معرفی رمز ارز ریپل (XRP)
ریپل یک سیستم تسویه پرداخت و شبکه تبادل ارز است که میتواند تراکنشها را در سطح جهانی پردازش کند. این پلتفرم اساساً بهعنوان جایگزینی برای سیستم سوئیفت (SWIFT) برای تسویه پرداختها بین مؤسسات مالی بزرگ راهاندازی شد.
ریپل میتواند بهسرعت تایید کند که مبادله بهدرستی انجام شده است و در نتیجه بهعنوان یک واسطه قابل اعتماد بین دو طرف در یک معامله عمل میکند. این شبکه میتواند مبادلات انواع ارزهای فیات و ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین را تسهیل سازد.
هر زمان که کاربران تراکنشی را با استفاده از ریپل انجام دهند، شبکه مقدار کمی XRP را بهعنوان کارمزد از آنها کسر میکند. ال لی، عضو هیئتمدیره Onchain Custodian میگوید: «کارمزد استاندارد برای انجام تراکنشها در ریپل 0.00001 XRP تعیین شده که در مقایسه با کارمزدهای کلانی که بانکها برای انجام پرداختهای بینمرزی دریافت میکنند، بسیار پایین است.»
XRP نیز یک ارز دیجیتال بوده که بر روی دفترکل ریپل (XRP Ledger)، یک بلاک چین که توسط جد مککالب (Jed McCaleb)، آرتور بریتو (Arthur Britto) و دیوید شوارتز (David Schwartz) مهندسی شده است، اجرا میشود. مککالب و بریتو ریپل را تأسیس کرده و از XRP برای تسهیل تراکنشها در شبکه استفاده کردند. ازاینرو، شما میتوانید XRP را بابت سرمایهگذاری، بهعنوان ارز دیجیتال برای مبادله با رمز ارزهای دیگر یا برای تراکنش در شبکه ریپل خریداری کنید.
ریپل از استاندارد interledger استفاده میکند؛ یک پروتکل بلاک چین برای پرداخت در شبکههای مختلف که دفترکل (Ledger) دو یا چند بانک را به هم متصل کرده و در نتیجه واسطهها و کنترل مرکزی را از سیستم حذف میکند. همانطور که پروتکل اینترنت TCP/IP به کامپیوترها و سیستمهای مختلف اجازه میدهد تا با هم ارتباط داشته باشند، اینترلجر (interledger) دفتر کلها ( لجرها) را قادر میسازد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و بهاینترتیب هزینهها و فرآیند طولانی تراکنشهای بینمرزی را کاهش میدهد.
تاریخچه ریپل چیست؟
همانطور که در ابتدا ذکر کردیم، ریپل یک شرکت فناوری مالی متمرکز (فینتک) است که محصولات مختلفی را برای حل مسائل پرداخت جهانی از طریق سیستم حواله، تسویه پرداخت و مبادله خود ایجاد میکند. این شرکت که توسط توسعهدهنده نرمافزار رایان فوگر در سال 2004 تاسیس شد، در ابتدا با نام ریپل پی (Ripplepay) شروع به کار کرد. این دوره به قبل از اینکه بیت کوین، ارز دیجیتال پیشرو جهان، در کانون توجهات قرار گیرد، برمیگردد. ریپل (Ripple) بعداً توسط کریس لارسن و جد مککالب در سال 2012 تأسیس شد.
هدف ریپل شبیه به دیدگاه خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو بود؛ یعنی ایجاد راهی آسانتر، سریعتر و ایمنتر برای انجام تراکنشهای جهانی. فرق آن با Ripplepay این بود که به بلاک چین اتکا نداشت و در عوض، متمرکز به حساب میآمد.
مککالب، دیوید شوارتز و آرتور بریتو در سال 2011 شروع به ساخت دفترکل ریپل بهعنوان راهی برای از بین بردن محدودیتهای ذاتی بیت کوین کردند. در سال 2012، زمانی که شبکه ریپل راهاندازی شد، توکن XRP را برای کمک به عملکرد خود تولید کرد. لارسن که اکنون بهعنوان رئیس اجرایی ریپل و یکی از بنیانگذاران این شرکت فعالیت دارد، مدتی بعد به تیم ریپل پیوست.
