ترس از کلاهبرداری در بازار ارزهای دیجیتال به هرجایی که پول در رفت‌وآمد باشد، هکرها و کلاه‌بردارها هم در آن‌جا هستند. چندین روش کلاهبرداری با ارزهای دیجیتال در فضای بلاکچین وجود دارد. برخی از رایجترین روش‌ها عبارت‌اند از: باج‌گیری، صرافی‌های جعلی، هدایای جعلی، فیشینگ در سوشال مدیا، بدافزارهای کپی پیست، ایمیل‌های فیشینگ، طرح‌های پانزی و هرمی و باج افزار. در این مقاله قصد داریم در مورد هر یک از این روش‌ها صحبت کنیم تا شما با این روش‌ها و چگونگی مقابله با آن‌ها آشنا شوید. در اینجا یاد می‌گیرید که چگونه از رایجترین کلاهبرداریهای بیت کوین جلوگیری کنید و دارایی‌های ارز دیجیتال خود را ایمن و سالم نگه دارید.
کلاهبرداری بیت کوین
هرزمانی که یک تکنولوژی جدید در جهان معرفی می‌شود، کلاه‌برداران به دنبال روش‌های کلاهبرداری از این تکنولوژی جدید می‌روند. متأسفانه بیت کوین به دلیل اینکه یک ارز دیجیتال بدون مرز است، فرصت خوبی را به کلاه‌برداران ارزهای دیجیتال می‌دهد. ماهیت غیرمتمرکز بیت کوین به شما این امکان را می‌دهد که کنترل کاملی بر روی سرمایه‌گذاری خود داشته باشید. بااین‌حال، غیرمتمرکز بودن ترسیم یک چارچوب نظارتی و اجرای قانون مناسب را نیز دشوارتر میکند.
اگر کلاه‌برداران موفق شوند هنگام استفاده از بیت کوین شما را فریب دهند تا اشتباه کنید، ممکن است درنهایت بیت کوین شما را بدزدند و عملاً هیچ کاری نمی‌توانید برای بازیابی رمز ارز خود انجام دهید. به همین دلیل درک نحوه عملکرد کلاه‌برداران و یادگیری نحوه شناسایی آن‌ها بسیار مهم است. روش‌های کلاهبرداری زیادی برای بیت کوین وجود دارد که باید مراقب آن‌ها باشید، اما برخی از آن‌ها رایج‌تر هستند.
کلاهبرداریها و راه‌های جلوگیری از آن
در اینجا قصد داریم تا رایجترین روش‌های کلاهبرداری بیت کوین و نحوه جلوگیری از آن‌ها را برای شما بیان کنیم.
باج‌گیری
باج‌گیری، روشی شناخته‌شده است که توسط کلاه‌برداران استفاده می‌شود. در این روش کلاه‌برداران شخص را تهدید به انتشار اطلاعات حساس می‌کنند. در این صورت باید هرچه که می‌خواهند به آن‌ها پرداخت کنید. این پرداخت معمولاً به‌صورت ارز دیجیتال، به‌ویژه بیت کوین انجام می‌شود. باج‌گیری توسط کلاه‌بردارانی انجام می‌شود که اطلاعات حساسی را درباره شما پیدا و جعل می‌کنند و از آن اطلاعات استفاده می‌کنند. آن‌ها شما را مجبور می‌کنند تا به آن‌ها بیت کوین یا ارزهای دیجیتال دیگر بدهید.
بهترین راه برای جلوگیری از باج‌گیری کلاه‌برداران این است که در انتخاب اعتبار ورود به سایت‌ها، سایت‌هایی که به‌صورت آنلاین از آن‌ها بازدید می‌کنید و اطلاعاتی که به دیگران می‌دهید دقت کنید. همچنین بهتر است که در صورت امکان از احراز هویت دومرحله‌ای استفاده کنید. اگر اطلاعاتی که کلاه‌برداران می‌خواهند با آن‌ها از شما باج‌گیری کنند غلط است و شما این موضوع را میدانید، پس راه را درست رفته‌اید.
