استیبل‌کوین‌ها بخش مهمی از بازار ارزهای دیجیتال را تشکیل می‌دهند. این ارز‌ها که پشتوانه‌ای خارج از ارزهای دیجیتال دارند، همیشه با یک قیمت ثابت به بازار عرضه می‌شوند. بسیاری از معامله‌گران به خصوص در ایران برای این که پول خود را وارد صرافی‌های ارز دیجیتال کنند، استیبل‌کوین‌هایی مثل تتر را می‌خرند و به صرافی انتقال می‌دهند. تتر یکی از استیبل‌کوین‌های پر استفاده در میان کاربران است. درباره تتر ما با دو سوال پرتکرار روبه رو هستیم، اول این که چرا قیمت تتر گاهی با دلار فرق می‌کند؟ و سوال دیگر این که چرا قیمت تتر ریالی از دلار بیشتر است؟ برای کسانی که مدام با خرید و فروش این استیبل‌کوین سر و کار دارند دانستن پاسخ این سوالات اهمیت زیادی دارد که در این مطلب قرار است به آن بپردازیم.


تتر (Tether) چیست؟.png

تتر (Tether) چیست؟

تتر یکی از استیبل کوین های پرکاربرد است که با نام اختصاری USDT نشان داده می‌شود. این ارز با پشتوانه دلار ایجاد شده، یعنی به ازای هر 1 تتر، 1 دلار در خزانه شرکت ارائه دهنده آن وجود دارد. این ارز که در سال 2014 ایجاد شد، اکنون ارزش بازاری معادل بیش از 80 میلیارد دلار دارد.


تتر به عنوان محبوب‌ترین استیبل‌کوین‌ بازار، دارای ارزش بازار بالایی است تا جایی که به یکی از مهم‌ترین ارزهای دنیای کریپتوکارنسی تبدیل شده است. معامله‌گران برای فرار از نوسانات بازار ارزهای دیجیتال به خرید تتر روی می‌آورند. همانطور که اشاره شد قیمت تتر ثابت است و با خرید تتر دیگر لازم نیست معامله‌گران برای فرار از نوسانات، سرمایه خود را دوباره به پول فیات تبدیل کنند و سرمایه آن‌ها همیشه آماده خرید سایر ارز‌ها خواهد بود.


⚠️ نکته جالب درباره تتر اینجاست که با توجه به گزارش‌هایی که در سال 2021 منتشر شد، تنها 2.9 درصد از موجودی تتر، پشتوانه دلاری دارد و پشتوانه بیش از 65 درصد آن‌ها سفته‌های بدون وثیقه است. این موضوع تا حدودی روشن می‌کند که چرا قیمت 1 تتر همیشه با یک دلار برابر نیست.

علاوه بر تتر دلاری، 3 نوع تتر دیگر نیز وجود دارد که شامل تتر با پشتوانه یورو (EURT)، تتر با پشتوانه یوآن (CNHT) و تتر با پشتوانه 1 اونس طلا (Tether Gold) می‌شود.


تتر برای خود بلاک چین مجزا ندارد و بر بستر شبکه‌های مختلفی مانند ترون، اسمارت چین، اتریوم، سولانا، پالیگان، فانتوم و... عرضه می‌شود.


دلار و تتر چه تفاوت‌هایی دارند؟.png

دلار و تتر چه تفاوت‌هایی دارند؟

دلار یک ارز فیات یا پول کاغذی بدون پشتوانه است. بدون پشتوانه بودن یعنی نمی‌توانید آن را در هر زمان با یک کالای خاص تعویض کنید. ارزش این پول تحت تاثیر قدرت‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی است.


از طرفی تتر، یک استیبل‌کوین ارز دیجیتال است که در هر زمان امکان تعویض آن با پشتوانه‌اش یعنی دلار وجود دارد. تتر را می‌توان از وبسایت رسمی آن تهیه کرد ولی با توجه به این که ایران در لیست تحریم‌ها قرار دارد دریافت تتر برای ما به صورت مستقیم مقدور نیست. سفارش‌های تبدیل این دو ارز به یکدیگر در سایت رسمی تتر به صورت دستی بررسی می‌شوند و این موضوع روند دریافت آن‌ها را کمی آهسته می‌کند.


