با ظهور بلاکچین و ارزهای دیجیتال، پروژه‌های گوناگونی در دنیای کریپتوکارنسی معرفی شده‌اند. اغلب این پروژه‌ها، برای پیشبرد اهدافشان، توکن اختصاصی خود را ایجاد کرده‌اند. در این میان، توکن‌های پروژه‌هایی که موفق بوده‌اند، به ارزهای دیجیتال معروفی تبدیل شده‌اند. همین مسئله، افراد زیادی را به سرمایهگذاری روی این ارزهای دیجیتال ترغیب کرده است. از طرفی، یکی از پروژه‌های سرشناسی که در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته و سرمایهگذاران را به خود جذب کرده، پروتکل آوه (Aave) و توکن اختصاصی آن، یعنی AAVE، بوده است. در نتیجه سرمایهگذاران زیادی به ارز AAVE تمایل نشان داده‌اند.
از سوی دیگر، برای سرمایهگذاری روی هر ارز دیجیتالی، باید آن ارز را به‌طور بنیادین مورد تحلیل قرار داد و یکی از بهترین روش‌های بررسی یک ارز دیجیتال، مطالعه‌ی دقیق وایت پیپر (White Paper) آن است. وایت پیپر، برگه‌ی سفید یا سپیدنامه، متنی است که توسط بنیان‌گذاران یک ارز دیجیتال ارائه شده و به‌عنوان شناسنامه‌ی آن ارز در نظر گرفته میشود. این برگه، دلایل و اهداف ایجاد یک پروژه‌ی ارز دیجیتال را به‌روشنی بیان می‌کند. به همین خاطر در این مقاله به‌سراغ وایت پیپر پروژه و ارز دیجیتال AAVE رفته‌ایم، تا با بررسی دقیق آن، به ارزش واقعی ارز AAVE پی ببریم. مطالعه‌ی وایت پیپر AAVE، در پیش‌بینی آینده‌ی این ارز، به شما کمک می‌کند.
معرفی پروژه و ارز دیجیتال AAVE
پروتکل آوه (Aave) که در سال 2020 و توسط بنیان‌گذاران پلتفرم Ethlend ارائه شد، یک پروتکل وام‌دهی غیرمتمرکز است. هدف اصلی از راه‌اندازی این پروتکل، آسان‌کردن پرداخت و دریافت وام برای همگان در سرتاسر جهان بود. در نتیجه، مدیران این پروژه با درک محدودیت‌های سیستم‌های سنتی وام‌دهی، به راه‌اندازی پروتکل Aave اقدام کردند.
ارز دیجیتال AAVE توکن اختصاصی پروتکل آوه است. این ارز کاربردی، یک توکن ERC-20 بوده و به پیشبرد اهداف پروتکل آوه کمک می‌کند. بنابراین کارایی‌های متفاوتی در فرایند لندینگ (Lending) یا وام‌دهی دارد. همین کاربردهای گسترده است که ارز دیجیتال AAVE را به رمز ارز محبوب و آینده‌داری تبدیل می‌کند.
بررسی وایت پیپر ارز دیجیتال AAVE
در ابتدای وایت پیپر AAVE، به معرفی پروتکل آوه می‌پردازد. در ابتدا بنیان‌گذاران این پروژه، پلتفرم Ethlend را برای ارائه‌ی خدمات وام‌دهی، عرضه کردند. این پلتفرم به‌صورت همتابه‌همتا (P2P) عمل می‌کرد. یعنی هرکسی که می‌خواست وام دریافت کند، مبلغی را به‌طور مستقیم از یک فرد وام‌دهنده دریافت می‌کرد. اما با تولد پروتکل Aave فرایند وام‌دهی این پلتفرم تغییر کرد. به این صورت که به‌جای ارائه‌ی همتابه‌همتای وام، از استخرهای نقدینگی استفاده میشود. در نتیجه ارزهای دیجیتال وام‌دهندگان در فضایی به‌نام استخر نقدینگی جمع‌آوری شده و سپس به متقاضیان وام داده میشود.
