قوانین حاکمیتی اتریوم چگونه کار می‌کند؟

در سیستم‌های سنتی، مانند دولت‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌ها، یک نهاد مرکزی وظیفه تصمیم‌گیری و نظارت بر فرایندها را بر عهده دارد. چنین نهادی بر اساس قوانین مشخصی، سعی می‌کند که رویکردها در مسیر درست خودشان قرار بگیرند. بااین‌حال، سیستم‌های غیرمتمرکز با هدف جلوگیری از سانسور و تسلط نهادهای قدرت راه‌اندازی شده‌اند و به هیچ نظارت‌کننده‌ی شخص ثالثی وابسته نیستند. امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای نیز به همین شکل بنا شده و از فناوری بلاک چین برای این منظور بهره می‌برد.

اتریوم (Ethereum) نیز به‌عنوان بزرگ‌ترین زیرساخت قراردادهای هوشمند، اکوسیستمی جامع را بر اساس فناوری بلاک چین بنا نهاده تا امور مالی غیرمتمرکز را در اختیار همه افراد جامعه بگذارد. ازآنجایی‌که این اکوسیستم به هیچ نهاد نظارت‌کننده‌ای وابسته نیست، باید از فرایندهای حاکمیتی استفاده کند تا تمام امور به‌درستی و با دقت کامل انجام شوند. ازاین‌رو، در این مقاله از اکسبیتو، قصد داریم قوانین حاکمیتی اتریوم را مورد بررسی قرار دهیم.

تاریخچه اتریوم و دلیل به کارگیری الگوریتم اجماع آن چیست؟

اتریوم (Ethereum) یک شبکه بلاک چین غیرمتمرکز است که توکن بومی خود را با عنوان اتر (ETH) راه‌اندازی کرده و انواع امور مالی غیرمتمرکز را با استفاده از قراردادهای هوشمند، به کاربران ارائه می‌کند. برخی از این خدمات عبارت‌اند از:

• سهام‌گذاری (Staking) و کسب سود

• به‌کارگیری و ذخیره‌سازی توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs)

• تجارت ارزهای دیجیتال

• بازی برای کسب درآمد

• فعالیت در رسانه‌های اجتماعی

• و...

در واقع، می‌توان اتریوم را نسل جدید اینترنت (وب 3.0) به حساب آورد. بنیان‌گذار اتریوم، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، این پروژه را برای پاسخگویی به کاستی‌های بیت کوین پایه‌گذاری کرد؛ اما به‌مرور اتریوم به اکوسیستمی با اهدافی جهانی تبدیل شد. بااینکه مفهوم نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (dApps) تا پیش از اتریوم نیز وجود داشت، اما بوترین سعی کرد که امکان یکپارچه‌سازی این نرم‌افزارها را فراهم کند تا امور مالی غیرمتمرکز به‌طور گسترده مورد پذیرش کاربران قرار گیرند. به‌این‌ترتیب، اتریوم به‌عنوان یک بلاک چین لایه 1 پدید آمد.

در ابتدا، این شبکه با الگوبرداری از بیت کوین، بر روی هزاران رایانه در سراسر جهان توسعه یافت. در این مکانیزم اجماع که به الگوریتم «اثبات کار» (PoW) شهرت دارد، هر کامپیوتر به‌صورت یک گره (Node) درمی‌آمد و یک رونوشت از وضعیت شبکه را حفظ می‌کرد. ازاین‌طریق، بین کل گره‌ها توافق ایجاد شده و در صورت از کار افتادن برخی از گره‌ها، هیچ آسیبی به اتریوم وارد نمی‌شد.

بااین‌حال، در اثبات کار، گره‌ها باید معادلات ریاضی پیچیده‌ای را حل می‌کردند که مستلزم صرف کردن انرژی و کار زیادی بود. این مسئله هزینه تراکنش‌های اتریوم را بسیار بالا می‌بُرد. به‌خاطر همین، این شبکه از سال 2020، به مکانیزم «اثبات سهام» (PoS) روی آورد که در آن، گره‌ها با سهام‌گذاری توکن‌هایشان در فرایند اجماع مشارکت می‌کنند. ازاین‌طریق، هزینه تراکنش‌ها تا حد زیادی کاهش یافت.

