از زمان پیدایش بیت کوین (BTC) تاکنون، این رمز ارز مسیری طولانی را طی کرده است؛ بااین‌حال، مسئله‌ای که همیشه در مورد بیت کوین ثابت مانده، عرضه کل واحدهای آن محسوب میشود. این عرضه محدود را خالق ناشناس بیت کوین برای این توکن در نظر گرفت و توضیحی در مورد آن ارائه نداد؛ اما بسیاری از کارشناسان این وضعیت را مثبت تلقی می‌کنند و معتقدند که BTC خاصیتی ضدتورمی دارد. در این میان، برای ما سؤال پیش می‌آید که چه تعداد بیت کوین وجود دارد و مقدار بیت کوین‌های باقی مانده چقدر است. به همین خاطر، در این مقاله از اکسبیتو، قصد داریم به تعداد بیت کوین موجود و توکنومیک این ارز دیجیتال بپردازیم.
مفهوم بیت کوین در بلاک چین چیست؟
بیت کوین (BTC) ارز دیجیتالی است که امکان انجام تراکنش‌های همتابه‌همتا را بدون نیاز به نظارت بانک‌ها و دولت‌ها فراهم می‌کند. این رمز ارز در سال 2009، توسط فردی ناشناس، با نام مستعار «ساتوشی ناکاموتو» (Satoshi Nakamoto) پایه‌گذاری شد. تمایز اصلی بیت کوین، نسبت به ارزهای سنتی، غیرمتمرکز بودن آن است؛ یعنی هیچ نهادی برای تنظیم این رمز ارز وجود ندارد. تراکنش‌های بیت کوین در فرایند ماینینگ تأیید شده و در یک دفترکل توزیع‌شده یا بلاک چین ثبت می‌شوند. این فرایند که به الگوریتم اجماع «اثبات کار» (Proof of Work) یا PoW شهرت دارد، به تعداد زیادی کامپیوتر در سراسر جهان وابسته است. این کامپیوترها مسئولیت ساخت بلوکهای جدید و ثبت تراکنش‌ها را بر عهده دارند.
بلاک چین یک دفتر غیرمتمرکز و غیرقابل تغییر است که امکان انجام تراکنش‌های ایمن، شفاف و کارآمد را فراهم می‌کند. ازاین‌رو، تمام معاملات بیت کوین در این دفترکل ثبت می‌شوند و امکان تغییر آن‌ها وجود ندارد. به‌این‌ترتیب، فناوری بلاک چین ستون فقرات شبکه بیت کوین است؛ به‌طوری که یک کپی کامل از اطلاعات این دفترکل، بر روی میلیون‌ها کامپیوتر در سراسر جهان نگهداری میشود.
چه تعداد بیت کوین در گردش داریم؟
تعداد بیت کوین در گردش از طریق فرایند ماینینگ افزایش می‌یابد. در واقع، ماینرهایی که بلوکهای جدید را ایجاد می‌کنند، بابت این فعالیت خود پاداشی را می‌گیرند که همان ارزهای جدید عرضه‌شده هستند. تا کنون (دسامبر 2023)، حدود 19.5 میلیون واحد BTC استخراج شده‌اند و در نهایت، کل تعداد بیت کوین به 21 میلیون توکن خواهد رسید. این توکنومیک را ساتوشی ناکاموتو برای بیت کوین در نظر گرفته است و هرگز کسی نمیتواند آن را تغییر دهد.
چرا دانستن تعداد بیت کوین‌های موجود و و بیت کوین‌های باقی مانده برای استخراج مهم است؟
گفتیم که تعداد بیت کوین در نهایت به 21 میلیون می‌رسد و حدود 19.5 میلیون واحد از آن‌ها تا کنون استخراج شده‌اند. بااین‌حال، ممکن است برای شما سؤال پیش بیاید که چرا دانستن تعداد بیت کوین‌های موجود و باقی‌مانده اهمیت دارد. به همین خاطر، در این بخش، اهمیت دانستن عرضه کل بیت کوین و توکنومیک آن را توضیح می‌دهیم.
عرضه محدود (Limited Supply)
عرضه کل بیت کوین تنها 21 میلیون واحد است که حدود 19 میلیون آن استخراج شده‌اند. اطلاع از این تعداد بیت کوین برای سرمایهگذاران و ماینرها ضروری به نظر می‌رسد؛ چراکه وضعیت بازار این رمز ارز را مشخص می‌کند.
تأثیر بر ارزش (Impact on Value)
تعداد بیت کوین و عرضه کل این رمز ارز بر روی ارزش آینده آن تأثیر می‌گذارند. ازآنجایی‌که BTC خاصیتی ضدتورمی دارد، با نزدیک شدن به پایان عرضه و افزایش تقاضا برای آن، انتظار می‌رود که قیمت بیت کوین افزایش خوبی داشته باشد.