یکی از مشکلاتی که در فرایند قبلی وجود داشت، عدم هماهنگی بین مبلغ درخواستی و مقدار ارائه‌شده توسط وام‌دهندگان بود. بنابراین، با استفاده از استخر نقدینگی این مشکل برطرف شد و سرعت عملیات وام‌دادن بسیار بالا رفت. از طرفی، محاسبه‌ی نرخ بهره برای وام‌دهندگان و وامگیرندگان به صورت زیر است:
- وامگیرندگان: مقدار بهره‌ای که هر متقاضی وام باید پرداخت کند، بستگی به مقدار مبلغ موجود در استخر نقدینگی دارد. بنابراین با کاهش مقدار نقدینگی در استخر، میزان نرخ بهره‌ی پرداختی افزایش می‌یابد.
- وام‌دهندگان: میزان بهره‌ی پرداخت‌شده به وام‌دهندگان به مقدار بهره‌ای که اشخاص وام‌گیرنده باید بپردازند، بستگی دارد.
مفاهیم اساسی مربوط به پروتکل Aave
هر استخر نقدینگی دارای ذخایری از ارزهای دیجیتال گوناگون است. مجموع این ارزها در بلاک چین اتریوم (Ethereum) ذخیره شده و به‌عنوان نقدینگی کل در نظر گرفته میشود. نکات زیر در فرایند وام‌دهی اهمیت دارند:
- همه‌ی افراد می‌توانند از آوه وام دریافت کنند، به‌شرطی که مبلغ بیشتری را نسبت به وام دریافتی، به‌عنوان وثیقه در اختیار پروتکل بگذارند.
- افراد برای ارائه‌ی وثیقه، فقط می‌توانند از ارزهای کم‌ریسک استفاده کنند.
- میزان ارائه‌ی وام، به مقدار نقدینگی موجود در استخر بستگی دارد.
- سقف زمانی‌ای برای بازپرداخت وام وجود ندارد.
- افراد میتواند وام خود را به‌مرور و یا در یک‌دفعه بازپرداخت کنند.
- در صورت نوسان زیاد قیمت یک ارز، ممکن است که وام به‌طور خودکار منقضی شود. این اتفاق زمانی می‌افتد که میزان ارزش وثیقه، به کمتر از مقدار مشخص‌شده برای انحلال وام برسد.
ساختار کلی پروتکل Aave به چه شکل است؟
هر پروتکلی برای انجام صحیح عملیات خود، از اجزای مختلفی تشکیل میشود. این اجزا باید در هماهنگی کامل با یکدیگر باشند. بنابراین پروتکل آوه نیز از بخش‌های گوناگونی تشکیل شده است، که در این بخش به توضیح آنها می‌پردازیم.
قرارداد هسته‌ی مرکزی استخر وام
قرارداد هسته‌ی مرکزی استخر وام قلب تپنده‌ی استخر وام‌دهی است و کارایی‌های زیر را دارد:
- مشخص‌کردن وضعیت ذخیره‌سازی و حجم کل دارایی‌های موجود در استخر نقدینگی
- تمام محاسبات لازم را شامل نرخ بهره، حجم کلی و ... انجام میدهد.
قرارداد اطلاعات استخر وام
این قرارداد، در یک لایه بالاتر از قرارداد قبلی عمل می‌کند و با پردازش اطلاعات، داده‌ها را در اختیار استخر وام‌دهی می‌گذارد. کاربردهای این قرارداد عبارت‌اند از:
- میزان کل موجودی استخر نقدینگی را بر اساس اتریوم محاسبه می‌کند، تا مشخص کند که چه میزان وام را می‌توان به متقاضیان پرداخت کرد.
- اطلاعات را در سطحی بالاتر بررسی می‌کند تا امکان مطالعه‌ی شفاف آنها فراهم باشد.
