تریدرها و سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال برای خرید و فروش توکن‌ها و کوین‌ها به صرافی ارز دیجیتال نیاز دارند. این صرافی‌ها به دو دسته متمرکز و غیرمتمرکز تقسیم‌بندی می‌شوند. صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX)، اولین نوع صرافی بود که برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال راه‌اندازی شد و هنوز هم طرف‌داران بیشتری نسبت به صرافی غیرمتمرکز دارد. بعضی صرافیهای متمرکز به‌صورت بین‌المللی فعالیت می‌کنند و بعضی دیگر به یک یا چند کشور خاص خدمات می‌دهند. در این مقاله، بررسی می‌کنیم صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال چه هستند، چطور کار می‌کنند و چه مزیت‌هایی را به کاربران بازار ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهند.
صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX) چیست؟
صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال پلتفرم‌های آنلاینی هستند که برای خرید و فروش دارایی‌های دیجیتالی چون کوین‌ها و توکن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پلتفرم‌ها توسط یک نهاد متمرکز مدیریت می‌شوند و به‌عنوان واسطه‌ای بین خریداران و فروشندگان ارزهای دیجیتال عمل می‌کنند.
صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال مانند بانک هستند و تمام تراکنش‌ها و اطلاعات حساب کاربری کاربران خود را در دفاتر ثبت سفارش نگهداری می‌کنند. این صرافی‌ها تا حدودی با مفهوم «تمرکززدایی» ارزهای دیجیتال در تضاد هستند؛ اما ازآنجایی‌که امنیت تراکنش‌ها و دارایی‌ها را تضمین می‌کنند و همیشه نقدینگی کافی برای پردازش معاملات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن دارند، کاربران به آن‌ها اعتماد می‌کنند و معاملاتشان را از طریق این صرافی‌ها انجام می‌دهند. صرافی ارز دیجیتال متمرکز (CEX)، نقش مهمی در موفقیت بازار ارزهای دیجیتال ایفا میکند.
منظور از «متمرکز» بودن این صرافی‌ها، وجود یک شخص ثالث بین خریدار و فروشنده ارزهای دیجیتال است. کاربران برای انجام معاملات خود باید به نهاد مدیریت‌کننده صرافی متمرکز اعتماد داشته باشند و دارایی‌هایشان را برای مبادله به این نهاد بسپارند. متمرکز بودن این صرافی‌ها مزیت‌ها و معایب مختلفی را به‌همراه دارد. مهم‌ترین مزیت متمرکز بودن، تضمین امنیت و اعتبار معاملات بوده و مهم‌ترین نقطه ضعف هم این است که معاملات دارایی‌های غیرمتمرکز بر بستر پلتفرمی متمرکز انجام می‌شوند!
صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX) چگونه کار میکند؟
صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال از دفاتر ثبت سفارش برای پردازش معاملات استفاده می‌کنند. این دفاتر، لیست‌هایی الکترونیکی هستند که در سرورهای CEX نگهداری می‌شوند. این لیست‌ها شامل اطلاعات تمام سفارش‌های خرید و فروش، مانند مقدار توکن‌های خرید و فروش‌شده و مبلغ هر توکن هستند.
فرایند کلی کار صرافیهای متمرکز بر اساس عرضه و تقاضاست. یعنی وقتی فروشنده‌ای قصد فروش توکنی را با قیمتی مشخص داشته باشد، دستور فروش آن را ثبت میکند. در سوی مقابل، اگر خریداری پیدا شود که قصد خرید همان توکن را با قیمت مشابه نرخ تعیین‌شده توسط فروشنده داشته باشد، صرافی متمرکز به‌عنوان واسطه بین خریدار و فروشنده قرار می‌گیرد. صرافی توکن‌ها را از فروشنده به خریدار انتقال می‌دهد و مبلغ واریزی توسط خریدار را نیز برای فروشنده ارسال میکند. در این فرایند، صرافی کارمزدی را از دو طرف معامله دریافت خواهد کرد. این کارمزدهای دریافتی، درآمد صرافی را شکل می‌دهند.
