وایت‌پیپر (Whitepaper) یا برگۀ سفید، شناسنامه و نقشۀ راه یک ارز دیجیتال است. این برگه اهداف اصلی پروژۀ این ارز را بیان می‌کند. مطالعۀ وایت‌پیپر یک ارز، برای شناخت و درک صحیح از آن ضروری است. یکی از ارزهای دیجیتالی که در سال‌های اخیر سهم قابل‌توجهی از بازار ارزهای دیجیتال را به خود اختصاص داده، ارز دیجیتال لایت‌کوین (Litecoin) است. بنیان‌گذار این ارز، چارلی لی (Charlie Lee)، معتقد است: «ارزهای دیجیتال جای پول‌های رایج را خواهند گرفت و آنها را کنار خواهند زد.»
به همین خاطر برای اینکه بتوانید به شناخت بهتری از این ارز برسید، باید وایت‌پیپر لایت‌کوین را به‌دقت مطالعه کنید. در این مقاله می‌خواهیم وایت‌پیپر این ارز را به‌صورت کامل بررسی کنیم، تا با تحلیل لایت‌کوین به ارزش واقعی این ارز پی ببرید. آن‌وقت می‌توانید با مقایسۀ قیمت لایت‌کوین با ارزش واقعی آن، آینده لایت‌کوین را پیش‌بینی کنید. پس بیایید با هم ببینیم که لایت‌کوین چیست و چه اهمیتی دارد، تا نه‌تنها پیش‌بینی قیمت لایت‌کوین را داشته باشید، بلکه با تحلیل لایت‌کوین بتوانید تصمیمات مختلفی را دربارۀ این ارز بگیرید.
مقدمه (معرفی و مقایسه با بیتکوین)
در ابتدای وایت‌پیپر ارز دیجیتال لایت کوین، گفته شده که لایت‌کوین چیست؛ و سپس به دلایل راه‌اندازی و ایجاد این ارز دیجیتال پرداخته است. هدف از به وجود آمدن لایت‌کوین، ایجاد جایگزینی برای ارز دیجیتال بیت کوین (Bitcoin) بوده است. مدیران لایت کوین معتقدند، که در بین ارزهای دیجیتال، بیت کوین شبیه سکه‌ی طلا است. آنها با معرفی لایت وین می‌خواستند که این ارز، مانند سکۀ نقره در مرتبۀ دوم قرار بگیرد. آنها بر این باورند که ارزهای دیجیتال زیادی آمده‌اند و نوآوری‌هایی داشته‌اند، اما بسیاری از آنها داری مشکلاتی هستند.
سپس به سراغ لایت کوین می‌رود و ویژگی‌های این ارز را معرفی می‌کند:
- لایت کوین یک ارز همتابه‌همتا است و افراد به‌طور مستقیم آن را با یک‌دیگر معامله و تبادل می‌کنند. یعنی دیگر نیازی به حضور و نظارت شخص ثالث نیست.
- کارمزد انتقال لایت کوین، تقریباً صفر است و این یک مزیت برای آن محسوب میشود.
- لایت کوین یک شبکۀ پرداخت سریع و منبع‌باز است، که امکان تبادل ارز را به همۀ افراد در سراسر جهان اعطا می‌کند.
- این شبکه توسط هیچ نهاد مرکزی‌ای اداره نمی‌شود و کاملاً غیرمتمرکز بنا شده است. در واقع دارندگان این ارز هستند، که مانند یک سهام‌دار برای آن تصمیم می‌گیرند.
- بلاک چین لایت‌کوین با استفاده از فرمول‌ها و توابع ریاضی، امنیت شبکه را تامین کرده است. اما سعی شده، تا با بهبود عملکرد شبکه کارمزد انتقال لایت‌کوین را کم کرده و سرعت انجام تراکنش‌ها را نسبت به بیت کوین افزایش دهد.
- کیفیت ذخیره‌سازی اطلاعات در این بلاکچین، نسبت به بیت کوین بسیار بهتر شده است.
با توجه به ویژگی‌های ارز دیجیتال لایت‌کوین، میشود آن را جایگزین مناسبی برای بیت کوین، در حوزه‌های مختلفی مثل صنعت، تجارت و ... در نظر گرفت.
بلاک چین لایت‌کوین چیست؟
در این بخش از وایت‌پیپر دربارۀ بلاک چین لایت‌کوین صحبت می‌کند. این بلاک چین، نسبت به بلاکچین بیت کوین، میتواند حجم بیشتری از تراکنش‌ها را پشتیبانی کند. این مزیت به این خاطر است، که بلاک چین لایت‌کوین با ایجاد بلوک‌های بیشتر، اطلاعات مربوط به تراکنش‌های زیادتری را میتواند در واحد زمان ذخیره کند. بنابراین برای افزایش تعداد تراکنش‌ها در یک ثانیه، نیازی به استفاده از نرم‌افزارهای بخصوص ندارد.
با توجه به این خصوصیت بلاکچین لایت‌کوین، معامله‌گران می‌توانند تعداد تراکنش‌های بیشتری را نسبت به بلاکچین بیت کوین داشته باشند؛ و این در حالی است، که همزمان حجم زیادتری از اطلاعات را هم می‌توانند ذخیره کنند.
