موارد استفاده ریپل چیست؟

در دنیای بانکداری امروزی که سیستم‌هایی کند و قدیمی برای انتقال پول فعالیت دارند، ریپل (Ripple) و توکن بومی آن XRP تلاش می‌کنند یک اینترنت ارزش به نام RippleNet بسازند که با مجموعه قوانین یکپارچه خود راه‌حل‌های بخش مالی قرن ۲۱ را به‌سمت انتقال پول سریع و مقیاس‌پذیری ببرند. ازاین‌رو، در این مقاله از اکسبیتو همراه ما باشید تا موارد استفاده ریپل را با هم بررسی کنیم.

آشنایی با ارز دیجیتال ریپل (XRP)

شرکت Ripple Labs سازنده شبکه RippleNet بوده و هدف خود را ایجاد «اینترنت ارزش» یعنی راهی برای انتقال پول با سرعت انتقال اطلاعات عنوان کرده است. ایده ریپل ابتدا توسط رایان فاگر (Ryan Fugger) در سال ۲۰۰۴ میلادی مطرح شد و نام آن RipplePay بود که امروزه RumplePay خوانده می‌شود. این ایده در سال ۲۰۱۲ به مک کالب (McCaleb) و کریس لارسن (Chris Larsen) انتقال یافت که ابتدا OpenCoin را بنیان‌گذاری کردند و بعدا نام آن را Ripple Labs گذاشتند.

وجه تمایز مهم ریپل با دیگر ارزهای دیجیتال در تمرکز آن بر خدمت‌رسانی به بانک‌ها و ارائه‌کنندگان خدمات پرداخت با هزینه‌های تراکنش پایین‌تر و تسویه‌حساب‌های سریع است. ارسال یک تراکنش XRP از طریق شبکه ۴ ثانیه زمان می‌برد و XRP می‌تواند ۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه پردازش کند.

تفاوت دیگر XRP با دیگر ارزهای دیجیتال غیرقابل استخراج بودن آن است. وقتی Ripple Labs کار خود را آغاز کرد برابر ۱۰۰ میلیارد توکن XRP از پیش ضرب‌شده را ارائه داد و این پروتکل توکن دیگری را عرضه نخواهد کرد. این توکن‌ها به‌این‌ترتیب توزیع شدند:

• ۲۰ میلیارد توکن به بنیان‌گذاران ریپل اختصاص یافت.

• ۷ میلیارد توکن توسط شرکت Ripple Labs نگهداری می‌شوند.

• بیش از ۲۵ میلیارد توکن XRP به شرکت‌ها و افراد فروخته شدند.

• باقی‌مانده تقریبا ۴۸ میلیارد توکن در قالب یک قرارداد هوشمند قرار گرفتند که هر ماه ۱ میلیارد توکن را به‌نفع Ripple Labs آزاد می‌کند تا در نهایت کل ۱۰۰ میلیارد توکن به گردش درآیند.

هر توکن XRP قابل تقسیم تا ۶ عدد اعشار است و به کمترین واحد آن یعنی ۰.۰۰۰۰۰۱ XRP یک قطره (Drop) گفته می‌شود؛ ولی حداقل موجودی کیف پول حاوی XRP باید ۲۰ واحد از این توکن باشد. این سیاست برای کاهش تعداد حساب‌های کاربری در شبکه ریپل طراحی شده است.

شبکه RippleNet به چند جزء خدمت اولیه تقسیم می‌شود:

• xCurrent: یک سیستم پرداخت متمرکز بر بانک

• xRapid: فراهم‌کننده گردش نقدینگی از طریق XRP

• xVia: مجموعه‌ای از ابزارهای ساخت برنامهٔ کاربردی که به مشتریان اجازه می‌دهد از طریق رابط‌های برنامه‌نویسی به اتصال و ترکیب دو خدمت قبلی بپردازند.

در مورد متمرکز بودن ریپل بحث و جدال فراوانی وجود دارد. برای مثال کم بودن تعداد تأییدکنندگان ریپل از نکاتی است که مخالفان به آن اشاره می‌کنند. از سویی نظارت بر تراکنش‌ها و جلوگیری از فعالیت‌های پول‌شویی در شبکه نیز از استدلال‌های مخالفان است. با اینکه پروتکل ریپل متن‌باز بوده، اما باز هم پاسخ دقیقی به متمرکز یا غیرمتمرکز بودن آن نمی‌توان داد.