ریپل از سال 2012 تا 2015 چندین بار نام تجاری خود را تغییر داد. ابتدا در سال 2012 نام آن از Newcoin به OpenCoin تغییر پیدا کرد. سپس در سال 2013 به ریپل لبز (Ripple Labs) تغییر برند داد. سرانجام، در سال 2015، نام آن برای آخرینبار به ریپل (Ripple) تغییر کرد.
ارز دیجیتال ریپل چه ویژگیهای منحصربهفردی دارد؟
ریپل بهدلیل ویژگیهای منحصربهفردش که آن را از سیستمهای مالی سنتی متمایز میکنند، در صنعت بلاک چین و پرداخت متمایز است. در ادامه به ویژگیهای منحصربهفرد این ارز دیجیتال میپردازیم:
متمرکز بودن
برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر، XRP متمرکز است و خود شرکت ریپل تمام دفاتر کل را کنترل میکند. این تمرکزگرایی ریپل را به یک گزینه مطلوب برای بانکها و موسسات مالی تبدیل کرده است.
عدم قابلیت استخراج
برخلاف اکثر رمز ارزهای دیگر، XRP قابل استخراج نیست. تمام 45.4 میلیارد توکن XRP که درحالحاضر در گردش هستند از همان ابتدا توسط ریپل تولید شدند. بخش باقیمانده در کیف پولهای امانی ریپل نگهداری میشود که میتوان آن را بهتدریج آزادسازی کرد تا عرضه XRP افزایش یابد.
کارمزد پایین
ریپل بهدلیل کارمزد و هزینههای پایین تراکنش خود متمایز است. این شبکه میتواند 1500 تراکنش در ثانیه را پردازش کند (برخلاف 4 تراکنش در ثانیه بیت کوین) که منجر به کاهش قابل توجه هزینههای تراکنش میشود.
ریپل نت
شبکه ریپل نت (RippleNet) برای ارائه گزینهای سریعتر، مقرونبهصرفهتر و سادهتر به بانکها برای انجام تراکنشهای فرامرزی طراحی شده است. RippleNet یک سیستم تسویهحساب فوری، یک شبکه تبادل ارز و حواله، و شرکتی بوده که پشت ریپل لجر (XRPL) قرار دارد و پرداختها را از طریق توکن XRP تسهیل میکند. ریپل نت جایگزینی برای شبکه سوئیفت محسوب میشود که هدف آن تغییر و سرعت بخشیدن به انتقال وجوه برونمرزی از طریق فناوری بلاک چین است. RippleNet با حذف چندین لایه لازم برای عملکرد سوئیفت، یک فرایند انتقال چند دقیقهای را امکانپذیر میکند و شفافیت تراکنش و تسویه تقریباً آنی را فراهم میسازد.
سرویس نقدینگی بر حساب تقاضا
از طریق سرویس نقدینگی بر حساب تقاضا (یکی از خدمات ریپل که از XRP برای تأمین نقدینگی تراکنشهای فرامرزی استفاده میکند) ریپل نیاز به حسابهای از پیش تامینشده را از بین میبرد. چنین راهحلی به ریپل اجازه داد تا با شرکتهای حواله و غولهای بانکی مانند Santander ،Bank of America و American Express شریک شود.
مؤسسات مالی میتوانند از Liquidity Hub برای تأمین نقدینگی برحسب تقاضا استفاده کنند و نیاز به حسابهای از پیش تأمینشده را از بین ببرند و هزینه و زمان مرتبط با پرداختهای فرامرزی را کاهش دهند.
دفترکل ریپل
XRP Ledger یک بلاک چین عمومی غیرمتمرکز است که امکان انتقال سریع، کمهزینه و آنی توکن XRP، ارزهای فیات و سایر داراییهای دیجیتال را فراهم میکند. همچنین این دفترکل متنباز است؛ به این معنی که هرکسی میتواند در فرایند توسعه آن مشارکت داشته باشد.
XRP Ledger در سال 2012 توسط کریس لارسن، مدیرعامل ریپل ساخته شد. در ابتدا، از آن برای پشتیبانی شبکه پرداخت ریپل استفاده میشد، اما از آن زمان توسط شرکتهای دیگری مانند Coil و Omni برای نوآوری بر روی مفاهیم مختلف وب۳ مورد استفاده قرار گرفت.
