوین به توافق برسد و اجماع حاصل شود، طرح مورد نظر بهسوی گام اجرایی پیش خواهد رفت. در این مرحله، ویراستان پروپوزال بروزرسانی Bitcoin باید زوایای مختلف طرح پیشنهادی را بررسی کنند تا همهچیز بهدقت نوشته شده باشند.
هماهنگی (Coordination)
پس از توافق جامعه، توسعهدهندگان و ماینرها باید خود را برای بروزرسانی بیت کوین آماده کنند. ازآنجاییکه این تغییرات میتوانند شامل ایجاد هاردفورک و یا آپدیت نرمافزار استخراج باشند، برای ماینرها اهمیت فراوانی دارند.
مزایا و معایب بی آی پی (BIPs) چیست؟
حالا که با نحوه آپدیت BTC آشنا شدید، باید بدانید که پرپوزال بهبود بیت کوین نیز، مانند اغلب فرایندهای دنیای کریپتو، دارای مزایا و معایبی است. به همین خاطر، در این بخش، به مزایا و معایب BIPها میپردازیم.
مزایای بی آی پی (BIPs)
مزایای پروپوزالهای بروزرسانی بیت کوین عبارتاند از:
- این پیشنهادها میتوانند با افزایش مقیاسپذیری و کارایی شبکه بیت کوین، خدماترسانی به کاربران را بهبود ببخشند.
- BIPها نقش مهمی در کاربرپسندتر کردن شبکه بیت کوین دارند.
- یک پروپوزال بهبود بیت کوین اعتماد به این شبکه را افزایش میدهد و حتی میتواند بر روی قیمت بیت کوین نیز تأثیر مثبتی بگذارد.
معایب بی آی پی (BIPs)
معایب BIPها شامل موارد زیر هستند:
- در زمان بررسی نظری BIPها، ممکن است که پیادهسازی ساده به نظر برسد؛ اما در عمل، احتمال مغایرت با پروتکلها وجود دارد. در نتیجه، اگر یک پروپوزال بهبود بیت کوین بهاشتباه اجرایی شود، احتمال دارد که طیف وسیعی از سرمایهگذاران آسیب ببینند.
- الزام برای پیادهسازی یک پروپوزال بروزرسانی بیت کوین، میتواند گروههای متخاصمی را در جامعه ایجاد کند.
- گاهی یک BIP به انجام آزمایشاتی نیاز دارد که این آزمایشها ممکن است به پروتکل اصلی آسیب بزنند.
- ازآنجاییکه اجرای یک پروپوزال آپدیت بیت کوین به تعامل با جامعه وابسته است، گاهی باعث سردرگمی کاربران میشود.
نمونههایی از تغییرات موفق بیت کوین کدامند؟
تا اینجای مقاله، با نحوه آپدیت بیت کوین آشنا شدیم و مراحل کار را با هم بررسی کردیم. برای اینکه با این تغییرات بهتر آشنا شوید، قصد داریم که در ادامه، برخی از موفقترین نمونههای بروزرسانی Bitcoin را به شما معرفی کنیم.
سگویت (SegWit)
سگویت مخفف عبارت "Segregated Witness" بوده و یکی از معروفترین پیشنهادات بروزرسانی بیت کوین به حساب میآید. در واقع، این BIP با هدف بهبود مقیاسپذیری شبکه بیت کوین ارائه شد. با سگویت، امضاها از جزئیات تراکنشها جدا میشوند تا ازاینطریق، حجم تراکنشها کاهش پیدا کند. بنابراین، کاهش مقدار اطلاعات باعث میشود که تراکنشهای بیشتری در هر بلوک قرار بگیرند.
ازآنجاییکه سگویت یک آپدیت بیت کوین در زمینه وضعیت بلوکها بود، به توافق جامعه و هماهنگی با توسعهدهندگان و استخراجکنندگان این شبکه نیاز داشت. پس از پیادهسازی سگویت، سرعت تراکنشها بالاتر رفته و امنیت شبکه بیت کوین نیز افزایش یافت.
تپ روت (Taproot)
تپ روت یکی دیگر از BIPهای معروف بیت کوین است که انقلابی را در این شبکه ایجاد کرد. این پروپوزال بهبود بیت کوین با تمرکز بر بهبود حریم خصوصی و افزایش کارایی ارائه شد. در واقع، شرکت ارائهدهنده تپ روت قصد دارد که با بروزرسانی Bitcoin در زمینه نحوه ذخیرهسازی امضاهای دیجیتالی، ثبت تراکنشها در بلوکها را تسهیل کند.
از طریق تپ روت، چند کاربر مختلف میتوانند تراکنشهایشان را در کنار یکدیگر قرار داده و آنها را با یک امضا، به نام Schnorr، تأیید کنند. ازاینطریق، انجام تراکنشهای پیچیده در شبکه بیت کوین میسر میشود و حریم خصوصی افزایش چشمگیری خواهد داشت؛ زیرا تشخیص اینکه چه افرادی در یک تراکنش دخیل بودهاند، دشوار میشود.
از طرفی، تپ روت باعث کاهش فضای مورد نیاز برای تأیید تراکنشها شده و به شبکه بیت کوین کمک میکند تا قراردادهای هوشمند را در دسترس کاربران قرار دهد. ازآنجاییکه این آپدیت بیت کوین میتواند فضای ذخیرهسازی و کارمزد تراکنشها را کمتر کند، ایجاد قراردادهای هوشمند بر روی بیت کوین مقرونبهصرفه خواهد بود. در ضمن، تپ روت تمام این ویژگیها را در حین حفظ ماهیت غیرمتمرکز شبکه، ارائه میدهد.
سخن پایانی
بیت کوین بزرگترین و محبوبترین ارز دیجیتال دنیا محسوب میشود که امکان سرمایهگذاری، پرداختهای بینالمللی، حوالههای برونمرزی و... را برای کاربران کریپتو فراهم کرده است. ازاینرو، با آپدیت بیت کوین و افزودن ویژگیهای جدید به آن، میتوان انتظار داشت که این رمز ارز به یکهتازی خود در زمینه امور مالی غیرمتمرکز ادامه دهد. حتی برخی از کارشناسان معتقدند که بروزرسانیهای این شبکه بر روی قیمت بیت کوین نیز تأثیری مثبت میگذارند. البته انواع آپدیت BTC بهتازگی بر روی این شبکه اعمال شدهاند و باید منتظر ماند و دید که بیت کوین چگونه میتواند خودش را با پیشرفتهای دنیای کریپتو هماهنگ کند.