شبکه ریپل چگونه کار می‌کند؟

شبکه ریپل از پروتکل خود به نام RTXP برای انتقال ارزش در سراسر جهان استفاده می‌کند. شبکه ریپل شامل رایانه‌هایی است که تأییدکننده نامیده می‌شوند و در سراسر جهان پراکنده شده‌اند تا از یک بلاک‌ چین و دفترکل اشتراکی آن که نشان می‌دهد هر کسی مالک چه چیزی است، نگهداری کنند. کار تأییدکنندگان تضمین ارسال صحیح هر تراکنش در شبکه بر طبق قوانین پروتکل RTXP است. هر کسی می‌تواند به‌عنوان یک تأییدکننده فعالیت کرده و به نگهداری از شبکه ریپل کمک کند. وقتی یک تراکنش XRP در شبکه منتشر گردد، با حداقل ۸۰ درصد رای مثبت از سمت تأییدکنندگان پذیرفته شده و در دفتر کل Ripple ثبت می‌شود.

شرکت‌ها برای دسترسی به شبکه ریپل از دروازه‌ها (Gateway) استفاده می‌کنند. دروازه‌ها که معمولا توسط بانک‌ها اداره می‌شوند، به‌صورت نقاط ورودی ریپل برای تماس با افراد خارج از شبکه به کار می‌روند. این کار شبیه مراجعه به بانک برای دسترسی به سیستم بانکی است.

شبکه RippleNet و سرویسی به نام «گردش نقدینگی لحظه‌ای» (On-Demand Liquidity) به شرکت‌ها اجازه می‌دهد تا روش‌های انتقال پول خود در سطح جهانی را بهینه‌سازی کنند.

ریپل دو نوع ارز دارد؛ IOUها و XRP. مورد اول، یعنی IOUها نمایشی از بدهی بوده و توسط هر نوع دارایی جهان واقعی قابل انتشار هستند؛ ولی توکن XRP که ارز بومی RippleNet است، برای انتقال سریع پول در سراسر جهان استفاده می‌شود.

IOUها توکن‌هایی از شبکه ریپل به شمار می‌روند که در هر کیف پول ریپل قابل واریز هستند؛ ولی با سایر دارایی‌های موجود در کیف پول‌ها تفاوت داردند؛ زیرا هر کسی در شبکه ریپل می‌تواند یک IOU صادر کند، اما یک IOU نماینده چیزی که شما مالک آن باشید، نیست. در عوض یک IOU نماینده یک بدهی برای شما بوده و در واقع تعهد شما به بازپرداخت چیزی است که در زندگی واقعی دریافت کرده‌اید. وقتی یک IOU صادر شود، یعنی صادرکننده چیزی بدهکار بوده و وقتی IOU صادرشده توسط شخصی تحت مالکیت دیگری درآید یعنی شخص دوم از اولی طلبکار است.

از طرفی، کاربرد توکن XRP کمک به انتقال پول در شبکه ریپل است. بدین ترتیب که اگر بانکی بخواهد مقدار زیادی پول جابه‌جا کند، به‌جای کمک گرفتن از بانک‌های واسط، می‌تواند به‌طور مستقیم پول را به XRP تبدیل کند و آن را به بانک گیرنده انتقال دهد. اینجا بر خلاف IOU پرداخت بلافاصله نهایی شده و یک دارایی به گیرنده منتقل می‌شود و ریسکی در کار نیست.

کاربردهای ریپل چیست؟

ریپل کاربردهای بسیاری دارد، زیرا با وارد شدن به حوزه خدمات بانکداری می‌تواند تنوع بالایی از خدمات جایگزین روش‌های قدیمی بانکی عرضه کند. در ادامه با برخی از پرکاربردترین موارد استفاده ریپل آشنا می‌شوید.

