در آغاز پیدایش ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاران از نوسانات بیشمار قیمت رمز ارزها رنج میبردند. این نگرانیها وجود داشتند تا اینکه تتر (USDT) بهعنوان اولین استیبل کوین پایهگذاری شد. این رمز ارز که همیشه قیمتی برابر با 1 دلار آمریکا دارد، بهصورت ابزاری برای ذخیره ارزش عمل کرده و باعث شد که کاربران بتوانند ارزش سرمایههای خود را حفظ کنند. ازاینطریق، تتر روزبهروز محبوبیت بیشتری کسب کرد و به سومین ارز دیجیتال بزرگ دنیا تبدیل شد. اگرچه USDT با هدف نجات سرمایهگذاران از دریای پرتلاطم رمز ارزها پا به عرصه گذاشت، اما آیا میدانستید که نگرانیهای فراوانی نیز پیرامون خود این استیبل کوین وجود دارند؟
در واقع، معایب تتر و چالشهایی که این رمز ارز با آنها مواجه است، بسیاری از کاربران را نسبت به استفاده از USDT بدبین کردهاند. حتی برخی از افراد ترجیح میدهند که استیبل کوینهای دیگری را جایگزین تتر کنند. به همین خاطر، در این مقاله از اکسبیتو، قصد داریم که معایب استیبل کوین تتر و دلایل سرمایهگذاری روی آن را برایتان شرح دهیم تا با دید کامل از USDT در بازار کریپتو استفاده کنید.
تاریخچه تتر (USDT)
تتر (Tether)، با نماد اختصاری USDT، استیبل کوینی است که در سال 2014، توسط 3 نفر از اعضای بنیاد اومنی (Omni)، با نامهای ریو کالینز (Reeve Collins)، کریگ سلرز (Craig Sellars) و براک پیرس (Brock Pierce) پایهگذاری شد. در ابتدا، این رمز ارز «ریل کوین» (Real Coin) نام داشت و در همان سال آغازین، به تتر تغییر نام داد. بااینحال، در سال 2015، این پروژه توسط مالکان هنگکنگی صرافی «بیت فینکس» (Bitfinex) خریداری شد؛ بنابراین، ادغام USDT با بیت فینکس، شهرت این استیبل کوین را افزایش داد.
در سال 2017، شرکای بانکی تایوانی تتر نسبت به کمبود احراز هویت و سایر مراحل بانکداری این رمز ارز دچار تردید شدند و از پروژه کنار کشیدند. این اتفاق USDT را با چالش عدم توانایی تبدیل به ارز فیات و بالعکس مواجه کرد. ازاینرو، مدیران پروژه بهسراغ شرکای بانکی جدیدی در پورتوریکو و باهاما رفتند. بهاینترتیب، تتر با قدرت به کار خود ادامه داد؛ بهطوری که امروزه USDT سومین ارز دیجیتال دنیا، پس از بیت کوین و اتریوم، محسوب میشود و در رتبه اول بزرگترین استیبل کوینها قرار دارد. حتی در سال 2023، این رمز ارز موفق شد که بیشترین حجم معاملات را در کل بازار به خود اختصاص دهد.
در آغاز، تتر با استفاده از لایهی اومنی، بر روی بلاک چین بیت کوین راهاندازی شد؛ اما گسترش تقاضا برای خرید و فروش USDT، مدیران این پروژه را وادار کرد تا تتر را با اغلب شبکههای سرشناس کریپتو ادغام کنند. این مسئله دسترسی به تتر را برای همگان آسانتر کرده است و شما هم اگر به این استیبل کوین سرشناس علاقهمند هستید، بهراحتی میتوانید آن را از صرافی اکسبیتو خریداری کنید. صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو خدمات خرید و فروش USDT را با کمترین قیمت و پایینترین کارمزد برای شما فراهم کرده است.
دلایل نگران کننده تتر USDT چیست؟
گفتیم که کاربران کریپتو بهدلایلی نگران استیبل کوین تتر (USDT) هستند. ازآنجاییکه ممکن است این مسائل بر روی سرمایههای افراد تأثیر بگذارند، باید ببینیم که چه دلایلی باعث ایجاد نگرانی در کاربران و سرمایهگذاران تتر میشوند.
