وایت پیپر (White Paper) یا سپیدنامه‌ی هر پروژه‌ی ارز دیجیتال، بیان‌کننده‌ی دلایل راه‌اندازی و اهداف آن ارز است. این برگه توسط بنیان‌گذاران هر پروژه‌ی کریپتوکارنسی ارائه میشود، تا کاربران را از نقشه‌ی راه پروژه آگاه کند. هرکسی که میخواهد ارزی را برای سرمایهگذاری انتخاب کند، باید وایت پیپر آن ارز را با‌دقت مطالعه و تحلیل کند. این کار به سرمایهگذاران کمک می‌کند که با درک ارزش ذاتی ارز موردنظر، بتواننده آینده‌ی آن را پیش‌بینی کنند.
یکی از پروژه‌هایی که اخیراً مورد استقبال سرمایهگذاران قرار گرفته، پلتفرم آوالانچ (Avalanche) و توکن اختصاصی آن، یعنی ارز آواکس (AVAX) است. به همین خاطر در این مقاله به‌سراغ وایت پیپر ارز آوالانچ رفته‌ایم، تا با مطالعه‌ی دقیق آن، بدانیم که پلتفرم آوالانچ چیست و ارز آواکس چه نقشی در این پلتفرم دارد. بررسی کامل وایت پیپر آوالانچ به شما کمک می‌کند که ارزش ذاتی ارز آوالانچ را بهتر درک کنید، تا با مقایسه‌ی قیمت آوالانچ با ارزش ذاتی آن، بتوانید آینده ارز AVAX را پیش‌بینی کنید. این مقاله اطلاعات کاملی را در اختیار شما می‌گذارد، تا در زمان خرید ارز آوالانچ بهترین تصمیم را بگیرید.
معرفی پلتفرم آوالانچ و ارز آواکس
آوالانچ یا اَوِلانچ (Avalanche) یک پلتفرم و شبکه‌ی بلاکچین منبع‌باز است، که به‌عنوان رقیبی برای اتریوم (Ethereum) راه‌اندازی شد. آوالانچ، مانند اتریوم، از قراردادهای هوشمندی پشتیبانی می‌کند، که برای ایجاد نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (DApps) استفاده می‌شوند. شبکه‌ی اصلی آوالانچ در سال 2020 توسط اِمین گون سیرر (Emin Gun Sirer)، جان وو (John Wu) و تد یین (Ted Yin) با هدف سه‌گانه‌ی بلاکچین‌ها، یعنی مقیاس‌پذیری، امنیت و تمرکززدایی بنیان‌گذاری شد. توکن اختصاصی این پلتفرم، آواکس (AVAX) نام دارد.
⚠️ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، بنیان‌گذار اتریوم، درباره‌ی ارز آوالانچ می‌گوید: «گمان می‌کنم که اهمیت‌دادن به آوالانچ به اندازه‌ی بیت کوین (Bitcoin)، عادلانه باشد. آوالانچ و ارز آواکس واقعاً تکنولوژی جذابی دارند.»
بررسی وایت پیپر آوالانچ
در ابتدای وایت پیپر ارز آوالانچ درباره‌ی کلیت وایت پیپر صحبت کرده و می‌گوید که این متن بر روی سه ویژگی اساسی پلتفرم آوالانچ تمرکز دارد:
1_ موتور
2_ مدل معماری
3_ مکانیزم حاکمیت
آوالانچ یک پلتفرم بلاکچین است که کارایی‌های زیادی دارد. این پلتفرم مقیاس‌پذیر، ایمن و قابل‌تنظیم برای کاربردهای زیر راه‌اندازی شده است:
- ساختن بلاکچین‌‌هایی که برای اجرای یک نرم‌افزاری خاص سفارشی‌سازی شده‌اند.
- ایجاد نرم‌افزارهای کاربردی غیرمتمرکز و مقیاس‌پذیر.
