شاخص دلار (USDX) چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

کارشناسان معتقدند که قدرت دلار آمریکا یکی از عوامل تأثیرگذار بر اقتصاد جهان است. اطلاع از ارزش فعلی دلار، به تحلیل‌گران بازارهای مالی کمک می‌کند که تأثیر این ارز را بر قیمت‌های مصرف‌کننده، میزان عرضه و تقاضا، و شرایط کلی اقتصاد بسنجند. بنابراین، محاسبه‎‌ی ارزش این ارز، در انواع تحلیل‌های اقتصادی، اهمیت دارد؛ اما چگونه می‌توانیم ارزش واقعی دلار آمریکا را محاسبه کنیم؟

شاخص دلار (Dollar Index) یا USDX معیاری برای اندازه‌گیری ارزش دلار آمریکا نسبت به سبدی از ارزهای خارجی است. این سبد ارزی شامل یورو، ین ژاپن، پوند انگلستان، دلار کانادا، کرون سوئد و فرانک سوییس می‌شود. در نتیجه، با مقایسه‌ی ارزش دلار آمریکا نسبت به این شش ارز، شاخص دلار به دست می‌آید که نشان‌دهنده‌ی ارزش نسبی دلار آمریکا است.

شاخص دلار (USDX) چیست؟

شاخص دلار آمریکا (USDX) یکی از عوامل تأثیرگذار بر بازارهای مالی است و از طریق اندازه‌گیری ارزش دلار آمریکا نسبت به سایر ارزهای بین‌المللی پرمعامله به دست می‌آید. این شاخص در سال 1973 توسط فدرال رزرو (Federal Reserve) برای ردیابی ارزش دلار ایجاد شد. در حال حاضر، شاخص دلار آمریکا از مقایسه‌ی این ارز با یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، دلار کانادا (CAD)، پوند انگلیس (GBP)، کرون سوئد (SEK) و فرانک سوییس (CHF) محاسبه می‌شود.

در واقع، در آن زمان، این شش کشور شرکای تجاری آمریکا محسوب می‌شدند و به همین خاطر، برای اندازه‌گیری ارزش دلار، مجموع ارزهای این کشورها به‌عنوان سبدی از ارزهای خارجی در نظر گرفته شد. شاخص دلار آمریکا (USDX) ارتباط مستقیمی با ارزش خود دلار دارد. بنابراین، هر چه ارزش دلار نسبت به آن شش ارز بالاتر برود، مقدار شاخص هم بیشتر می‌شود. از طرفی، افزایش و یا کاهش شاخص دلار آمریکا روی اقتصاد جهانی تاثیر می‌گذارد. به‌خاطر همین، کارشناسان و تحلیل‌گران بازارهای مالی، به‌طور مداوم تغییرات USDX را زیر نظر می‌گیرند.

تاریخچه شاخص دلار آمریکا (USDX) چیست؟

شاخص دلار آمریکا (USDX) در مارس 1973 و با کنار گذاشتن نظام مدیریت مالی برتون وودز (Bretton Woods System) آغاز به کار کرد. سیستم برتون وودز، اولین نمونه از یک نظام مدیریت پول بود که به‌صورت قراردادی و مشورتی انجام می‌شد. پس از اینکه دولت آمریکا نیاز به یک شاخص معتبر را برای محاسبه‌ی ارزش دلار آمریکا احساس کرد، سیستم برتون وودز منحل شد و شاخص دلار آمریکا جای آن را گرفت.

در ابتدا، شاخص دلار آمریکا رقمی برابر با 100,000 داشت و بعد از آن، در فوریه 1985 به 164,7200 و در مارس 2008 به 70,698 رسید. از آن زمان تا به حال، محتویات سبد ارزی، تنها یک بار تغییر کرده است. در واقع، در سال 1999 ارز یورو جای برخی از ارزهای اروپایی را در این سبد گرفت. به همین خاطر، کارشناسان معتقدند که ترکیب سبد سرمایه باید باز هم تغییر کند، چونکه شرکای اصلی تجاری آمریکا، کشورهایی مانند مکزیک، برزیل و کره جنوبی، باید جایگزین کشورهایی مثل سوییس و سوئد شوند.

تفاوت USDX، DX و DXY در شاخص دلار چیست؟

معمولاً از سه علامت اختصاری USDX، DX و DXY برای اشاره به شاخص دلار آمریکا استفاده می‌شود. با این حال، هر کدام از این سه نماد، مفهوم جداگانه‌ای را به ما می‌گویند که به صورت زیر است:

• USDX: این نماد به شاخص اصلی دلار آمریکا اشاره دارد. بنابراین، اگر به‌صورت کلی درباره‌ی این شاخص صحبت می‌کنید، باید از USDX استفاده کنید.

• DX: نمادی است که صرافی جهانی برای بیان قراردادهای آتی شاخص دلار آمریکا استفاده می‌کند. از آنجایی که این قراردادها آتی هستند، برای بیان موعد قرارداد، از کد و ماه در کنار نماد DX استفاده می‌شود.

• DXY: محبوب‌ترین نماد برای بیان ارزش دلار آمریکا، DXY است. به‌جای این نماد، گاهی از "Dixie" هم استفاده می‌کنند.

چگونه شاخص دلار (USDX) را معامله کنیم؟

با استفاده از شاخص دلار، می‌توانید ارزش دلار آمریکا را در مقابل ارزهای دیگر معامله کنید. معامله‌ی شاخص دلار، می‌تواند به صورت انواع معاملات آتی و پیشرفته هم انجام شود. در حال حاضر، این شاخص در هیئت تجاری نیویورک معامله می‌شود و سرمایه‌گذارن می‌توانند با استفاده از حرکت نمودار دلار و یا به‌صورت معاملات مشتقه، شاخص دلار آمریکا را معامله کنند. از سوی دیگر، USDX به‌صورت غیرمستقیم، به‌عنوان بخشی از یک صندوق قابل‌معامله‌ی سهام (ETF) هم در دسترس معامله‌گران بورس قرار گرفته است.