تنها 2.9 درصد از ذخایر تتر را پول نقد تشکیل میدهد
نگه داشتن تتر، دقیقاً بهمعنای سرمایهگذاری بر روی دلار نیست. اگرچه قیمت USDT به دلار متصل شده است، اما اگر تعداد زیادی از سرمایهگذاران بخواهند تترهای خود را با دلار معاوضه کنند، هیچ تضمینی وجود ندارد که شرکت تتر این میزان دلار را برای بازپرداخت در اختیار داشته باشد. در ابتدا، این شرکت مدعی میشد که هر واحد USDT توسط یک واحد دلار آمریکا پشتیبانی شده است؛ اما در عمل میبینیم که پشتوانه این استیبل کوین را مجموعهای از داراییهای زیر تشکیل دادهاند:
- پول نقد
- معادلهای نقدی
- وامهای تضمینشده
- اوراق قرضه شرکتی
- سایر سرمایهگذاریها
در یکی از گزارشهایی که توسط شرکت تتر منتشر شده است، 75.9 درصد از پشتوانه USDT را پول نقد و معادلهای نقدی تشکیل دادهاند؛ اما در عمل، تنها بخش کوچکی از این مقدار شامل پول نقد میشود. ازاینرو، این 75.9 درصد بهصورت زیر تقسیم شده است:
- 65.4 درصد شامل اوراق تجاری که تقریباً نیمی از ذخایر را تشکیل میدهد.
- 3.9 درصد پول نقد که تنها 2.9 درصد از کل پشتوانه است.
در این تقسیمبندی، اوراق تجاری شامل وامهای کوتاهمدتی میشوند که معمولاً در اختیار شرکتها قرار میگیرند. بااینحال، تتر اطلاعاتی را درباره ماهیت این وامها منتشر نکرده است. بهاینترتیب، ما نمیدانیم که به چه کسانی وام پرداخت شده و نحوه بازپرداخت این وامها چگونه خواهد بود. همچنین، مشخص نیست که احتمال نقد شدن آنها چقدر است.
اگرچه شرکت حسابرسی «مور کیمن» (Moore Cayman) اعلام کرده که تتر میزان ذخایر را منصفانه گزارش داده؛ اما نمیتوان این اعلامیه را بهعنوان یک حسابرسی دقیق به حساب آورد. در نتیجه، نگرانی در مورد ذخایر USDT کماکان به قوت خود باقی است.
تتر با دفتر دادستان کل نیویورک دچار چالش بوده است
مقامات نیویورک سختگیرانهترین مقررات حوزه ارزهای دیجیتال را در کل ایالات متحده آمریکا وضع کردهاند و دادگاههای این شهر، فعالترین مراجع قانونی در پیگیری جرائم رمزنگاری هستند. در همین راستا، دادستانی نیویورک اعلام کرد که ادعای تتر مبنی بر پشتوانه کامل توکنهای USDT توسط دلار کذب بوده است. ازاینرو، پس از یک تحقیق 22 ماهه، شرکت «آیفینکس» (iFinex) که مالک صرافی بیت فینکس به حساب میآید، مجبور شد که با دفتر دادستان به توافق برسد.
در این پرونده، آیفینکس به پرداخت 18.5 میلیون دلار جریمه محکوم شد. همچنین، این شرکت دیگر اجازه فعالیت در نیویورک را ندارد. در ضمن، تتر باید بهطور فصلی، گزارشهای دقیقی را از میزان ذخایر پشتوانه USDT ارائه دهد.
اگر تتر ورشکسته شود، کل صنعت کریپتو آسیب میبیند
بانک مرکزی آمریکا یا همان فدرال رزرو نقش مهمی در اقتصاد جهانی دارد و مسائل گوناگون مالی را رصد میکند. این نهاد همیشه نسبت به استیبل کوینها، خصوصاً تتر، نگرانیهایی را ابراز کرده است. در همین راستا، رئیس بانک فدرال رزرو بوستون، «اریک روزنگرن» (Eric Rosengren)، اعلام کرده که USDT چالشی بالقوه برای ثبات مالی به حساب میآید. او اعتقاد دارد که ذخایر تتر شبیه به داراییهای یک صندوق بازار پول به نظر میرسند، درحالیکه حتی ریسک آنها نسبت به اوراق متعلق به صندوقهای رایج نیز بیشتر است. منظور از صندوق بازار پول، موسساتی بوده که بر روی انواع اوراق قرضه سرمایهگذاری میکنند. همانطور که دیدید، نیمی از ذخایر تتر را چنین اوراقی تشکیل دادهاند.