- راه‌اندازی دارایی‌های دیجیتالی پیچیده و دل‌خواه به‌صورت سفارشی و ایجاد تعهدنامه‌ها و قراردادهای هوشمند.
در واقع هدف از راه‌اندازی آوالانچ ارائه‌ی پلتفرمی برای ایجاد، انتقال و تجارات دارایی‌های دیجیتال است.
پلتفرم آوالانچ چکار می‌کند؟
پلتفرم آوالانچ طوری طراحی شده است، که قوی، مقیاس‌پذیر و کارآمد باشد. موتور اجماع (Consensus Engine) این شبکه میتواند صدها میلیون گره یا نود (Node) را از سراسر جهان در کنار یکدیگر قرار دهد، تا از آنها برای تأیید تراکنش‌ها استفاده کند. این مسئله باعث میشود که سرعت و تعداد تراکنش‌ها در واحد زمان بسیار بالا برود.
شبکه‌ی آوالانچ برای تایید تراکنش‌ها از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کند. در روش اثبات سهام، افراد مختلفی از سراسر جهان، توکن اختصاصی بلاک چین موردنظر را در اختیار خود شبکه می‌گذارند. شبکه هر یک از این افراد را یک گره در نظر گرفته و از آنها برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها استفاده می‌کند. در نتیجه اگر بیش از نیمی از گره‌ها صحت تراکنش را تایید کنند، اطلاعات آن تراکنش در همه‌ی گره‌ها ذخیره میشود. شبکه‌ی آوالانچ برای بهبود کارایی الگوریتم، علاوه‌بر مکانیزم اثبات سهام، از الگوریتم اجماع ویژه‌ای به‌نام اسنو (Snow) نیز استفاده می‌کند.
امنیت آوالانچ چطور است؟
آوالانچ طوری طراحی شده است که قوی باشد و امنیت بالایی را ارائه کند. پروتکل‌های اجماع کلاسیک به‌گونه‌ای بودند که در هنگام خراب‌کاری تا تعداد n مهاجم را تحمل می‌کردند، اما وقتی تعداد خراب‌کاران از n+1 بیشتر بود، با مشکل مواجه می‌شدند. از طرفی بلاک چین‌هایی مثل بیت کوین (Bitcoin) که از مکانیزم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند، مشکلاتی دارند. در مکانیزم اثبات کار، افرادی که سخت‌افزار کامپیوتری خود را به شبکه متصل کرده و مشغول استخراج ارز می‌شوند، تأییدکننده‌ی تراکنش‌ها هستند. در این روش نیز، برای n+1 استخراج‌کننده‌ی خراب‌کار راهکاری ارائه نشده است.
به همین خاطر شبکه‌ی آوالانچ با استفاده از زیرساختی قوی، مشکلات اجماع کلاسیک را برطرف کرده است. در نتیجه حتی اگر تعداد مهاجمان بیش از n+1 نیز باشد، آوالانچ همچنان ایمن و کارآمد خواهد بود.
تمرکززدایی در آوالانچ چطور شکل می‌گیرد؟
یکی از اهداف اصلی راه‌اندازی Avalanche رسیدن به یک تمرکززدایی بی‌سابقه بوده است. زیرساخت‌های آوالانچ طوری طراحی شده است که ارائه‌ی خدمات را به تعداد زیادی از کاربران فراهم می‌کند. این پلتفرم بین افرادی که در مکانیزم اجماع مشارکت می‌کنند، توسعه‌دهندگان و کاربران عادی هیچ فرقی نمی‌گذارد. بنابراین همه‌ی افراد به‌طور یکسان از خدمات این پلتفرم بهره‌مند می‌شوند.
