در چند سال گذشته اصطلاح تکنولوژی بلاکچین رواج بسیاری پیدا کرده است. این اصطلاح معمولا در مورد بازار ارزهای دیجیتال و خرید رمزارزی مانند خرید بیت کوین به کار می‌رود. ممکن است از خود بپرسید که تکنولوژی بلاکچین چیست؟ به نظر می‌رسد بلاکچین چیزی است که افراد عادی نمی‌توانند به‌راحتی آن را درک کنند. فناوری بلاکچین یکی از پرطرفدارترین نوآوری‌های قرن بیست و یکم است. بلاکچین‌ها که برای پشتیبانی از بیت کوین توسعه یافته‌اند، اکنون هزاران ارز دیجیتال دیگر را هم پشتیبانی می‌کنند و توسعه‌دهندگان در حال کار بر روی ترکیب این تکنولوژی در مشاغلی مانند پزشکی، هنر و امور مالی هستند. با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد این تکنولوژی محبوب صحبت کنیم.
تکنولوژی بلاکچین چیست؟
همان‌طور که بلاکچین به رشد خود ادامه می‌دهد و کاربرپسند تر می‌شود، مسئولیت یادگیری این فناوری در حال تکامل برای آماده شدن برای آینده بر عهده ماست. تکنولوژی بلاکچین ساختاری است که سوابق تراکنش‌ها را به‌عنوان یک بلوک عمومی در چندین پایگاه داده که به «زنجیره» معروف است، در شبکه‌ای که از طریق گره‌های همتا به همتا به هم متصل هستند ذخیره میکند. این ذخیره‌سازی با عنوان "دفتر کل دیجیتال" شناخته می‌شود.
هر تراکنش در این دفتر با امضای دیجیتالی مالک که تراکنش را احراز هویت میکند و از دست‌کاری آن محافظت میکند مجاز است. ازاین‌رو، اطلاعات دفتر کل دیجیتال دارای امنیت بالایی است. به عبارت ساده‌تر، دفتر کل دیجیتال مانند یک صفحه گوگل است که در بین کامپیوترهای متعدد در یک شبکه به اشتراک گذاشته شده که در آن سوابق تراکنش‌ها بر اساس خریدهای واقعی ذخیره می‌شوند. نکته جالب این است که همه می‌توانند دادهها را ببینند، اما نمی‌توانند آن‌ها را دست‌کاری کنند.
موسسان بلاک چین
تکنولوژی بلاکچین برای اولین بار در سال 1991 توسط استوارت هابر و دبلیو اسکات استورنتا، دو ریاضیدانی که می‌خواستند سیستمی را پیاده‌سازی کنند که در آن نتوان مهرهای اسناد را دست‌کاری کرد، ایجاد شد.
بلاکچین از چه چیزهایی تشکیل شده است؟
بلاکچین از سه مفهوم مهم تشکیل شده است: بلوک‌ها، گره‌ها و ماینرها.
بلوک‌ها
هر زنجیره در بلاکچین از چندین بلوک تشکیل شده و هر بلوک دارای سه عنصر اساسی است: nonce، هش و ماینر یک عدد کامل 32 بیتی به نام nonce وجود دارد. هنگامی‌که یک بلوک ایجاد می‌شود، nonce به‌طور تصادفی تولید شده و سپس یک هش بلوک ایجاد میکند. هش یک عدد 256 بیتی است که به nonce متصل شده است. این عدد باید با تعداد زیادی صفر شروع شود؛ یعنی بسیار کوچک باشد. هنگامی‌که اولین بلوک یک زنجیره ایجاد می‌شود، یک nonce هش رمزنگاری را تولید میکند.
داده‌های موجود در بلوک امضاشده در نظر گرفته می‌شوند و برای همیشه به nonce و هش گره می‌خورند، مگر اینکه استخراج شوند. ماینرها از طریق فرآیندی به نام ماینینگ، بلوک‌های جدیدی را روی زنجیره ایجاد می‌کنند. هر بلوک در یک بلاکچین دارای nonce و هش منحصربه‌فرد خود است، اما همچنین به هش بلوک قبلی در زنجیره اشاره میکند، بنابراین استخراج یک بلوک، به‌خصوص در زنجیره‌های بزرگ، آسان نیست.