در واقع، این نحوه عملکرد تتر شبیه بانکها و موسسات مالی است، با این تفاوت که برخلاف این موسسات، نظارتی بر اوراق بهادار وثیقه USDT وجود ندارد. بنابراین، این شرکت میتواند آزادانه عمل کند و این مسئله خطری جدی برای اقتصاد و صنعت کریپتو محسوب میشود.
از طرفی، اقتصاددانان بزرگ معتقدند که استیبل کوینها و در رأسشان تتر، زیربنای بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل میدهند؛ بنابراین، آسیب دیدن این رمز ارزها، کل بازار را دچار چالش بزرگی خواهد کرد.
معایب استیبل کوین تتر (USDT) کدامند؟
علاوهبر مواردی که ذکر شد، کارشناسان معایب دیگری را نیز برای تتر معرفی کردهاند. این معایب باعث نگرانی سرمایهگذاران و کاربران شدهاند. به همین خاطر، در این بخش، قصد داریم که این موارد را برای شما توضیح دهیم.
ریسک دیپگ شدن (Depegging risk)
منظور از پِگینگ (Pegging) اتصال تتر به قیمت دلار آمریکا است. در واقع، قیمت دلار میخی محسوب میشود که باید USDT را در نرخی ثابت حفظ کند. اگرچه در نظر اغلب کاربران، استیبل کوینها همیشه قیمتی ثابت دارند، اما در عمل اینطور نیست. درصورتیکه شما به نوسانات نرخ این رمز ارزها نگاه کنید، میبینید که مدام در تلاش هستند که خود را به 1 دلار برسانند و این مسئله فرازونشیبهای زیادی را برای آنها ایجاد میکند. حتی در اغلب موارد، میانگین قیمت این استیبل کوینها برابر با 1 دلار هم نیست. بااینحال، آنچه ثبات آنها را نشان میدهد، همین مفهوم پگینگ یا اتصال است.
یکی از اقتصاددانان دانشگاه RMIT در همین زمینه میگوید: «مشکل واقعی استیبل کوینها، شیوه اتصال آنها بوده و این روش سالها توسط دولتها آزمایش شده و شکست خورده است. حالا این ارزهای مدرن قصد دارند که همان روش منسوخ را دوباره به کار گیرند.»
اگرچه تتر و برخی از ارزهای باثبات دیگر موفق شدهاند که همیشه قیمت خود را در محدوده 1 دلار حفظ کنند، اما دیپگ یا جدا شدن آنها از میخ دلاری بعید نیست؛ چراکه این استیبل کوینها در صرافیهای فراوانی بهطور همزمان معامله میشوند و اگر معاملهگران از اتفاقی وحشت کرده و حجم زیادی از ارزهای خود را در تمام صرافیها بفروشند، احتمال دیپگینگ استیبل کوینها هم وجود دارد. در چنین مواقعی، وثیقههای تتر که احتمال نقدشوندگیشان بالا نیست، نمیتوانند کسری بودجه را جبران کنند. ازاینرو، همیشه امکان جدا شدن این رمز ارز از قیمت دلار وجود خواهد داشت.
عدم شفافیت (A Lack of Transparency)
اخیراً یکی از شرکتهای غیرانتفاعی رتبهبندی استیبل کوینها، با نام «بلوشیپ» (Bluechip)، تتر را از نظر ایمنی در رتبه D قرار داده است. این رتبهبندی با توجه به میزان شفافیت ذخایر تتر در نظر گرفته شده و همیشه کارشناسان نسبت به پنهانکاری این شرکت ابراز نگرانی کردهاند. عدم شفافیت پشتوانه USDT بدبینیهای فراوانی را در جامعه کریپتو به وجود آورده و در درازمدت میتواند به اعتبار این استیبل کوین لطمه بزند. بااینحال، تتر همچنان با قدرت به کار خود ادامه میدهد و حجم بالایی از معاملات کریپتو را در اختیار دارد. همین ارزش بازار بالا، تاحدودی خیال کاربران را راحت میکند.
