نزدیک به دو دهه از ظهور ارزهای دیجیتال و شگفتی‌های فناوری بلاک چین می‌گذرد. در ابتدا فقط ماهیت ارزهای دیجیتالی که بر بستر شبکه بلاک چین اجرا می‌شدند، برای جامعه جهانی اهمیت داشت. اما بعدها بلاک چین توانست کاربردهای گسترده خود در صنایع مختلف را نشان دهد که یکی از اصلی‌ترین آنها، صنعت بانکداری است. در این مطلب قصد داریم به پاسخ این سوال که «بلاک چین چه تاثیری بر امور مالی در جهان دارد؟» پاسخ دهیم. اگر جواب این سؤال برای شما نیز اهمیت دارد یا بخاطر فعالیت‌های کریپتویی خود نیاز دارید تا بیشتر درباره تأثیر بلاک چین در اقتصاد و امور مالی بدانید، با ما همراه شوید.
بلاک چین چیست؟
بلاک چین «Blockchain» یک شبکه غیر متمرکز است که همین غیرمتمرکز بودن، وجه تفاوت و برتری آن به نسبت سایر شبکه‌هایی است که تا به امروز با آنها کار کرده‌ایم. شبکه‌هایی همچون شبکه اینترنت، شبکه تلفن همراه و هزاران شبکه دیگر که از آنها استفاده می‌کنیم، از نوع متمرکز هستند و توسط یک نهاد یا سرور مرکزی کنترل می‌شوند، اما هیچ کنترل مرکزی روی شبکه بلاکچین وجود ندارد. جامعه جهانی، شبکه بلاک چین را با ظهور ارزهای دیجیتال شناخت. یکی از کاربردهای مهم شبکه بلاک چین، در امور مالی است. به طوری‌که امور مالی و بانکداری که تا به امروز یک اکوسیستم کاملاً متمرکز داشته است را نیز به طرف غیرمتمرکز بودن می‌کشاند. ظهور فناوری دیفای «Defi» که مخفف امور مالی غیرمتمرکز است نیز در همین جهت بوده است.
مزایای وجود بلاک چین در امور مالی چیست؟
استفاده از شبکه بلاک چین در امور مالی می‌تواند مزایای بسیاری را به همراه داشته باشد. از جمله اصلی‌ترین این مزایا می‌توان موارد زیر را نام برد:
1_ امنیت «Security»
شبکه بلاک چین با حذف واسطه‌های داده همچون عوامل انتقال، اپراتورها و سایر ابزارهای انحصاری و کنترلی، امنیت امور مالی را افزایش می‌دهد. اطلاعات در شبکه بلاک چین توسط هیچ شخص یا سازمانی قابل دستکاری نیستند و این نیز بر امنیت این شبکه می‌افزاید که امورات مالی نیز می‌توانند با بهره‌گیری از شبکه بلاک چین، از چنین امنیتی برخوردار شوند.
2_ شفافیت «Transparency»
شبکه بلاک چین به دلیل اینکه یک شبکه عمومی و منبع‌باز «Open source» است، می‌تواند منبع اطلاعات خود را به‌صورت شفاف به تمام کاربران یک شبکه نشان دهد. بنابراین می‌تواند به‌عنوان یک منبع مشترک حقیقت برای مشارکت کنندگان شبکه مالی عمل کند.
3_ اعتماد «Trust»
دفتر کل شفاف و غیرقابل تغییر شبکه بلاک چین، همکاری، مدیریت دادهها و دستیابی به توافق را برای طرف‌های مختلف در یک شبکه مالی آسان میکند. از این رو طرفین یک شبکه مالی می‌توانند با اعتماد بالا در این بستر فعالیت کنند.
4_ قابل برنامه‌ریزی «Programmability»
شبکه بلاکچین از ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند. از این رو می‌تواند به واسطه‌ی قراردادهای هوشمند، برای اجرای یک اتوماسیون مالی برنامه‌ریزی شود.
