وابستگی قیمت، مفهومی حائز اهمیت در بازارهای مالی است. بدین معنا که ارز دیجیتال از لحاظ قیمتی به ارز دیجیتال دیگری وابسته باشد. این مفهوم اهمیت بسیار زیادی در بازار کریپتوکارنسی دارد. به همین دلیل است که بسیاری معتقدند، باید به آن تسلط کامل پیدا کرد. اگر به این موضوع علاقه دارید با اکسبیتو همراه باشید.
پگ (PEG) چیست؟
در تعریف کلی، پگ (PEG) یک سیاست پولی است که در آن یک دولت ملی، نرخ ارز ثابت مشخصی را برای پول خود، با یک ارز خارجی یا سبدی از ارزها تعیین میکند.
بدیهی است که این تعریف به سیستم سنتی اقتصادی-مالی مربوط می شود، اما در نقش سیاست گذار، جای خود را به یک قرارداد هوشمند میدهد که عملکرد پروتکل را مدیریت میکند. تمام سکههای استیبل به یک ارز مرجع متصل میشوند و در مورد DAI زمانی که 1 DAI = 1 USD به آن میرسد، میشود.
استیبل کوینها
استیبل کوینها یک نوع ارز رمزنگاری شده هستند که مزایای ارزهای دیجیتال و ارزهای فیات را با هم ترکیب میکنند. آنها مانند ارزهای دیجیتال، تراکنشهای سریع، پرداختهای امن و حفظ حریم خصوصی کاربران را ارائه میدهند و مانند ارزهای فیات، ارزش گذاریهای پایدار و بدون نوسان دارند
البته، ارزهای فیات میتوانند در برابر سایر ارزها، کاهش یا افزایش پیدا کنند، بنابراین ارزش آنها به ترتیب کاهش یا افزایش مییابد. با این حال، این نوسانات معمولا کوچک هستند. استیبل کوینها سعی میکنند از این کیفیت استفاده کنند تا ارز دیجیتال با ثباتتری نسبت به ارزهای دیجیتال معمولی ارائه کنند. به این دلایل، استیبل کوینها برای برنامههایی مناسب هستند که در آنها نمیتوان از ارزهای دیجیتال با نوسان بالا، مانند بیتکوین، استفاده کرد.
کریپتوکارنسیهای تثبیتشده همچنین به دارندگان آنها، پناهگاهی امن برای داراییهایشان میدهند، زیرا در معرض نوسانات شدید قیمت در بازار ارز دیجیتال نیستند. در نتیجه، آنها میتوانند بدون نیاز به تبدیل داراییهای خود به ارز فیات، معامله کنند.
استیبل کوینهای الگوریتمی چیست؟
یک استیبل کوین الگوریتمی ارزش خود را حفظ میکند زیرا عملیات الگوریتمی به طور خودکار عرضه آن را افزایش یا کاهش میدهد. مانند سایر ارزهای رمزنگاری شده، این ارزها غیرمتمرکز هستند، به این معنی که هیچ مرجع متمرکزی در اداره یا حمایت از ارز دیجیتال دخالت ندارد.
استیبل کوینهای الگوریتمی بر روی بلاک چینهای حاوی قراردادهای هوشمند عمل میکنند. این الگوریتمها را میتوان طوری برنامه ریزی کرد که به طور خودکار به نوسانات عرضه و تقاضا پاسخ دهند تا واحدهای بیشتری از سکه ایجاد کنند یا واحدهای موجود را از بین ببرند. هنگامی که سکه بالاتر از ارزش ثابت خود معامله میشود، توکنهای بیشتری ایجاد میشود، بنابراین قیمت آن کاهش مییابد. هنگامی که زیر میخ معامله میشود، توکن های بیشتری از گردش خارج میشوند. از آنجایی که تعداد آنها (عرضه) کاهش مییابد، قیمت آنها بالا میرود.
