پروتکل اثبات سوختن یا Proof of Burn یک مکانیسم توافقی بلاکچین با حداقل مصرف انرژی است. پلتفرم‌های غیرمتمرکز که از روش PoB استفاده می‌کنند، تضمین می‌کنند که استخراج‌کنندگان با سوزاندن سکه‌ها به اجماع برسند. سوزاندن توکن فرآیند حذف دائمی رمزارزها از چرخه گردش است و علاوه بر این که تورم را کاهش می‌دهد، به بسیاری از بلاک‌چین‌ها برای اعتبارسنجی از تراکنش‌های موجود در بلاکچین کمک میکند. اگر علاقه دارید درباره اثبات سوختن و نحوه عملکرد این ارز دیجیتال اطلاعات کسب کنید، با ما همراه باشید.
اثبات سوختن (Proof of Burn)
به‌طور کلی، الگوریتم‌های اجماع بلاکچین مسئول حفظ امنیت شبکه و تأیید و اعتبارسنجی تراکنش‌ها هستند. معمولا شبکه‌های بلاکچین از الگوریتم‌های اجماع شناخته‌شده‌تری استفاده می‌کنند. از جمله این الگویتم‌ها می‌توان به اثبات کار و اثبات سهام استفاده کرد. اما الگوریتم اثبات سوختن نیز یکی از جالب‌ترین الگوریتم‌های اجماع است.
اما مفهوم Proof of Burn که توسط ایان استوارت (Iain Stewart) تئوریزه شده است، احتمالاً بیشترین مورد تایید در فضای ارزهای دیجیتال است. پروتکل اثبات سوختن به عنوان یک جایگزین پایدارتر برای الگوریتم اجماع PoW پیشنهاد شد. اساساً Proof of Burn تشابه بسیار زیادی به الگوریتم اثبات کار دارد اما قصد دارد نرخ مصرف انرژی را کاهش دهد. فرآیند اعتبارسنجی بلوک شبکه‌های مبتنی بر PoB نیازی به استفاده از منابع محاسباتی قدرتمند ندارد و به سخت‌افزار قدرتمند برای استخراج وابسته نیست. در عوض، ارزهای دیجیتال عمداً به عنوان راهی برای «سرمایه‌گذاری» منابع در بلاکچین سوزانده می‌شوند، بر این اساس ماینرها نیازی ندارند تجهیزات گران‌قیمت و قدرتمند فیزیکی داشته باشند تا بتوانند ارز دیجیتال استخراج کنند. در سیستم‌های PoB، ماینرها روی یا قدرت استخراج مجازی، سرمایه‌گذاری می‌کنند.
به عبارت دیگر، با انجام توکن سوزی، کاربران می‌توانند تعهد خود را به شبکه نشان دهند و حق استخراج و اعتبارسنجی تراکنش‌ها را به دست آورند. از آنجایی که فرآیند سوزاندن سکه‌ها قدرت استخراج مجازی را نشان می‌دهد، هر چه کاربر سکه‌های بیشتری را در راستای منفعت سیستم بسوزاند، قدرت استخراج بیشتری دارد و در نتیجه شانس انتخاب به عنوان اعتبارسنجی بلوک بعدی بیشتر میشود. به زبان ساده‌تر ماینر برای به دست آوردن قدرت استخراج و افزایش شانس خود در ماین کردن ارز دیجیتال، ارز دیجیتال دیگری را در سیستم می‌سوزاند.
در پلتفرم‌های غیرمتمرکز دیگر مثل بلاکچین که معمولا بر پایه‌ی اثبات کار فعالیت می‌کنند، یعنی با انجام کار برای سیستم و حل مسائل، اجازه اعتبارسنجی تراکنش‌ها را به دست می‌آورند. در مقابل یک ماینر برای بدست آوردن قدرت استخراج یا به عبارتی قدرت اعتبارسنجی تراکنش‌ها توکن خود را به نشانه مشارکت خود در شبکه می‌سوزاند و در نتیجه فرایند ماینینگ آغاز میشود. تعداد سکه‌هایی که یک ماینر می‌سوزاند قدرت استخراج مجازی او را نشان می‌دهد. بنابراین، هر چه تعداد سکه بیشتر باشد، قدرت بالاتر است و بالعکس. توجه داشته باشید که درست مانند سیستم‌های PoW، قدرت استخراج بالاتر سرعت یافتن بلوک های جدید را بهبود می‌بخشد. در نتیجه، ماینر پاداش بیشتری کسب میکند.