- ارزش وام پرداختی و میزان انحلال آن را مشخص می‌کند.
قرارداد استخر وام
قرارداد استخر وام، از دو قرارداد قبلی، برای انجام فعالیت‌های زیر استفاده می‌کند:
- انجام مراحل وام‌دهی
- بازپس‌گیری وام
- انحلال وام در صورت لزوم
⚠️ یکی از مهم‌ترین اقدامات قرارداد استخر وام، ایجاد aToken است. این قرارداد در هنگام انجام عملیات وام‌دهی، توکن‌های aToken را معادل با مبلغ موجود در استخر ایجاد می‌کند. مجموع این توکن‌ها، نشان‌دهنده‌ی کل نقدینگی است و هر وامی که به اتمام می‌رسد، توکن‌های ایجادشده برای آن، سوزانده می‌شوند.
قرارداد نرخ بهره
این قرارداد، اطلاعات مورد نیاز را برای به‌روزرسانی نرخ بهره در خود نگه‌داری کرده و در نتیجه بر اساس این اطلاعات، نرخ بهره را برای هر وام مشخص می‌کند. این قرارداد از فرمول‌های پیچیده‌ای برای مشخص‌کردن نرخ بهره سود می‌برد و با توجه به میزان نقدینگی موجود در استخر، نرخ بهره‌ی هر وام را تعیین می‌کند.
سطح حاکمیت Aave
آوه یک پروتکل غیرمتمرکز وام‌دهی است و تمام تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی آن، توسط خود کاربران گرفته میشود. هر تصمیمی که توسط کاربران Aave گرفته شود، باید حتماً مورد توجه قرار گیرد و در کلیت پروژه پیاده‌سازی شود. حاکمیت پروتکل آوه در دو سطح صورت می‌گیرد:
- حاکمیت پروتکل: در این نوع از نظرسنجی‌ها، تصمیماتی درباره‌ی مدیریت کلی پروتکل و قراردادهای هوشمند آن گرفته میشود. از این نظر Aave یک سازمان غیرمتمرکز مردمی محسوب شده و تمام تصمیمات آن توسط خود کاربران گرفته میشود.
- حاکمیت استخر: در این نوع نظرسنجی‌ها درمورد استخرهای نقدینگی تصمیم‌گیری میشود. هر یک از کاربران، با توجه به میزان وثیقه‌ای که در استخر نقدینگی دارند، می‌توانند در نظرسنجی‌ها تأثیرگذار باشند. میزان نقدینگی هر فرد، با توکن‌های aToken محاسبه میشود.
قرارداد استخر وام چگونه عمل می‌کند؟
این قرارداد طوری طراحی شده است که به کاربران اجازه میدهد تا با استخر نقدینگی تعامل داشته باشند. این تعامل شامل موارد زیر است:
سپرده‌گذاری: همه‌ی کاربران می‌توانند دارایی‌هایشان را در استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کنند. این پروتکل برای سپرده‌گذاران هیچ محدودیتی را در نظر نگرفته است.
- بازپس‌گیری: کاربران می‌توانند ارزهای خود را از استخرهای نقدینگی پس بگیرند.
- وام‌گیری: هر شخصی که متقاضی دریافت وام باشد، میتواند با ارائه‌ی وثیقه‌ای ارزشمندتر از مقدار وام، از استخر نقدینگی وام دریافت کند.
- بازپرداخت: وامگیرندگان در هر زمانی که تمایل داشته باشند، می‌توانند کل مبلغ وام و یا بخشی از آن را، به‌همراه مقدار بهره‌ی وام، به استخر نقدینگی بازپرداخت کنند.
- مبادله: کاربرانی که در حال حاضر وامی را دریافت کرده‌اند، می‌توانند میزان ارز دریافتی را با یک ارز دیگر معاوضه کنند.