صرافی جعلی (Fake exchange)
صرافی‌های جعلی، کپی‌های جعلی از صرافی‌های قانونی ارزهای دیجیتال هستند. به‌طورمعمول، این کلاهبرداریها به‌عنوان برنامه‌های تلفن همراه ارائه می‌شوند، اما ممکن است آن‌ها را به‌عنوان برنامه‌های دسکتاپ یا وب‌سایت‌های جعلی نیز بیابید. شما باید مراقب باشید، زیرا برخی از صرافی‌های جعلی بسیار شبیه به صرافی‌های اصلی هستند. صرافی‌های جعلی ممکن است در نگاه اول عادی به نظر برسند، اما هدف آن‌ها سرقت پول شماست.
به‌طورمعمول، این صرافی‌های جعلی با ارائه ارزهای دیجیتال رایگان، قیمت‌های رقابتی، کارمزد پایین و حتی هدایا، معامله‌گران و سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال را فریب می‌دهند. برای جلوگیری از کلاهبرداری در یک صرافی جعلی، باید URL واقعی را bookmark (نشانه‌گذاری) کنید و همیشه قبل از ورود به سیستم آن را دوباره چک کنید. همچنین می‌توانید از Binance Verify برای بررسی قانونی بودن URLها، گروه‌های تلگرام، حساب‌های توییتر و موارد دیگر استفاده کنید.
وقتی نوبت به برنامه‌های تلفن همراه میرسد، اطلاعات برنامه‌نویس، تعداد دانلودها، نظرات و کامنت‌ها را بررسی کنید. برای خواندن جزئیات بیشتر، کلاهبرداریهای رایج در دستگاه‌های تلفن همراه را جستجو کرده و آن‌ها را مطالعه کنید. بهترین گزینه برای کاربران ایرانی این است که از صرافی آنلاین ایرانی اکسبیتو استفاده کنند. این صرافی امن است و امکان کلاهبرداری از آن به حداقل رسیده است.
هدایای جعلی (Fake giveaways)
روش هدایای جعلی برای کلاهبرداری از ارزهای دیجیتال معمولاً با ارائه چیزی ارزشمند به‌صورت رایگان درازای یک سپرده کوچک انجام می‌شود. به‌طورمعمول، کلاه‌برداران از شما می‌خواهند که ابتدا وجوه خود را به یک آدرس بیت کوین ارسال کنید تا بتوانید درازای آن ارز بیت کوین بیشتری دریافت کنید. بهعنوانمثال، 0.1 BTC ارسال کنید تا 0.5 BTC دریافت کنید. زمانی که این تراکنش‌های بیت کوین را انجام می‌دهید، چیزی دریافت نمی‌کنید و دیگر هرگز وجوه خود را نخواهید دید.
انواع مختلفی از کلاهبرداری از طریق هدایای جعلی وجود دارد. برخی از کلاه‌بردارها به‌جای بیت کوین ارزهای دیجیتال دیگری مانند اتریوم، بایننس، ریپل و ... درخواست می‌کنند. در برخی موارد، آن‌ها ممکن است کلید خصوصی یا سایر اطلاعات حساس شما را نیز بخواهند.
هدایای جعلی بیشتر در توییتر و دیگر پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی یافت می‌شوند، جایی که کلاه‌برداران از توییت‌های محبوب، اخبار ویروسی یا اطلاعیه‌ها (مانند ارتقای پروتکل یا ICO (عرضه اولیه) آینده) استفاده می‌کنند. بهترین راه برای جلوگیری از کلاهبرداری هدایای جعلی این است که هرگز قبول نکنید تا درازای ارسال ارز دیجیتال، هدیه بگیرید، چون هدایای قانونی هرگز از شما تقاضای ارسال ارز دیجیتال یا وجه نمی‌کنند.
فیشینگ در سوشال مدیا (Social media phishing)
فیشینگ سوشال مدیا یا همان شبکه‌های اجتماعی یک کلاهبرداری رایج بیت کوین است که مانند هدایای جعلی، به‌احتمال‌زیاد در رسانه‌های اجتماعی با آن‌ها مواجه خواهید شد. کلاه‌برداران حسابی ایجاد می‌کنند که شبیه به فردی با سطح بالایی از قدرت و یا شهرت است (این کار به‌عنوان جعل هویت نیز شناخته می‌شود). در مرحله بعد، آن‌ها هدایای جعلی را از طریق توییت یا پیام‌های چت مستقیم ارائه می‌دهند.