رمزگذاری کیف‌پول لایت‌کوین
در این بخش از وایت‌پیپر لایت‌کوین، توضیحات ساده‌ای در این باره میدهد، که وقتی به خرید لایت‌کوین اقدام کردید و می‌خواهید آن را در کیف‌پول خودتان ذخیره کنید، باید مراقب مسائل امنیتی باشید. پس از دانلود کیف‌پول لایت‌کوین، حتماً کیف‌پول خود را با استفاده از یک رمز عبور قوی ایمن کنید، تا خیالتان از امنیت دارایی‌تان راحت باشد. این مسئله باعث میشود، که از ویروس‌ها، خراب‌کاری‌های اینترنتی و سارقان در امان بمانید.
پاداش استخراج لایت‌کوین چه‌قدر است؟
افرادی که سخت‌افزار کامپیوتری خودشان را در اختیار شبکه می‌گذارند، در حل‌کردن تابع ریاضی (Hash) بلاکچین لایت‌کوین مشارکت می‌کنند. یعنی این افراد وظیفۀ ساخت بلوک‌های جدید را بر عهده دارند که به این کار استخراج لایت‌کوین گفته میشود. استخراج لایت‌کوین با گوشی یا کامپیوتر انجام میشود و هرچه سیستم شما قوی‌تر باشد، توابع ریاضی بیشتری را حل خواهید کرد. شبکه در ازای کاری که انجام می‌دهید، به شما پاداش میدهد. پاداش استخراج لایت‌کوین، به‌ازای هر بلوک، 25 لایت‌کوین است. در ادامه دربارۀ هاوینگ لایت‌کوین صحبت می‌کند. هاوینگ به این معنا است، که هر چهار سال یکبار مقدار پاداش استخراج لایت‌کوین نصف میشود. این اتفاق به این دلیل است، که با کاهش عرضۀ این ارز، جلوی تورم گرفته شده و قیمت لایت‌کوین افزایش یابد. در واقع تقریباً در هر 84 هزار بلوک، یکبار هاوینگ لایت‌کوین رخ میدهد.
منبع‌باز بودن لایت‌کوین به چه‌معناست؟
بلاکچین لایت‌کوین یک پروژۀ منبع‌باز است و به شما مجوزهای زیر را ارائه می‌کند:
- نرم‌افزار شبکه را اجرا کنید.
- می‌توانید آن را تغییر دهید.
- امکان کپی‌کردن نرم‌افزار وجود دارد.
- همچنین می‌توانید به‌انتخاب خودتان نسخه‌های اصلاح‌شده‌ای از آن را اجرا کنید.
- این نرم‌افزار در فرایند بسیار شفافی منتشر میشود و امکان بررسی و تأیید کدهای آن وجود دارد.
مکانیزم اجماع لایت‌کوین چیست؟
در سیستم‌های سنتی مبتنی بر اطلاعات، داده‌ها در یک سرور مرکزی ذخیره می‌شد. در بلاکچین‌ها برای تمرکززدایی، این اطلاعات در هزاران و حتی میلیون‌ها گره یا نود (Nodes) ثبت می‌شوند. در زمان انجام تراکنش‌ها، ممکن است که برخی از گره‌ها در دسترس نباشند. بنابراین شبکه‌ها، مفهومی به‌نام اجماع را مطرح کرده‌اند. یعنی اگر بیش از نصف گره‌ها صحت اطلاعات را تأیید کنند، آن تراکنش میتواند ثبت شود.
شبکه‌های مختلف برای رسیدن به اجماع از الگوریتم‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. یکی از معروف‌ترین الگوریتم‌ها، مکانیزم اثبات کار (Proof of Work) یا PoW است. هنگامی که شما اقدام به استخراج لایت‌کوین می‌کنید، توسط شبکه به‌عنوان یک گره در نظر گرفته می‌شوید. در نتیجه در کار اعتبارسنجی تراکنش‌ها مشارکت کرده و از آن پاداش دریافت خواهید کرد.
عرضه اولیه لایت‌کوین چقدر است؟
عرضه اولیه لایت‌کوین محدود بوده و تنها دو بلوک اول به آن اختصاص داده شده است. این مسئله به این دلیل رخ داده، که مدیران لایت‌کوین، معتقد بودند که ارائۀ یک کوین باید به‌صورتی منصفانه انجام شود. با اینکه آنها برای پرداخت پاداش استخراج لایت‌کوین، نیاز به کوین دارند، اما بر این عقیده بودند که این ارز مورد استقبال قرار می‌گیرد و مردم به خرید لایت‌کوین اقدام خواهند کرد. عملاً می‌بینیم که پیش‌بینی آنها از آینده لایت‌کوین درست بوده و این ارز با چنین مشکلی مواجه نشده است.