چرا اتریوم به قوانین حاکمیتی نیاز دارد؟

هر کسب‌و‌کار موفقی به یک سیستم حاکمیتی اصولی نیاز دارد. در واقع، چارچوب‌های حاکمیتی کارآمد، باید از قبل فرایند تصمیم‌گیری را تعیین کنند. ازاین‌طریق، نقش‌ها و مسئولیت‌ها به‌روشنی تعریف می‌شوند و تعیین می‌گردد که چه فرایندهایی برای رسیدن به اهداف مورد نیاز هستند و نحوه اجرای آن‌ها باید چگونه باشد. در همین راستا، فرایند حاکمیتی نه‌تنها در شبکه اتریوم، بلکه در تمام بلاک چین‌ها حائز اهمیت است. در این زمینه، 3 نوع فرایند حاکمیتی وجود دارند:

• فناوری اطلاعات: این فرایند حاکمیتی برای تعریف چشم‌اندازها و اهداف آینده شبکه استفاده می‌شود.

• عملیات و حکمرانی اقتصادی: در این فرایند، در مورد مدیریت مالی و اقتصادی اتریوم تصمیم‌گیری خواهد شد.

• حاکمیت نرم‌افزارهای غیرمتمرکز و ارزهای دیجیتال: معمولاً این رویکرد توسط خود مالکان نرم‌افزارها و توکن‌ها مدیریت می‌شود.

در هسته مدل حاکمیت اتریوم، مفهوم «بی‌طرفی منطقی» (credible neutrality) قرار دارد. این مفهوم را ویتالیک بوترین، در مقاله‌ای، در سال 2020، بیان کرد. بوترین معتقد است که در سیستم‌های حساسی که با مقادیر بالایی از دارایی‌ها سروکار دارند، مکانیزم‌های حاکمیتی باید بی‌طرف باشند. در واقع، چنین مکانیزمی باید نسبت به همه افراد خنثی بوده و هیچ تبعیضی بین آن‌ها قائل نشود.

در این مفهوم، فقط «بی‌طرفی» ملاک نیست، بلکه از نظر «منطقی» باید همه جامعه مجاب شوند که مکانیزم حاکمیتی به‌صورت کاملاً خنثی عمل می‌کند.

قوانین حاکمیتی اتریوم چگونه است؟

حاکمیت اتریوم فرایندی است که تغییرات این شبکه را مدیریت می‌کند. ازآنجایی‌که اتریوم اکوسیستمی بدون مجوز محسوب می‌شود، نحوه اجرای فرایند حاکمیتی به عملکرد افراد بستگی ندارد و برای همه به‌صورت یکسان عمل می‌کند. به‌این‌ترتیب، ساکنان تمام نقاط مختلف جغرافیایی می‌توانند در فعالیت‌های زنجیره‌ای اتریوم مشارکت داشته باشند و این پلتفرم هیچ قانون بازدارنده‌ای را در نظر نگرفته و هیچ شخصی از ارسال و دریافت تراکنش‌ها در این شبکه منع نخواهد شد.

همچنین، فرایندی در اتریوم وجود دارد که با استفاده از آن، می‌توان تغییرات مورد نیاز پروتکل اصلی را پیشنهاد داد. این پروتکل بستری برای اجرای نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (dApps) است. ازآنجایی‌که طیف وسیعی از برنامه‌ها و کاربران به عملکرد اتریوم وابسته هستند، ایجاد تغییرات در پروتکل مستلزم پذیرش عمومی بوده و باید به‌طور گسترده در این زمینه اجماع حاصل شود.

حاکمیت درون زنجیره‌ای (On-chain) در مقابل حاکمیت برون زنجیره‌ای (Off-chain)

فناوری بلاک چین راهکار جدیدی را برای مدل حاکمیتی سیستم‌ها معرفی کرد که با عنوان «حاکمیت درون زنجیره‌ای» (On-chain Governance) شناخته می‌شود. در این مدل، دارندگان توکن بومی بلاک چین، می‌توانند در نظرسنجی‌ها شرکت کرده و درباره مسائل حاکمیتی اکوسیستم تصمیم‌گیری کنند. در برخی از موارد، تغییرات پیشنهادی برای پروتکل، از قبل به‌صورت کد نوشته شده‌اند و درصورتی‌که کاربران با آن‌ها موافقت کنند، تغییرات مورد نظر اجرایی می‌شوند.