5_ حریم خصوصی «Privacy»
بلاک چین ابزارهای پیشرو در حفظ حریم خصوصی دادهها را در لایه پشته نرم‌افزارهای خود فراهم میکند. این شبکه همچنین امکان اشتراک‌گذاری انتخابی دادهها در شبکه‌های تجاری و مالی را فراهم میکند. این موضوع به‌صورت چشمگیری سبب بهبود شفافیت، اعتماد و کارایی و حفظ حریم خصوصی می‌شود.
5_ کارایی بالا «High-Performance»
شبکه‌های بلاک چینی خصوصی و ترکیبی، برای حفظ صدها تراکنش در ثانیه مهندسی شده‌اند. بنابراین استفاده از آنها می‌تواند کارایی بالایی را برای امورات مالی در پی داشته باشد. این امر می‌تواند به‌واسطه‌ی چندین شبکه بلاک چین مختلف انجام شود.
6_ مقیاس‌پذیری «Scalability»
راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری در لایه دوم بلاک چین می‌توانند از قابلیت همکاری بین زنجیره‌های خصوصی و عمومی پشتیبانی کنند. این موضوع به هر سازمان دسترسی جهانی، انعطاف‌پذیری فوق‌العاده و یکپارچگی بالای شبکه اصلی را ارائه می‌دهد.
بر اساس گزارش کمپانی «Jupiter Research»، استقرار شبکه بلاکچین به بانک‌ها این امکان را می‌دهد تا پایان سال 2030 میلادی، تا 27 میلیارد دلار در تراکنش‌های تسویه مرزی صرفه‌جویی کرده و هزینه‌ها را تا بیش از 11 درصد کاهش دهند. مؤسسات مالی اذعان دارند که فناوری بلاک چین، میلیاردها دلار برای بانک‌ها و مؤسسات مالی بزرگ در دهه آینده پس‌انداز خواهد داشت.
موارد استفاده از بلاک چین در خدمات مالی چیست؟
موارد استفاده از شبکه بلاک چین فقط مختص به صنعت بانکداری نیست؛ بلکه می‌تواند بر روی تمام امورات بیمه، مالیات، بازار سرمایه، سیستم وام‌دهی و دیگر فعالیت‌های مالی تأثیر بگذارد.
1_ چگونه بلاک چین بر بازار سرمایه تأثیر می‌گذارد؟
روند افزایش سرمایه برای شرکت‌ها، اشخاص و استارت‌آپ‌ها می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. شرکت‌ها با مقررات سختگیرانه، زمان طولانی برای رسیدن به بازار، نوسانات ناشی از نرخ بهره و ریسک نقدینگی مواجه هستند. بلاک چین می‌تواند با کاهش مقررات، کاهش زمان افزایش سرمایه و دیگر مزایای خود، کارایی بازار سرمایه برای شرکت‌ها و اشخاص را تسهیل کند.
2_ چگونه بلاک چین بر مالیات تاثیر می‌گذارد؟
شبکه بلاک چین این پتانسیل را دارد که انطباق و شفافیت مالیاتی را ساده و خودکار کند. هنگامی که شرکت‌های مالیاتی از شبکه بلاک چین برای ثبت هزینه‌ها و تراکنش‌ها در دفاتر خود استفاده کنند، مقامات مالیاتی با استفاده از داده‌های این شبکه، پرداخت مالیات را در زمان واقعی محاسبه و اجرا می‌کنند. این امکان به بهبود کارایی شرکت‌های مالیاتی می‌انجامد.
3_ چگونه بلاک چین بر مدیریت دارایی تأثیر می گذارد؟
مزایای فناوری بلاک چین برای مدیریت دارایی شامل «امنیت»، «سرعت در انجام تراکنش‌ها» و «صرفه‌جویی در هزینه‌ها» است. این موارد، وظایفی هستند که نیاز به ذخیره‌سازی و تبادل داده بین طرفین دارند که کار دشواری است، اما می‌توان آن را به شبکه امن و سریع بلاک چین واگذار کرد. شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های سهام خصوصی، صندوق‌های املاک و مستغلات و بازارهای تخصصی با تقاضاهایی برای بهبود مدیریت ریسک بدهی، تطبیق ساختارهای تصمیم‌گیری پویاتر و رسیدگی به پیچیدگی فزاینده مقررات در حال تغییر مواجه هستند. بلاک چین می‌تواند در تمام این موارد، به‌صورت مؤثر مدیریت دارایی و ذینفعان را ساده کند.
