اگر بخواهیم واژه‌های تیکر (Taker) و میکر را به فارسی برگردانیم، می‌توانیم از واژه‌های «بازارساز» و «بازارپذیر» استفاده کنیم. در بازار ارزهای دیجیتال و در صرافی‌ها برای اینکه معاملات ارزهای دیجیتال انجام شود، چنین افرادی باید با نقش‌های مختلف حضور داشته باشند تا مکانیسم صرافی‌ها معامله را عملی کند. در ادامه این مطلب بنا داریم تا به نقش تیکر (Taker) در بازار ارزهای دیجیتال بپردازیم و نحوه انجام معاملات در این بازار را مورد بررسی قرار دهیم؛ بنابراین، اگر شما نیز علاقه‌مندید تا در رابطه با این موضوع اطلاعاتی به دست آورید، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
بازار ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کند؟
صرافی‌های متعددی در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت دارند و می‌توان این صرافی‌ها را بر اساس نوع عملکردشان به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم کرد. اخیراً صرافی‌های جدیدی با نام صرافی خودکار نیز پا به این بازار گذاشته‌اند و به‌شکل هوشمند و غیرمتمرکز معاملات را سازمان‌دهی می‌کنند. با اینکه غیرمتمرکز بودن مفهوم اصلی بازار ارز دیجیتال است و طبیعتا کاربران باید صرافی‌های غیرمتمرکز را برای انجام برگزینند؛ اما با توجه به آپشن‌ها و مزایایی که صرافی‌های متمرکز ارائه می‌دهند، کاربران و معامله‌گران حضور در این دسته از صرافی‌ها را ترجیح می‌دهند.
در صرافی‌های متمرکز، معاملات با استفاده از مکانیسمی به نام دفتر سفارشات انجام می‌شود. در این روش، کاربران با درج مقدار و مبلغ پیشنهاد خود، سفارش‌های خرید و فروش خود را در دفتر سفارشات به ثبت می‌رسانند. در ادامه راه، موتور تطبیقی صرافی، سفارش‌های خرید و فروش را مورد بررسی قرار میدهد و سفارش‌هایی که قیمت‌هایشان نزدیک به یکدیگر است را تطبیق داده و معامله را به انجام می‌رساند. در صرافی‌های متمرکز کاربرانی که سفارش خرید یا فروش ثبت می‌کنند را میکر یا بازارساز و افرادی که سفارش‌ها را برمی‌دارند، تیکر (Taker) یا سفارش بردار (بازارپذیر) می‌نامند.
اگر در صرافی‌های ارز دیجیتال به خرید و فروش رمزارزها پرداخته باشید، ناخودآگاه و بدون اینکه بدانید، یکی از نقش‌های تیکر (Taker) یا میکر را در بازار بازی کرده‌اید.
این دو نقش عوامل اصلی ادامه فعالیت و حیات یک صرافی دیجیتال هستند و اگر تعداد تیکرها و میکرهای یک صرافی کاهش یابد، سرعت معاملات در آن کاهش خواهد یافت و از این رو، کاربران و تریدرهای بازار ارزهای دیجیتال ترجیح می‌دهند از پلتفرم‌های دیگر برای خرید و فروش دارایی‌های خود استفاده نمایند.
اگر از نظر تکنیکی قصد بررسی نحوه انجام سفارشات را داشته باشیم، باید بگوییم که در صورتی که در صرافی متمرکز ارز دیجیتال، سفارشی را با قیمت متفاوت از بازار به ثبت برسانید و سفارش شما به شکل آنی انجام نشود و به بخش سفارشات برود، شما نقش میکر یا همان بازارساز را بازی می‌کنید. اگر سفارشی که شما ثبت می‌کنید، با قیمت بازار یکسان باشد و به‌صورت آنی و لحظه‌ای تکمیل شود، شما نقش تیکر (Taker) یا بازارپذیر را بازی می‌کنید. در واقع کسی که سفارش Limit را ثبت می‌کند، میکر و کسی که سفارش Market را ثبت می‌کند، تیکر (Taker) است.
سفارش‌بردار یا تیکر (Taker) به چه کسی گفته می‌شود؟
در حقیقت دو نقش تیکر (Taker) و میکر در بازار ارز دیجیتال مکمل یکدیگر هستند. به این شکل که تیکرها در صرافی‌های ارز دیجیتال اقدام به ثبت سفارش می‌کنند و سفارش خود را به‌نحوی تنظیم می‌کنند که با اولین قیمت در دسترس، معامله صورت پذیرد. در این راستا، تیکرهای برای خرید و فروش دارایی‌های خود، از سفارش‌هایی استفاده می‌کنند که میکرها در گذشته به‌شکل سفارش محدود یا سفارش Limit به ثبت رسانده‌اند.
میکرها با ثبت سفارش Limit، نقدینگی و پتانسیل انجام معامله در صرافی‌ها را افزایش می‌دهند و تیکرها با ثبت سفارش‌های مارکت، از نقدینگی صرافی مذکور برداشت می‌کنند و معامله را به پایان می‌رسانند. در صورتی که در گذشته در یک صرافی ارز دیجیتال، سفارش لیمیت یا همان Limit Order را ثبت کرده باشید، نقش میکر و در صورتی که سفارش مارکت یا Market Order را ثبت کرده باشید، نقش تیکر (Taker) را بازی کرده‌اید.