گره‌ها
یکی از مهمترین مفاهیم در تکنولوژی بلاکچین، تمرکززدایی است. هیچ سیستم یا سازمانی نمی‌تواند مالک زنجیره باشد. در عوض، یک دفتر کل توزیع‌شده از طریق گره‌های متصل به زنجیره وجود دارد. گره‌ها می‌توانند هر نوع وسیله الکترونیکی باشند که کپی‌هایی از بلاکچین را ذخیره کرده و عملکرد شبکه را حفظ می‌کنند.
هر گره دارای کپی مخصوص به خود از بلاکچین است و شبکه باید هر بلوک تازه استخراج‌شده را به‌صورت الگوریتمی تأیید کند تا زنجیره به‌روزرسانی، قابل‌اعتماد و تأیید شود. از آنجایی که بلاکچین‌ها شفاف هستند، هر اقدامی در دفتر کل به راحتی قابل بررسی و مشاهده است. به هر شرکت‌کننده یک شماره شناسایی الفبایی منحصربه‌فرد داده می‌شود که تراکنش‌های آن‌ها را نشان می‌دهد. ترکیب اطلاعات عمومی با سیستم بررسی و تعادل به بلاکچین کمک میکند تا یکپارچگی خود را حفظ کرده و اعتماد کاربران را جلب کند.
نحوه عملکرد بلاک چین
در سال‌های اخیر ممکن است متوجه شده باشید که بسیاری از کسب‌وکارها در سراسر جهان از فناوری بلاکچین استفاده می‌کنند، اما فناوری بلاکچین دقیقاً چگونه کار میکند؟ آیا بلاکچین یک تغییر قابل‌توجه است یا تغییر زیادی ایجاد نمی‌کند؟ پیشرفت‌های بلاکچین هنوز در ابتدای مسیر هستند و پتانسیل رشد در آینده را دارند. بلاکچین ترکیبی از سه فناوری است:
- کلیدهای رمزنگاری
- یک شبکه همتا به همتا حاوی یک دفتر کل مشترک
- ابزاری برای محاسبات برای ذخیره تراکنش‌ها و سوابق شبکه
کلیدهای رمزنگاری دو کلید اصلی هستند: کلید خصوصی و کلید عمومی. این کلیدها به انجام معاملات موفق بین دو طرف کمک می‌کنند. هر فردی از این دو کلید برای تولید یک مرجع هویت دیجیتال ایمن استفاده میکند. این هویت امن مهمترین جنبه تکنولوژی بلاکچین است. در بازار ارزهای دیجیتال، این هویت به‌عنوان «امضای دیجیتال» شناخته می‌شود و برای مجوز و کنترل تراکنش‌ها استفاده می‌شود. زمانی که شما ارزهای دیجیتال را از یک صرافی خریداری می‌کنید باید به ایمنی آن‌ها توجه داشته باشید. مثلاً صرافی ایرانی اکسبیتو برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال طراحی شده و برای ایمنی تراکنش‌ها از فناوری بلاک چین استفاده میکند.
امضای دیجیتال با شبکه همتا به همتا ترکیب شده است. تعداد زیادی از افرادی که به‌عنوان مقامات عمل می‌کنند، از امضای دیجیتالی برای دستیابی به اجماع در مورد تراکنش‌ها استفاده می‌کنند. هنگامی که آن‌ها معامله‌ای را مجاز می‌کنند، آن معامله تأیید می‌شود و منجر به یک تراکنش ایمن موفق بین دو طرف متصل به شبکه می‌شود. بنابراین به‌طور خلاصه، کاربران بلاکچین از کلیدهای رمزنگاری برای انجام انواع مختلف تعاملات دیجیتالی در شبکه همتا به همتا استفاده می‌کنند.
چرا بلاکچین محبوب است؟
فرض کنید در حال انتقال پول به حساب یکی از اعضای خانواده یا دوستان خود از حساب بانکی خود هستید. شما وارد بانکداری آنلاین می‌شوید و با استفاده از شماره‌حساب شخص پول را برایش واریز می‌کنید. هنگامی‌که تراکنش انجام شد، بانک شما سوابق تراکنش را به‌روز میکند. این نوع معاملات را می‌توان خیلی سریع دست‌کاری کرد. افرادی که با این موضوع آشنایی دارند اغلب نسبت به استفاده از این نوع تراکنش‌ها محتاط هستند. ازاین‌رو برنامه‌های پرداخت شخص ثالث در سال‌های اخیر تکامل یافته است، اما این آسیب‌پذیری هدف دلیل ایجاد تکنولوژی بلاکچین است.