4_ چگونه بلاک چین بر پرداخت ها و حواله های جهانی تأثیر می گذارد؟
یکی از مهمترین تأثیرات فناوری بلاک چین بر آینده امور مالی، پتانسیل آن برای متحول کردن پرداخت‌ها است. سیستم‌های پرداخت مبتنی بر بلاک چین، تراکنش‌های ایمن و شفاف را بدون استفاده از واسطه‌های شخص ثالث امکان‌پذیر می‌کنند و کارمزد تراکنش‌ها و تاخیرهای زمانی را کاهش می‌دهند. بلاک چین نیاز به واسطه در تراکنش‌های مالی را از بین می‌برد که در نتیجه باعث کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت می‌شود. این امر به‌ویژه برای پرداخت‌های برون مرزی که به‌طور سنتی کند و گران هستند، بسیار سودمند است. از طرفی دیگر، ارزهای دیجیتال که بر بستر شبکه بلاکچین اجرا می‌شوند، مزایای متعددی نسبت به روش‌های سنتی پرداخت دارند. آنها امکان انجام تراکنش‌های فوری و همتا به همتا «P2P» را فراهم می‌کنند. ارزهای دیجیتال به نرخ ارز، نرخ بهره یا هزینه تراکنش محدود نمی‌شوند و می‌توانند در هر کشوری در سراسر جهان مورد استفاده قرار بگیرند.
به‌صورت کلی، بلاک چین می‌تواند فرآیندهای پرداخت و حواله را ساده کند، زمان تسویه حساب و هزینه‌ها را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
5_ چگونه بلاک چین بر بانکداری و وام دهی تاثیر می گذارد؟
خدمات مالی و بانکداری بیشتر شامل خدمات تراکنش، وام‌دهی و پرداخت است که در کل جهان از یک رویکرد سنتی و متمرکز پیروی می‌کنند. داده‌های مالی در پایگاه داده‌های متمرکز قرار دارند و باید از چندین واسطه عبور کنند. از طرفی دیگر، سیستم‌های متمرکز مالی، شفاف نیستند و کاربران از بطن اتفاقاتی که در این سیستم‌ها می‌گذرد، آگاهی ندارند. همچنین امنیت داده فقط به امنیت پایگاه داده و واسطه‌ها بستگی دارد و اگر این پایگاه دادهها مورد حمله قرار بگیرند، امنیت نیز به خطر می‌اُفتد. این در حالی است که تمام این مشکلات می‌تواند در بانکداری و امورات مبتنی بر بلاک چین حل شود. در واقع بلاک چین می‌تواند خدمات بانکی و وام‌دهی را ساده کند، ریسک را کمتر و زمان صدور و تسویه را نیز کاهش دهد.
6_ بلاک چین چگونه بر تأمین مالی تجارت تاثیر می گذارد؟
تأمین مالی تجارت به زیرساخت‌ها، فرایندها و منابع مالی اشاره دارد که زنجیره‌های تأمین تجارت بین‌المللی را پشتیبانی میکند. این صنعت همچنان به فرآیندهای مبتنی بر کاغذ متکی است که در معرض آسیب‌پذیری‌های امنیتی قرار دارد. برای پردازش اعتبار اسنادی، تایید اسناد و ایجاد اعتماد بین سهامداران، تراکنش‌های فردی ممکن است 90 تا 120 روز طول بکشد. بلاک چین می‌تواند تمام چرخه حیات مالی تجارت را با افزایش امنیت و کارایی، دیجیتالی کند. این امر می‌تواند با شفافیت، کاهش زمان پردازش، کاهش سرمایه و با کاهش خطا و تقلب همراه باشد.