برخلاف ارزهای رمزنگاری شده ثابت که ارزش آنها ریشه در وثیقه آنها - یک ارز یا کالای فیات - دارد، ارزش یک استیبل کوین الگوریتمی توسط قراردادهای هوشمند بلاک چین محاسبه میشود. علاوه بر این، تنظیم نشده و کمتر متمرکز است. این نوع استیبلکوین در کنار مزایایی که دارد، در صورت وجود نقصان میتواند ریسک بسیار بالایی داشته باشد. یکی از مثالهای معروف در این مورد که در اوایل سال 2022 پیش آمد، مرگ استیبل کوین شبکه تُر (UST) بود.
نمونههایی از استیبل کوینها
بیشتر استیبل کوینها به ارزهای کلیدی مانند یورو، پوند یا دلار آمریکا متصل میشوند. تتر یک ارز رمزنگاری شده محبوب است که به USD متصل شده است. یک تتر USDT همان مقدار 1 دلار را حفظ میکند که نشاندهنده پیوند 1 به 1 است. به زبان ساده، یک توکن USDT همیشه 1 دلار ارزش گذاری میشود.
در سال 2020، تتر اعلام کرد که بلاک چین سولانا یکی از صادرکنندگان آن خواهد بود. تتر در این بلاک چینها نیز موجود است:
- اتریوم
- ترون
- Omni
تتر یکی از پرمعاملهترین توکنهای رمزنگاری شده است زیرا میتوان آن را با بیش از ۴۰۰۰ ارز دیجیتال دیگر در صرافیهای متمرکز مبادله کرد. هم ترازی 1 به 1 بین ارز دیجیتال ثابت و ارز فیات معمولاً از طریق قراردادهای هوشمند انجام میشود. علاوه بر این، شرکتکنندگان غیرمتمرکز در بلاک چین فعالیتهای نگهداری و مدیریت را انجام میدهند. قراردادهای هوشمند آنها را تشویق میکند تا این عملکردها را انجام دهند و به حفظ همسویی 1 به 1 کمک میکند. نمونههایی از سایر استیبل کوینهای متصل به دلار به شرح زیر است:
- USDC
- BUSD
- دای
- دلار پکس
در سالهای اخیر، تعدادی از استیبلکوینهای ثابت بدون دلار آمریکا ظاهر شدهاند. استیبل کوینهای متصل به یورو شامل موارد زیر است:
- سکه یورو
- استاز یورو
- Ageur
به طور مشابه، Poundtoken یک استیبل کوین است که به GBP متصل است. تتر همچنین داراییهای رمزنگاری شده به یورو، پزو مکزیک، پوند انگلیس و یوان چین دارد. این استیبل کوینها را میتوان یک به یک برای ارز فیاتی که به آن متصل شدهاند، بازخرید کرد.
حفظ ارزش در استیبل کوینها
برخلاف بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال معمولی، یک ارز دیجیتال ثابت برای حفظ ارزش ثابت و با نوسان کمتر طراحی شده است. پگ خود را به یکی از سه روش نگه می دارد.
- اول، ذخیرهای از پول نقد (پول فیات) یا داراییهای معادل نقدی را حفظ می کند. ارزش این داراییها تقریباً با ارزش کل استیبل کوین در گردش مطابقت دارد.
- دوم، ذخیرهای از ارزهای دیجیتال را حفظ میکند. با این حال، این ذخایر بزرگتر از ارزش اسمی استیبل کوینهای آنهاست. چنین وثیقهای بیش از حد به جبران نوسانات ارز دیجیتال ذخیره کمک میکند.
- سوم، ارز رمزنگاری شده میتواند به عنوان یک استیبل کوین الگوریتمی عمل کند.
ارزهای رمزنگاری شده و ذخیره ارز فیات
برای متصل شدن به نوع خاصی از دارایی، صاحبان ارزهای رمزنگاری شده باید ارزشی را در دارایی که به آن وصل شدهاند، داشته باشند که برای ارائه تضمین کافی باشد. این به آنها امکان میدهد در صورت تمایل، ارز دیجیتال را به نوع دیگری از دارایی تبدیل کنند.