بهترین راه برای جلوگیری از کلاهبرداری از طریق فیشینگ شبکه‌های اجتماعی این است که چند بار بررسی کنید که این شخص واقعاً چه کسی است. معمولاً در برخی از پلتفرم‌های شبکه‌های اجتماعی علائمی مانند تیک آبی برای شناسایی افراد وجود دارد.
بدافزارهای کپی پیست (Copy-and-paste malware)
بدافزار کپی پیس یک روش بسیار مرموزانه برای کلاه‌برداران و سرقت وجوه شما است. این نوع بدافزار داده‌های کلیپ بورد شما را می‌دزدد و اگر مراقب نباشید مستقیماً برای کلاه‌برداران پول می‌فرستید. فرض کنید می‌خواهید تعدادی بیت کوین برای دوست خود بفرستید. طبق معمول، او آدرس بیت کوین خود را برای شما ارسال میکند تا بتوانید آن را کپی کرده و در کیف پول بیت کوین خود پیس کنید.
بااین‌حال، اگر دستگاه شما به یک بدافزار کپی و پیس آلوده شده باشد، آدرس کلاه‌بردار در لحظه‌ای که آن را پیس می‌کنید به‌طور خودکار جایگزین آدرس دوست شما می‌شود. این بدان معناست که به‌محض ارسال و تأیید تراکنش بیت کوین، پرداخت بیت کوین شما در دست کلاه‌بردار خواهد بود و دوستتان چیزی دریافت نخواهد کرد. برای جلوگیری از این نوع کلاهبرداری، باید بسیار مراقب امنیت کامپیوتر خود باشید.
مراقب پیام‌ها یا ایمیل‌های مشکوک باشید که ممکن است حاوی پیوست‌های آلوده یا لینک‌های خطرناک باشند. به وب‌سایت‌هایی که در آن‌ها می‌گردید و نرم‌افزارهایی که بر روی دستگاه خود نصب می‌کنید توجه داشته باشید. همچنین باید یک آنتی‌ویروس قوی روی دستگاه خود نصب کنید و همچنین سیستم‌عامل دستگاهتان را همیشه به‌روز نگه‌دارید.
ایمیل‌های فیشینگ (Phishing emails)
انواع مختلفی از فیشینگ وجود دارد. یکی از رایجترین آن‌ها استفاده از ایمیل‌های فیشینگ است که سعی می‌کنند شما را فریب دهند تا یک فایل آلوده را دانلود کرده و یا روی یک لینک کلیک کنید. این اقدامات شما را به یک وب‌سایت مخرب هدایت میکند که قانونی به نظر میرسد. این ایمیل‌ها زمانی خیلی خطرناک می‌شوند که کالا یا خدماتی را که شما از آن‌ها استفاده می‌کنید جعل کنند. معمولاً کلاه‌برداران از پیام‌هایی استفاده می‌کنند که از شما می‌خواهند برای ایمن کردن حساب یا دارایی‌های خود اقدامی فوری انجام دهید.
آن‌ها ممکن است از شما بخواهند که اطلاعات حساب خود را به‌روز کنید، رمز عبور خود را بازیابی کنید یا اسنادی را آپلود کنید. در بیشتر موارد، هدف آن‌ها جمع‌آوری اطلاعات ورود به سیستم برای هک کردن حساب شما است. اولین قدم برای جلوگیری از کلاهبرداری ایمیل‌های فیشینگ این است که منبع ایمیل را بررسی کنید و ببینید که این ایمیل‌ها از کجا ارسال شده‌اند. اگر شک دارید می‌توانید مستقیماً با شرکت مربوطه تماس بگیرید تا تأیید کنند که ایمیلی که دریافت کرده‌اید از طرف آن‌ها است.