در سوی مقابل، «حاکمیت برون زنجیره‌ای» (Off-chain Governance) قرار دارد. در این روش، تغییرات مورد نیاز برای پروتکل طی یک فرایند غیررسمی «مباحثه اجتماعی» (social discussion) پیشنهاد شده و در صورت تصویب، کدنویسی و اجرا می‌شوند. ازاین‌رو، حاکمیت اتریوم نیز به‌صورت برون‌ زنجیره‌ای و با حضور عده‌ی کثیری از سهام‌داران صورت می‌گیرد. اگرچه ساختار حاکمیتی اتریوم برون‌ زنجیره‌ای است، اما بسیاری از نرم‌افزارها و اپلیکیشین‌هایی که بر روی اتریوم ساخته شده‌اند، مانند سازمان‌های خودمختار غیرمتمرکز (DAOs)، با روش حاکمیت درون زنجیره‌ای اداره می‌شوند.

چه کسانی در پیشبرد حاکمیت اتریوم مشارکت دارند؟

دیدیم که عده‌ای از ذی‌نفعان می‌توانند در حاکمیت برون زنجیره‌ای اتریوم مشارکت داشته باشند. برای اینکه با این افراد آشنا شوید، قصد داریم که در این بخش، آن‌ها را به شما معرفی کنیم. در این معرفی، از دورترین نقش‌ها به پروتکل آغاز کرده و به‌مرور ذی‌نفعان نزدیک‌تر را توضیح خواهیم داد. البته توجه داشته باشید که یک کاربر می‌تواند در چند نقش مختلف، به‌طور هم‌زمان، حضور داشته باشد.

دارندگان اتر (Ether Holders)

کاربرانی که مقداری از ارز دیجیتال اختصاصی این شبکه، یعنی ETH، را در اختیار داشته باشند، می‌توانند در تصمیمات حاکمیتی مشارکت کنند.

کاربران نرم‌افزار (Application Users)

اتریوم به‌صورت بستری برای قراردادهای هوشمند و نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (dApps) طراحی شده است. هرکدام از این نرم‌افزارها دارای تعداد زیادی کاربر هستند. این افراد که با اپلیکیشن‌های اتریوم تعامل دارند، جزء ذی‌نفعان پلتفرم به حساب می‌آیند.

توسعه‌دهندگان نرم‌افزار/ابزار (Application/Tooling Developers)

توسعه‌دهندگانی که با استفاده از روش‌های کدنویسی، نرم‌افزارهای غیرمتمرکز را بر روی اتریوم راه‌اندازی‌ می‌کنند، گروهی دیگر از ذی‌نفعان محسوب می‌شوند. همچنین، سازندگان ابزارهایی که برای تعامل با اتریوم کاربرد دارند نیز در همین گروه جای می‌گیرند.

اپراتورهای گره (Node Operators)

این اپراتورها وظیفه‌ی اجرای گره‌ها را بر عهده دارند. همچنین، گره‌ها نیز بلوک‌ها را منتشر کرده و تراکنش‌ها را تأیید می‌کنند. در ضمن، تراکنش‌ها و بلوک‌های نامعتبر توسط همین گره‌ها مردود خواهند شد.

نویسندگان پروپوزال بهبود اتریوم (EIP Authors)

این نویسندگان پیشنهاداتی را برای ایجاد تغییرات در پروتکل شبکه، در قالب پروپوزال بهبود اتریوم (EIP)، ارائه می‌دهند.

اعتبارسنج‌ها (Validators)

اعتبارسنج‌ها مسئول اجرای گره‌هایی هستند که می‌توانند بلوک‌های جدید را به شبکه اتریوم اضافه کنند.

توسعه‌دهندگان پروتکل (Protocol Developers)

توسعه‌دهندگان پروتکل که با عنوان «توسعه‌دهندگان هسته» (Core Developers) نیز شناخته می‌شوند، از پیاده‌سازی‌های مختلف اتریوم محافظت می‌کنند. برخی از این پیاده‌سازی‌ها که در لایه اجماع اجرا می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:

• گو اتریوم (Go-Ethereum)

• ندرمایند (Nethermind)

• لایت هاوس (Lighthouse)

• لودستار (Lodestar)

• و...

EIP چیست؟

پروپوزال بهبود اتریوم (Ethereum Improvement Proposal) یا EIP استانداردی است که ویژگی‌ها یا فرایندهای جدید بالقوه را برای شبکه اتریوم تعیین می‌کند. این پروپوزال مشخصات فنی مورد نیاز برای تغییرات پیشنهادی را در بَر می‌گیرد. بنابراین، اعضای جامعه یک EIP را به‌عنوان یک «منبع حقیقت» (Source of Truth) در نظر خواهند گرفت. ازاین‌طریق، استانداردها و پیشنهادات ارائه‌شده برای اتریوم، با استفاده از فرایند پروپوزال بهبود (EIP Process) به بحث گذاشته شده و اجرایی می‌شوند.