حواله‌ها

ریپل با ارائه جایگزینی برای خدمت بانکی سوئیفت (SWIFT) که در سال ۱۹۷۳ طراحی شده و رویکردی کهنه به نظر می‌رسد، سعی دارد روشی سریع‌تر و ارزان‌تر را برای ارسال حواله‌های بین‌بانکی در سطح جهانی فراهم سازد. این خدمت پرکاربرد به‌ویژه با حذف نیاز به تبدیل پول در پرداخت‌های بین‌المللی بسیار راهگشا است. از سویی امکان تنظیم تعهدات پرداخت آتی یا به عبارتی حواله‌های زمان‌دار در نظام بانکی ارزش بالایی دارد.

انتقالات بانکی

با استفاده از ریپل انتقالات بانکی در شبکه ریپل با سرعت و سهولت صورت می‌گیرند. دیگر نیازی نیست به بانک‌های واسط مراجعه کرد و هزینه‌های انتقال را بالا برد. این ویژگی برای بنگاه‌های اقتصادی بسیار ارزشمند است و می‌تواند به‌خوبی آینده صنعت بانکداری را متحول کند.

تراکنش‌های خرد

از آنجا که توکن ریپل به اجزای کوچکی تا شش رقم اعشار قابل تقسیم است، امکان ارسال مبالغ خرد نیز در این شبکه وجود دارد. بدین ترتیب، می‌توان از ریپل برای پرداخت‌های خرده‌فروشی چه در فروشگاه‌ها و چه درگاه‌های پرداخت مجازی استفاده کرد.

مدیریت گردش نقدینگی

گردش نقدینگی بنا به تقاضا که از خدمات ریپل است که از XRP برای ارائه نقدینگی برای تراکنش‌های برون‌مرزی استفاده می‌کند. در نتیجه، ریپل نیاز به حساب‌های قبلا پُرشده را برطرف می‌سازد. بدین ترتیب ریپل می‌تواند به بازیگری در عرصه حواله‌های بین‌بانکی در کنار بانک‌های بزرگی مثل Santander، بانک آمریکا و امریکن اکسپرس تبدیل شود.

پرداخت‌های بین‌المللی و تراکنش‌های برون‌مرزی سریع‌تر

نظام بانکی سوئیفت که پرداخت‌های بین‌المللی را انجام می‌دهد با توجه به نیازهای روز دنیا کند و ضعیف است؛ اما راه‌حل‌های جدیدی مثل ریپل سهولت و سرعت بالاتری در اجرای این پرداخت‌ها داشته و به تقویت نظام بانکی با حذف نیاز به استفاده از بانک‌های واسطه با استفاده از خدمات و سرویس‌های مدرن می‌پردازند.

دارایی دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

با حرکت سریع بانک‌های مرکزی دنیا به‌سمت اجرای CBDC، ریپل خود را به‌عنوان یک توسعه‌دهنده باتجربه برنامه‌های کاربردی CBDC به نمایش گذاشت تا به پیاده‌سازی و استفاده از این ابزارهای مالی جدید کمک کند. ریپل پلتفرمی ارائه کرده است که به ضرب، مدیریت، تراکنش و تخریب CBDCها بر اساس دفترکل مبتنی بر فناوری پیشرفته می‌پردازد.

وام‌دهی نظیربه‌نظیر (P2P)

اگر توکن‌های XRP را به‌صورت سرمایه‌گذاری بلندمدت در نظر بگیریم، یک راه افزایش سود در کنار انتظار برای بالا رفتن قیمت توکن، وام دادن این توکن‌ها برای دریافت سود است. با استفاده از قراردادهای هوشمند در بستر بلاک‌ چین می‌توان با کمک سایت‌های درحال رشدی که خدمات وام‌دهی ارز دیجیتال عرضه می‌کنند، به‌شکلی امن و مطمئن به ارائه و دریافت وام با توکن XRP پرداخت. این نوع وام گرفتن تقریبا بدون ریسک است و تنها باید وثیقه کافی برای دریافت وام در اختیار داشته باشید. درحال‌حاضر، مراکز معتبری مثل صرافی ارز دیجیتال بایننس از وام‌دهی XRP پشتیبانی می‌کنند.

بیمه

با اینکه هنوز استفاده از ارزهای دیجیتال به‌جز پرداخت حق بیمه در صنعت بیمه به‌خوبی راه جا نیفتاده، ولی نیازهای درحال رشد بنگاه‌های اقتصادی و صنایع برای بیمه کردن محصولات و خدمات خود، راه‌های ورود XRP به صنعت بیمه را باز کرده است. امکانات استفاده از قراردادهای هوشمند در ارزهای دیجیتال مثل XRP امکان استفاده از آن در صنعت بیمه را به‌خوبی فراهم می‌سازند.