ویژگی‌های صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX) چیست؟
صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال معمولا یک مدل مشخص با ویژگی‌های مشترک دارند. چنین صرافی‌هایی ۳ ویژگی کلیدی دارند که عبارت‌اند از:
صرافی متمرکز ارز دیجیتال توسط یک نهاد مشخص اداره میشود
صرافیهای متمرکز مانند بانک هستند و یک نهاد مشخص آن‌ها را اداره میکند؛ تمام به‌روزرسانی‌ها و استراتژی‌های عملکرد صرافی توسط همین نهاد مدیریت میشود و ارتباطی به کاربران و مشتریان ندارد. وجود چنین نهادی به این صرافی‌ها کمک میکند که عملکرد بهتری داشته باشند و خدمات باکیفیتی را به مشتریان خود ارائه دهند. در مقابل، کاربران هم باید برای نگهداری و مبادله دارایی‌های خود به یک شخص ثالث اعتماد کنند. بدین معنی که آن‌ها اعتماد دارند صرافی دارایی‌هایشان را از آن‌ها نمی‌گیرد یا مسدود نمی‌کند؛ اما در واقع، اگر نهاد متمرکز مدیر صرافی بخواهد چنین کاری انجام دهد، آزاد است و کاربران هم نمی‌توانند کاری برای جلوگیری یا پس گرفتن دارایی‌ها، انجام دهند.
مدیریت توسط نهاد متمرکز، مزیت‌ها و معایبی به‌همراه دارند. این نهادها امکاناتی مثل ابزارهای معاملاتی پیشرفته، مبادله ارزهای دیجیتال با ارزهای فیات و خدمات پشتیبانی از مشتری را فراهم می‌کنند. در صرافیهای متمرکز از حجم معاملات بالا پشتیبانی میشود و نقدینگی مورد نیاز کاربران همیشه وجود دارد.
⚠️مهم‌ترین نقطه ضعف اداره صرافی توسط یک نهاد واحد این است که اگر مشکلاتی مثل نقص فنی یا ایرادی در سرور ایجاد شود، کل صرافی و دارایی‌های کاربران تحت‌تأثیر این مشکل قرار می‌گیرند. علاوه‌بر آن، نهادهای متمرکز معمولا مجبور می‌شوند که تابع قوانین منطقه خاصی فعالیت داشته باشند و محدودیت‌های قانونی را رعایت کنند. مثلا بسیاری از صرافیهای متمرکز خارجی به‌خاطر پیروی از قوانین ایالات متحده، کاربران ایرانی را در لیست تحریم‌های خود قرار داده‌اند.
کیف پول حضانتی دارند
هرکدام از صرافیهای متمرکز استراتژی‌های مختلفی برای تأمین امنیت دارایی کاربرانشان دارند؛ اما اکثر آن‌ها از کاربران می‌خواهند دارایی‌هایشان را در کیف پول حضانتی صرافی ذخیره کنند. کاربران برای استفاده از این کیف پول، رمز و نام کاربری وارد می‌کنند؛ اما کلیدهای خصوصی والت در اختیار آن‌ها نیست. به عبارت دیگر، مالک اصلی این کیف پول صرافی متمرکز است و شما برای ذخیره دارایی‌هایتان آن را قرض گرفته‌اید.
کیف پول‌های غیرحضانتی ریسک بالایی دارند؛ زیرا صرافی بر دارایی‌ها و حساب کاربری شما نظارت دارد و می‌تواند در آن دخل و تصرف داشته باشد. به عنوان مثال، تاکنون زیاد پیش آمده که کاربران ایرانی با تغییر آی‌پی، تحریم‌های علیه ایران را دور زده‌اند تا در صرافیهای بین‌المللی متمرکز ترید کنند. وقتی صرافی متوجه آی‌پی تقلبی این افراد شده، حساب کاربری آن‌ها را با تمام موجودی آن مسدود کرده است.
برای حل این مشکل، تریدرهای حرفه‌ای به محض تکمیل تراکنش و خرید دارایی‌های دیجیتال مورد نظرشان، آن‌ها را به کیف پول‌های غیرحضانتی انتقال می‌دهند. کیف پول‌های غیرحضانتی کلید خصوصی دارند که تنها در اختیار مالک کیف پول قرار می‌گیرد و سایر افراد بدون این کلیدها نمی‌توانند به والت و موجودی آن دسترسی داشته باشند.
