صرافی FTX چیست؟

صرافی‌های ارزهای دیجیتال اهمیت فراوانی در وضعیت بازار ارزهای دیجیتال دارند، مخصوصا وقتی معروف و محبوب باشند. صرافی FTX یکی از بزرگترین و محبوبترین صرافی‌های ارز دیجیتال است که برای بازار اهمیت ویژه‌ای داشت. بعد از ورشکستگی صرافی FTX بازار تکان بزرگی خورد و ارزهای زیادی شروع به ریزش کردند. اگر علاقه دارید همه چیز را درباره صرافی FTX بدانید با ما همراه باشید.

صرافی FTX چیست؟

صرافی FTX یک صرافی متمرکز ارز دیجیتال مهم بود که به صورت کلی در زمینه اهرم‌ها تخصص دارد. FTX که در سال 2018 توسط فارغ‌التحصیل MIT و تاجر سابق سام بانکمن-فرید، تأسیس شد، طیف وسیعی از محصولات معاملاتی از جمله مشتقات، محصولات نوسانات و توکن‌های اهرمی را ارائه می‌دهد. همچنین بازارهای نقدی را در بیش از 300 جفت معامله ارز دیجیتال مانند BTC/USDT، ETH/USDT، XRP/USDT و توکن اصلی خود FTT/USDT ارائه کرد.

در اوایل نوامبر 2022، صرافی و شرکت‌هایی که در مدار آن بودند، سقوط شدیدی را آغاز کردند. FTX مستقر در باهاما و شرکت وابسته آن در ایالات‌متحده FTX تیم‌های مدیریتی هم‌پوشانی داشتند اما ساختار سرمایه جداگانه داشتند. ساکنان ایالات متحده فقط می‌توانستند از طریق FTX US تجارت کنند.

FTX در 11 نوامبر 2022 برای حفاظت از ورشکستگی فصل 11 درخواست داد و بانکمن-فرید استعفا داد. به گفته John J. Ray، مدیر اجرایی جدید صرافی ارزهای دیجیتال، سقوط صرافی نتیجه «شکست کامل کنترل شرکتی» بود. با توجه به اینکه ری تجربه‌ای در شکست‌های تجاری بزرگ دارد، می‌توان تصور کرد که این مشکل رفع خواهد شد؛ او به مدیریت معامله‌گر انرژی Enron در پی سقوط آن در یک رسوایی حسابداری در سال 2001 کمک کرد.

مقررات FTX

FTX پس از انتقال از هنگ کنگ در سپتامبر 2021، در آنتیگوا و باربودا تأسیس شد و دفتر مرکزی آن در باهاما مستقر شد. واحد FTX Digital Markets Ltd. توسط کمیسیون اوراق بهادار باهاما تنظیم می‌شود. صرافی به ساکنان ایالات متحده خدمات ارائه نمی‌دهد.

معامله‌گران رمزارز مستقر در ایالات متحده می‌توانند به FTX US دسترسی داشته باشند. در اکتبر 2021، FTX US خرید LedgerX خود را تکمیل کرد و نام آن را به عنوان مشتقات FTX US تغییر داد. مشتقات FTX US به عنوان سازمان تسویه، تسهیلات اجرای سوآپ و بازار قرارداد تعیین شده توسط کمیسیون معاملات آتی کالای ایالات متحده (CFTC) مجوز دارد.

کارمزدهای FTX

کارمزدهای معاملات فیوچرز رقابتی و بازارهای نقدی FTX از 0.04٪ تا 0.07٪ برای خریداران بازار، براساس مدل سازنده و گیرنده، از سپتامبر 2022 متغیر بود. در همین حال، توکن‌های اهرمی دارای کارمزد ایجاد و بازخرید 0.10٪ و کارمزد مدیریت روزانه بودند. از 0.03٪. FTX برای اکثر دارایی‌های رمزنگاری کارمزد واریز یا برداشت دریافت نکرد. تمام برداشت‌های بیت‌کوین بیش از 0.01 بیت‌کوین رایگان بود، و همچنین یک برداشت کمتر از 0.01 بیت‌کوین در روز رایگان بود. برای برداشت‌های کوچک بیت‌کوین، کارمزد 0.1 درصد دریافت می‌شود. برداشت ارز فیات به ارزش بیش از 5000 دلار آمریکا رایگان بود، و همچنین یک برداشت در هفته کمتر از این مقدار بود.

کارمزدهای معاملاتی FTX ایالات متحده برای خریداران بازار از 0.05٪ تا 0.2٪ از سپتامبر 2022 متغیر بود. سپرده‌های ارزی فیات را می‌توان از طریق انتقال سیمی، ACH، کارت اعتباری و شبکه صرافی Silvergate انجام داد، که همه آن‌ها می‌تواند برای برداشت ارز فیات استفاده شود. برداشت حواله بیش از 5000 دلار آمریکا رایگان بود. یک برداشت در هفته کمتر از این مبلغ نیز رایگان بود، اما سیم های بعدی 25 دلار کارمزد داشتند.