عملکرد پروتکل اجماع Proof of Burn
پروتکل اجماع اثبات سوختن (PoB) راه بسیار خاصی برای رسیدن به اجماع و اعتبارسنجی تراکنش‌های درون بلاکچین دارد. در آن، ماینرها باید ارزهای دیجیتال را به یک آدرس عمومی قابل‌تأیید ارسال کنند. این آدرس به عنوان آدرس غذاخوری شناخته میشود، جایی که دیگر هرگز نمی‌توانند آنها را دریافت کنند. یعنی ماینرها باید نوعی سرمایه‌گذاری روی بلاکچین با ارزهای دیجیتال انجام دهند. به دلیل تعداد بیشتری از ارزهای دیجیتال سوزانده شده در شبکه، قدرت استخراج ماینر به آن می‌رسد، بیشتر میشود.
به عبارت دیگر، ماینرها باید روی بلاکچین سرمایه‌گذاری کنند تا تعهد خود را به شبکه نشان دهند. از این نظر، این پروتکل ارتباط نزدیکی با PoW دارد. تفاوت این است که ماینرها نباید روی تجهیزات محاسباتی گران قیمت و قدرتمند سرمایه گذاری کنند، بلکه باید روی توکنها و ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کنند. به این ترتیب در Proof of Burn ارزهای دیجیتال سوخته برای کاربران غیرقابل استفاده و غیرقابل دسترسی خواهند بود. به همین دلیل است که آدرس‌های غذاخوری به صورت تصادفی ایجاد می‌شوند و هیچ کلید خصوصی شناخته‌شده‌ای ندارند. بنابراین، رمزارزها پس از ارسال به آن آدرس‌ها قابل بازیابی نیستند.
هدف پروتکل Proof of Burn
هدف از ایجاد پروتکل اثبات سوختن در راستای رسیدن به یک پروتکل توافقی بود که جایگزین مناسبی برای اثبات کار باشد. اثبات کار به عنوان یک پروتکل نه تنها برای ماینرها بسیار گران تمام میشود، بلکه انرژی زیادی نیز مصرف میکند که در نهایت به محیط زیست آسیب جبران ناپذیری می‌زند. اثبات سوختن مطمئن میشود تمام گره‌های شرکت‌کننده در مورد اعتبار شبکه بلاکچین به توافق می‌رسند. این الگوریتم برای جلوگیری از احتمال خرج مضاعف سکه های رمزنگاری شده پیاده سازی شده است.
توکن‌سوزی، ابزاری برای جابه‌جایی ارزهای دیجیتال
اثبات سوختن برای شکل گرفتن، نیاز دارد که توکن‌هایی سوزانده شوند تا در این فرایند قدرت استخراج ماینر به سطحی برسد که بتواند توکن و کوین استخراج کند. طبیعی است که در ابتدای عرضه یک ارز دیجیتال نتوان ارز دیجیتالی همان شبکه بلاکچین را سوزاند و در عوض باید از سایر ارزهای دیجیتال برای اثبات سوختن، سوزانده شوند. البته این بدین معنا نیست که در تمام طول ماین کردن آن، باید از ارزهای دیجیتال دیگر استفاده کرد. بلکه پس از عرضه شدن تعدادی کوین، از یک نقطه ویژه به بعد کوین‌های همان بلاکچین استفاده می‌شوند. یعنی از نقطه‌ای در به بعد کوین‌هایی که از همان بلاکچین استفاده می‌شوند.
نتیجه شگفت‌انگیز در اقتصاد می‌تواند این باشد که کوین قدیمی به تدریج از چرخه اقتصاد خارج میشود و ارزش آن به یک کوین دیگر منتقل میشود. در این شرایط دیگر ارزش کوین دچار فروپاشی نخواهد شد. این مسائل گرچه در یک بلاکچین بزرگ امتحان نشده، در مواردی که انجام شده، نتایج بسیار مناسبی دارد.
