ارز دیجیتال میکر (MKR) از سال ۲۰۱۴ میلادی عرضه شد و رشد خوبی را تا کنون تجربه کرده است. این ارز دیجیتال بر شبکه اتریوم فعالیت میکند و بهجای پرداخت سود به تراکنشها، به روش متفاوتی به کاربران پاداش میدهد. در ادامه جزئیات بیشتری از این رمز ارز متفاوت را تشریح کردهایم تا بتوانید برای سرمایه گذاری در ارز میکر بهتر تصمیم بگیرید.
ارز دیجیتال میکر (MKR) چیست؟
ارز دیجیتال میکر (MKR) توسط یکی از بزرگترین برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (dApp) بلاک چین اتریوم یعنی پروتکل میکر (Maker) پشتیبانی میشود. مؤسس آن رون کریستنسن (Rune Christensen) یک کارآفرین دانمارکی و فارغالتحصیل دانشگاه کپنهاگ است که در سال ۲۰۱۴ از این پروژه رونمایی کرد. پروتکل میکر توسط گروهی پراکنده از توسعهدهندگان طراحی شده و تحت مالکیت MakerDAO قرار دارد که یک «سازمان مستقل غیرمتمرکز» (DAO) محسوب میشود؛ زیرا توسط مالکین توکن میکر (MKR) در سراسر جهان ساخته شده است. این مالکین میتوانند توکنهای میکر خود را سهامگذاری کنند تا به تغییرات پیشنهادی در پروتکل میکر رأی دهند. روشی که به اطمینان از کارآمدی، شفافیت و پایداری سکههای Dai میانجامد.
Dai (یا DAI) یک استیبل کوین (Stablecoin) غیرمتمرکز وثیقهای معادل دلار آمریکا بوده که فقط توسط پروتکل میکر قابل استفاده است و در سال ۲۰۱۷ در شبکه اتریوم فعال شد. ارزش آن دقیقا با ارزش یک دلار آمریکا برابری میکند. استیبل کوینها برای حل مشکل نوسانات شدید قیمت بیت کوین طراحی شدند و با مکانیزم وثیقهگذاری، ارزش خود را بهطور ثابت حفظ میکنند. مکانیزم وثیقهای Dai بهنحوی است که کاربران با سپردهگذاری مقدار مناسبی از دیگر رمز ارزها در یک قرارداد هوشمند امکان برداشت سکههای Dai ضربشده جدید پیدا میکنند. دارندگان سکههای Dai همچنین میتوانند از پروتکل میکر برای کسب سود از استیبل کوینهای خود به میزان تعیینشده در نرخ سپردهگذاری Dai بهرهمند شوند.
با وجود تفاوتهای بسیار، نگهداری از رمز ارز میکر (MKR) تا حدی شبیه به مالکیت سهام در یک شرکت سنتی است، چراکه سهامداران دارای حق رأی در فعالیتهای شرکت هستند. اکوسیستم میکر یکی از اولین پروژههای DeFi برای دستیابی به موفقیت قابل توجه در رسیدن عملی به یک حاکمیت غیرمتمرکز بود.
پروتکل میکر Dai جدید را از طریق قراردادهای هوشمند (Smart Contract) با نام Maker Valut تولید میکند. این قراردادها از طریق رابطهای کاربری مختلفی در وب و برنامههای کاربردی خاصی که برای دستیابی به شبکه طراحی شدهاند، قابل ایجاد هستند. وقتی یک کاربر بخواهد به رمز ارز وثیقهای خود از طریق یک قرارداد هوشمند دسترسی پیدا کند، باید ابتدا Dai تولیدشده را بههمراه کارمزد ثابت (Stability fee) بازگرداند.
توکن میکر (MKR) برای حاکمیت بر پروتکل میکر نیز قابل استفاده است. پیشنهادات باید توسط یک فرم قرارداد هوشمند به رأی گذاشته شوند و توسط هر آدرس شبکه اتریوم قابل اجرا باشند. جامعه دارندگان میکر میتوانند به پیشنهادی که مایل به تصویب هستند، رأی دهند و آدرس اتریومی که رأی مثبت بیشتری دریافت کند، دسترسی به تغییر پیشنهادی در پروتکل میکر را پیدا میکند.
تاریخچه قیمت ارز میکر MKR
سازمان MakerDAO ابتدا عرضهٔ توکنهای میکر (MKR) را با ۱ میلیون توکن اولیه آغاز کرد. درحالحاضر (ژانویه 2024) حدود ۹۰۲ هزار توکن میکر با سقف ارزش بازار ۲.۱ میلیارد دلار آمریکا در گردش هستند. بااینحال تأمین کلی توکنهای میکر و در نتیجه ارزش آنها بسته به قیمت و شرایط بازار تغییر میکند.