از طرفی، مدیرعامل جدید شرکت تتر، قصد دارد که شفافسازی کاملی را ایجاد کند. او اعلام کرده که در سال 2024، همه کاربران میتوانند میزان ذخایر تتر را بهصورت لحظهای مشاهده کرده و خیالشان بابت امنیت داراییهایشان راحت باشد. همچنین، او گزارش کاملی را از پشتوانه USDT ارائه کرده است. بر طبق این گزارش، تتر حدود 72.5 میلیارد دلار اوراق قرضه، قراردادهای بازخرید و سپردهگذاری در بازارهای پول را در اختیار دارد. این میزان دارایی، نشان میدهد که شرکت تتر، حتی از کشورهایی مانند ایالات متحده عربی، مکزیک، استرالیا و اسپانیا نیز ثروتمندتر است.
بررسی نظارتی (Regulatory scrutiny)
گفتیم که تتر برای نهادهای نظارتی اهمیت زیادی دارد و این سازمانها در تلاش هستند تا USDT را تحتنظارت خود گرفته و آن را تنظیم کنند. یکی از اولین چالشها در این زمینه، مربوط به دفتر دادستان نیویورک بود که تتر محکوم به پرداخت 18.5 میلیون دلار جریمه شد. بااینحال، چالشهای نظارتی USDT به همینجا ختم نمیشوند.
در واقع، نهتنها دولت ایالات متحده، بلکه اغلب دولتها قصد دارند که این استیبل کوین را مدیریت کنند و بر آن نظارت داشته باشند. این قوانین سختگیرانه بهخاطر جلوگیری از پولشویی و انجام رفتارهای مجرمانه وضع میشوند. درصورتیکه تتر نتواند خودش را با مسائل قانونی هماهنگ کند، احتمال دارد که بسیاری از دولتها، معاملات USDT را تخلف در نظر بگیرند.
ریسک طرف مقابل (Counterparty risk)
زمانی که کاربران تترهای خود را در یک صرافی ارز دیجیتال ذخیره میکنند، در معرض ریسک طرف مقابل قرار خواهند گرفت. بر اساس این ریسک، کاربران برای بازپسگیری تترهای خود، به صرافی وابسته هستند؛ یعنی این پلتفرم معاملاتی باید نقدینگی لازم را برای بازگرداندن داراییهای افراد داشته باشد. درصورتیکه صرافی با مشکلات مالی یا نقضهای امنیتی مواجه شود، داراییهای USDT کاربران در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
برای اینکه خیال شما از چنین خطراتی راحت باشد، میتوانند تترهای خود را در صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو ذخیره کنید. اکسبیتو با استفاده از پروتکلهای امنیتی قدرتمند، ایمنی بالایی را برای داراییهای کاربران فراهم کرده است. همچنین، نقدینگی بالای این صرافی، به شما اجازه میدهد که با ارائه درخواست تسویه حساب آنی، داراییهایتان را در عرض 3 ثانیه تا 1 دقیقه برداشت کنید.
موارد استفاده محدود (Limited use cases)
تتر استیبل کوینی است که توسط یک شرکت غیرانتفاعی صادر میشود. همین شرکت، USDT را بر روی بلاک چینهای گوناگونی راهاندازی کرده است تا این رمز ارز بهطور گسترده در دسترس قرار بگیرد. بنابراین، تتر شبکه اختصاصی ندارد و با قراردادهای هوشمند سازگار نیست. اگرچه بهصورت روزانه افراد بسیار زیادی USDT را با مقاصد مختلف معامله میکنند؛ اما این ارز دیجیتال کاربردهای چندان دیگری ندارد. بااینحال، اعتبار USDT باعث شده که برخی از پلتفرمها و نرمافزارهای دیفای، این استیبل کوین را در مواردی، مانند وامدهی و استیکینگ بپذیرند.
