مفهوم پلتفرم OTC چیست؟
او تی سی (OTC) مخفف عبارت «Over The Counter» به‌معنای «روی پیشخوان» است. البته این عبارت را می‌توان به معنای معاملات «خارج از بازار یا خارج از بورس» نیز در نظر گرفت که مفهوم معامله مستقیم بدون قوانین سخت پلتفرم‌های معاملاتی را می‌رساند. به‌هرحال، منظور کلی از معامله او تی سی، معاملاتی است که به‌صورت مستقیم بین یک شخص و یک نهاد صورت می‌گیرند؛ این نهاد می‌تواند بانک، صرافی یا هر بستر معاملاتی دیگری باشد که معمولاً صرافی‌ها نمونه بارزی از آن‌ها هستند. برای درک بهتر ماهیت او تی سی، بهتر است صرافیهای OTC را با صرافیهای «P2P» مقایسه کنیم:
1_ صرافی همتا به همتا (P2P)
در صرافیهای متمرکزی که به‌صورت همتابه‌همتا فعالیت میکنند، هر کاربر قیمت و حجم معامله مورد نظر خود را اعلام خواهد کرد. آنگاه قیمت و حجم معامله یک کاربر در دفتر سفارش (Order Book) صرافی قرار میگیرد؛ حالا اگر کاربر دیگری پیدا شود که شرایط معامله کاربر قبلی را بپذیرد، صرافی به‌عنوان یک واسطه، خریدار و فروشنده را به هم پیوند می‌زند. در این نوع از صرافی‌ها، خریداران و فروشندگان قیمت‌های خود را ارائه کرده و برای انجام معامله با هم توافق میکنند. (معامله در بازار بورس، نمونه بارزی از معاملات P2P است که در آن هر کاربر باید قیمت پیشنهادی خود را ارائه دهد.)
2_ صرافی مستقیم (OTC)
در صرافیهای او تی سی که به صرافیهای مستقیم نیز شهرت دارند، کاربران نمی‌توانند قیمت مورد نظر خود را ارائه کنند. در واقع، در این نوع از صرافی‌ها، خود صرافی یک قیمت مشخص (برحسب اطلاعات بازار) را در نظر میگیرد؛ حالا کاربران با همان قیمت اعلام شده، معامله خود را انجام می‌دهند. در این پلتفرم‌ها، مانند سیستم‌های P2P، صرافی واسطه نیست؛ بلکه صرافی خود یک طرف معامله است؛ یعنی کاربران مستقیم با صرافی معامله میکنند و هیچ واسطهای در بین آن‌ها وجود ندارد. همچنین در این صرافی‌ها، کاربران با کاربران دیگر به‌صورت مستقیم در ارتباط نیستند.
مقایسه فوق می‌تواند دید دقیقی نسبت به پلتفرم‌های معاملاتی او تی سی به ما بدهد. در ادامه به بررسی مفهوم OTC در دنیای کریپتو خواهیم پرداخت.
در بازار کریپتو OTC به چه معناست؟
برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال باید به صرافیهای رمزارزی مراجعه کرد. همانطور که در مقدمه این متن اشاره کردیم، صرافیهای رمزارزی دارای دو نوع متمرکز و غیرمتمرکز هستند. صرافیهای متمرکز رمزارزی نیز به دو شیوه P2P و OTC فعالیت میکنند (صرافیهای P2P می‌توانند متمرکز یا غیرمتمرکز هم باشند). در صرافیهای P2P ارز دیجیتال، کاربران قیمت و حجم معاملات خود را در دفتر سفارش صرافی قرار می‌دهند؛ اما در صرافیهای OTC ارز دیجیتال، کاربران با قیمت ارائه‌شده از طرف صرافی، ارز دیجیتال مورد نظر خود را می‌خرند. به عبارت دیگر، یک صرافی او تی سی، ارتباط بین یک مرجع و کاربران را برقرار میکند. به‌طوری که خرید و فروش‌ها بین اشخاص و یک مرجع ثابت صورت می‌گیرند. یک صرافی رمز ارزی OTC، قیمتی را برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال مختلف در نظر گرفته و سپس، کاربران بر اساس همین قیمت، سفارش‌های خرید یا فروش خود را ثبت میکنند.
شیوه کار صرافیهای رمزارزی مبتنی بر OTC شبیه به صرافیهای معمولی است که در آن‌ها می‌توان ارزهای فیات را خریداری کرد.
صرافی OTC چگونه عمل میکند؟
اگر فردی خریدار یک ارز دیجیتال باشد، آن را مستقیم از صرافی OTC خریداری میکند، بدون اینکه بخواهد به بررسی قیمت‌های مختلف فروشنده‌های دیگر بپردازد. از سوی دیگر، اگر فردی فروشنده ارز دیجیتال باشد، می‌تواند رمزارز خود را با قیمت مناسب به یک صرافی OTC بفروشد، بدون اینکه نیاز داشته باشد تا آن را سفارش‌گذاری کرده و منتظر خریدار بماند. همین روند معاملاتی مستقیم است که OTC را از سایر پلتفرم‌های معاملاتی متمایز میکند.