زنجیره تأمین

از جمله کاربردهای توکن XRP ردیابی اجناس و خدمات در زنجیره تأمین است. ریپل با XRP می‌تواند به‌شدت مدیریت زنجیره تأمین جهانی را متحول کند و کارآمدی آن را افزایش داده، هزینه‌ها را کاهش دهد و امنیت بیشتر و شفافیت بالاتری به ارمغان بیاورد. فریب و کلاهبرداری در خدمات زنجیره تأمین بسیار دیده می‌شود و ریپل با ماهیت فناورانه خود به‌خوبی می‌تواند با این مسئله مقابله کند.

قراردادهای هوشمند

با رشد بازار ارزهای دیجیتال به‌سمت مفاهیم جدیدی از قبیل امور مالی غیرمتمرکز، توکن‌های غیرقابل تعویض و متاورس، ریپل تلاش کرد تا با توسعه پروژه‌های انتشار NFT و با پیاده‌سازی قراردادهای هوشمند و ایجاد زنجیره‌های جانبی، یکپارچه‌سازی با دیگر پلتفرم‌ها را تسهیل کند.

در سال ۲۰۲۲ راه‌حل جدیدی عرضه شد که امکان پل زدن بین زنجیره‌ای را فراهم می‌کرد. بدین ترتیب، فرصت‌های جدیدی برای تأمین مالی غیرمتمرکز (DeFi) با متصل کردن پلتفرم ریپل به ماشین مجازی اتریوم (EVM) و زنجیره‌های سازگار غیر EVM مثل سولانا، نیر پروتکل، زنجیره هوشمند بایننس و فانتوم ایجاد شد.

آیا ریپل ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟

ارز دیجیتال ریپل با خدمتی که به بانک‌ها ارائه می‌کند می‌تواند آینده‌ای نویدبخش داشته باشد. بااین‌حال، نمی‌توان به‌دقت آینده را پیش‌بینی کرد. یکی از مشکلاتی که در برابر ریپل قرار دارد، تلاش بانک‌ها برای ساخت سیستم‌های مالی مشابه است که رقبایی سرسخت برای آن به شمار می‌روند. از سویی، یک رأی دادگاه در آمریکا که ریپل در آن مناقشه بازنده شد، تأثیر منفی بر آینده کاربردی این ارز دیجیتال گذاشته است.

!%Quote text="⚠️درحال‌حاضر (مارس 2024)، قیمت XRP تقریبا ۰.۶۳ دلار بوده و تحلیل‌های اقتصادی از امکان رشد آن تا ۱۰ دلار تا سال ۲۰۳۰ میلادی سخن می‌گویند که نکته قابل تأملی به نظر می‌رسد. " %!

بااین‌وجود، ریپل راهی طولانی در پیش روی خود دارد و ایجاد کاربردهای وسیع برای آن و عرضه خدمات سریع و ارزان در گذر زمان می‌توانند از آن ارز دیجیتال قدرتمندی در صنعت بانکداری بسازند. برای سرمایه‌گذاری در ریپل ضمن مطالعه مستندات موجود، حتما از کارشناسان خبره کمک بگیرید.

سخن پایانی

ارز دیجیتال ریپل (XRP) تلاش دارد جایگزین مناسبی برای خدمات قدیمی بانکی به‌ویژه سوئیفت باشد و از معدود ارزهای دیجیتال بوده که مشتریان هدف خود را بانک‌ها و موسسات مالی انتخاب کرده است. سرعت مناسب تراکنش ۳ ثانیه‌ای و حجم ۱۵۰۰ تراکنش در ثانیه آن گزینه‌های خوبی برای رشد این فناوری در اختیار می‌گذارند. این توکن که در صرافی‌های معتبری مثل اکسبیتو لیست شده است، با قابلیت‌های جذابی از قبیل حواله‌های بین‌المللی، قراردادهای هوشمند، پرداخت‌های آتی، وام‌دهی ارز دیجیتال و CBDC امید دارد تا بتواند سهم بزرگی را از بازار ارز دیجیتال دنیا کسب کند.