استیبل کوینهای رقیب (Competing stablecoins)
تتر اولین استیبل کوینی است که به بازار آمد و شهرت بسیاری را کسب کرد. بهدنبال آن، استیبل کوینهای دیگری پایهگذاری شدند که رقبایی برای USDT محسوب میشوند. برخی از این ارزهای باثبات، برتریهایی نسبت به تتر دارند. برای مثال، یو اس دی کوین (USDC) شفافیت بسیار بالاتری داشته و بهطور کامل توسط نهادهای نظارتی تنظیم شده است. این رقابت میتواند بر روی دامیننس یا میزان تسلط USDT بر بازار تأثیر منفی بگذارد.
برای مثال، هربار که خبرهایی منفی در مورد تتر به گوش میرسد، برخی از سرمایهگذاران USDTهای خود را میفروشند و به استیبل کوینهای دیگر روی میآورند. بااینحال، در سالهای اخیر، دامیننس تتر نهتنها دچار افت نشده، بلکه این رمز ارز بیشترین حجم معاملات کل بازار را هم به خود اختصاص داده است.
نگرانیها درباره دستکاری در بازار (Market manipulation concerns)
تتر حجم معاملات بسیار بالایی دارد و این مسئله نهادهای نظارتی را نگران کرده است. برخی از کارشناسان معتقدند که شرکت صادرکنندهی این استیبل کوین، با توجه به قدرتی که دارد، میتواند بازار کریپتو را دستکاری کند. به نظر میرسد که این افراد، نحوه صدور USDT را نوعی دستکاری عمدی در نظر میگیرند. آنها اعتقاد دارند که توکنهای تتر بهگونهای عرضه میشوند که بر روی قیمتهای سایر ارزها تأثیر میگذارند. بااینحال، مدرک موثقی در این زمینه وجود ندارد و هیچ نهادی نتوانسته است این شرکت را به دستکاری عمدی در قیمتها متهم کند. علاوهبر آن، حتی اگر این موضوع صحت داشته باشد، خطری دارندگان USDT را تهدید نخواهد کرد.
صدور متمرکز (Centralized issuer)
ما در بازار کریپتو با دو نوع استیبل کوین مواجه هستیم. یک دسته از آنها، استیبل کوینهای غیرمتمرکزی به حساب میآیند که توسط قراردادهای هوشمند صادر میشوند. دستهی دیگر، استیبل کوینهای متمرکز هستند که یک نهاد مرکزی توکنهای آنها را صادر میکند. USDT به دسته دوم تعلق دارد؛ یعنی کاملاً متمرکز بوده و شرکت «تتر لیمیتد» (Tether Limited) مسئول ارائه کوینهای آن است. ازاینطریق، لیمیتد میتواند بر تمام فرایندهای انتشار USDT نظارت داشته باشد. اتفاقاً مشکل قبلی، یعنی احتمال دستکاری در بازار هم به همین متمرکز بودن تتر مربوط میشود. ازاینرو، قدرت یک نهاد مرکزی متمرکز میتواند برای کاربران و حتی کل صنعت کریپتو خطرناک باشد؛ چراکه تتر لیمیتد هر تصمیمی را که بخواهد در مورد نحوه انتشار و سوزاندن USDT لحاظ خواهد کرد.
سخن پایانی
روزبهروز بر شهرت تتر افزوده میشود و حتی افرادی که در بازار کریپتو فعالیت نمیکنند، به خرید این رمز ارز علاقه نشان میدهند. امروزه USDT و شرکت صادرکنندهی آن قدرت فراوانی کسب کردهاند و حتی میتوانند بر کل اقتصاد جهان تأثیر بگذارند. برای مثال، معاملهگران بازار فارکس هم در هنگام تحلیل دلار، نیمنگاهی به این استیبل کوین سرشناس دارند. این قدرت تتر نگرانیهای فراوانی را برای دولتها، نهادهای نظارتی، سرمایهگذاران و کاربران کریپتو ایجاد کرده است. برخی از این نگرانیها مربوط به عدم شفافسازی ذخایر و صدور متمرکز این رمز ارز هستند و بعضی دیگر به عدم تنظیم توسط قوانین نظارتی مربوط میشوند. بااینحال، تتر همیشه توانسته از این چالشها سربلند بیرون بیاید؛ چراکه با قدرت به مسیر خود ادامه میدهد و بیشترین حجم معاملات کریپتو را در اختیار دارد. بنابراین، باید صبر کرد و دید که این استیبل کوین محبوب، چگونه میتواند بر معایب و چالشهای احتمالی آینده غلبه کند.