روش مدیریت آوالانچ چگونه است؟
پلتفرم آوالانچ و ارز آواکس بسیار فراگیر هستند و هر شخصی میتواند به این شبکه متصل شده و از خدمات آن استفاده کند. از طرفی هر فردی که ارز آوالانچ را در اختیار داشته باشد، میتواند در مدیریت این پروژه مشارکت کند. روش همکاری کاربران با شبکه و ارز آوالانچ به دو صورت زیر است:
- کاربران با خرید ارز آوالانچ، می‌توانند مقداری از ارز آواکس را در اختیار خود شبکه بگذارند. به این کار استیکینگ (Staking) گفته میشود. استیک‌کنندگان در ثبت تراکنش‌ها و پیشرفت شبکه مشارکت می‌کنند.
- افرادی که مقداری از ارز آواکس را داشته باشند، می‌توانند در نظرسنجی‌های حاکمیتی پلتفرم آوالانچ شرکت کنند.
موتور اجماع آوالانچ چیست؟
بدون توضیح موتور اجماع، هرگز نمی‌توان درباره‌ی پلتفرم آوالانچ و ارز آواکس صحبت کرد. موتور اجماع، بخش اصلی پلتفرم آوالانچ است و مانند نیروی محرکه‌ی آن عمل می‌کند. به همین خاطر در این بخش از وایت پیپر ارز آوالانچ، به توضیح موتور اجماع می‌پردازیم.
مکانیزم اجماع آوالانچ چگونه است؟
در هر سیستم مالی‌ای که شامل مجموعه‌ای از تراکنش‌ها است، نیاز به توافق بر سر صحت اطلاعات وجود دارد. این توافق به‌صورت اجماع بین تعدادی از ماشین‌ها رخ میدهد. به هریک از ماشین‌هایی که در مورد اطلاعات خاصی باید به توافق برسند، گره یا نود (Node) گفته میشود. به همین خاطر تمام بلاک چین‌ها و سیستم‌های عظیم اطلاعاتی از مکانیزم اجماع استفاده می‌کنند. بیش از پنج‌دهه مطالعه روی مکانیزم اجماع، باعث شکل‌گیری دو خانواده از این پروتکل‌ها شده است:
- مکانیزم اجماع کلاسیک: این مکانیزم‌ها مبتنی بر تأیید همه‌جانبه‌ی اطلاعات کار می‌کند. یعنی تمام سرورها (Servers) باید صحت اطلاعات را تایید کنند.
- مکانیزم ناکاموتو: منظور از ناکاموتو، ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) بنیان‌گذار بیت کوین است. مکانیزمی که او معرفی کرده، به‌جای تأیید همه‌جانبه، بر روش اثبات متکی است. یعنی نیازی نیست که همه‌ی ماشین‌ها اطلاعات را تایید کنند، بلکه کافی است که به آنها ثابت شود که قبلاً این اطلاعات توسط عده‌ای از گره‌ها تایید شده است.
مشکل اساسی این روش‌های اجماع، پایین بودن سرعت انجام تراکنش‌ها است. به همین خاطر آوالانچ روش جدیدی به‌نام اسنو (Snow) را معرفی می‌کند. مکانیزم اسنو، بهترین ویژگی‌های اجماع کلاسیک و ناکاموتو را با یکدیگر ترکیب کرده است. ویژگی‌های مکانیزم اسنو عبارت‌اند از:
- تأخیر کم و توان عملیاتی بالا
- حضور میلیون‌ها مشارکت‌کننده در مکانیزم اجماع، بدون کاهش سرعت تراکنش‌ها
- عدم نیاز به برق و سخت‌افزار کامپیوتری
مکانیزم اسنو (Snow) چیست؟
روش کار مکانیزم اسنو به‌صورت نمونه‌برداری مداوم از اطلاعات شبکه است. هر گره از گره‌های همسایه‌ی خود در مورد صحت اطلاعات، نظرسنجی کرده و اگر از گره‌های همسایه، اطلاعات یکسانی را دریافت کند، این داده‌ها را تأیید می‌کند. در صورتی که در مورد صحت اطلاعات به توافق نرسد، این عمل تکرار خواهد شد. مکانیزم اسنو سرعت بررسی و تایید اطلاعات را بسیار بالا می‌برد و این سرعت بالا را در سیستم‌های بزرگ اطلاعاتی نیز حفظ می‌کند. مزایای مکانیزم اسنو عبارت‌اند از:
- مقیاس‌پذیر و غیرمتمرکز: مکانیزم اسنو تا حد بسیار مطلوبی مشکل مقیاس‌پذیری بلاک چین‌ها را حل می‌کند. از طرفی نوع عملکرد این مکانیزم برای رسیدن به تمرکز زدایی بسیار مفید است.