به احراز هویت نیاز دارند
در صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال، مشتریان نمی‌توانند بدون احراز هویت فعالیت داشته باشند. کاربران باید اطلاعات هویتی خود را در اختیار صرافی قرار دهند و عملکردی مطابق با قوانین کشوری که در آن فعالیت می‌کنند، داشته باشند. حکومت‌ها نیز به‌خاطر پیشگیری از جرایمی، مانند پولشویی، تمام کاربران بازارهای مالی ازجمله بازار ارزهای دیجیتال را احراز هویت می‌کنند.
چه زمانی از صرافی متمرکز ارز دیجیتال (CEX) استفاده کنیم؟
کاربران ارزهای دیجیتال هنوز هم به CEXها بیشتر از DEXها (صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال) اعتماد دارند. صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال، خدماتی ارائه می‌دهند که در صرافیهای غیرمتمرکز وجود ندارند. به عنوان مثال، در صرافیهای غیرمتمرکز امکان مبادله ارزهای دیجیتال و فیات وجود ندارد و کاربران تنها می‌توانند با کریپتو، رمزارز بخرند. بنابراین، کاربران برای اولین خرید ارز دیجیتال خود باید با استفاده از از یک صرافی متمرکز، ارزهای فیات را به تتر یا سایر توکن‌ها تبدیل کنند و سپس دارایی مورد نظرشان را بخرند.
استفاده از یک صرافی متمرکز معتبر ایرانی بهترین توصیه برای کاربرانی است که از ایران قصد فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال را دارند. در این صرافی‌ها نیازی به تغییر آی‌پی نخواهید داشت و حتی میتوانید با ریال ایران انواع ارزهای دیجیتال را بخرید. اکسبیتو یکی از امن‌ترین صرافیهای متمرکز ایرانی است که اعتبار زیادی در بین کاربران ایرانی بازار ارزهای دیجیتال دارد. در نتیجه، شما به‌راحتی میتوانید انواع ارزهای دیجیتال را با ریال و تتر در صرافی اکسبیتو خریداری کنید.
ویژگی های مهم مبادلات متمرکز کدامند؟
صرافیهای ارز دیجیتال بسیاری در سراسر جهان فعالیت می‌کنند؛ اما همه آن‌ها معتبر و موفق نیستند. صرافیهای موفق دو ویژگی کلیدی در مبادلات خود به مشتریان ارائه می‌دهند. این دو ویژگی عبارت‌اند از:
حجم معاملات
هرچقدر حجم معاملات یک صرافی بیشتر باشد، تأثیر کمتری از شرایط بازار می‌پذیرد و نوسان‌های قیمت محدودتری را تجربه میکند. بیایید با ذکر یک مثال این مسئله را باز کنیم. تصور کنید یک نهنگ در بازار ارزهای دیجیتال، به‌یکباره دارایی‌هایش را بفروشد و حجم زیادی از یک توکن را به بازار تزریق کند. اگر صرافی‌ای که دارایی در آن عرضه شده، حجم معاملات و نقدینگی پایینی داشته باشد، با ورود این حجم توکن، نوسان‌های زیادی را تجربه میکند و برنامه‌ریزی کاربران آن به هم می‌خورد.
مزیت دیگر حجم معاملاتی بالا این است که تراکنش‌ها با سرعت بیشتری پردازش می‌شوند. در صرافیهای بزرگ، به‌محض اینکه توکنی عرضه میشود، تقاضایی برای آن وجود دارد و سفارش تکمیل خواهد شد و اگر هم تقاضایی وجود داشته باشد، توکن‌های مورد تقاضا برای خرید در دسترس هستند. بنابراین، مشتریان می‌توانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با کمترین اسپرد (تفاوت قیمت خرید و فروش یک ارز) معاملاتشان را انجام دهند.