هیچ کارمزد سپرده گذاری برای انتقال بلاک چین وجود نداشت. FTX US هزینه های برداشت بلاک چین را برای همه توکن‌ها به جز ERC20/ETH و برداشت‌های کوچک بیت‌کوین پرداخت کرد. کارمزدهای توکن غیر قابل تعویض (NFT) بر اساس پلتفرم و محل معامله متفاوت است. برای کاربران FTX ایالات متحده، لیست کردن یک NFT با استفاده از ابزار سلف‌سرویس آن 1 دلار هزینه دارد و از هر فروش یا معامله، 2 درصد از فروشنده دریافت می‌شود. از طرف دیگر، FTX غیر آمریکایی 5 درصد کارمزد از خریدار و فروشنده در هر طرف معامله دریافت می‌کند.

امنیت FTX

FTX دارای ویژگی های مدیریت ریسک در سه حوزه اصلی بود: حساب های شخصی، صرافی ها و سایر حوزه های امنیتی:

امنیت حساب‌های شخصی

فرایند ثبت نام در حساب‌های ارز دیجیتال پیچیده به نظر می‌رسید. علاوه بر تمام اطلاعات معمولی که در احراز هویت دریافت می‌شد، اطلاعات دیگری هم برای درک الگوی شخصیتی دریافت می‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد در موارد زیادی نمی‌توانند ثبت نام خود را کامل کنند.

علاوه بر این، FTX کاربران را ملزم به تنظیم احراز هویت دو مرحله ای (2FA) کرد. 2FA برای همه برداشت‌ها مورد نیاز بود. علاوه بر این، اگر حساب کاربری اطلاعات تماس 2FA را حذف کند یا رمز عبور حساب تغییر کند، برداشت‌های FTX برای یک حساب قفل می‌شود. FTX فعالیت کاربر را برای رفتار مشکوک تحت نظر و ردیابی کرد. اگر FTX یک تلاش غیرعادی برای ورود به سیستم را مشاهده کند، FTX برای تأیید بیشتر به مالک حساب اطلاع می‌دهد تا با موفقیت به سیستم وارد شود.

امنیت تبادل

FTX برای شناسایی فعالیت‌های معاملاتی مشکوک با Chainanalysis قرارداد بسته است. Chainanalysis یک راه حل انطباق در زمان واقعی و ضد پولشویی است که بر سپرده‌های بزرگ یا فعالیت‌های غیرعادی نظارت می‌کند. FTX همچنین یک صندوق نقدینگی FTX Backstop را مدیریت کرد تا اطمینان حاصل کند که دارایی‌های نقدی در دسترس هستند تا معاملات را آسان کنند. تا سپتامبر 2022، مانده صندوق نقدینگی FTX تقریباً 200 میلیون دلار بود.

سایر ویژگی‌های امنیتی

FTX به کاربران اجازه می‌داد تا از طریق استفاده از حساب‌های فرعی، لاگین‌های سفارشی ایجاد کنند. حساب‌های فرعی به چندین نفر اجازه می‌دهند به یک حساب دسترسی داشته باشند. با این حال، هر کاربر سطوح مجوز قابل تنظیم و تنظیم خواهد داشت. هر ورود به سیستم می‌تواند به‌عنوان فقط خواندنی تعیین شود (نمی‌توان هیچ معامله‌ای انجام داد اما می‌تواند فعالیت‌های تاریخی را مشاهده کند). علاوه بر این، لاگین‌های مختلف می‌توانند درجات مختلفی از قابلیت‌های برداشت را داشته باشند.

FTX همچنین به کاربران اجازه داد تا مجوزهای امنیتی را در مورد پروتکل های اینترنتی (IP) یا آدرس های کیف پول تعریف کنند. این تضمین می‌کند که فقط آدرس‌های اینترنتی یا کیف‌پول‌های مشخص شده می‌توانند در رابطه با یک حساب خاص تراکنش کنند.

خدمات صرافی ارز دیجیتال FTX

محصولات و خدمات کلیدی ارائه شده توسط صرافی FTX شامل معاملات فیوچرز، معاملات اهرمی، قراردادهای MOVE، معامله آپشن و اسپات است.

• فیوچرز
  معاملات فیوچرز این فرصت را برای کاربران فراهم می‌کند تا بر اساس توافقات خود با قیمتی از پیش تعریف شده خرید و فروش کنند. در اینجا، معامله‌گران می‌توانند با استفاده از اهرم‌ها معاملات خود را با احتمال سود بیشتر ببندد.