مزایای اثبات سوختن
استفاده از اثبات سوختگی (PoB) به عنوان مکانیزم اجماع مزایای زیادی دارد. برخی از مزایای کلیدی عبارتند از:
- امنیت بالا
افزایش مقاومت امنیتی و سانسور. Proof-of-Burn از مکانیسم های دیگر ایمن تر است زیرا بازی کردن سیستم یا حمله به آن دشوارتر است. علاوه بر این، سانسور تراکنش ها یا مسدود کردن گره های شرکت کننده در شبکه بسیار دشوارتر است. این باعث میشود که برای کسب‌وکارها و افرادی که باید مطمئن شوند داده‌هایشان ایمن هستند و نمی‌توانند سانسور شوند، گزینه انعطاف‌پذیرتر باشد.
- کاهش مصرف انرژی
یکی از انتقادات اصلی Proof-of-Work این است که برای کار کردن به انرژی زیادی نیاز دارد. Proof-of-Burn این مشکل را ندارد و آن را دوستدار محیط زیست میکند. فرآیند "حفاری" در PoW به انرژی زیادی نیاز دارد، اما این انرژی تلف میشود و نباید مولد در نظر گرفته شود.
- عدم تمرکز
در سایر مکانیسم‌های اجماع، ماینرها بر روی شبکه بسیار تأثیرگذار شده‌اند، زیرا قدرت هش بسیار زیادی را کنترل می‌کنند. این به آنها اجازه می‌دهد تا ۵۱ درصد به شبکه حمله کنند، تراکنش‌ها را سانسور کنند و حتی قوانینی را که اعتبار بلوک‌های جدید را تأیید می‌کنند، تغییر دهند. این با اثبات سوختگی امکان پذیر نیست، زیرا مکانیسم اجماع به هیچ ماینری نیاز ندارد.
- توزیع عادلانه ارز
مشکل دیگر در مورد بسیاری از ارزهای جایگزین این است که پذیرندگان اولیه آنها می‌توانند درصد بالایی از سکه ها را داشته باشند. این می‌تواند منجر به بی ثباتی و بی عدالتی شود. Proof-of-Burn با اطمینان از توزیع سکه های جدید فقط برای کسانی که مایلند منابع خود را (یعنی قدرت محاسباتی) در شبکه قرار دهند، به جلوگیری از این امر کمک میکند.
- کاهش موانع استخراج
برخلاف سایر مکانیسم‌های اجماع، PoB به سخت‌افزار گران قیمت یا مهارت بالایی برای مشارکت نیاز ندارد. تنها چیزی که لازم است قدرت محاسباتی است. این کار شروع کار را برای افراد آسان‌تر میکند، به‌ویژه زمانی که ارزهای جایگزین هنوز در مراحل اولیه هستند.
معایب اثبات سوختن
چندین معایب با این مکانیسم اجماع شناسایی شده است، از جمله:
- سرمایه گذاری اولیه بزرگ
یکی از انتقادات عمده این است که PoB برای مشارکت به سرمایه گذاری اولیه زیادی نیاز دارد. از آنجایی که باید سکه ها را بسوزانید، تنها گزینه دیگر شما این است که آنها را در ازای آن بخرید. این بدان معناست که احتمالاً برای شروع به هزاران یا میلیون ها دلار نیاز دارید.
- تناقض با ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال
دلیل اصلی جذب ارزهای دیجیتال، تمرکززدایی است. به عبارت دیگر، یک مقام مرکزی وجود ندارد که آن را کنترل کند. Proof-of-Burn با کنترل کسانی که بیشترین سکه را در اختیار دارند، مخالف این موضوع است.
- خطر کنترل شبکه
یک مشکل بالقوه با PoB این است که می‌توان از آن برای حدس و گمان استفاده کرد. این بدان معنی است که مردم می‌توانند سکه خریداری کنند، منتظر بمانند تا عرضه زیادی داشته باشند و سپس از آنها برای ایجاد بلوک استفاده کنند. این امر به آنها امکان کنترل شبکه را می‌دهد و می‌تواند منجر به بی ثباتی شود.
- خطر احتکار
مسئله بالقوه دیگر این است که مردم می‌توانند از PoB برای احتکار سکه استفاده کنند. این امر عرضه موجود را محدود میکند و می‌تواند منجر به افزایش ارزش شود. اگرچه این برای کسانی که سکه را در دست دارند خوب است، اما برای سلامت کلی بازار یک ارز دیجیتال، اتفاق خوبی نیست.