نوسانات (Volatility)
کاهش عرضه بیت کوین می‌تواند باعث ایجاد نوساناتی در این قیمت ارز دیجیتال شود. بااین‌حال، اگر تقاضا رشد نکند، احتمال دارد که قیمت بیت کوین ثابت بماند و یا اینکه کاهش یابد.
امنیت (Security)
درک فرایند ماینینگ یا استخراج برای کاربران ضروری به نظر می‌رسد؛ چراکه الگوریتم اجماع PoW تأمین‌کننده‌ی امنیت بلاک چین بیت کوین و تراکنش‌های BTC است. ازاین‌رو، کاربران باید بدانند که از چه طریقی تراکنش‌هایشان ایمن می‌شوند.
تصمیمات آگاهانه (Informed Decisions)
دانستن تعداد بیت کوین و حقایق مربوط به عرضه این رمز ارز به شما کمک می‌کند که تصمیمات آگاهانه‌ای بگیرید. در واقع، BTC یکی از دارایی‌های محبوب برای سرمایهگذاری است و سرمایهگذاران باید آگاهی کاملی درباره شرایط این رمز ارز داشته باشند. شما هم اگر به خرید BTC علاقه دارید، به‌راحتی و با سرعت زیادی می‌توانید، از طریق صرافی آنلاین اکسبیتو، به خرید این رمز ارز اقدام کنید. صرافی اکسبیتو امکان خرید بیت کوین را با کمترین قیمت و پایین‌ترین کارمزد برای شما فراهم کرده است.
چرا عرضه بیت کوین به 21 میلیون محدود شده است؟
عرضه کل بیت کوین به 21 میلیون واحد محدود شده است. این محدودیت را ساتوشی ناکاموتو در کدهای منبع BTC تعریف کرد. این تعداد بیت کوین نشان می‌دهد که این رمز ارز کمیاب است و هیچ شخصی نمیتواند آن را مثل ارزهای سنتی، دستکاری کند. از طرفی، این ارز دیجیتال از مفهومی به نام «هاوینگ» (Halving) بهره می‌برد؛ یعنی همین‌طور که تعداد بیت کوین از طریق فرایند ماینینگ افزایش می‌یابد، پاداش بلوک نیز هر چهار سال یکبار نصف میشود.
این رویکرد ناکاموتو به یک اصل مهم در اقتصاد برمی‌گردد. بر اساس این اصل، محدودیت تعداد بیت کوین می‌تواند ارزش این رمز ارز را در آینده افزایش دهد. بالا رفتن قیمت بیت کوین به‌خاطر این است که با ثابت ماندن عرضه، تقاضا برای BTC زیاد شده و ارزش دارایی نیز بیشتر میشود. اصلی که توضیح دادیم، قانون «عرضه و تقاضا» نام دارد.
از طرفی، محدودیت عرضه کل بیت کوین جلوی تورم را نیز می‌گیرد. در واقع، تورم زمانی شکل می‌گیرد که در اثر بالا رفتن تعداد ارزهای در گردش، قدرت خرید با این ارز کاهش پیدا کند. برای مثال، دولت‌ها می‌توانند با چاپ پول بیشتر، باعث تورم یک ارز فیات شوند؛ دراین‌صورت، مردم برای خرید یک کالای مشخص، باید پول بیشتری نسبت به قبل بپردازند.
از سوی دیگر، محدودیت تعداد بیت کوین برای امنیت شبکه نیز ضروری است. همان‌طور که گفتیم شبکه بیت کوین از طریق الگوریتم اجماع PoW و ماینینگ ایمن میشود؛ بنابراین، ماینرها برای پیوستن به این فرایند، نیاز به انگیزه مالی دارند. درصورتی‌که عرضه کل بیت کوین نامحدود بود، این رمز ارز دچار تورم می‌شد و طبیعتاً ماینرها اشتیاقی به استخراج نداشتند. بااین‌حال، عرضه محدود باعث افزایش قیمت بیت کوین در درازمدت شده و انگیزه‌های مالی را در ماینرها ایجاد می‌کند.
عرضه محدود بیت کوین چگونه به دست می آید؟
محدودیت عرضه بیت کوین ویژگی منحصربه‌فردی است که این دارایی دیجیتالی را از ارزهای فیات متمایز می‌کند. این عرضه توسط پروتکل شبکه بیت کوین مدیریت میشود تا تعداد BTC از 21 میلیون فراتر نرود. ازاین‌رو، ترکیبی از ماینینگ و هاوینگ محدودیت کل عرضه توکن‌ها را فراهم می‌کند.