هرکدام از اعضای جامعه اتریوم، می‌توانند یک پروپوزال بهبود را ارائه دهند. چنین پروپوزالی، در ابتدا، باید حاوی مشخصاتی فنی و انگیزه‌ای برای بهبود پروتکل باشد. همچنین، نویسنده EIP مسئول مجاب کردن جامعه برای رسیدن به اجماع در مورد پروپوزالش خواهد بود. در ضمن، او باید پیشنهادهای جایگزین را نیز از جامعه جمع‌آوری و ثبت کند. ازآنجایی‌که نوشتن پروپوزال بهبود اتریوم کار دشواری است، اغلب افراد موفق در این زمینه، توسعه‌دهندگان پروتکل یا نرم‌افزارهای غیرمتمرکز بوده‌اند.

ERC چیست؟

«طرحی جهت توسعه اتریوم» (Ethereum Request for Comment) که به‌صورت خلاصه با ERC شناخته می‌شود، پروتکلی برای پیشنهاد دادن و تصویب کردن استانداردهای جدید توکن و قراردادهای هوشمند در شبکه اتریوم است. ERCها به EIPها شباهت دارند؛ زیرا آن‌ها هم پیشنهادهایی را برای ایجاد تغییر در اکوسیستم ارائه می‌دهند. بااین‌حال، ERCها به‌صورت تخصصی بر روی استانداردهای توکن و قراردادهای هوشمند تمرکز دارند.

به‌این‌ترتیب، این پیشنهادها قوانین جدیدی را برای استانداردها و قراردادها تعیین می‌کنند. این قوانین می‌توانند شامل نام توکن، نماد، اعشار و کل عرضه باشند. معمولاً ERCها توسط توسعه‌دهندگان نرم‌افزارهای غیرمتمرکز پیشنهاد می‌شوند؛ اما همه اعضای جامعه اجازه دارند که آن‌ها را ارائه دهند.

در حالت کلی، اجرای ERCها ضروری است؛ چراکه قوانین مربوط به آن‌ها در سطح نرم‌افزارها اجرا می‌شوند و موجب پذیرش بیشتر اتریوم توسط کاربران کریپتو خواهند شد. برای مثال، ERC-5164 یک رابط اجرای زنجیره‌ای متقابل را ایجاد کرده و بلاک چین‌های سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM) را به یکدیگر متصل می‌کند.

تغییرات در پروتکل اتریوم از چه طریقی صورت می‌پذیرند؟

دیدیم که اتریوم از یک مدل حاکمیتی برون زنجیره‌ای بهره می‌برد تا فرایندها در مسیر درست خود قرار بگیرند. همچنین، در این میان، ذی‌نفعانی وجود دارند که تغییرات مورد نیاز را پیشنهاد می‌دهند تا در صورت توافق جامعه، این تغییرات اجرایی شوند. بااین‌حال، باید ببینیم که ایجاد تغییر در پروتکل اتریوم از چه راه‌هایی صورت می‌پذیرد.

فرایند رسمی (Formal Process)

یکی از گام‌های اساسی ایجاد تغییرات در پروتکل اتریوم، فرایند رسمی است. برای اینکه این فرایند را بهتر بشناسید، جنبه‌های مختلف آن را در این بخش، توضیح می‌دهیم.

ارائه یک پروپوزال هسته (Core EIP)

اولین قدم برای پیشنهاد دادن تغییر در پروتکل اتریوم، ارائه یک Core EIP است. این پیشنهاد شامل مشخصات فنی EIP خواهد بود که در صورت توافق درباره آن، اجرایی می‌شود.

ارائه پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) به توسعه‌دهندگان پروتکل

درصورتی‌که برای پروپوزال هسته (Core EIP) خود بتوانید جامعه موافقی را دست‌و‌پا کنید، نوبت به آن می‌رسد که پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) را به توسعه‌دهندگان پروتکل ارائه دهید. همچنین، می‌توانید پیشنهاد خود را در «آل کور دِوز» (AllCoreDevs) مطرح کنید. آل کور دوز یک جلسه هفتگی است که توسط جامعه توسعه اتریوم برگزار شده و در آن، در مورد مسائل فنی و فرایندهای جاری بحث و گفتگو می‌شود.

نتایج احتمالی ارائه چنین پروپوزالی به‌صورت زیر خواهند بود:

• EIP برای ایجاد تغییرات در آینده تصویب می‌شود.