ازنظر تکنولوژی، بلاکچین یک دفتر کل دیجیتال است که اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده است، اما چرا این‌قدر محبوب شده است؟ خوب بیایید بلاکچین را بررسی کنیم تا مفهوم آن را درک کنیم. ثبت سوابق دادهها و تراکنش‌ها بخش مهمی از تجارت است. این اطلاعات معمولاً در خانه مدیریت می‌شوند یا از طریق شخص ثالثی مانند کارگزاران، بانکداران یا وکلا ارسال می‌شوند که زمان، هزینه یا هر دو را در کسب‌وکار افزایش می‌دهند.
خوشبختانه بلاکچین این فرآیند طولانی را ندارد و به تراکنش‌ها سرعت می‌بخشد. این موضوع درنتیجه باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه می‌شود. اکثر مردم تصور می‌کنند که بلاکچین و بیت کوین می‌توانند به‌جای یکدیگر مورداستفاده قرار بگیرند، اما درواقع این‌طور نیست. بلاکچین فناوری است که میتواند از برنامه‌های مختلف مرتبط با صنایع مختلف مانند مالی، زنجیره تأمین، تولید و ... پشتیبانی کند، اما بیت کوین ارزی است که برای ایمن بودن به فناوری بلاکچین نیاز دارد.
مزایای تکنولوژی بلاکچین
بلاکچین یک فناوری نوظهور با مزایای بسیاری در دنیای دیجیتال است. در اینجا مزایای این ارز دیجیتال را برای شما بیان می‌کنیم:
امن بودن
بلاکچین از امضای دیجیتال برای انجام تراکنش‌ها استفاده میکند. این موضوع امکان خراب کردن یا تغییر داده‌های یک فرد توسط سایر کاربران را بدون امضای دیجیتال خاص غیرممکن میکند. درنهایت این موضوع باعث می‌شود که کلاه‌برداری از تراکنش‌ها کاهش یابد.
سیستم غیرمتمرکز
در حالت عادی تراکنش‌ها به تأیید مقامات نظارتی مانند دولت یا بانک نیاز دارند. بااین‌حال، با بلاکچین تراکنش‌ها با اجماع متقابل کاربران انجام می‌شود که منجر به تراکنش‌های روان‌تر، ایمن‌تر و سریع‌تر می‌شود و به تائید هیچ نهادی هم نیاز ندارد.
قابلیت اتوماسیون
بلاکچین قابل‌برنامه‌ریزی است و میتواند اقدامات، رویدادها و پرداخته‌ای سیستماتیک را به‌صورت خودکار در صورت رعایت قوانین انجام بدهد.
معایب تکنولوژی بلاکچین
بلاکچین و رمزنگاری شامل استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی است و طبق گزارشات، مشکلاتی در مورد کلیدهای خصوصی وجود داشته است. اگر کاربر کلید خصوصی خود را گم کند، با چالش‌های متعددی روبرو می‌شود که این یکی از معایب بلاکچین است. یکی دیگر از معایب آن محدودیت‌های مقیاس‌پذیری است، زیرا تعداد تراکنش‌ها در هر گره محدود است. به همین دلیل ممکن است چندین ساعت طول بکشد تا چندین تراکنش به انجام برسند. همچنین ممکن است تغییر یا افزودن اطلاعات پس از ثبت آن‌ها دشوار باشد، که یکی دیگر از معایب قابل‌توجه بلاکچین است.
آینده بلاکچین
با بسیاری از کاربردهای عملی این تکنولوژی که در حال حاضر پیاده‌سازی و بررسی شده‌اند، بلاکچین درنهایت به دلیل وجود بیت کوین و بازار ارزهای دیجیتال مشهور دیگر نامی برای خود دست‌وپا کرده است. به‌عنوان یک کلمه کلیدی در زبان هر سرمایه‌گذار در کشور، بلاکچین میتواند عملیات تجاری و دولتی را دقیق‌تر، کارآمدتر، ایمن‌تر و ارزان‌تر و با واسطه‌های کمتر انجام دهد.
همان‌طور که بلاکچین برای ورود به دهه سوم خود آماده می‌شود، دیگر بحث این نیست که آیا شرکت‌های قدیمی به این فناوری دست پیدا می‌کنند یا خیر، بلکه این سؤال به وجود می‌آید که چه زمانی آن‌ها از این تکنولوژی بهره می‌گیرند. امروزه شاهد گسترش توکن های غیرقابل تعویض با همان NFTها و توکن سازی دارایی‌ها هستیم. دهه‌های آینده دوره مهمی از رشد برای بلاکچین خواهد بود.