سرعت تراکنش‌های لایت‌کوین چگونه است؟
در این بخش به ما می‌گوید، که آنها تحت‌تأثیر سرعت تراکنش‌های Solidcoin قرار گرفته بودند. به همین خاطر از آن ارز الگوبرداری کردند. اگرچه می‌دانند که افزایش سرعت تراکنش‌ها، امنیت را نسبت به تراکنش‌های کُند بیت کوین کاهش میدهد، اما به هر حال بسیاری از معامله‌گران نیاز به سرعت بالاتری دارند.
تشکیل هر بلوک این ارز، که در نتیجۀ استخراج لایت‌کوین صورت می‌گیرد، به‌طور متوسط 2.5 دقیقه طول می‌کشد. با توجه به اینکه این کار در بیتکوین 10 دقیقه طول می‌کشد، می‌توان نتیجه گرفت که لایت‌کوین سرعت انجام تراکنش‌ها را تا 4 برابر افزایش داده است.
تولید کوین‌های لایت‌کوین
در این بخش از وایت‌پیپر، دوباره دربارۀ هاوینگ لایت‌کوین و بیت کوین صحبت می‌کند. ماینرها با استخراج لایت‌کوین و تشکیل هر بلوک، 50 سکه تولید می‌کنند. از طرفی با توجه به اینکه سرعت تشکیل بلوک‌های لایت‌کوین، چهاربرابر بیشتر از بیت کوین است، نیاز به هاوینگ لایت‌کوین بسیار احساس میشود. تولید ارز دیجیتال بیت کوین در هر 21 هزار کوین نصف میشود و این اتفاق در لایت‌کوین در هر 84 هزار واحد رخ میدهد. این شبکه به افرادی که در استخراج لایت‌کوین مشارکت می‌کنند، چهار برابر بیتکوین، کوین پاداش میدهد و در نتیجه تعداد کل واحدهای این ارز به 84 میلیون خواهد رسید. گفتنی است که تعداد کل واحدهای بیت کوین در نهایت 21 میلیون خواهد بود.
آیا طرح پروژۀ لایت‌کوین منصفانه است؟
مدیران این پروژه معتقدند، که در گذشته کوین‌هایی ارائه شده‌اند، که دارای کدنویسی نبوده‌اند. آنها این مسئله را ایمن و دقیق نمی‌دانند و معتقدند که روش لایت کوین در تولید کوین‌ها مسیری صحیح و منصفانه است. به همین خاطر کدهای اصلی لایت کوین، سه روز پیش از راه‌اندازی آن در معرض دید عموم قرار گرفتند. بنابراین همه می‌توانستند کدها را تبدیل کرده و در کامپیوتر خود مشاهده کنند.
این مسئله به افراد کمک می‌کرد، که از شفافیت کامل شبکه و نرم‌افزار آن آگاه شوند و بدانند که لایت کوین بهدرستی کار می‌کند. از طرفی مدیران این پروژه در یک نظرسنجی، نظرات مردم را دربارۀ زمان مناسب عرضۀ اولیۀ لایت‌کوین جویا شدند. در لحظه‌ای که قرار بود برای اولین‌بار این ارز ارائه شود، تابع اولیۀ آن (تابع هَش) منتشر شد، تا همه بتوانند در استخراج لایت‌کوین مشارکت کنند.
احتمال خرابکاری در عرضه اولیه
یکی از مشکلاتی که ارزهای جایگزین با آن مواجه‌اند، احتمال حملۀ تبهکاران است. این مسئله به این دلیل است، که هنوز تعداد استخراج‌کنندگان زیاد نشده و امکان رسیدن به 51 درصد ماینرها و ایجاد تقلب وجود دارد. اما مدیران این پروژه با تبلیغات گسترده باعث شدند، که در همان آغاز انتشار تابع اولیه، افراد زیادی به کار استخراج لایت‌کوین مشغول شوند. بنابراین هیچ مهاجم و خرابکاری نتوانست، که به شبکه حملۀ سایبری انجام دهد.
سخن پایانی
در پایان کدهای منبع نرم‌افزار این شبکه آمده است و سپس وایت‌پیپر لایت کوین به انتها می‌رسد. همان‌طور که دیدید در این مقاله صفر تا صد وایت‌پیپر ارز دیجیتال لایت کوین را با هم بررسی کردیم. مطالعۀ وایت‌پیپر این ارز، نقشی مهم در تحلیل فاندامنتال لایت‌کوین دارد. یعنی با بررسی بنیادین این ارز، می‌توانید ارزش واقعی آن را درک کنید. خود من زمانی‌که می‌خواهم روی ارزی برای بلندمدت سرمایهگذاری کنم، حتماً وایت‌پیپر آن را می‌خوانم و از این کار نتایج خوبی گرفته‌ام.
در نتیجه این مسئله به شما کمک می‌کند، که در خرید لایت‌کوین دقیق‌تر باشید. اگر این ارز را بهتر بشناسید، می‌توانید قیمت لحظه‌ای لایت‌کوین را با آینده لایت‌کوین مقایسه کنید. این کار به شما کمک می‌کند که خودتان سیگنال خرید لایت‌کوین یا فروش آن را پیدا کنید و سرمایهگذاری اصولی و سودآوری داشته باشید.