مصداق ثبت سفارش به‌عنوان تیکر (Taker) و میکر (Maker)
همان‌طور که در بخشهای قبلی اشاره کردیم، تیکرها اقدام به ثبت سفارش مارکت و میکرها اقدام به ثبت سفارش محدود می‌کنند.
مثالی برای سفارش محدود
میکر می‌تواند سفارشی با این دستورالعمل به ثبت برساند، "سه واحد اتریوم با قیمت 2000 دلار به فروش برسانید". اگر در لحظه ثبت سفارش قیمت اتریوم 2000 دلار نباشد، این سفارش به دفتر سفارشات منتقل می‌شود و زمانی که شرط معامله (قیمت دوهزاردلاری اتریوم) محقق گردد، معامله انجام می‌شود.
مثالی برای سفارش مارکت
در چنین سفارش‌هایی دستورالعملی که تیکر (Taker) به ثبت می‌رساند، به شرح زیر است. " دو اتریوم را به فروش برسانید." در این حالت، موتور تطبیقی سفارشات، دو اتریوم را با قیمت لحظه‌ای بازار کریپتو به فروش می‌رساند.
کارمزد سفارش‌های تیکر (Taker) چگونه محاسبه می‌شود؟
بدیهی است که صرافی‌ها بخش عمده‌ای از درآمد خود را کارمزد معاملاتی که کاربران انجام می‌دهند، کسب می‌کند. هر معامله‌ای که در این بستر انجام می‌شود، مقدار کمی از مبلغ آن به نفع صرافی و به‌عنوان کارمزد سفارش برداشته می‌شود. میزان کارمزدی که هر معامله‌گر در یک صرافی باید بپردازد، به عواملی مانند حجم سفارش، نقش شما در سفارش و نرخ صرافی مدنظر بستگی دارد.
همان‌طور که در بخشهای قبل اشاره کردیم، میکرها با ثبت سفارش محدود، نقدینگی صرافی‌ها را افزایش می‌دهند. از آنجایی که سطح نقدینگی یکی از مهم‌ترین عوامل در میزان فعالیت صرافی‌هاست و کاربران را به انجام معامله در صرافی مذکور علاقه‌مند می‌کند، صرافی‌ها در محاسبه کارمزد معاملات میکرها تخفیف‌هایی را در نظر می‌گیرند. برخلاف تخفیفی که برای میکرها در نظر گرفته می‌شود، تیکرها به دلیل اینکه تأمین نقدینگی صرافی‌ها به عهده آنها نیست، معمولاً مجبور به پرداخت کارمزدهای بالاتری هستند.
نکته حائز اهمیت در مورد کاربران ایرانی که در سطح پایه و بدون احراز هویت در صرافی‌های خارجی مشغول به فعالیت هستند، این است که با توجه به شرایط مذکور، کارمزدی که برای این دسته از افراد در نظر گرفته می‌شود، چه در نقش میکر و چه در نقش تیکر (Taker) یکسان و برابر است. اگر با چنین وضعیتی مشغول به انجام معاملات در صرافی‌های خارجی هستید، ثبت سفارش مارکت یا سفارش محدود تفاوتی برای شما نخواهد داشت و می‌توانید با سنجش وضعیت بازار، سفارش خود را در بهترین وضعیت ثبت نمایید.
گفتار پایانی
در این مطلب به بررسی نحوه عملکرد صرافی‌ها و نقش تیکر (Taker) در بازار ارزهای دیجیتال پرداختیم و دریافتیم که در صرافی‌های ارز دیجیتال متمرکز، با توجه به اینکه نقدینگی از اهمیت بسزایی برخوردار است و میکرها عامل تأمین‌کننده این نقدینگی هستند، کارمزد پایین‌تری برای آنها در نظر گرفته می‌شود. در مقابل، با توجه به اینکه تیکرها در پی انجام معاملات به شکل آنی هستند و از نقدینگی موجود در صرافی مدنظر استفاده می‌کنند، این دسته از معامله‌گرها مجبور به پرداخت کارمزدهای قابل‌توجهی خواهند بود. اعتبار صرافی‌های متمرکز به نقدینگی آنها و تعداد میکرها و تیکرها بستگی دارد و هر چه یک صرافی تعداد تیکر (Taker) و میکر بیشتری داشته باشد، از اعتبار بیشتری برخوردار خواهد بود و تعداد افراد بیشتری به انجام معامله در آن صرافی متمایل خواهند بود. اگر قصد خرید و فروش ارزهای دیجیتال در یک صرافی را دارید، حتماً پیش از شارژ حساب و انجام معاملات، دفتر سفارشات و تنوع سفارش‌های موجود در صرافی را بررسی نمایید تا از معتبر بودن صرافی مدنظر اطمینان حاصل نمایید.