• درخواست ایجاد تغییرات فنی ارائه خواهد شد.

• درصورتی‌که پیشنهاد به‌اندازه‌ی کافی مفید نباشد و یا اینکه شامل توسعه جامعی نشود، احتمال دارد که مورد تأیید قرار نگیرد.

تکرار و آزمایش پیشنهاد

پس از دریافت بازخورد از همه ذی‌نفعان، باید تغییراتی را در پیشنهاد اولیه خود ایجاد کنید. این کار با این هدف انجام می‌شود که امنیت طرحتان را بهبود ببخشید و نیازهای کاربران گوناگون را در نظر بگیرید. پس از اینکه تمام تغییرات مورد نیاز را در پروپوزال خود ایجاد کردید، وقت آن رسیده که دوباره پیشنهادتان را به توسعه‌دهندگان پروتکل ارائه دهید. اگر در مورد پروپوزال شما نگرانی‌های دیگری وجود داشته باشد، باید دوباره آن را بازنویسی کنید؛ وگرنه به مرحله بعد خواهید رفت.

گنجاندن پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) در پروتکل

بعد از اینکه طرح پیشنهادی شما تأیید، آزمایش و پیاده‌سازی شد، در برنامه ارتقای شبکه قرار می‌گیرد. ازآنجایی‌که ارتقای شبکه بسیار هزینه‌بَر است، معمولاً چند پروپوزال بهبود اتریوم به‌صورت هم‌زمان اعمال می‌شوند.

فعال‌سازی ارتقای شبکه

پس از فعال‌سازی ارتقای شبکه، طرح پیشنهادی نیز اجرا خواهد شد. البته توجه داشته باشید که معمولاً به‌روزرسانی‌های اتریوم، ابتدا در شبکه‌های آزمایشی پیاده‌سازی می‌شوند.

فرایند غیررسمی (Informal Process)

اگرچه با فرایند رسمی تصویب و اجرای پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) آشنا شدید، اما ارائه پیشنهاد فقط به مراحل رسمی ختم نمی‌شود، بلکه شما باید فرایندهایی غیررسمی را نیز پشت‌سر بگذارید. در این بخش، فرایندهای غیررسمی مورد نیاز برای ارائه پرپوزال را توضیح می‌دهیم.

درک کارهای قبلی

افرادی که قصد تصویب پروپوزال بهبود اتریوم (EIP) را دارند، باید کارها و پیشنهادات قبلی را مورد بررسی قرار دهند. این بررسی‌ها قبل از فرایندهای رسمی ارائه پروپوزال انجام می‌شوند. در واقع، EIPها به‌دنبال پیاده‌سازی نوآوری‌هایی هستند که باعث بهبود اتریوم خواهند شد؛ ازاین‌رو، نیاز است که اقدامات قبلی در نظر گرفته شده و پیشنهادات شامل رویکردهای جدیدی باشند.

برای دسترسی به اقدامات گذشته، می‌توان از EIP repository ،Ethereum Magicians و ethresear.ch استفاده کرد.

انتخاب گروه کاری

بعید به نظر می‌رسد که یک EIP، بدون نیاز به بازنویسی، تأیید و اجرایی شود. ازاین‌رو، ارائه‌دهندگان پروپوزال بهبود اتریوم باید با گروهی از توسعه‌دهندگان پروتکل برای تعیین نحوه پیاده‌سازی، آزمایش، تکرار و نهایی‌سازی همکاری داشته باشند. معمولاً چنین گروه‌هایی به ماه‌ها و یا حتی سال‌ها پژوهش و آزمایش نیاز دارند.

علاوه‌بر آن، ارائه‌دهندگان پیشنهاد باید گروهی را نیز برای دریافت بازخورد انتخاب کنند. این گروه با آزمایش کردن نرم‌افزارها و پیشنهادات ارائه‌شده، نقاط ضعف و قوت آن‌ها را آشکار خواهند کرد.

اجماع جامعه

بااینکه برخی از پروپوزال‌های بهبود اتریوم شامل تغییراتی ظریف و ساده هستند، اما بعضی دیگر بسیار پیچیده‌تر بوده و تغییراتی اساسی را پیشنهاد می‌دهند. چنین تغییراتی می‌توانند به‌طور جدی طیف وسیعی از سهام‌داران را تحت‌تأثیر بگذارند. به‌این‌ترتیب، آن‌ها بسیار بحث‌برانگیز خواهند بود و در جامعه چالش ایجاد می‌کنند.