امنیت
مدیریت توسط نهاد مرکزی باعث میشود هیچ صرافی متمرکزی به‌صورت کامل ایمن نباشد؛ اما بعضی از این صرافی‌ها پروتکل‌های امنیتی پیشرفته‌تری دارند. همچنین، برخی از صرافیهای متمرکز خدماتی مثل بیمه را به کاربران خود ارائه می‌دهند؛ یعنی در صورت هک شدن احتمالی صرافی، خسارات واردشده به کاربران را پرداخت می‌کنند. تا کنون سابقه حملاتی به صرافیهای ارز دیجیتال متمرکز وجود داشته است و این مسئله یکی از ریسک‌های خرید و فروش ارز دیجیتال در این صرافی‌ها محسوب میشود.
معروف‌ترین صرافیهای متمرکز کدامند؟
انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال متمرکز به خدماتی که کاربران نیاز دارند، بستگی دارد. برای انتخاب بهترین صرافی ارز دیجیتال متمرکز باید به ویژگی‌هایی مثل حجم تراکنش‌ها، لیست توکن‌های قابل معامله در صرافی، کارمزد تراکنش‌ها و سوابق امنیتی آن توجه داشته باشید. در ادامه معتبرترین و مشهورترین صرافیهای ارز دیجیتال را معرفی می‌کنیم.
۱. کوین بیس
کوین بیس در سال ۲۰۱۲ توسط برایان آرمسترانگ راه‌اندازی شد. این صرافی از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته بهره می‌برد و ازآنجایی‌که به‌صورت بین‌المللی فعالیت میکند، حجم معاملات بالایی دارد. این صرافی برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار ارزهای دیجیتال مناسب است و لیست معاملاتی گسترده‌ای دارد. در نتیجه، کاربران به‌راحتی می‌توانند انواع دارایی‌های دیجیتال را خرید، فروش یا ذخیره کنند. کوین بیس همچنین خدمات مبادله کریپتو با بیش از ۶۰ نوع از ارزهای فیات مانند دلار و یورو را ارائه می‌دهد.
۲. اکسبیتو
اکسبیتو یک صرافی ارز دیجیتال دانش‌بنیان ایرانی است که خدمات خرید و فروش ارز دیجیتال را به کاربران ایرانی ارائه می‌دهد. در این صرافی، شما میتوانید ارزهای دیجیتال را به سه روش «خرید و فروش محدود»، «خرید و فروش فوری» و «سواپ» مبادله کنید. اکسبیتو امکان مبادله دارایی‌های دیجیتال با ریال و تتر را به کاربران خود ارائه می‌دهد و همچنین یک والت ایمن برای ذخیره دارایی‌ها دارد. البته درصورتی‌که تمایل دارید ارزهای دیجیتال خود را در کیف پول‌های غیرحضانتی ذخیره کنید، میتوانید آن‌ها را از اکسبیتو به سایر والت‌ها انتقال دهید.
۳. بایننس
بایننس یکی از بزرگ‌ترین صرافیهای متمرکز بین‌المللی محسوب میشود که از سال ۲۰۱۷ فعالیت خود را آغاز کرده است. این صرافی توسط چانگ پنگ ژائو تأسیس شد. یکی از مهم‌ترین نقاط ضعف بایننس این است که به احراز هویت نیاز دارد و به‌خاطر پیروی از تحریم‌ها، به کاربران ایرانی خدمات نمی‌دهد. این صرافی در ابتدا فعالیت خود را در چین آغاز کرد؛ اما به‌محض اعمال محدودیت‌های حکومت چین علیه ارزهای دیجیتال، دفتر مرکزی آن به سنگاپور منتقل شد.
بایننس ابزارهای معاملاتی پیشرفته‌ای دارد و به‌خاطر نقدینگی بالا، معاملات را در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام می‌دهد. همچنین، بایننس امکان مبادله دارایی‌های دیجیتال را با ارزهای فیات متداول نیز فراهم کرده است.
۴. کراکن
کراکن از دیگر صرافیهای ارز دیجیتال است که به امنیت بالا شهرت دارد. این صرافی متمرکز نیز به کاربران ایرانی خدمات نمی‌دهد و برای استفاده از آن به تغییر آی‌پی نیاز است. کراکن یک صرافی ارز دیجیتال بین‌المللی محسوب میشود که حجم معاملاتی بالایی دارد و در لیست معاملاتی آن توکن‌ها و کوین‌های متنوعی دیده می‌شوند.
