این روزها مقیاسپذیری به یکی از دغدغههای اصلی در دنیای شبکههای بلاک چین تبدیل شده و تیمهای توسعهدهنده درحال یافتن راههایی برای سرعت بخشیدن به شبکهها، کاهش ترافیک شبکه و افزایش تعداد تراکنشهای قابل پردازش در ثانیه هستند. مقیاسپذیری همچنین یکی از بزرگترین مشکلات برخی از شبکههای بزرگ مانند بیت کوین و اتریوم محسوب میشود.
پلتفرم مولتی ورس ایکس (MultiversX) یا همان الروند (Elrond) سابق، با مقیاسپذیری موفقیتآمیز بلاک چین امکان توسعه برنامههای غیرمتمرکز برای حوزههای مختلف را فراهم کرده و یک اقتصاد اینترنتی جدید با داراییهای دیجیتال ایجاد کرده است. این پلتفرم از قراردادهای هوشمند برای پشتیبانی از ارزهای دیجیتال استفاده میکند، درحالیکه امکان تراکنشهای سریع در دفترکل را نیز فراهم میسازد. در این مقاله همراه ما باشید تا بیشتر با این پلتفرم و ارز دیجیتال EGLD آشنا شویم.
معرفی ارز دیجیتال MultiversX
در نوامبر 2022، الروند رسماً به مولتی ورس ایکس (MultiversX) تغییر نام داد تا مسیر جدید خود را بهسمت توسعه متاورس آغاز کند. بهعنوان بخشی از این تحول جدید خود، مولتیورس ایکس سه محصول جدید مبتنی بر متاورس را عرضه کرده است: xFabric ،xPortal و xWorlds.
- xFabric یک بلاک چین قابل سفارشیسازی است که توسعهدهندگان خارجی میتوانند بهراحتی آن را پیادهسازی کنند. این بلاک چین بهعنوان زیربنای متاورس جدید MultiversX عمل خواهد کرد.
- xPortal بهعنوان یک برنامه چندمنظوره برای ذخیره آواتارها، ارزهای دیجیتال و NFT عمل میکند. کاربران همچنین میتوانند داراییهای دیجیتال را در آن مبادله کرده، پرداختهای فیات را ارسال و دریافت نمایند و با دوستانشان به چت بپردازند.
- xWorlds نیز موتوری خواهد بود که در آن توسعهدهندگان و گیمرها میتوانند دنیای دیجیتالی فراگیر خود را بسازند.
MultiversX در ابتدا ارز دیجیتال خود را با نماد ERD توزیع کرد. پس از اینکه پروژه در جولای 2020 شبکه اصلی خود را به اجرا درآورد، مولتی ورس ایکس رمز ارز خود را به EGLD تغییر داد. سپس یک رویداد برگزار کرد که به سرمایهگذارانش امکان میداد توکن ERD را با ارز دیجیتال جدید EGLD مبادله کنند.
شبکه MultiversX بسیاری از ویژگیهای مشترک سایر شبکههای ارزهای دیجیتال از جمله قراردادهای هوشمند، تسویه تراکنشها و صدور توکن را ارائه میکند.
توسعهدهندگان این پلتفرم از زبانهای برنامهنویسی مانند Rust ،C و ++C برای نوشتن منطق برنامهنویسی سفارشی (قراردادهای هوشمند) و برنامهها (برنامههای غیرمتمرکز) بهره میبرند.
بلاک چین EGLD به چه صورت عمل میکند؟
مولتی ورس ایکس یک نرمافزار پیچیده برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز (Dapp) و داراییهای دیجیتالی است که توسط قراردادهای هوشمند پشتیبانی میشوند. این پلتفرم برای مقیاسپذیر کردن شبکه برای توسعهدهندگان و کاربران، از فناوری Adaptive State Sharding استفاده کرده که زیرساخت شبکه را برای پشتیبانی از تعداد روزافزون برنامهها و تراکنشها به اجزای متعدد تقسیم میکند.
MultiversX از مکانیزم اجماع اثبات سهام ایمن (Secure Proof of Stake) بهره میبرد، یک نوع پروتکل PoS که اطمینان حاصل میکند که تمام زنجیرههای مجزای شبکه یا همان شاردها (ShardS) به یک پلتفرم واحد در دفترکل متصل میشوند. همچنین توسعهدهندگان میتوانند از محیط توسعه مولتی ورس ایکس برای ایجاد برنامههای غیرمتمرکز استفاده کنند.