• اهرم
  FTX توکن‌های مبتنی بر ERC20 ارائه می‌دهد که اهرم سه برابر را در اختیار معامله‌گران ارائه می‌دهد. توکن‌های اهرمی FTX نیازی به مارجین ندارند.

• قراردادهای MOVE
  با MOVE Contracts، معامله‌گران در FTX می‌توانند شرط‌بندی کنند که قیمت یک ارز دیجیتال در یک بازه زمانی تا چه اندازه حرکت می‌کند، صرف نظر از اینکه در کدام جهت حرکت می‌کند، که اساساً بازی با نوسان قیمت ارزهای دیجیتال است. به عبارت دیگر، یک پلتفرم شرط‌بندی را فراهم می‌کند که در آن زمانی که قیمت یک ارز رمزپایه اصلی بیش از یک دلار خاص حرکت می‌کند، می‌توان سود ایجاد کرد.

• آپشن
  این محصول به کاربران اجازه می‌دهد تا در مورد قیمت آینده یک جفت ارز دیجیتال گمانه زنی کنند و با استفاده از گزینه‌های فروش، در برابر موقعیت‌های باز محافظت شوند.

• اسپات
  صرافی FTX بیش از 100 جفت معاملات اسپات مختلف از ارزهای دیجیتال پیشرو از جمله بیت کوین، اتریوم، بایننس کوین، چین لینک و XRP ریپل ارائه می‌دهد. کاربران این فرصت را دارند که ارزهای رمزنگاری شده را خریداری کنند و سپس با استفاده از روش‌های سنتی با استفاده از سفارش‌های مطابق با بازار، آن‌ها را معامله کنند.

آغاز یک فاجعه

اندکی پس از اینکه بانکمن-فرید FTX را راه اندازی کرد، کریپتو شروع به رونق کرد. قیمت بیت‌کوین که در حدود 10000 دلار معامله شده‌بود در سال 2021 افزایش یافت و به بیش از 64000 دلار رسید. پول‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر به همه چیزهای بلاک‌چین و رمزنگاری سرازیر شد و پلتفرم‌های ارز دیجیتال برای جذب مشتریان فراتر از فن‌آوران و مبشرین بلاک‌چین حرکت کردند که زمانی به ظهور آن دامن زدند.

ناگهان اما ورق برگشت و بازار به شکل عجیبی افول کرد. قیمت بیت‌کوین، که عموماً به عنوان شاخصی از بازار گسترده‌تر ارزهای دیجیتال در نظر گرفته می‌شود، از اوج خود در اواخر سال 2021 به شدت کاهش یافت. اکنون حدود 16000 دلار معامله می‌شود. سایر ارزش های رمزنگاری و توکن نیز از همین رویه پیروی کردند. رکود گسترده‌تر صنعت کریپتو قبلاً بسیاری از پلتفرم‌های بزرگ را مجبور به تعطیلی کرده بود، اما FTX به نظر می‌رسید مصون باشد و حتی برخی از رقبای خود را خریداری کرد.

اما همه چیز در اوایل این ماه شروع به تغییر کرد، زمانی که ترازنامه یک شرکت سرمایه‌گذاری ارز دیجیتال که متعلق به Bankman-Fried، Alameda Research بود، توسط CoinDesk، یک وب‌سایت رسانه دیجیتال متمرکز بر رمزارز منتشر شد. این نشان داد که Alameda مقدار زیادی ارز دیجیتال ایجاد شده توسط FTX به نام FTT را در اختیار دارد. و اگرچه FTT ارزش بازار مشخصی داشت، اما اگر قیمت کاهش یابد، آلامدا در معرض خطر ورشکستگی قرار خواهد گرفت.

ورشکستگی صرافی FTX

FTX در پایان هفته گذشته پس از تغییر مسیر معامله بایننس برای نجات شرکت، اعلام ورشکستگی کرد. پرونده ورشکستگی روز پنجشنبه توسط آقای Ray، رئیس جدید FTX، اشتباهات متعدد شرکت را توصیف کرد، از جمله استفاده از نرم‌افزار برای "پنهان کردن سوء استفاده از سرمایه مشتری". آقای ری همچنین در پرونده گفت که نمی‌تواند اعتماد کند که صورت‌های مالی که تحت رهبری آقای بانکمن-فرید جمع آوری شده‌اند، دقیق هستند.

پس‌انداز صدها هزار مشتری که دارایی‌های خود را در پلت‌فرم FTX سپرده اند در خطر است. تاکنون تیم آقای ری حدود 740 میلیون دلار ارز دیجیتال متعلق به بخش‌هایی از کسب‌وکار FTX را تضمین کرده است، مبلغی که او آن را «تنها کسری» از آنچه او امیدوار بود بازیابی کند، نامید.