منظور از ماینینگ همان فرایندی است که توسط سیستم‌های کامپیوتری انجام میشود؛ یعنی کاربران با اتصال سخت‌افزارهای خود به شبکه، تابع ریاضی پیچیده‌ای را حل می‌کنند. هربار که این تابع حل شود، یک کد منحصربه‌فرد تولید خواهد شد که آدرس بلوک جدید است. سپس، تراکنش‌هایی که تأیید می‌شوند، در این بلوک‌ها قرار می‌گیرند.
پس از هر 21000 بلوکی که استخراج میشود، پاداش ماینینگ بلوک به نصف کاهش می‌یابد که این فرایند هاوینگ نام دارد. ازآنجایی‌که ساخت هر بلوک حدود 10 دقیقه طول می‌کشد، انتظار می‌رود که هر چهار سال یکبار هاوینگ اتفاق بیفتد. اولین هاوینگ در نوامبر 2012 رخ داد که پاداش بلوک از 50 به 25 بیت کوین کاهش یافت. هاوینگ بعدی در نیمه دوم ژوئیه 2016 بود که پاداش بلوک به 12.5 BTC رسید. آخرین هاوینگ نیز در مه 2020 اتفاق افتاد و پاداش را تا 6.25 بیت کوین کاهش داد.
این فرایند برای مدیریت عرضه کل بیت کوین ضروری است؛ زیرا با کاهش میزان عرضه، باعث کمیاب شدن و افزایش قیمت بیت کوین میشود.
روزانه چه تعداد بیت کوین استخراج میشود؟
بهطور متوسط روزانه 144 بلوک استخراج می‌شوند و درحال‌حاضر (سال 2023) پاداش ماینینگ هر بلوک 6.25 بیت کوین است. درصورتی‌که 144 را در 6.25 ضرب کنیم، به عدد 900 می‌رسیم که میانگین تعداد بیت کوین قابل استخراج را در طول یک روز نشان می‌دهد. بااین‌حال، در سال‌های اخیر، سرعت استخراج هر بلوک به حدود 9.5 دقیقه کاهش یافته است. این مسئله افزایش سرعت ماینینگ را بیان می‌کند و به همین خاطر، در طول یک روز، کمی بیشتر از 900 BTC توسط ماینرها به دست می‌آید.
چه تعداد بیت کوین برای استخراج باقی مانده است؟
درحال‌حاضر (سال 2023) حدود 19.5 میلیون BTC در گردش بازار وجود دارند. با توجه به محدود شدن عرضه کل بیت کوین به 21 میلیون، می‌توان نتیجه گرفت که حدود 1.5 میلیون واحد برای استخراج باقی مانده‌اند. بااین‌حال، ماینینگ این رمز ارزها بیشتر طول خواهید کشید، چراکه در سال 2024 هم مجدداً هاوینگ رخ داده و پاداش بلوک را دوباره نصف خواهد کرد. این فرایند آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند تا کل واحدهای بیت کوین تا سال 2140 استخراج شوند.
چه تعداد بیت کوین تاکنون دزدیده یا گم شده است؟
نمی‌توان به‌دقت تعداد بیت کوین دزدیده‌شده را مشخص کرد. بااین‌حال، خبرهای مهمی در این زمینه وجود دارند که برخی از سرقت‌های مشهور را بیان می‌کنند. در سال 2011، حدود 850 هزار بیت کوین از صرافی ارز دیجیتال "Mt. Gox" به سرقت رفت. این صرافی اولین پلتفرم بزرگ معاملاتی بیت کوین بود که در سال 2014، اعلام ورشکستگی کرد. همچنین، در سال 2016 نیز 120 هزار بیت کوین از صرافی "Bitfinex" دزدیده شد. مجموع این دو سرقت به 970 هزار BTC می‌رسد.
⚠️البته باید به این نکته توجه داشته باشید که بیت کوین دزدیده‌شده به معنای از دست رفتن BTCها نیست؛ چراکه احتمال دارد این ارزها هنوز در دست سارق بوده و یا اینکه آن‌ها را در بازار خرج کرده باشد.
سخن پایانی
از ابتدا، ساتوشی ناکاموتو محدودیتی را برای عرضه کل بیت کوین در نظر گرفت. این محدودیت توسط الگوریتم اجماع PoW و فرایند ماینینگ اعمل میشود. بنابراین، هرگز تعداد بیت کوین بیش از 21 میلیون واحد نخواهد بود. این ویژگی به خاصیت ضدتورمی BTC اشاره دارد؛ یعنی انتظار می‌رود که عرضه محدود و افزایش تقاضا، باعث رشد قیمت بیت کوین در دراز مدت شوند. به‌خاطر همین، بسیاری از سرمایهگذاران به خرید این رمز ارز و نگهداری بلندمدت از آن علاقه نشان می‌دهند. شما نیز می‌توانید از طریق صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو به خرید بیت کوین با کمترین قیمت اقدام کنید.