گیت ویها
گیت وی یا دروازهها (Gateways) که بهعنوان پلی بین ریپل و دنیای مالی سنتی عمل میکنند، میتوانند بانکها، صرافیهای ارز یا سایر نهادهای مالی باشند. این دروازهها واسطههای قابل اعتمادی هستند که انتقال داراییها را تسهیل میکنند.
فهرست گرههای منحصربهفرد
هر سرور در پروتکل XRP Ledger دارای Unique Node List یا UNL (فهرست گرههای منحصربهفرد) خاص خود است؛ لیستی از اعتبارسنجهایی که به آنها اعتماد دارد تا با هم تبانی نکنند و هر سرور بهطور مستقل تصمیم میگیرد که چه زمانی یک دفترکل اعتبارسنجی شود.
اگر بیش از 20 درصد از اعتبارسنجهای مورد اعتماد آفلاین باشند یا نتوانند با بقیه شبکه ارتباط برقرار کنند، شبکه اعتبارسنجی (Verification) دفترکل جدید را متوقف میکند؛ زیرا نتوانسته به حد نصاب برسد. این تضمین میکند که هیچ تراکنشی نمیتواند پس از نهایی شدن عوض شود. در چنین شرایطی، سرورهای باقیمانده همچنان آنلاین هستند و میتوانند دادههای تراکنشهای قبلی را ارائه دهند، اما نمیتوانند نتیجه نهایی و تغییرناپذیر تراکنشهای جدید را تایید کنند.
بااینحال، این یعنی که اگر چند اعتبارسنج کاملاً مورد اعتماد آفلاین شوند، شبکه میتواند ادامه فعالیت را متوقف کند. در UNL ریپل 34 اعتبارسنج وجود دارند؛ بنابراین اگر 7 نود یا بیشتر آفلاین شوند، فرایند متوقف خواهد شد. علاوهبر این، اگر یک یا دو اعتبارسنج برای مدتزمان طولانی آفلاین باشند، شبکه فضای کمتری برای اختلافنظر بین اعتبارسنجهای باقیمانده دارد، که باعث میشود زمان بیشتری برای دستیابی به اجماع نیاز باشد.
الگوریتم اجماع
شبکه ریپل از یک مکانیزم اجماع منحصربهفرد به نام الگوریتم اجماع پروتکل ریپل (Ripple Protocol Consensus Algorithm) یا RPCA برای اعتبارسنجی تراکنشها و دستیابی به اجماع بین شرکتکنندگان شبکه بهره میبرد.
هنگامی که یک کاربر تراکنشی را در دفتر XRP آغاز میکند، این تراکنش به همه گرههای شبکه مخابره میشود. هر گره بهطور مستقل تراکنش را تایید خواهد کرد تا مطمئن شود که معتبر است و قوانین دفترکل را رعایت میکند.
گرهها لیستی از تراکنشها را پیشنهاد خواهند کرد که معتقدند باید در دفترکل بعدی گنجانده شود. سپس این پیشنهادات با گرههای دیگر در شبکه به اشتراک گذاشته میشوند. در طول این مرحله، گرهها با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند تا در مورد مجموعهای از تراکنشها به توافق برسند که در دفترکل بعدی خواهند شد. الگوریتم اجماع تضمین میکند که همه گرهها در مورد اعتبار و ترتیب تراکنشها به توافق میرسند.
هنگامی که اکثریت قریب به اتفاق (80 درصد) گرهها بر روی تراکنشها توافق کردند، دفترکل نهاییشده در نظر گرفته میشود و تراکنشها به بلاک چین اضافه خواهند شد. پس از نهایی شدن، تراکنش تایید شده تلقی میشود و قابل برگشت نیست. این فرایند امنیت و یکپارچگی دفترکل ریپل را تضمین میکند.
سیستم تسویه پرداخت
ریپل یک شبکه و پروتکل پرداخت دیجیتال مبتنی بر بلاک چین است که از ارز دیجیتال خود، XRP استفاده میکند. تمرکز اصلی ریپل روی یک سیستم تسویه پرداخت (Payment Settlement System) و حواله است، مشابه سیستم سوئیفت برای انتقال پول و امنیت بینالمللی که توسط بانکها و واسطههای مالی با ارزهای مختلف استفاده میشود.