در قدم بعد می‌توانید ماوس را روی پیوندهای ایمیل (بدون کلیک) نگه‌دارید تا بررسی کنید که آیا آدرس‌های اینترنتی دارای غلط املایی، نویسه‌های غیرمعمول یا سایر بی‌نظمی‌ها هستند یا خیر. حتی اگر نمی‌توانید علائم هشداردهنده را پیدا کنید، باید از کلیک کردن روی پیوندها اجتناب کنید. اگر نیاز به دسترسی به حساب خود دارید، باید این کار را از راه‌های دیگری مانند تایپ کردن URL به‌صورت دستی یا استفاده از نشانک‌ها انجام دهید.
طرح‌های پانزی (Ponzi schemes)
طرح‌های پونزی و هرمی دو مورد از قدیمی‌ترین روش‌های کلاهبرداری مالی هستند. طرح پونزی یک استراتژی سرمایه‌گذاری است که با پول سرمایه‌گذار جدید به سرمایه‌گذاران قدیمی بازده می‌پردازد. زمانی که کلاه‌بردار دیگر نتواند سرمایه‌گذاران جدیدی جذب کند، جریان پول متوقف می‌شود. OneCoin نمونه خوبی از یک طرح رمزنگاری Ponzi بود. طرح هرمی یک مدل تجاری است که به اعضا بر اساس تعداد اعضای جدیدی که وارد تجارت کنند، حقوق پرداخت میکند. وقتی هیچ عضو جدیدی در این طرح ثبت نام نکند، جریان پول متوقف می‌شود.
بهترین راه برای دوری از هر یک از این طرح‌ها این است که درباره ارزهای رمز پایه‌ای که خریداری می‌کنید (آلتکوین یا بیت کوین) تحقیق کنید. اگر ارزش یک ارز دیجیتال یا صندوق بیت کوین صرفاً وابسته به سرمایه‌گذاران یا اعضای جدیدی باشد که به آن می‌پیوندند، احتمالاً این طرح یک طرح پونزی یا هرمی است و نباید آن را جدی بگیرید.
باج افزار (Ransomware)
باج افزار نوعی بدافزار است که دستگاه‌های تلفن همراه یا کامپیوتر قربانیان را قفل میکند یا از دسترسی آن‌ها به داده‌های ارزشمند جلوگیری به عمل می‌آورد، مگر اینکه قربانی باج پرداخت کند (معمولاً به‌صورت بیت کوین). این حملات زمانی که سیستم‌های بیمارستان‌ها، فرودگاه‌ها و سازمان‌های دولتی را هدف قرار می‌دهند می‌توانند مخرب باشند. به‌طورمعمول، باج افزار دسترسی به فایل‌ها یا پایگاه‌های اطلاعاتی مهم را مسدود میکند و تهدید میکند در صورت عدم پرداخت باج قبل از مهلت مقرر، آن‌ها را حذف خواهد کرد. البته هیچ تضمینی وجود ندارد که مهاجمان به وعده خود عمل کنند؛ یعنی ممکن است بعد از دریافت باج هم کار خود را انجام دهند.
اقداماتی که می‌توانید برای محافظت از خود در برابر حملات باج افزار انجام دهید در زیر آمده است:
- یک آنتی‌ویروس نصب کنید و سیستم‌عامل و برنامه‌های خود را به‌روز نگه‌دارید.
- از کلیک بر روی تبلیغات و لینک‌های مشکوک خودداری کنید.
- مراقب پیوست‌های ایمیل باشید. در اینجا باید مراقب فایل‌هایی باشید که به exe،vbs یا scr ختم می‌شوند.
- به‌طور مرتب از فایل‌های خود نسخه پشتیبان تهیه کنید تا در صورت آلوده شدن بتوانید آن‌ها را بازیابی کنید.
- می‌توانید توصیه‌های مفید پیشگیری از باج افزارها و همچنین ابزارهای بازیابی رایگان را در سایت NoMoreRansom.org پیدا کنید.
کلام آخر
روش‌های کلاهبرداری زیادی از بیت کوین وجود دارد که باید مراقب آن‌ها باشید. بااین‌حال، دانستن نحوه عملکرد این کلاهبرداریها اولین قدم مهم برای جلوگیری از آن‌ها است. اگر بتوانید از رایجترین کلاهبرداریهای بیت کوین پرهیز کنید، می‌توانید دارایی‌های دیجیتال خود را ایمن و سالم نگه‌دارید.