کاربران میتوانند قراردادهای هوشمند را با چندین زبان برنامهنویسی از جمله Rust ،C و ++C اجرا کنند. گرهها نیز شبکه را برای پردازش تراکنشها و ایمنسازی پلتفرم اجرا خواهند کرد. شاردینگ با تقسیم شبکه به بخشهای کوچکتر باعث میشود تا گرهها بتوانند بخشهایی از تراکنشها را یکییکی حل کنند تا از ازدحام شبکه جلوگیری شود و مقیاسپذیری افزایش یابد.
مکانیزم اجماع اثبات سهام ایمن، گرههایی را که شبکه را اجرا میکنند، با هم همگام (Sync) میسازد تا همه بخشهایی را که بهواسطه شاردینگ از هم جدا شدهاند، به هم متصل کند. بهلطف شاردینگ، مولتی ورس ایکس میتواند حداقل 12500 تراکنش در ثانیه را پردازش نماید.
معماری الروند (EGLD) از چه اجزایی تشکیل شده است؟
معماری شبکه مولتی ورس ایکس (EGLD) بر نوآوریهای کلیدی زیر استوار است:
1- در این شبکه، شاردینگ در همه سطوح، یعنی تراکنش، داده و شبکه انجام میشود. مکانیزم شاردینگ تطبیقی پویا (Adaptive State Sharding) کار ادغام و تقسیم زنجیرهها (شاردها) را انجام میدهد، درحالیکه تعداد گرههای اعتبارسنج موجود و همچنین میزان استفاده از شبکه را در نظر میگیرد.
2- الگوریتم اجماع اثبات سهام ایمن، تنها در دو مرحله ارتباطی، با استفاده از مکانیزم چندامضایی اصلاحشده (Boneh–Lynn–Shacham) در میان اعتبارسنجهای گروه اجماع تشکیل میدهد. علاوهبر این، گرههای داخل شارد بهطور تصادفی برای گروه اجماع انتخاب میشوند و امکان اطلاع از ترکیب گروه بیش از یک دور وجود ندارد.
3- انعطافپذیری بالا در برابر حملات مخرب بهدلیل جابهجایی دورهای گرهها در بین شاردها فراهم میشود. در هر دوره (Epoch)، تا یکسوم گرهها در هر شارد بهمنظور جلوگیری از تبانی به شاردهای دیگر منتقل خواهند شد.
4- منبع تصادفی امن با امضای BLS، که آن را غیرقابل پیشبینی میکند.
5- MultiversX WASM VM، یک ماشین مجازی فوقالعاده سریع برای اجرای قراردادهای هوشمند که میتواند در WebAssembly کامپایل شود.
6- قراردادهای هوشمند در معماری حالت شاردشده، با بار متعادل بر روی شاردها عمل میکنند. این یک نیاز ضروری برای یک پلتفرم بلاک چین با توان عملیاتی بالا است. متعادل کردن قراردادهای هوشمند در بین شاردها به MultiversX اجازه میدهد چندین تراکنش را بهصورت موازی اجرا کند.
7- نهایی شدن سریع تراکنشها در عرض چند ثانیه عملی میشود. داشتن یک TPS بسیار بالا برای یک بلاک چین با توان عملیاتی بالا ضروری بوده؛ زیرا نهایی شدن سریع تراکنشهای موازی از اهمیت حیاتی برخوردار است. بیشتر معماریهای پیشرفته بلاک چین از در نظر گرفتن این جنبه امتناع میورزند، اما این موضوع از دیدگاه کاربر بسیار مهم است. نهایی شدن سریع تراکنش در سطح پروتکل، با استفاده از یک الگوریتم دیسپچینگ (dispatching) و یک پروتکل مسیریابی انجام میشود.