علاوه بر این، توسعه دهندگان کریپتو که میخواهند ارز دیجیتال خود را به یک ارز فیات متصل کنند، باید آن ارز را همیشه در ذخیره نگه دارند تا بتوانند از ادعای خود برای ثبات حمایت کنند. این تضمین میکند که اگر ارزش ارز دیجیتال ثابت کاهش یابد، دارندگان میتوانند سهم خود را از ارز فیات در ازای توکنهای کریپتو خود مطالبه کنند.
در واقعیت، توسعه دهندگان نگه داشتن مقادیر زیادی ارز فیات برای پشتیبانی از توکنهای رمزنگاری شده خود را چالش برانگیز میدانند. به همین دلیل است که آنها اغلب برای ایجاد ذخایر فیات خود به سرمایه گذاران و جذب سرمایه روی میآورند.
مثالهایی از شکست مدیریت وابستگی قیمت
نابود شدن ترا USD
مشکلات استیبل کوین ترا از جایی آغاز شد که فروش شدید UST و همچنین برداشتهای ناگهانی آن از پروتکل انکر (٪75 از کل UST در حال گردش در پروتکل انکر سپردهگذاری شده بود) باعث شد برای مدت کوتاهی قیمت این استیبل کوین به ۰.۹۸۵ دلار کاهش یابد.
این پروتکل پیشتر از این به صورت ثابت بازدهی ۱۹.۴٪ در ازای سپردهها به کاربران ارائه میداد. این اتفاق منجر به ایجاد پدیدهای به نام گرداب مرگ (Death Spiral) شد. در طول این رویداد، میزان تقاضای آتی برای استیبل کوین UST کم شده و این امر به کاهش قیمت دارایی ذخیره لونا منجر شد. در هر مرحله به خاطر ترس ایجاد شده، میزان فروش در هر دو طرف افزایش یافته و سیستم ضعیفتر شد. در نهایت، میزان اعتماد درون سیستم به حدی کاهش یافت که به فروپاشی کل سیستم منجر شد.
برای رفع این انتقادات، دو کوان، مدیرعامل شرکت ترا فورم لبز تصمیم گرفت تا با خرید بیت کوین، نوعی پشتوانه جزئی برای UST ایجاد کند. البته ذخایر بیت کوین هیچ ارتباط مشخصی با قرارداد هوشمندی که استیبل کوین ترا را تامین میکند ندارد و کمکی به حفظ این استیبل کوین نکرد.
درهم شکستگی بانک انگلستان
در سال ۱۹۹۰، انگلستان به گروه پیروان مکانیزم نرخ ارز اروپا (ERM) ملحق شد. این مکانیزم قرار بود تا پیش از معرفی یورو امکان تداوم روند پولی را در اروپا فراهم کند. در سال ۱۹۹۲، اقتصاد انگلستان بسیار ضعیف بود و تورم بالایی در این کشور حکمرانی میکرد. در آن زمان پوند بریتانیا (GBP) در محدوده قیمت پایینی معامله میشد. این در حالی بود که رویکرد نرخ ثابت ERM به کمک بریتانیا آمد و مانع تعدیل بازار شد. این روند تا زمانی ادامه داشت که جورج سوروس (George Soros) و سایر دلالان بازار ارز پا به عرصه گذاشته و با اعمال قراردادهای شورت (فروش استقراضی) شدید بر روی پوند، بانک انگلستان (BoE) را مجبور کردند تا از وابستگی قیمتی این ارز دفاع کند.
این جنگ معاملاتی به رویدادی تحت عنوان «چهارشنبه سیاه» ختم شد و طی آن در طول یک ساعت، بانک انگلستان بیش از ۲ میلیارد پوند بریتانیا را با استفاده از ذخایر ارزی خارجی خود خریداری کرد و نرخ بهره را تا ۵۰۰ Bps در طول آن روز افزایش داد. هدف از انجام چنین کاری محافظت کردن از وابستگی قیمت و در راستای حفظ وحدت قاره بود، اما به ناچار تسلیم شدند و اجازه دادند تا جریان پولی پوند به حرکت آزادانه خود ادامه دهد. بر اساس گزارشهای منتشر شده، سوروس موفق شد تا به میزان ۱.۵ میلیارد دلار در طول این معاملات پول کسب کند.