سینتتیکس (Synthetix) یکی از جذاب‌ترین پروژه‌های تأمین مالی غیرمتمرکز (DeFi) موجود است که به‌صورت یک پروتکل توزیع‌شده در بلاک چین کار میکند. این پروژه که بر اساس شبکه اتریوم ساخته شده، کاربران را قادر به صادر کردن و مبادلهٔ داراییهای غیرمتمرکز مشتقه (Synthetic Decentralized assets) میکند. این کار نه‌تنها شامل ارزهای دیجیتال است، بلکه همچنین ارزهای فیات و حتی کالاها را شامل می‌شود. در ادامه با نگاهی عمیق‌تر به این پروژه اطلاعات مفیدی در رابطه با این پلتفرم و معاملات غیرمتمرکز مصنوعی در اختیار شما می‌گذاریم.
تاریخچه پیدایش رمز ارز سینتتیکس SNX
بلاک چین سینتتیکس (Synthetix) ابتدا با نام Havven در سال ۲۰۱۷ میلادی توسط کین وارویک (Kain Warwick) در سیدنی استرالیا ساخته شد. افزایش سرمایه Havven به ۳۰ میلیون دلار در عرضه اولیه مارس ۲۰۱۸ اتفاق افتاد و یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران پروژه، سیناپس (Synapse Capital) بود که یک شرکت سرمایه‌گذاری در زمینه رمز ارز است. در نوامبر ۲۰۱۸ تیم Havven اعلام کردند که با برندسازی مجدد پروژه آن را سینتتیکس (Synthetix) نام‌گذاری کرده‌اند و در اولین هفتهٔ دسامبر ۲۰۱۸ این کار انجام شد. کین وارویک رهبر این پروژه بوده که بزرگ‌ترین پلتفرم پرداخت ارز دیجیتال استرالیا را با کار بر سینتتیکس ایجاد کرده است.
قیمت ارز دیجیتال SNX تا مارس ۲۰۱۹ شاهد تورم منفی بود و با سیاست‌گذاری جدید یک جهش بزرگ در مشارکت کاربران اتفاق افتاد و با اینکه توکن SNX بهعنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری طراحی نشده بود، ارزش آن افزایش یافت.
سینتتیکس (Synthetix) با چه هدفی راهاندازی شد؟
سینتتیکس (Synthetix) پروژهای محسوب می‌شود که دارای یک رمز ارز ساختهشده بر بلاک چین اتریوم است. سینتتیکس بهعنوان یک پروژه تأمین مالی غیرمتمرکز (DeFi) ساخته شد که امکان ایجاد داراییهای مصنوعی (Synthetic Assets) را فراهم میکند. این داراییهای مصنوعی قابلیت ردیابی قیمت هر دارایی دیگری را دارند و تفاوتی نمی‌کند که آن دارایی به‌صورت ارز، سهام، اوراق قرضه، کالا یا حتی ارزهای دیجیتال دیگر باشد. اگر چیزی در دنیای واقعی دارای ارزش باشد، پلتفرم سینتتیکس اجازهٔ خلق یک دارایی مصنوعی برای ردیابی قیمت آن را میدهد. بدین ترتیب، فرصتی جدید برای طراحی معاملات نوین فراهم می‌آید.
اکوسیستم سینتتیکس از چه عملکردهایی برخوردار است؟
مکانیزم نهفته در سینتتیکس بسیار شبیه مکانیزم به کار رفته در استیبل کوین (Stablecoin) برای نگهداری ارزش ثابت است؛ ولی سینتتیکس به‌جای یک استیبل کوین به هر کسی اجازهٔ ضرب کردن یک دارایی مصنوعی میدهد که با پشتوانهٔ توکن سینتتیکس (SNX) تولید می‌شود.
قراردادهای آتی دائمی سینتتیکس مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند بی‌نیاز از مجوز و غیرمتمرکز هستند که نقدینگی عمیق و هزینه‌های مبادلهٔ اندکی را در تعدادی از داراییهای مصنوعی ارائه می‌کنند. اخیراً بنیان‌گذار سینتتیکس، کین وارویک یک رابط کاربری مشتقات جدید به نام Infinex را برای مبادله غیرمتمرکز زیرساختی سینتتیکس معرفی کرده است.