در واقع، هیچ راهنمای واضحی برای نحوه رفتار یک ارائه‌دهنده پروپوزال چالشی وجود ندارد و خود این افراد باید تصمیم بگیرند که چگونه می‌توانند جامعه را با خود همراه کنند. عدم وجود چنین راهکاری به‌خاطر رویکرد غیرمتمرکز اتریوم است که در آن، هیچکس نمی‌تواند سایر ذی‌نفعان را به موافقت درباره موضوع مشخصی وادار سازد.

درصورتی‌که اپراتورهای گره با تغییرات موافق نباشند، می‌توانند آخرین کلاینت پروتکل را اجرا نکنند. همچنین، کاربران نیز می‌توانند به‌سراغ سایر زنجیره‌ها بروند. ازاین‌رو، توسعه‌دهندگان پروتکل از تأیید پیشنهادات چالشی پرهیز می‌کنند تا با چنین مشکلاتی مواجه نشوند.

از طرفی، انتظار می‌رود که ارائه‌دهندگان پروپوزال اعضای جامعه و ذی‌نفعان را با خود همراه کنند. اگر چنین شخصی می‌داند که طرح پیشنهادی‌اش چالش‌برانگیز است، باید اعتراضات را در نظر گرفته و به آن‌ها رسیدگی کند. ازآنجایی‌که جامعه اتریوم گستردگی زیادی دارد، با یک رأی‌گیری ساده، نمی‌توان در مورد رسیدن به اجماع اطمینان حاصل کرد؛ به همین خاطر، بهتر است که ارائه‌دهندگان تمام نظرات مخالف را رفع کنند و درصدد حل آن‌ها برآیند.

از سوی دیگر، به‌خاطر امنیت شبکه، توسعه‌دهندگان پروتکل اهمیت زیادی برای نظرات «توسعه‌دهندگان نرم‌افزار/ابزار» (Application/Tooling Developers) قائل هستند. همچنین، نظرات این افراد برای اعضای جامعه نیز جذاب خواهند بود. به همین خاطر، ارائه‌دهندگان پروپوزال باید این توسعه‌دهندگان را با خود همراه کنند.

در ضمن، پیاده‌سازی طرح پیشنهادی توسط چندین گروه مختلف از ذی‌نفعان انجام می‌شود. این مسئله نشان می‌دهد که ارائه‌دهنده EIP باید با تمام این گروه‌ها سازگار شده و نظر آن‌ها را جلب کند.

نحوه رسیدگی به اختلافات در اتریوم چگونه است؟

طبیعتاً حضور سهام‌داران زیادی که انگیزه‌ها و باورهای متفاوتی دارند، منجر به ایجاد اختلاف نظرهای فراوانی می‌شود. در حالت کلی، چنین اختلافاتی با انجام گفتگوهایی طولانی در تالارهای عمومی حل می‌شوند. ازاین‌طریق، همه اعضای جامعه مشکل را درک کرده و درباره آن فکر می‌کنند. اگر گروه خاصی از جامعه که قدرت زیادی دارند به‌طور جدی با دیگران به مخالفت بپردازند، این اختلاف نظر می‌تواند منجر به ایجاد هاردفورک شود. اصولاً هاردفورک یا انشعاب زمانی رخ می‌دهد که برخی از ذی‌نفعان نسبت به تغییر پروتکل اعتراض داشته باشند و نسخه‌ی متفاوت و ناسازگاری را با پروتکل اصلی اجرا کنند. ازاین‌طریق، دو بلاک چین مجزا پدید خواهند آمد.

سخن پایانی

اتریوم (Ethereum) بزرگ‌ترین بستر پیاده‌سازی قراردادهای هوشمند و نرم‌افزارهای غیرمتمرکز است. این شبکه به‌طور گسترده توسط توسعه‌دهندگان استفاده می‌شود و کاربران بسیار زیادی دارد. ازاین‌رو، اتریوم از حاکمیت برون زنجیره‌ای استفاده می‌کند تا نیازهای کاربران را در نظر گرفته و مدام در مسیر پیشرفت باشد. این پویایی باعث شده که انواع اپلیکیشن‌ها و توکن‌ها بر روی این بلاک چین پیاده‌سازی شوند. برخی از این توکن‌ها طرفداران زیادی دارند و سرمایه‌گذاران به خرید آن‌ها اقدام می‌کنند. شما نیز می‌توانید این ارزهای دیجیتال را به‌راحتی و با کمترین قیمت از صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو خریداری کرده و سبد سرمایه سودآوری را تشکیل دهید.