همانطور که برخی اجناس در شهرها و کشورهای مختلف قیمت‌های متفاوتی دارند در بازارهای مالی هم قیمت یک ارز یا سهام ممکن است در صرافی‌های مختلف متفاوت باشد. اگرچه این اختلاف قیمت‌ها آنقدر زیاد نیست که توجه همه را جلب کند اما درباره همه ارزها می‌توان یک تفاوت قیمت نسبی را مشاهده کرد. برخی از فعالان کریپتوکارنسی با استفاده از همین اختلاف قیمت‌ها، با اجرای تکنیک «آربیتراژ» سود قطعی از بازار به دست می‌آورند. این افراد در واقع ارز را در یک صرافی ارزان می‌خرند و در صرافی دیگر گران می‌فروشند. اگر شما هم با این اختلاف قیمت‌ها مواجه شدید حتما برایتان سوال پیش آمده که این اختلاف قیمت‌ها چرا به وجود می‌آیند؟ در این مطلب قرار است به این سوال یک پاسخ کامل و جامع بدهیم.
صرافی‌های ارز‌دیجیتال چگونه قیمت‌ها را تعیین می‌کنند؟
عرضه و تقاضا اولین قاعده‌ای است که قیمت یک ارز را در صرافی ارز دیجیتال تعیین می‌کند. با این حال مقدار فعالیت تریدرها نیز در آن صرافی بر این موضوع تاثیرگذار است. الگوریتم تعیین قیمت در صرافی‌ها، بر اساس سفارش‌های انجام شده و انجام نشده‌ای که فروشندگان و خریداران ثبت کرده‌اند، برای همه جفت ارزها صورت می‌گیرد. مسائلی مانند اخبار، قانونگذاری‌ها و... با چند برابر کردن مقدار معاملات باعث ایجاد نوسانات شدید در بازار می‌شوند. در ادامه دلایلی را برمی‌شمریم که باعث ایجاد اختلاف قیمت یک ارز در صرافی‌های مختلف می‌شود.
قیمت‌گذاری بدون استاندارد مشخص
ارزهای دیجیتال ذاتا غیرمتمرکز هستند و این یعنی مرکزی برای تعیین یا کنترل قیمت آن‌ها وجود ندارد. با این تفاسیر نمی‌توان انتظار داشت ارزهای دیجیتال قیمت‌گذاری استاندارد و جهانی داشته باشند و صرافی‌ها در واقع قیمت‌های ایجاد شده با عرضه و تقاضا را ثبت می‌کنند. این که قیمت آن‌ها تا چه حد دقیق باشد به عوامل مختلفی بستگی دارد. شکل پلتفرم، کارمزدها و حجمی که تریدرها معامله می‌کنند از جمله این عوامل هستند.
نقدشوندگی
نقدشوندگی در ارز دیجیتال موضوع مهمی است که کم شدن آن می‌تواند برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران چالش برانگیز باشد. نقدشوندگی یا Liquidity در واقع میزان آسانی نقد شدن یک ارز است. نقدشوندگی فقط در بازار ارزهای دیجیتال مطرح نیست و درباره تمام دارایی‌های دیجیتال اهمیت دارد.
صرافی‌هایی با نقدینگی بیشتر نوسانات قیمت کمتری نسبت به صرافی‌هایی با نقدینگی کمتر دارند. این موضوع یکی از دلایل مهمی است که اختلاف قیمت در بین دو صرافی را به وجود می‌آورد. اگر دفترچه سفارشات بیت کوین در صرافی‌هایی با نقدشوندگی بیشتر را بررسی کنید، می‌بینید که قیمت سفارش‌ها به قیمت لحظه‌ای بیت کوین نزدیک‌تر است. در عین حال برعکس همین موضوع درباره صرافی‌هایی با نقدشوندگی کمتر نیز صدق می‌کند. با توجه به همین موضوع یک سرمایه‌گذار با یک سفارش بزرگ می‌تواند قیمت را به صورت نامتناسب در صرافی‌هایی با نقدینگی کمتر تغییر دهد، بنابراین صرافی‌هایی با نقدشوندگی بیشتر ثبات قیمت بهتری هم دارند.
حجم معاملات صرافی
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر قیمت یک ارز در صرافی ارز دیجیتال، حجمی است که صرافی به صورت روزانه به معاملات آن ارز اختصاص می‌دهد. صرافی‌های بزرگ با حجم معاملات بیشتر، قیمت بیت کوین دقیق‌تری نسبت به صرافی‌های کوچکتر دارند. سفارش‌های بیشتر در یک صرافی شانس ثبات قیمت ارز را در آن بالاتر می‌برد. اگر به سایت کوین مارکت کپ سری بزنید و به بخش صرافی‌های آن بروید، متوجه خواهید شد که یکی از معیارهای مهم در مقایسه صرافی‌ها حجم معاملات آن‌هاست. حجم معاملات به طور خاص به خاطر عرضه و تقاضا بر قیمت ارز در یک صرافی اثر می‌گذارد. مورد دیگر اینکه صرافی‌هایی با حجم معاملات بالا معمولا کارمزد کمتری هم از کاربران دریافت می‌کنند.