- انطباق با حملات گسترده: زمانی که شبکه به‌صورت گسترده موردحمله‌ی تبهکاران قرار بگیرد، مکانیزم اسنو دچار مشکل نمی‌شود و کارایی خود را حفظ می‌کند.
- ایمنی بالا: این پروتکل برای حفظ ایمنی، نیازی ندارد که در یک لحظه تعداد زیادی از گره‌ها در دسترس باشند. به همین خاطر امنیت شبکه را در هر شرایطی حفظ می‌کند.
- تاخیر کم: در اکثر شبکه‌های امروزی که از نرم‌افزارهای تجاری پشتیبانی می‌کنند، انجام تراکنش‌ها گاهی ساعت‌ها طول می‌کشد؛ اما مکانیزم اسنو این تأخیر را بسیار کاهش داده است.
- توان عملیاتی بالا: این مکانیزم میتواند ضمن اینکه تمرکز زدایی را حفظ می‌کند، از تراکنش‌های بسیار پیچیده هم پشتیبانی کند.
نمای کلی پلتفرم آوالانچ چگونه است؟
در این بخش از وایت پیپر پلتفرم و ارز آوالانچ، به معماری کلی این پلتفرم می‌پردازیم. با تفکیک شکل کلی این پلتفرم به اجزای سازنده‌ی آن، می‌توان به درک بهتری از عملکرد آوالانچ و ارز آواکس دست پیدا کرد.
معماری آوالانچ از چه اجزایی تشکیل شده است؟
در این بخش اجزای تشکیل‌دهنده‌ی معماری پلتفرم آوالانچ را بررسی می‌کنیم. این اجزا عبارت‌اند از:
1_ زیرشبکه‌ها: زیر‌شبکه (Subnetwork) مجموعه‌ای از گره‌ها هستند، که با یکدیگر کار می‌کنند تا درمورد مجموعه‌ای از زنجیره‌های بلوکی به توافق برسند. هر بلوک باید توسط یک زیر‌شبکه تأیید شود و هر زیر شبکه میتواند مجموعه‌ای از بلوک‌ها را تعیین کند. هر گره یا اعتبارسنج میتواند عضو چند زیرشبکه‌ی مختلف باشد. هر زیر‌شبکه بر اساس قوانینی که دارد، باید ورود اعتبارسنجها را به درون خود تایید کند. اعتبارسنجها می‌توانند خودشان نیز تصمیم بگیرند، که عضوی از کدام زیر‌شبکه باشند. این ویژگی‌ها، امکان ایجاد زیرشبکه‌های خصوصی با اهدافی خاص را فراهم می‌کند.
2_ ماشین‌های مجازی: هر بلاک چین نمونه‌ای از یک ماشین مجازی (Virtual Machine) یا VM است. ماشین مجازی طرحی اولیه از یک بلاک چین را ارائه می‌کند و شبیه سیستم‌عاملی است که در یک کامپیوتر اجرا میشود. با این تفاوت که این ماشین در محیط مجازی، مثل بلاک چین، اجرا شده و توانایی پردازش بسیار بالاتری نسبت به سیستم‌عامل‌ها دارد. در نتیجه، به بلاک چین امکان اجرای قراردادهای هوشمند را میدهد.