در واقع اگر رمز ارزهای ذخیرهشده در Maker Vault قرارداد هوشمند دچار افت قیمت شوند، دیگر ارزش کافی برای وثیقهگذاری استیبل کوین تولیدشده باقی نمانده و موجب لیکوییدشدن (Liquidation) یعنی از دست رفتن سرمایه خواهد شد.
قیمت ارز میکر تحتتأثیر عوامل سنتی بسیاری مثل اخبار پروژه، احساس بازار، گردش رمز ارز در مبادله و اقتصاد است؛ ولی قیمت میکر برخلاف دیگر رمز ارزها تحتتأثیر نوسانات بازار هم بوده که موجب ضرب و سوزاندن توکن میکر (MKR) میشود و در نتیجه حجم کل توکن میکر موجود و ارزش آن را تحتتأثیر قرار میدهد.
یک واقعیت دیگر در مورد میکر این است که درصورتیکه Dai در مزایدهها برای پوشش دادن مطالبات خزانه کافی نباشد، توکنهای میکر ضرب خواهند شد. از سوی دیگر، اگر بیش از مقدار مورد نیاز Dai تولید شده باشد، برای بازپرداخت توکنهای میکر و سوزاندن آنها استفاده میشود. در نتیجه با اینکه قیمت Dai بهطور ثابت ۱ دلار آمریکا است، قیمت میکر دستخوش تغییرات پویای بازار میشود.
قیمت میکر متغیر است و ارزش آن با تصحیحات قیمت و روندها نوسان میکند. درحالحاضر (ژانویه 2024) میکر بازار گاوی را تجربه کرده که برای سرمایه گذاری در ارز میکر یک خبر خوب است. در این نمودار میتوانید تغییرات قیمت این رمز ارز را تا به حال ببینید:
چنانکه میبینید میکر درحالحاضر حدود ۲۰۰۰ دلار آمریکا ارزش دارد و تعداد در گردش آن بیش از ۹۲۲ هزار واحد بوده؛ در نتیجه سقف ارزش بازار آن حدود ۱ میلیارد و ۸۵۰ هزار دلار است. در طی سال گذشته قیمت میکر رشد بیش از ۱۹۶ درصدی را تجربه کرده و بالاترین قیمت سال گذشته آن ۲۱۴۴.۲۶ دلار و کمترین قیمت آن در سال گذشته ۶۱۶.۳۰ دلار بوده است.
مزایا و معایب میکر (MKR) کدامند؟
در این قسمت به بررسی مزایا و معایب میکر (MKR) میپردازیم.
مزایای میکر
میکر (MKR) به جامعه مالکین خود فرصت منحصربهفردی برای مشارکت مستقیم در حاکمیت Dai میدهد. Dai یکی از محبوبترین استیبل کوینهای موجود در بازار است. این مالکین میتوانند از توکنهای میکر (MKR) خود برای رأی دادن به این نوع پیشنهادات استفاده کنند:
- کدام رمز ارزهای جدید به داراییهای وثیقهای جهت ضرب سکههای بیشتر Dai اضافه شوند.
- دستکاری پارامترهای ریسک آن رمز ارزها
- ایجاد تغییر در نرخ خدمات Dai
- انتخاب اوراکلها (ابزارهایی که دادههای زمان واقعی قیمت بازار را برای اکوسیستم میکر تأمین میکنند.)
- بهروزرسانی سیستم
لازم به ذکر است که قدرت رأی بسته به اندازه سهام میکر دارندهٔ آن دارد. بدین ترتیب روشن است که این رمز ارز دارای پتانسیل حاکمیتی بالایی برای کاربران بوده که از نقاط قوت آن به شمار میرود.
معایب میکر
سرمایه گذاری در ارز میکر پیچیده است و بازار آن تحتتأثیر عوامل متنوعی قرار دارد که نیازمند صرف وقت و مطالعهٔ تحلیلهای حرفهای جهت گرفتن تصمیمات استراتژیک برای سرمایهگذاری در این ارز دیجیتال خواهد بود.
از سویی هنوز چالشهایی برای استفاده از این ارز دیجیتال وجود دارند. برای مثال اگر یک تازهوارد بخواهد از Dai استفاده کند، ابتدا باید در مورد بلاک چین، شبکه اتریوم، میکر، CDPها و Dai اطلاعات کسب کند. بدین ترتیب منحنی یادگیری مرتبط با ضرب سکههای Dai برای کسانی که در زمینهٔ رمز ارز تازهکار باشند، خیلی خستهکننده است. علاوهبر این، حاکمیت ضعیف پروتکل MakerDAO میتواند بهسادگی منجر به کاهش ارزش میکر شود. همچنین، خبرها پر از مشکلات مقیاسپذیری شبکه اتریوم هستند که بهشدت میتواند بر قیمت بازار میکر تأثیر بگذارد.