تتر به عنوان یک استیبل‌کوین، نسبت به دلار مزایایی دارد. به عنوان مثال سهولت خرید و انتقال تتر، یکی از این مزایا است. اگر بخواهید برای یکی از دوستان خود در خارج از کشور دلار ارسال کنید، با استفاده از تتر، دیگر لازم نیست دردسرهای بانکی و حواله های سنتی را تحمل کرده و کارمزدهای آنچنانی بپردازید.


برتری دیگر تتر بر دلار که در کشور ما وجود دارد، نبود محدودیت خرید برای آن است. در ایران هر شخص با یک کد‌ملی می‌تواند تا سقف مشخصی دلار خریداری کند ولی تاکنون برای تتر چنین محدودیتی تعریف نشده و کاربران می‌توانند حجم بالایی از این ارز دیجیتال را در طول روز بخرند یا بفروشند.


⚠️ بسیاری معتقدند امنیت تتر از دلار کاغذی بیشتر است. نگهداری و جابه‌جایی دلار کاغذی با خطراتی همراه است ولی نگهداری تتر در کیف پول و انتقال آن، این دست خطرات را برای کاربران، در پی ندارد. نکته دیگر اینکه تتر مانند دلار قابل جعل نیست چرا که ارزهای دیجیتال مانند تتر هویتی محفوظ، رمزنگاری شده و تغییر ناپذیر دارند.

چرا گاهی تتر از دلار، گران‌تر یا ارزان‌تر می‌شود؟.png

چرا گاهی تتر از دلار، گران‌تر یا ارزان‌تر می‌شود؟

یکی از سوالات پرتکراری که درباره ارز تتر داریم، اختلاف قیمتی است که گاهی با دلار پیدا می‌کند. اگر نمودار ارزش تتر را در سایت تریدینگ‌ویو بررسی کنید، خواهید دید که این استیبل کوین هم با تغییر قیمت مواجه می‌شود، اگرچه این اختلاف قیمت آنچنان زیاد نیست، اما باز هم برای رقم‌های بالا تاثیرگذاری خود را نشان می‌دهد. حال سوال اینجاست که چرا این اتفاق می‌افتد؟


آنچه می‌توانیم به عنوان دلیل این موضوع ذکر کنیم این است که قیمت تتر یک مشتق از دلار آمریکا است. طبق این تعریف به دلیل این که انتقال تتر با پرداخت کارمزد همراه است ارزش کمتری از دلار پیدا می‌کند. با این حال قیمت تتر همیشه از دلار کمتر نیست، سهولت دسترسی به ارزهای دیجیتال به خصوص در کشورهایی با اقتصاد ناپایدار باعث ایجاد نوعی تعادل بین تتر و دلار می‌شود. یک دلیل اصلی برای تفاوت قیمت تتر و دلار در بازار جهانی وجود دارد که «عرضه و تقاضا» است. اگرچه تتر یک استیبل‌کوین است، ولی عرضه و تقاضا می‌تواند، تاثیر بسیار اندکی بر قیمت آن بگذارد. کوین‌های موجود در خزانه تتر، دارای حدود مشخصی هستند، با این حساب وقتی که بازار کریپتوکارنسی با ریزش روبه‌رو می‌شود و سرمایه‌گذاران به یکباره دارایی‌هایشان را به تتر تبدیل می‌کنند، قیمت تتر نسبت به دلار کاغذی افزایش قیمت اندکی پیدا می‌کند. عکس این موضوع نیز گاهی اتفاق می‌افتد، یعنی اگر سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را از تتر به ارزهای دیگر کریپتوکارنسی تبدیل کنند قیمت تتر کمی پایین‌تر از دلار خواهد آمد.