بوت استرپینگ چیست و چه می‌کند؟
⚠️استخر نقدینگی بوت استرپینگ (Boot Strapping) یا LBP نوعی جدید از استخرهای نقدینگی هستند که برای حل برخی از مشکلات استخرهای نقدینگی قدیمی‌تر به‌وجود آمده‌اند. منظور از استخر نقدینگی، فضایی است که دارایی‌های دیجیتال یک پلتفرم، صرافی و ... را شامل میشود. استخر LBP با ارائه‌ی راهکارهایی جدید، جلوی دستکاری در شبکه و حجم نقدینگی را می‌گیرد. یکی از بخش‌های مهم پلتفرم آوالانچ، بوت استرپینگ است.
عملکرد بوت استرپ در شبکه آوالانچ شامل بخش‌های زیر میشود:
- کد خصوصی: کد خصوصی یا Seed نشان‌دهنده‌ی هویت مجازی هر گره در مکانیزم اجماع است. برای اینکه شبکه تنها از اشخاص واقعی برای اعتبارسنجی استفاده کند، حتما کد خصوصی هر کاربر را بررسی می‌کند. بنابراین در استخر نقدینگی دارایی‌های افرادی با کدهای خصوصی مشخصی قرار می‌گیرد.
- کشف اعتبارسنجها: بوت استرپ، گره‌های فعال روی شبکه را پیدا کرده و بر اساس کد خصوصی، آنها را انتخاب می‌کند. در نتیجه این گره‌ها صحت اطلاعات را بررسی و آنها را ثبت می‌کنند. این افراد از بین استیک‌‌کنندگانی انتخاب می‌شوند، که دارایی‌شان در استخر نقدینگی قرار گرفته است.
کنترل حملات سایبری و پرداخت کارمزد به چه‌صورت است؟
همه‌ی پروتکل‌های اجماع فرض می‌کنند، که احتمال دارد بخشی از گره‌های موجود خراب‌کار باشند. مکانیزم‌هایی که اغلب رایج هستند، مثل اثبات کار و اثبات سهام، سعی می‌کنند که هزینه‌ی خراب‌کاری در شبکه را بالا ببرند تا از این طریق جلوی حملات احتمالی را بگیرند. برای مثال در بیت کوین هزینه‌ی تهیه‌ی تعداد زیادی سخت‌افزار و فراهم‌کردن برق، برای تبدیل‌شدن به بیش از نیمی از استخراج‌کنندگان، برای مهاجمان مقرون‌به‌صرفه نیست.
اگرچه شبکه‌ی آوالانچ از نوعی روش اثبات سهام استفاده می‌کند، اما با پیچیده‌تر کردن آن، امکان هرگونه خراب‌کاری را، حتی با پرداخت هزینه‌ی بالا، از بین برده است. کاربران با استفاده از ارز آواکس (AVAX) می‌توانند در مکانیزم PoS شرکت کنند. از طرفی با اینکه آواکس از مکانیزم اثبات سهام استفاده می‌کند، اما به شبکه‌هایی که روی آن راه‌اندازی می‌شوند، امکان استفاده از مکانیزم اثبات کار را هم میدهد.
قراردادهای هوشمند آواکس چگونه کار می‌کنند؟
شبکه‌ی آوالانچ از قراردادهای هوشمندی پشتیبانی می‌کند، که بر اساس زبان برنامه‌نویسی سالیدیتی (Solidity) ایجاد شده باشند. این قراردادهای هوشمند توسط ماشین مجازی آوالانچ (AVM) اجرا می‌شوند. ماشین مجازی آوالانچ نسبت به ماشین مجازی اتریوم (EVM) مزایای زیر را دارد:
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمندی که روی زنجیره‌ی آوالانچ قرار ندارند، اما تأییدیه‌های لازم را کسب می‌کنند.
- استفاده از زبان سالیدیتی پلاس‌پلاس (Solidity++) که نسبت به سالیدیتی کارایی بهتری دارد.
- برقراری ارتباط بین قراردادهای هوشمند.