برای مثال، صندوق صعودی شاخص دلار (UUP) یک صندوق قابل‌معامله است و معامله‌گران می‌توانند با استفاده از آن، معاملات آتی را روی ارزش دلار آمریکا انجام دهند. همچنین، صندوق نزولی شاخص دلار (UDN)، همین کار را در زمان کاهش ارزش دلار آمریکا انجام می‌دهد.

سبد شاخص دلار از چه اجزایی تشکیل شده است؟

برای اندازه‌گیری قدرت نسبی دلار، این ارز با سبدی از ارزهای خارجی مقایسه می‌شود. در این بین، یورو با 57.6 درصد بیشترین سهم را در این سبد ارزی دارد و سهم باقی ارزها به صورت زیر است:

• ین ژاپن: 13.6درصد

• پوند انگلیس: 11.9درصد

• دلار کانادا: 9.1درصد

• کرون سوئد: 4.2درصد

• فرانک سوییس: 3.6درصد

شاخص دلار (USDX) چه اطلاعاتی به معامله‌گران می‌دهد؟

در حالت کلی، شاخص دلار آمریکا (USDX) قدرت نسبی دلار و در کنار آن، قدرت نسبی تتر را به ما نشان می‌دهد. بنابراین، با افزایش این شاخص، ارزش دلار بالاتر رفته و با کاهش شاخص، قدرت دلار کمتر می‌شود. این مسئله به شما کمک می‌کند که قدرت دلار را در زمانی مشخص متوجه شوید و بتوانید حرکت‌های آینده‌ی قیمت دلار و ارزهای وابسته به آن را پیش‌بینی کنید. همان‌طور که می‌دانید، قدرت دلار یکی از عوامل مهم اقتصادی است و روی تمام بازارهای مالی اثر می‌گذارد. بنابراین، با درک قدرت این ارز، می‌توانید رشد و یا رکود بازارهای مالی را تخمین بزنید. به علاوه، افزایش قدرت دلار روی قیمت تتر اثر مستقیم دارد. بنابراین می‌تواند دامیننس تتر را تحت تاثیر قرار دهد و همین موضوع استراتژی معامله‌گران را در برخورد با بازار کریپتوکارنسی تعیین می‌کند.

از سوی دیگر، اگر از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنید، می‌توانید از این روش برای پیش‌بینی حرکت‌های شاخص دلار آمریکا هم کمک بگیرید. اطلاعات به دست آمده از نمودار شاخص دلار، برای درک کل بازارهای مالی اهمیت دارد. بنابراین، تحلیل تکنیکال شاخص دلار آمریکا، می‌تواند اطلاعات خوبی را در اختیار شما بگذارد اما تحلیل بنیادین آن کار دشواری است.

برای تحلیل بنیادین شاخص دلار آمریکا (USDX)، باید اطلاعات اقتصادی کشورهای مختلفی را بررسی کنید. نرخ بهره‌ی فدرال رزرو هم در تعیین شاخص دلار آمریکا موثر است، خصوصاً زمانی که دولت آمریکا می‌خواهد تغییراتی اساسی را در سیاست‌های پولی خود اعمال کند. در هر صورت، اگر می‌خواهید با تحلیل USDX، حرکت‌های آینده‌ی دلار آمریکا را پیش‌بینی کنید، باید همیشه مراقب شش ارز تشکیل‌دهنده‌ی سبد ارز خارجی باشید.

شاخص دلار چگونه محاسبه می‌شود؟

گفتیم که شاخص دلار آمریکا (USDX) با اندازه‌گیری نسبت ارزش دلار با سبدی از ارزهای خارجی محاسبه می‌شود. بنابراین، علاوه بر دلار، ارزش شش ارز یورو (EUR)، ین ژاپن (JPY)، دلار کانادا (CAD)، پوند انگلیس (GBP)، کرون سوئد (SEK) و فرانک سوییس (CHF) هم بر مقدار USDX تاثیر می‌گذارد. بنابراین، فرمول محاسبه‌ی شاخص دلار آمریکا به‌صورت زیر است:

در فرمول بالا، علامت "^" به معنای «توان» است. در این معادله، یورو بیشترین وزن را داشته و پس از آن ین ژاپن و پوند انگلیس قرار دارند. برای ارزهایی که بر اساس دلار قیمت‌گذاری می‌شوند، وزنی مثبت و در سایر ارزها، وزنی منفی در نظر گرفته شده است.

سخن پایانی

شاخص دلار آمریکا (USDX) یکی از عوامل تأثیرگذار بر اقتصاد جهانی و انواع بازارهای مالی است. این شاخص، با اندازه‌گیری ارزش دلار آمریکا نسبت به سبدی از ارزهای خارجی محاسبه می‌شود. از آنجایی که شاخص دلار روی اغلب ارزها تأثیر می‌گذارد، پیگیری تغییرات آن، به معامله‌گران کمک می‌کند که حرکت‌های ارزهای وابسته را پیش‌بینی کنند. تأثیر تغییرات این شاخص، خصوصاً بر روی قیمت خود دلار بسیار مهم است. علاوه بر آن، با تحلیل شاخص دلار آمریکا نه‌تنها می‌توان آینده‌ی ارزهای دیگر را تخمین زد، بلکه معامله‌گران می‌توانند خود شاخص دلار آمریکا را هم معامله کنند. این معاملات به‌صورت قراردادهای آتی، مشتقه و صندوق‌های قابل‌معامله انجام می‌شود.