علت تفاوت ریالی قیمت تتر و دلار.png

علت تفاوت ریالی قیمت تتر و دلار

برا ما ایرانی‌ها، به جز اختلاف قیمت دلار و تتر، موضوع اختلاف ریالی قیمت آن‌ها نیز مطرح است. به طور معمول در صرافی‌های ایرانی تتر با قیمت بالاتری نسبت به دلار خرید و فروش می‌شود. یکی دیگر از سوالات متداول کاربران این است که این اختلاف قیمت چرا وجود دارد؟ اختلاف قیمت تتر و دلار در صرافی‌های ایرانی به چند دلیل رخ می‌دهد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:


  • نوسانات قیمت ارز

قیمت دلار در کشور ما در نوسان است و آسان‌تر بودن خرید تتر نسبت به دلار کاغذی باعث می‌شود قیمت تتر زودتر از دلار افزایش پیدا کند. این موضوع باعث ایجاد یک «گپ زمانی» می‌شود که برای خریداران اختلاف قیمت ایجاد می‌کند.


  • کارمزد تراکنش تتر

صرافی‌ها در ایران کارمزد متفاوتی برای خرید و فروش تتر دریافت می‌کنند. این کارمزدها معمولا از 1 تا 3 درصد متفاوت هستند. برخی صرافی ها سعی می‌کنند با افزایش کارمزد میزان نقدینگی تتر خود را بالا نگه دارند تا با کاهش نقدینگی روبه‌رو نشوند. کارمزد صرافی‌های کریپتوکارنسی به طور کل یکی از مهم ترین دلایل بالاتر بودن قیمت تتر از دلار کاغذی است. (حداکثر کارمزد خرید تتر در اکسبیتو 0.004 است.)


  • انتقال وجه بین‌المللی

از آنجایی که کشور ما مورد تحریم واقع شده، تتر به عنوان یک راه کم‌دردسر برای انتقال وجه بین‌المللی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع سهولت خرید تتر و استفاده از این ارز دیجیتال، باعث افزایش تقاضای خرید آن شده است.


  • کارمزد شبکه‌های مختلف برای انتقال تتر

وقتی تتر را از صرافی خریداری می‌کنید، هزینه انتقال آن به کیف پول خود را نیز می‌پردازید. بسته به این که از چه شبکه‌ای برای انتقال تتر استفاده کنید، نرخ این کارمزد متفاوت است. به عنوان مثال اگر از شبکه اتریوم استفاده کنید، شلوغی شبکه می‌تواند کارمزد بالایی برای شما ایجاد کند، در عین حال استفاده از شبکه TRC20 کارمزد کمتری برای کاربر خواهد داشت. همانطور که گفتیم تتر خود دارای یک بلاک چین مجزا نیست و بر بسترهای دیگری انتقال پیدا می‌کند. شبکه‌هایی که تتر با آن ها انتقال داده می‌شود عبارت هستند از: اتریوم(ETH)، سولانا (SOL)، بیت کوین (BTC)، ترا (TERRA)، ایاس (EOS)، هکوچین (HECO)، بایننس اسمارت چین (BSC)، پالیگان (Matic)، فانتوم (FTM)، آربیتروم، xDai و ترون (Tron). در میان این موارد بیت کوین به دلیل کارمزدهای غیر معقول چندان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. علاوه بر این‌ها لایه اومنی (OMNI) نیز وجود دارد ولی مانند شبکه بیت کوین به دلیل سرعت پایین و کارمزد بالا استفاده نمی‌شود.


سخن پایانی


برای معامله گران ارز دیجیتال که دائما با خرید تتر و فروش آن سر و کار دارند این مسئله دارای اهمیت است که بتوانند این استیبل‌کوین را با ارزان‌ترین قیمت ممکن به دست بیاورند. اختلاف قیمت تتر و دلار در ایران یکی از مسائلی است که معمولا مورد توجه قرار می‌گیرد. اغلب صرافی‌هایی که در ایران فعالیت می‌کنند دارای ساختار OTC هستند که درآمدشان از اختلاف قیمت خرید و فروش ارزهای دیجیتال است. این مسئله باعث می‌شود کاربران نتوانند ارز تتر را با یک قیمت ثابت بخرند و بفروشند. بالا رفتن قیمت تتر و پایین آمدن آن برای صرافی ها سود و زیان خاصی به دنبال ندارد و تنها راه کسب درآمد آن‌ها همین اختلاف قیمت خرید و فروش است.