دلیل ورشکستگی صرافی FTX

به صورت کلی توکن FTT به منظور انجام پرداخت‌های درون شبکه‌ای صرافی اف تی ایکس استفاده می‌شد. مدیرعامل بایننس صاحب تعدادی از این توکن‌ها بود. دوم نوامبر همه چیز عوض شد. نشریه کریپتو CoinDesk از یک سند فاش شده گزارش داد که به نظر می‌رسد نشان می‌دهد Alameda Research، صندوق تامینی که توسط آقای Bankman-Fried اداره می‌شود، مقدار غیرعادی زیادی از توکن‌های FTT را در اختیار دارد. نیاز آلامدا به منابع مالی برای اداره امور مالی خود، دلیل بزرگی بود که آقای بانکمن-فرید FTX را در سال 2019 ایجاد کرد. اما نحوه راه‌اندازی این دو نهاد به این معنی بود که مشکل در یک واحد واحد دیگر را تکان داد زیرا قیمت کریپتوها در بهار رو به افول رفت.

بایننس در 6 نوامبر اعلام کرد که توکن‌های FTT خود را "به دلیل افشاگری‌های اخیر" به فروش خواهد رساند. در فاصله کوتاهی، قیمت FTT به شدت کاهش یافت و معامله‌گران برای خروج از FTX عجله کردند، زیرا می‌ترسیدند که یک شرکت ارز دیجیتال سقوط کرده دیگر، باشد. FTX برای پردازش درخواست‌های برداشت، که حدود 6 میلیارد دلار در طول سه روز بود، تلاش کرد. به نظر می‌رسید که وارد بحران نقدینگی شده است، به این معنی که پول لازم برای برآورده کردن درخواست‌ها را ندارد.

نقش بایننس در صرافی FTX

در 8 نوامبر، بایننس گفت که به توافقی رسیده است تا با خرید این شرکت، FTX را نجات دهد. اما آقای ژائو در این اطلاعیه افزود: «Binance اختیار دارد که در هر زمانی از معامله خارج شود.» در یک اعلامیه همزمان، آقای Bankman-Fried گفت که این معامله از مشتریان محافظت می‌کند و به FTX اجازه می‌دهد تا پردازش برداشت آن‌ها را انجام دهد. او سعی کرد شایعات درگیری بین FTX و Binance را از بین ببرد و افزود: "ما هیچ مشکلی در ارتباط با توافق‌مان نداریم."

در 9 نوامبر، بایننس اعلام کرد که دیگر FTX را خریداری نخواهد کرد و گفت که"در نتیجه بررسی دقیق وضعیت مالی شرکت" به این تصمیم رسیده است. همچنین به بررسی‌های نظارتی و گزارش‌های مربوط به سوء استفاده از سرمایه اشاره کرد. بایننس در بیانیه‌ای گفت: "هر بار که یک عامل اصلی در یک صنعت شکست بخورد، مصرف‌کنندگان خرد هستند که متضرر خواهند شد." ما در چند سال گذشته دیده‌ایم که اکوسیستم کریپتو در حال انعطاف‌پذیرتر شدن است و به مرور زمان بر این باوریم که موارد دور از دسترس که از منابع مالی کاربران سوء استفاده می‌کنند توسط بازار آزاد از بین خواهند رفت.»

تاثیر ورشکستگی FTX بر بازار ارز دیجیتال

بیت کوین در روز دوشنبه به پایین ترین حد یک هفته و نیم گذشته سقوط کرد و سایر ارزهای رمزپایه اصلی را نیز پایین آورد، زیرا تأثیر سقوط چشمگیر FTX همچنان در بازار موج می زند. بر اساس Coin Metrics، بیت کوین آخرین بار با 4 درصد کاهش در حدود 15725.02 دلار معامله شد. در اوایل روز، قیمت آن به 15586.94 دلار کاهش یافت که پایین ترین سطح آن از 10 نوامبر بود. اتر با 8 درصد کاهش به 1081.56 دلار رسید. البته که این میزان، دقت صد در صدی ندارد زیرا پیش از ماجرای ورشکستگی FTX هم بازار نزولی بود.

کلام آخر

در این مقاله به بررسی صرافی ارز دیجیتال FTX پرداختیم. درباره اولین جرقه‌های ورشکستگی این صرافی را بررسی کردیم. بسیاری از افرادی که سرمایه‌های خود را در صرافی FTX قرار داده بودند، ضرر بسیار زیادی متحمل شدند. اگر درباره فاجعه‌ی ورشکستگی FTX دارید، در کامنت‌ها از ما بپرسید.