- حمله به ارزهای دیگر
Proof-of-Burn می‌تواند موجب حمله به ارزهای دیگر شود. به عبارتی، شخصی می‌تواند مقدار زیادی از یک سکه خاص را خریداری کند، از آن برای ایجاد بلوک استفاده کند و سپس سکه‌ها را وارد بازار ارزهای دیجیتال کند. این امر منجر به کاهش ارزش آن ارز دیجیتال شده و به ارزش بازار و ارزش آن ارز دیجیتال آسیب و صدمه جدی وارد میکند.
اثبات سوختگی vs اثبات کار vs اثبات سهام
چند نوع اثبات مختلف وجود دارد که می‌توان از آنها برای تأیید تراکنش‌ها در یک بلاکچین استفاده کرد. سه مورد رایج عبارتند از: اثبات سوختن (PoB)، اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS). ما این سه نوع اثبات را باهم مقایسه خواهیم کرد:
اثبات سوختن روشی است که در آن سکه های جدید با سوزاندن مقدار مشخصی از یک سکه موجود ایجاد میشود. این کار با ارسال سکه ها به آدرس خاصی انجام میشود که فقط می‌تواند آنها را بسوزاند. پس از سوزاندن سکه ها، از بین می‌روند و دیگر قابل استفاده نیستند. سپس سکه های جدید با گرفتن تعداد کل سکه های سوخته و تقسیم آن بر تعداد کل سکه های در گردش ایجاد می‌شوند.
Proof-of-Work سیستمی است که در آن سکه های جدید با حل یک مسئله دشوار ریاضی ایجاد میشود. اولین ماینری که مشکل را حل میکند با تعداد مشخصی سکه جدید پاداش می‌گیرد. این سیستم برای جلوگیری از ایجاد سکه های جعلی توسط افراد با حل مشکل سریعتر از دیگران استفاده میشود.
Proof-of-Stake سیستمی است که در آن سکه های جدید با نگه داشتن مقدار مشخصی از یک سکه موجود ایجاد میشود. این کار با ارسال سکه ها به آدرس خاصی انجام میشود که فقط می‌تواند آنها را به اشتراک بگذارد. هنگامی که سکه ها روی هم گذاشته می‌شوند، قفل می‌شوند و نمیتوان دوباره از آنها استفاده کرد. سپس سکه‌های جدید با گرفتن تعداد کل سکه‌های شرط‌بندی شده و تقسیم آن بر تعداد کل سکه‌های در گردش ایجاد می‌شوند.
پروژه‌های اثبات سوختن
در حال حاضر، ارزهای رمزنگاری شده با استفاده از این پروتکل اجماع عبارتند از کانتر پارتی، اسلیم‌کوین، فکتوم. اسلیم کوین (SLM) یک ارز دیجیتال منبع باز است که از Proof of Burn، PoW و PoS برای ایجاد توکن‌های خود و همچنین برای سوزاندن آنها در استخراج مجازی PoB استفاده میکند. کانتر پارتی، فقط برای ایجاد توکن‌های خود از PoB استفاده میکند. در آن، کاربران بیت‌کوین‌ها را به آدرس غذاخوری ارسال می‌کنند و در ازای آن توکن‌های Counterparty دریافت می‌کنند.
از طرف دیگر، فکتوم (FCT) از فرآیند پیچیده‌تری به نام «سوزاندن و ضرب» استفاده میکند. در اکوسیستم فکتوم، توکنها به طور مداوم از طریق سیاست پولی پروژه ایجاد می‌شوند. از سوی دیگر، توکنها با تعهد داده‌ها به بلاک چین سوزانده می‌شوند. در اصل، هرچه شبکه فکتوم بیشتر رشد کند، توکن‌های بیشتری سوزانده می‌شوند و در نهایت عرضه سکه‌ها کاهش می‌یابد.
کلام آخر
اثبات سوختن یک پروتکل اجماع است که از سوزاندن توکنها به عنوان روشی برای کسب قدرت استخراج، استفاده میکند. این روش در برخی از پروژه‌های بلاکچین و شبکه‌های ارز دیجیتال به کار رفته اما نتایج عملکرد آن در مقیاس بزرگتری هنوز مشخص نیست. اثبات سوختن به صورت ویژه‌ای، تاثیر مثبتی بر اقتصاد ارزهای دیجیتال خواهد داشت و بازار را به نحوی ثابت خواهد کرد. اگر درباره عملکرد اثبات سوختن و شبکه‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، پیش‌بینی دارید در کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