دستکاری بازار
اگر فعال ارز دیجیتال باشید، حتما نام نهنگ‌ها را شنیده‌اید. نهنگ‌ها افرادی هستند که به واسطه ثروت زیاد می‌توانند در بازار را دستکاری کنند. هرچه مارکت‌کپ یک ارز بیشتر باشد قدرت نهنگ‌ها برای ایجاد نوسان در قیمت آن ارز کمتر خواهد شد. این موضوع درباره ارزش بازار صرافی‌ها نیز صدق می‌کند، یعنی تاثیر (هرچند کوتاه‌مدت) نهنگ‌ها بر قیمت یک ارز در یک صرافی، با میزان مارکت‌کپ و حجم معاملات آن ارز در آن صرافی رابطه معکوس دارد. یکی از روش‌های متداول مداخله در بازار، «پامپ و دامپ» ارز است. در این روش نهنگ مقدار زیادی از یک ارز را خریداری می‌کند و سرمایه‌گذاران با دیدن جهش قیمت گمان می‌برند که قرار است رشد مناسبی در قیمت ارز اتفاق بیفتد. با اینکه خرید آن‌ها قیمت را با رشد خوبی مواجه می‌کند، اما نهایتا نهنگ با فروش بخش عظیمی از سرمایه خود باعث ریزش شدید قیمت آن ارز می‌شود. یکی دیگر از روش‌های دستکاری بازار ایجاد "دیوار معامله" توسط نهنگ است. در این روش نهنگ مقدار زیادی معامله خرید و فروش در یک رنج قیمتی خاص باز می‌کند و مانع از رشد یا افت قیمت می‌شود. با این کار او می‌تواند واکنش صرافی به قیمت ارز را برای مدت کوتاهی کنترل کند.
کارمزدهای تعیین شده
همه صرافی‌ها به ازای خدماتی که به کاربران خود می‌دهند از آن‌ها کارمزد دریافت می‌کنند که به قیمت نهایی معامله تریدر اضافه می‌شود. این رقم در صرافی‌های مختلف بسیار کم بوده و معمولا با توجه به سطح کاربری تریدر متفاوت است. نه تنها کارمزد معاملات بلکه حتی کارمزد واریزها و برداشت‌ها نیز به صورت غیر مستقیم بر قیمت ارز تاثیر می‌گذارند. در واقع این کارمزدها اندازه پوزیشن long و short کاربران را تحت تاثیر قرار می‌دهند.
مکان صرافی
به دلایل مختلفی مکان صرافی ارز دیجیتال هم می‌تواند بر قیمت ارائه شده ارز تاثیر بگذارد. هر کشوری ساعات کاری مخصوص به خود را دارد و همین موضوع باعث می‌شود یک صرافی بین ساعت‌هایی خاص حجم معاملات و نقدینگی بیشتری داشته باشد. ثبات قیمت بیت کوین در صرافی‌های جهانی بزرگ مانند بایننس و کوین‌بیس بیشتر است، زیرا از همه جای دنیا کاربر دارند ولی اگر یک صرافی خاص ژاپنی یا استرالیایی را بررسی کنید اغلب فعالیت‌ها مربوط به ساعات ادارای آسیا و اقیانوسیه است و در ساعات دیگر نوسانات قیمت در این صرافی‌ها بالاتر است.
مدل یا پلتفرم صرافی
به طور کلی دو نوع صرافی برای معامله کریپتوکارنسی وجود دارد که صرافی‌های متمرکز و بروکرها هستند. این دو مدل پلتفرم راه‌های متفاوتی برای ارائه قیمت دارند. در صرافی‌های متمرکز عموما قیمت بر اساس عرضه و تقاضا و همان دفترچه سفارشات تعیین می‌شود، در حالی که بروکرها خودشان با توجه به معیارهای مختلف قیمت را تعیین می‌کنند. این موضوع ممکن است به یک تفاوت قیمت یک یا دو درصدی در قیمت بیت کوین بین بروکرها و صرافی‌ها منجر شود. معمولا دلایل این اختلاف قیمت به بازار و حجم معاملات مربوط نیست.
سخن پایانی
در این مطلب به بحث چرایی اختلاف قیمت یک ارز در صرافی‌های مختلف پرداختیم. دلایل مختلفی می‌توانند عامل این موضوع باشند که در این مقاله مهم‌ترینشان را برشمردیم. برای کسب سود از بازار با استفاده از این اختلاف قیمت‌ها می‌توانید با سر زدن به سایت کوین‌مارکت‌کپ اطلاعات دقیقی درباره ده‌ها صرافی ارز دیجیتال به دست بیاورید. این روش که آربیتراژ نام دارد با سرمایه زیاد و اختلاف قیمت خوب سود مناسبی به سرمایه گذار می‌رساند.