چرا به صرافی OTC در بازار کریپتو نیاز داریم؟
اگرچه اطلاعات چندان دقیقی در مورد بسترهای معاملات OTC در دست نیست؛ اما به نظر می‌رسد حجم معاملات OTC بسیار بیشتر از سایر بسترهای معاملاتی است. به همین خاطر، بیشتر صرافیهای مبتنی بر سیستم معاملاتی P2P، درحال راه‌اندازی بازار OTC خود هستند. در واقع کاربرانی که تمایل دارند مقادیر زیادی از ارزهای دیجیتال را بدون رعایت قوانین و مقررات صرافی‌ها معامله کنند، می‌توانند از سیستم‌های معاملاتی OTC بهره بگیرند. معاملات در حجم بالا در معاملات OTC نمی‌توانند قیمت را تحت‌تاثیر قرار دهند، چراکه در OTC، معامله به‌صورت مستقیم انجام می‌شود و هیچ معامله‌گر واسطهای در این میان وجود ندارد.
مزایا و معایب معاملات OTC چیست؟
هر پلتفرم معاملاتی دارای مزایا و معایب مختص به خود است و اطلاع از این مزایا و معایب به شما کمک میکند که بتوانید پلتفرم معاملاتی مناسب برای خود را انتخاب کنید. به همین خاطر، در این بخش، مزایا و معایب معاملات OTC را توضیح خواهیم داد.
مزایای معامله در صرافیهای OTC
مزایای معاملات OTC عبارت‌اند از:
1_ داشتن کنترل بالای کاربران روی تراکنش‌ها
2_ امنیت بالا با استفاده از احراز هویت دو عاملی
3_ وجود حداقل تقلب با احراز هویت کاربران
4_ محرمانه بودن معاملات
5_ وجود قیمت‌های به‌روز بر اساس بازار جهانی
6_ اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش) کمتر به‌نسبت سایر صرافی‌ها
7_ سرعت بالا
8_ بالاتر بودن نقدینگی به نسبت سایر صرافی‌ها
معایب معامله در صرافیهای OTC
معایب این معاملات شامل موارد زیر هستند:
1_ امکان کلاهبردای از کاربران در پلتفرم‌های OTC غیرمعتبر
2_ عدم توافق بر سر قیمت بین فروشنده و خریدار
3_ عدم کارایی برای تحلیل‌گران
در چه صورتی می‌توانیم از معاملات OTC استفاده کنیم؟
اگر شما یک تحلیل‌گر بازار هستید و معاملات خود را برحسب نمودارها انجام می‌دهید، بهتر است که در پلتفرم‌های P2P معامله کنید؛ اما اگر شما فقط می‌خواهید یک سفارش خرید یا فروش بر اساس قیمتی مشخص را ثبت کنید، صرافی OTC گزینه مناسب‌تری برای شماست. به‌صورت کلی، برای داشتن توانایی تعیین قیمت خرید و فروش دلخواه، بسترهای P2P و برای معامله سریع با قیمت مشخص، بسترهای OTC مناسب هستند. خبر خوب این است که برخی از صرافی‌ها از هر دو سیستم P2P و OTC پشتیبانی میکنند. ازجمله این صرافی‌ها می‌توان بایننس (Binance)، کراکن (Kraken) و کوین بیس (Coinbase) را نام برد؛ اما برای فعالیت در این صرافیهای خارجی باید احراز هویت انجام دهید و پول اولیه برای خرید ارزهای دیجیتال را با کارت اعتباری واریز کنید. این امر برای کاربران ایرانی به‌راحتی امکان‌پذیر نیست.
کاربران ایرانی می‌توانند برای انجام معاملات P2P و OTC به پلتفرم‌های داخلی مراجعه نمایند. صرافی اکسبیتو از هر دو سیستم P2P و OTC برای معامله ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند. شما چه یک تحلیل‌گر و چه یک کاربر عادی باشید، در هر صورت می‌توانید در صرافی اکسبیتو، معامله مورد نظر خود را با هر مقدار نقدینگی و با سرعت بالا انجام دهید.
سخن پایانی
در ایران بیشتر تریدرها با سیستم‌های P2P معامله کرده‌اند؛ به همین خاطر شاید کمتر کسی از وجود صرافیهای OTC در ایران اطلاع داشته باشد. البته صرافیهای معدودی این روش را پیاده‌سازی کرده‌اند؛ چون راه‌اندازی آن به نسبت سایر روش‌های معاملاتی پیچیده‌تر بوده و به امکانات بیشتری هم نیاز دارد. در هر صورت کاربران ایرانی برای انجام معامله OTC به پلتفرم‌های خارجی وابسته نیستند. این افراد می‌توانند هم معاملات P2P مبتنی بر دفتر سفارش و هم معاملات OTC مستقیم را از طریق صرافی اکسبیتو انجام دهند.