در سال ۲۰۱۹ دو آسیبپذیری جدی میکر توسط رسانهها منتشر شدند و هر دو پس از مدت کوتاهی برطرف گردیدند. در نتیجه میکر در سایت HackerOne یک فراخوان جایزه برای پیدا کردن خطا منتشر کرد. جوایزی که برای یافتن خطاهای کوچک تعیین شده بود در نوامبر ۲۰۱۹ به ۵۰۰۰ دلار برای خطاهای دارای اهمیت متوسط و ۱۰ هزار دلار برای خطاهای جدی و ۱۰۰ هزار دلار برای خطاهای بحرانی تعیین شد.
جدیدترین باگ پیدا شده در شبکهٔ میکر در ۱۲ مارس ۲۰۲۰ موسوم به «پنجشنبهٔ سیاه» (Black Thursday) برمیگردد. در این روز افت قیمت شدید تقریبا ۳۰ درصدی در قیمت ارز دیجیتال اتریوم در طی ۲۴ ساعت رخ داد. در این خطا برخی از کاربران وام لیکوئیدشده، بنا به مشکلات پیشآمده، هیچ مقداری از اتریوم خود را پس نگرفتند. علت این مشکل ازدحام شبکه و فاصله بین قیمت اتریوم و مقدار تفسیرشده توسط اوراکلها و قیمت واقعی بازار بود.
علاوهبر این افت قیمت اتریوم، افزایش سریع هزینههای گس (Gas Fee) به پروتکل میکر فشار وارد کرد. در نتیجه لیکوئیدشدن انفجاری رخ داد و مشکلات بسیاری بروز کردند. پس از مدتی، برخی فعالان زیرک بازار متوجه شدند که میتوانند بهجای مقدار منصفانه با پیشنهاد صفر دلار تراکنشهای خود را انجام دهند. چنین مشکلاتی مرتبا در شبکه میکر رخ داده و بعد از این نیز ممکن است تکرار شوند.
کاستی دیگر میکر وجود رقابت شدید آن با فضای درحال بالغ شدن پروژههای DeFi است. میکر حالا با پروتکلهای بازار پولی مثل Compound و Aave برای ارائه وام به کاربران اتریوم رقابت میکند. مشکل این است که بازارهای پولی اغلب قادر به ارائه پیشنهادات وام بهتری نسبت به میکر هستند. برای مثال آنها تنوع داراییهای قابل ارائه بیشتری نسبت به میکر دارند.
پیشبینی قیمت میکر (MKR) چگونه است؟
بنا به تحلیل Coincodex پیشبینی قیمت میکر در سالهای آینده روند مثبتی را نشان میدهد. پیشبینی قیمت میکر در سال ۲۰۲۴ میلادی بین ۱۶۵۶ تا ۲۷۳۸ دلار است که در صورت رسیدن به سقف پیشبینیشده، رشد ۳۶.۳۲ درصدی را تجربه خواهد کرد. بنا به تحلیل تکنیکال انجامشده رسیدن قیمت میکر به ۱۰ هزار دلار تا آوریل ۲۰۲۹ میلادی طول خواهد کشید.
در جدول زیر میتوانید پیشبینی Coincodex را تا سال ۲۰۳۰ میلادی بر اساس کمترین قیمت سالانه و بالاترین قیمت سالانه ملاحظه کنید. بنا به این پیشبینی کمترین قیمت سالانه در سال ۲۰۲۷ با حدود ۱۹۱۲ دلار و بیشترین قیمت سالانه در سال ۲۰۳۰ با حدود ۱۰۷۸۸ دلار پیشبینی شده است.
آیا ارز دیجیتال میکر سرمایهگذاری خوبی است؟
منشأ ارزش رمز ارز میکر (MKR) از استفاده از توکن حاکمیتی DeFi آن میآید. قدرت رأی برای نحوهٔ مدیریت Dai از تقاضا برای میکر نتیجه میشود. بدین ترتیب این عوامل بر قیمت میکر در بازار تأثیر میگذارند. اگر چه توکن میکر سود سهام پرداخت نمیکند، ارزش میکر در همبستگی با موفقیت Dai است که درحالحاضر وضعیت بسیار خوبی دارد.
با توجه به دادههای تاریخی میتوان گفت سرمایهگذاری در میکر درحالحاضر سودآور است. در سال گذشته نیز قیمت میکر با ۱۹۵.۹۴ درصد رشد کرد؛ درحالیکه رشد قیمت سه ساله آن تنها ۴۶.۰۶ درصد بوده است.
سخن پایانی
رمز ارز میکر (MKR) یک رمز ارز متفاوت است که با مکانیزم وثیقهگذاری کار میکند و با آرای سهامداران خود دستخوش تغییرات جدید میشود و بهواقع غیرمتمرکز بودن را در سطحی متفاوت تجربه میکند. این رمز ارز در وضعیت رشد مناسبی قرار دارد و یک گزینه برای سرمایهگذاری موفق به نظر میرسد. بااینحال قبل از سرمایهگذاری در میکر (MKR) به مستندات فنی توجه کنید و تصمیمگیری در این زمینه را با مشورت با فعالان حرفهای بازار انجام دهید.