۵. جمینی
برادران وینکل‌واس، صرافی ارز دیجیتال متمرکز جمینی را در سال ۲۰۱۴ در کانادا راه‌اندازی کردند. این صرافی به‌مرور زمان به سایر کشورها هم بسط پیدا کرد و اکنون به بیش از ۶۰ کشور جهان خدمات می‌دهد؛ البته این صرافی به احراز هویت نیاز دارد و مدارک هویتی کاربران ایرانی برای احراز هویت کفایت نمی‌کند. به همین دلیل، کاربران ایرانی به‌راحتی نمی‌توانند در جمینی خرید و فروش ارز دیجیتال انجام دهند. شما میتوانید برای خرید بیت کوین و یا سایر ارز های دیجیتال به صرافی اکسبیتو مراجعه کنید.
مراحل استفاده از صرافی متمرکز کریپتوکارنسی (CEX) چیست؟
فرایند کلی ایجاد حساب کاربری و خرید و فروش ارزهای دیجیتال در اکثر صرافیهای متمرکز یکسان است. بعد از انتخاب صرافی مورد نظر، گام‌هایی را که در ادامه توضیح می‌دهیم، باید طی کنید:
1_ وارد سایت یا اپلیکیشن صرافی متمرکز شوید و یک حساب کاربری برای خود بسازید. ثبت‌نام در صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو به چند دقیقه زمان نیاز دارد، بسیار ساده بوده و در هر مرحله مشخص است که چه اطلاعاتی را باید وارد کنید. دقت داشته باشید که برای خرید و فروش ارز دیجیتال در اکسبیتو باید مرحله اول احراز هویت را انجام دهید، این مرحله تنها یک دقیقه طول می‌کشد. مرحله دوم احراز هویت هم برای خدمات پیشرفته اکسبیتو مورد نیاز است.
2_ بعضی از صرافی‌ها از کیف پول اختصاصی خود استفاده می‌کنند و بعضی دیگر امکان اتصال به کیف پول‌های غیرحضانتی را هم دارند. اکسبیتو جزء صرافیهای دسته اول است. اگر توکن‌هایی که قصد معامله آن‌ها را دارید، در کیف پول دیگری ذخیره شده‌اند، باید آن‌ها را به کیف پول اکسبیتو انتقال دهید.
3_ اکنون میتوانید تراکنش ارز دیجیتال انجام دهید. در اکسبیتو با ثبت درخواست خرید، امکان خرید ارزهای دیجیتال با ریال ایران یا تتر را خواهید داشت. اگر قصد خرید ریالی دارید، باید حساب کاربری خود را با درگاه‌های پرداخت آنلاین شارژ کنید و اگر با تتر خرید انجام می‌دهید، باید تترها را به کیف پول اکسبیتو انتقال دهید. با ثبت درخواست فروش هم توکن‌هایتان در کوتاه‌ترین زمان ممکن و با بهترین قیمت فروخته می‌شوند و معادل ریالی یا تتری آن، به حسابتان واریز خواهد شد. برای برداشت موجودی ریالی حساب هم تنها کافی است درخواست تسویه حساب آنی را ثبت کنید. سپس مبلغ مورد نظر ۳۰ ثانیه الی ۱ دقیقه بعد به حسابتان واریز میشود.
سخن پایانی
در این مقاله توضیح دادیم که صرافیهای متمرکز ارزهای دیجیتال چه هستند و چه ویژگی‌هایی دارند. همچنین بهترین صرافیهای متمرکز را معرفی کردیم. صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو، ترید و فعالیت در بازار جهانی ارزهای دیجیتال را برای کاربران ایرانی ساده‌سازی کرده است تا بدون دغدغه احراز هویت یا پرداخت کارمزدهای دلاری، بتوانند دارایی‌هایشان را خرید و فروش کنند. درحال‌حاضر، بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای از خدمات اکسبیتو استفاده می‌کنند. این صرافی همچنین پشتیبانی رایگان ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته دارد و تمام سوالات کاربران را در کوتاه‌ترین زمان ممکن پاسخ می‌دهد.