کاربرد ارز آواکس (AVAX) در پلتفرم آوالانچ
ارز آواکس توکن کاربردی پلتفرم آوالانچ محسوب میشود. ارز آوالانچ برای پیشبرد اهداف حاکمیتی این پروژه بسیار ضروری است. از سوی دیگر عرضه‌ی اولیه‌ی ارز آواکس 360 میلیون بود و تعداد کل واحدهای این ارز در نهایت به 720 میلیون توکن خواهد رسید. برخلاف اغلب توکن‌هایی که عرضه مشخصی دارند، ارز آواکس با برنامه‌ریزی خاصی ارائه نمی‌شود و عرضه‌ی آن در بازه‌های زمانی مختلف، بستگی به وضعیت بازار ارز آوالانچ دارد. کاربردهای ارز آواکس عبارت‌اند از:
- هماهنگی با خدمات گوناگون پلتفرم آوالانچ و استفاده از آن برای مدیریت پروژه
- پرداخت پاداش اعتبارسنجی تراکنش‌ها
- پرداخت کارمزدهای استفاده از خدمات گوناگون آوالانچ
- امکان استیکینگ و شرکت در اعتبارسنجی
- خرید ارز آوالانچ، فروش و مبادله‌ی آن
- استفاده برای شرکت در نظرسنجی‌ها و مشارکت در تصمیمات حاکمیتی
چگونه آوالانچ عملکرد بلاک چین‌ها را بهینه‌سازی می‌کند؟
در شبکه‌هایی که از روش اثبات کار استفاده می‌کنند، هر استخراج‌کننده برای ایجاد بلوک‌های جدید، باید به تمام اطلاعات زنجیره دسترسی داشته باشد. در نتیجه طولانی‌شدن زنجیره، کار را برای پردازش اطلاعات بسیار دشوار می‌کند. در شبکه‌ی آوالانچ، که از مکانیزم اسنو (Snow) استفاده می‌کند، نیازی به ذخیره‌ی تاریخچه‌ی زنجیره نیست. بنابراین گره‌های آوالانچ تنها با استفاده از اطلاعات جاری، می‌توانند در کار اعتبارسنجی و ساخت بلوک‌های جدید مشارکت داشته باشند. این مسئله باعث میشود که با سبک‌شدن شبکه، سرعت انجام تراکنش‌ها بسیار بالا برود.
آیا کامپیوترهای قدرتمند می‌توانند در آوالانچ دستکاری کنند؟
یکی از نگرانی‌های اخیر فعالان حوزه‌ی کریپتو، کامپیوترهای بسیار قدرتمندی است که به‌تازگی پا به جهان فناوری گذاشته‌اند. این احتمال وجود دارد، که این کامپیوترها بتوانند با شکستن کدهای موجود، در قراردادهای هوشمند شبکه‌های مختلف دستکاری کنند. اما مکانیزم قوی آوالانچ و ماشین مجازی قدرتمند این شبکه، جلوی هرگونه دستکاری را می‌گیرند. بنابراین، از این نظر خطری ارز آواکس و قراردادهای هوشمند آوالانچ را تهدید نمی‌کند.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی کامل وایت پیپر پلتفرم و ارز آوالانچ پرداختیم. همان‌طور که دیدید آوالانچ و ارز آواکس با ارائه‌ی یک معماری پیچیده و حرفه‌ای، به یکی از قوی‌ترین شبکه‌های بلاک چین تبدیل شده‌اند. مکانیزم اجماع خاص این پلتفرم، ماشین مجازی آوالانچ (AVM) و اجرای قراردادهای هوشمند، باعث می‌شوند که این شبکه به یکی از کارآمدترین پروژه‌های کریپتو تبدیل شود. اهمیت پلتفرم آوالانچ، باعث میشود که ارزش ذاتی ارز آواکس نیز بالا برود. بنابراین در آینده ارز AVAX را می‌توان یکی از کاربردی‌ترین ارزهای بازار کریپتو به حساب آورد.