- خرید وثیقه: افرادی که وامی را در اختیار ندارند، می‌توانند مبلغ وثیقه‌ی وامگیرندگان را با مقداری تخفیف بخرند. این مسئله باعث انحلال 50 درصد از قرارداد وام میشود.
فرایند توکنیزه کردن در آوه چگونه است؟
پروتکل Aave یک استراتژی توکن‌سازی یا توکنیزه کردن را برای وام‌دهندگان ایجاد کرده است. این استراتژی به این صورت عمل می‌کند که وقتی مقداری ارز از وام‌دهندگان دریافت میشود، دقیقاً معادل آن ارزها، توکن‌های aToken را ایجاد می‌کند. در طول فرایند یک قرارداد وام، مقدار این توکن‌ها، به‌خاطر دریافت بهره، مدام افزایش می‌یابد. توکن‌های aToken بر اساس استاندارد ERC-20 کار می‌کنند. از طرفی گفتیم که میزان نرخ بهره بر اساس نقدینگی استخر وام مشخص میشود، در نتیجه حجم نقدینگی توکن‌های aToken است که میزان نرخ بهره را در طول زمان، مشخص کرده و یا تغییر میدهد.
نرخ بهره در Aave چگونه محاسبه میشود؟
از آنجایی که بازار ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی دارد و قیمت این ارزها مدام تغییر می‌کند، پروتکل‌های وام‌دهی نمی‌توانند مبلغ ثابتی را برای نرخ بهره مشخص کنند. بنابراین شرایطی مثل تغییرات ناگهانی قیمت، تغییر قوانین بانکی و ... روی نرخ بهره‌ی وام‌ها تاثیر گذار است. در نتیجه، پروتکل Aave برای اینکه میزان نرخ بهره‌ی یک قرارداد وام را بتواند در طول زمان ثابت نگه دارد، از دو روش زیر استفاده می‌کند:
- محدودیت‌های زمانی: پروتکل آوه برای کاربرانی که متقاضی نرخ بهره‌ی ثابتی هستند، محدودیت‌های زمانی بازپرداخت را در نظر می‌گیرد. البته محدودیت زمانی بازپرداخت با سیاست‌های Aave هماهنگ نیست، اما به‌خاطر ارائه‌ی نرخ بهره‌ی ثابت، مجبورند که از این روش استفاده کنند.
- محدودیت‌های نرخ: این پروتکل برای کاربرانی که با تعیین زمان بازپرداخت مشکل دارند، محدودیت نرخ بهره را در نظر گرفته است. یعنی نرخ بهره‌ی این وام‌ها متغیر است، اما اگر که در طول زمان نسبت به نرخ بهره‌ی اولیه، افزایش زیادی داشته باشد، با استفاده از ترفندهایی، سقفی برای افزایش نرخ بهره در نظر گرفته میشود.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید، پروتکل Aave میخواهد که با ارائه‌ی یک سیستم وام‌دهی غیرمتمرکز، کاستی‌های سیستم بانکی سنتی را برطرف کند. بنابراین از آنجایی که کارشناسان، آینده‌ی بازارهای مالی را غیرمتمرکز پیش‌بینی می‌کنند، می‌توان پروتکل آوه را یکی از سیستم‌های وام‌دهی موثر در آینده‌ی بازارهای مالی محسوب کرد. در نتیجه با افزایش شهرت و محبوبیت پروتکل آوه، می‌توان انتظار داشت که ارز دیجیتال Aave نیز محبوبیت بیشتری کسب کند.
به همین خاطر، در این مقاله به بررسی کامل وایت پیپر ارز دیجیتال AAVE و پروژه‌ی آن پرداختیم. مطالعه‌ی وایت پیپر AAVE به شما کمک می‌کند که با تحلیل بنیادین این ارز، بتوانید ارزش واقعی آن را درک کنید. بنابراین با مقایسه‌ی ارزش واقعی AAVE با قیمت روز آن، دید خوبی نسبت به آینده‌ی این ارز خواهید داشت.