7_ چگونه بلاک چین بر بیمه تاثیر می گذارد؟
ادعاهای بیمه اموال و تلفات مستعد تقلب هستند و ارزیابی خسارت بیمه می‌تواند مدت طولانی طول بکشد. بلاک چین می‌تواند به‌صورت ایمن در جهت تأیید دادهها، پردازش ادعاها و پرداخت در بیمه مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین زمان پردازش اطلاعات را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. اما چالش اصلی بسیاری از شرکت‌های بیمه که در حال بررسی فناوری‌های بلاکچین هستند، پیچیدگی‌های موجود برای استفاده از این فناوری است. پذیرش بلاک چین و ارزهای دیجیتال در چشم‌انداز پرداخت‌های جهانی بدون چالش نیست. عدم قطعیت نظارتی، عدم آگاهی و درک، نوسانات ارزهای دیجیتال و مسائل مقیاس‌پذیری، برخی از موانعی هستند که در این مسیر وجود دارند.
نهادهای نظارتی در سراسر جهان با نحوه پذیرش و اجرای ارزهای دیجیتال در سیستم‌های مالی درگیر هستند. فقدان یک چارچوب نظارتی استاندارد می‌تواند مانع پذیرش بلاک چین شود. علاوه بر این، بسیاری از مردم درک روشنی از نحوه عملکرد شبکه بلاکچین و ارزهای دیجیتال ندارند که مانع دیگری بر سر پذیرش گسترده بلاک چین در امورات مالی مختلف است.
دیجیتالی شدن ابزارهای مالی چگونه بر امور مالی تأثیر می گذارد؟
دیجیتالی شدن ابزارهای مالی، شامل دارایی‌های دیجیتال، قراردادهای هوشمند و پول قابل برنامه‌ریزی با ایجاد سطوح بی سابقه‌ای از اتصال بین محصولات، خدمات و دارایی‌ها است. این ابزارهای دیجیتالی، فرآیندهای بازارهای تجاری و مالی را بازتعریف می‌کنند. دیجیتالی شدن ابزارهای مالی می‌تواند تحولات بزرگی را ایجاد کند. با دیجیتالی شدن، بخش مالی می‌تواند نوآوری و کارآفرینی بیشتری ایجاد کند. علاوه بر این، دیجیتالی شدن، نقش کلیدی در ارتقای رشد اقتصادی و شرایط کلان اقتصادی کشورها دارد. این مهم همچنین راه‌های جدیدی برای هدایت منابع مالی به کسب‌وکارها ایجاد میکند. دیجیتالی شدن می‌تواند در جریان استفاده بیشتر و گسترده‌تر از فناوری بلاکچین در امورات مالی ایجاد شود. بنابراین اگرچه ممکن است در ابتدا چالش‌برانگیز باشد، اما با افزایش آگاهی عمومی از دیجیتالی شدن امورات مالی، این بخش از زندگی برای مردم آسان‌تر و کارآمدتر خواهد شد.
سخن پایانی
شبکه بلاک چین به دلیل ماهیت غیرمتمرکز، امن و سریعی که دارد، می‌تواند در امورات مختلف زندگی مورد استفاده قرار بگیرد که یکی از مهمترین آنها، امورات مالی است. در واقع بلاک چین می‌تواند صنعت بانکداری، بیمه، بازار سرمایه، تأمین مالی و بسیاری از رویکردهای دیگر مالی را با تحول روبه‌رو کند که در این مطلب به بررسی برخی از اصلی‌ترین این تحولات پرداختیم. اگرچه هم‌اینک در برابر پذیرش بلاک چین در امورات مالی مقاومت‌هایی وجود دارد، اما در نهایت بلاک چین موفق خواهد شد تا امورات مالی در جهان را متحول کند.
نظرات یا سؤالات خود در زمینه استفاده از بلاک چین در امور مالی را می‌توانید در بخش نظرات مطرح نمایید تا به دیدگاه کامل‌تری در این زمینه برسیم.