صرافی ارز جهانی
صرافی ارز جهانی ریپل (GCE) شبکهای جهانی از بانکها، مؤسسات مالی و ارائهدهندگان خدمات پرداخت است که از فناوری ریپل برای پرداختهای فرامرزی استفاده میکنند. GCE به شرکتکنندگان در شبکه اجازه میدهد تا به یک بازار غیرمتمرکز ارز خارجی (FX) برای تبادل و تسویه آنی ارز دسترسی داشته باشند.
مشارکت با برخی از بزرگترین موسسات مالی
ریپل با برخی از بزرگترین مؤسسات مالی جهان شراکتهای استراتژیک ایجاد کرده است. یکی از شراکتهای برجسته آن با سانتاندر (Santander)، یک بانک اروپایی پیشرو بوده که این همکاری به مشتریان بانک Santander اجازه میدهد تا پرداختهای بینالمللی سریع را انجام دهند و پتانسیل فناوری بلاک چین را در ارتقای خدمات بانکداری سنتی به نمایش بگذارند.
یکی دیگر از همکاریهای قابل توجه ریپل با امریکن اکسپرس (American Express)، یک بازیگر بزرگ در صنعت خدمات مالی است. امریکن اکسپرس استفاده از فناوری ریپل را برای پرداختهای تجاری به کسبوکار با هدف سادهسازی تراکنشهای فرامرزی و بهبود کارایی عملیاتی بررسی میکند. با اجرای آزمایشی راهحلهای ریپل، امریکن اکسپرس پیشرو در اتخاذ سیستمهای پرداخت مبتکرانه مبتنی بر بلاک چین است که میتواند شیوه انجام تراکنشهای جهانی موسسات مالی را متحول سازد.
علاوهبر این، مشارکت ریپل با SBI Holdings، یک شرکت خدمات مالی برجسته در ژاپن، منجر به راهاندازی صرافی ارزهای مجازی SBI شده است که از فناوری ریپل برای تسویه به ین ژاپن استفاده میکند. این همکاری تعهد ریپل را به همکاری با موسسات مالی معتبر برای پیشبرد پذیرش راهحلهای بلاک چین و تغییر چشمانداز سنتی پرداختها برجسته میکند. ریپل بهواسطه این مشارکتها، همچنان رهبری خود را در تسهیل پرداختهای بینمرزی یکپارچه و مقرونبهصرفه برای مؤسسات مالی در سراسر جهان نشان میدهد.
آیا ریپل ارزش سرمایه گذاری دارد؟
مشارکتهای بزرگ ریپل و تمرکز بر حل چالشهای پرداخت فرامرزی، آن را به یک بازیگر انقلابی بالقوه در صنعت مالی تبدیل کرده است. ضمن اینکه احساسات بازار نسبت به XRP پس از پیروزی ریپل در دادگاه علیه SEC بسیار مثبت شد و بسیاری به سرمایهگذاری در این ارز دیجیتال ایمان آوردند.
اگر ریپل به گسترش شبکه خود و افزایش شفافیت مقرراتی ادامه دهد، میتواند سرمایهگذاران نهادی بیشتری را جذب کند و بهطور بالقوه قیمت ارز دیجیتال XRP را افزایش دهد.
گفتنی است، XRP یک دارایی بسیار ناپایدار است و برای معاملهگران روزانه گزینه بسیار خوبی به شمار میرود؛ زیرا میتواند فرصتهای معاملاتی کوتاهمدت زیادی را ارائه دهد.
سخن پایانی
ریپل با ارائه راهحلهای کارآمد و ایمن برای تراکنشهای بینالمللی، گامهای مهمی در تغییر چشمانداز پرداختهای سنتی برداشته است. با شمار روبهرشد مشارکتها و تعهد به پذیرش فناوری بلاک چین در صنعت مالی، ریپل همچنان راه را برای یک سیستم پرداخت جهانی بههمپیوستهتر و یکپارچه هموار میکند. با توجه به افزایش تقاضا برای راهحلهای پرداخت سریعتر و مقرونبهصرفهتر از سوی سازمانها، کارشناسان آینده روشنی را برای ریپل متصورند.