مولتی ورس ایکس چه کاربردهای دارد؟
مولتی ورس ایکس یک پلتفرم غیرمتمرکز است که طیف گستردهای از موارد استفاده را به کاربران خود ارائه میدهد، از جمله:
مشارکت در حاکمیت شبکه
MultiverseX به کاربران اجازه میدهد تا با رأی دادن به پیشنهادات و تصمیماتی که بر شبکه تأثیر میگذارند، در اداره پلتفرم شرکت کنند. کاربران میتوانند در خصوص مسیر آتی پلتفرم حق رأی داشته باشند و به شکلگیری آینده آن کمک نمایند.
استیکینگ
کاربران میتوانند توکنهای خود را در پلتفرم MultiverseX برای کسب پاداش و پشتیبانی از شبکه سپردهگذاری کنند. استیکینگ فرصتی را برای کاربران فراهم میسازد تا درآمد غیرفعالی کسب کرده و درعینحال به امنیت شبکه نیز کمک میکند.
دیفای
مولتی ورس ایکس خدمات مختلف دیفای مانند اعطای وام، قرض گرفتن و ترید را ارائه میدهد و به کاربران امکان داده بدون نیاز به واسطههای سنتی به خدمات مالی دسترسی داشته باشند. کاربران همچنین میتوانند برای کسب پاداش در استخرهای نقدینگی شرکت کنند و به کشت سود (Yielf Farming) بپردازند.
برنامههای غیرمتمرکز
MultiverseX از توسعه و اجرای برنامههای غیرمتمرکز بر روی پلتفرم خود پشتیبانی میکند. کاربران میتوانند با انواع DAppها، از جمله صرافیهای غیرمتمرکز، بازیها و سایر سرویسهای ساختهشده بر روی پلتفرم تعامل داشته باشند.
NFT
مولتی ورس اکس به کاربران اجازه میدهد تا NFTها را در پلتفرم خود ضرب، خریدوفروش و ترید کنند. NFTها داراییهای دیجیتال منحصربهفردی هستند که میتوانند شامل آثار هنری، کلکسیون، املاک مجازی و غیره باشد. کاربران میتوانند NFTهای خود را ایجاد و به نمایش بگذارند، در حراجیها شرکت کنند و با بازار روبهرشد NFT درگیر شوند.
خرید و فروش
MultiverseX خرید و فروش داراییهای دیجیتالی مختلف از جمله رمز ارزها، توکنها، NFTها و غیره را تسهیل میکند. کاربران میتوانند داراییها را بهطور امن در صرافی غیرمتمرکز پلتفرم Multiversex معامله کرده و تراکنشهای همتابههمتا را بدون نیاز به واسطه انجام دهند.
IOT
MultiverseX با ارائه یک پلتفرم امن و غیرمتمرکز برای اتصال دستگاههای اینترنت اشیا و مدیریت دادهها، از IOT پشتیبانی میکند. کاربران میتوانند از قابلیتهای این پلتفرم برای ذخیره و تبادل امن دادههای IoT، فعال کردن قراردادهای هوشمند برای تعاملات خودکار و افزایش کارایی و امنیت شبکههای IoT بهره ببرند.
بهطور کلی، هدف MultiverseX ارائه یک اکوسیستم جامع به کاربران است که آنها را قادر میسازد در فعالیتهای متنوع، از ترید داراییهای دیجیتال گرفته تا تعامل با NFTها و ادغام دستگاههای IoT در یک محیط غیرمتمرکز، شرکت کنند.
سخن پایانی
مولتی ورس ایکس یا همان الروند سابق، بهعنوان یک پلتفرم همهکاره ظهور کرد که طیف وسیعی از نیازهای کاربران را در فضای ارزهای دیجیتال برآورده میکند. MultiverseX با پشتیبانی از NFTها، خرید و فروش توکنها و ادغام اینترنت اشیا، یک اکوسیستم جامع را به کاربران ارائه میدهد تا بتوانند بهطور ایمن و کارآمد در فعالیتهای مختلف شرکت کنند. ماهیت غیرمتمرکز این پلتفرم شفافیت و حریم خصوصی را برای کاربران فراهم کرده و جامعهای فعال را برای ساخت و تعامل با داراییهای دیجیتال شکل میدهد. بهطور کلی، MultiverseX بهعنوان یک پلتفرم امیدوارکننده شکاف بین سیستم مالی سنتی و فناوریهای نوظهور را پر میکند و به کاربران امکان میدهد فرصتهای جذاب جدید را در فضای درحال تحول کریپتو بیابند.