صرافی غیرمتمرکز (DEX) برنامه‌ریزی‌شده به معامله‌گران تازه‌کار و حرفه‌ای ویژگی‌های مشابهی با صرافی‌های متمرکز (CEX) از قبیل دفترچه سفارش محدود مرکزی غیرحضوری ارائه میکند. با این روش، دسترسی از طریق یک نام کاربری و کلمه عبور ضمن حفظ تنظیمات غیرحضانتی ارائه می‌شود. Infinex می‌تواند یک زوج کلید خصوصی-عمومی منحصربه‌فرد برای هر کاربر تولید کند که به‌صورت محلی در مرورگر او ذخیره می‌شود. با این کلید نمی‌توان سرمایه‌ها را برداشت کرد. تنها کاربرد آن امضا کردن معاملات ارسال‌شده برای بازپرداخت حساب در Optimism است. Infinex همراه با Props V3 که در آینده ارائه می‌شود، اجرا خواهد شد.
سینت‌ها (Synths)
کاربران ابتدا توکن‌های SNX را خریده و سپس آنها را در یک کیف پول سازگار قفل می‌کنند تا بتوانند به تولید داراییهای مصنوعی یا همان توکن‌های سینت (Synth) برای ردیابی قیمت برخی داراییهای دنیای واقعی بپردازند. در این مرحله Synthهای در دسترس ابتدا به‌صورت جفت‌ارزها یا ارز دیجیتال در دسترس هستند. همچنین Synthهای در دسترس مبتنی بر طلا یا نقره نیز وجود دارند و قابل مبادله و معاوضه در صرافی ارز دیجیتال سینتتیکس (Synthetix Exchnge) می‌باشند.
تولید Synthها که قیمت‌ها را به‌روشی که سازندهٔ آنها می‌خواهد، ردیابی کنند، بسیار آسان است. مثلاً Synthهایی وجود دارند که بر اساس بیت کوین هستند مثل sBTC که قیمت بیت کوین را ردیابی میکند؛ ولی iBTC یک توکن معکوس است که وقتی ارزش می‌یابد که ارزش بیت کوین کاهش پیدا کند.
سهام‌گذاران
هر کسی می‌تواند توکن SNX را خریداری و در یک کیف پول قفل کند و سپس توکن Synth صادر کرده و بدهی حاصله را که پشتیبان Synth است، بپذیرد و از آن استفاده کند. وقتی این فرایند انجام می‌شود، کاربر به یک سهام‌گذار در اکوسیستم سینتتیکس تبدیل می‌شود و می‌تواند پاداش‌های سهام‌گذاری را دریافت و گردآوری کند. پاداش‌های سهام‌گذاری از هزینه‌های صرافی سینتتیکس می‌آید که درحال‌حاضر به میزان ۳.۰ درصد در هر تراکنش تعریف شده است.
⚠️ باید به این نکته توجه داشت که بنا به قوانین سینتتیکس حداقل وثیقه ۷۵۰ درصد توکن SNX برای ضرب توکن Synth مورد نیاز است.
اوراکل‌ها (Oracles)
کاربران پس از تولید توکن‌های Synth قصد دارند از آنها برای ردیابی قیمت دیگر داراییهای دیجیتالی یا فیزیکی استفاده کنند. حالا کار کمی پیچیده خواهد شد؛ زیرا قیمت هر Synth توسط اوراکل‌ها تعیین می‌شود و بسیاری از آنها قبلاً از طریق همکاری با چین لینک (Chainlink) ایجاد شده‌اند. مشتری اولیه این قیمت‌ها قراردادهای سینتتیکس هستند که نیاز به محاسبه بدهی اختصاص یافته در هنگام صدور و سوزاندن توکن سینت (Synth) و تعیین مقدار صحیح تعداد سینت لازم برای اجرای یک مبادله دارند.
دائوی حاکمیتی سینتتیکس (Synthetix DAO)
دائوی حاکمیتی سینتتیکس یک سازمان غیرمتمرکز خودکار بوده که مسئول اعمال حاکمیت پروتکل سینتتیکس است و تصمیم‌گیری هدایت‌شده توسط جامعه کاربری برای به‌روزرسانی و پیشبرد را ممکن می‌سازد. این سیستم به جامعه کاربری اجازه میدهد تا در مورد توسعه و تحول پروتکل نظر دهد. از جمله کارهای کلیدی این سازمان نظارت بر توکن حاکمیتی SNX، پیشنهادات بهبود سینتتیکس (SIPs)، فرایند رأی‌گیری و اهدای قدرت رأی‌دهی است.
توکن SNX
سینتتیکس بر بلاک چین اتریوم و با استاندارد ERC-20 ساخته شده و برخلاف بیشتر پروژه‌های بلاک چین دیگر شامل دو نوع توکن متفاوت است:
1- توکن اصلی که برای ایجاد داراییهای سینتتیکس به کار می‌رود و سینتتیکس (Synthetix) خوانده می‌شود و نماد آن SNX است. کاربرد این توکن قفل شدن برای ایجاد پشتیبانی اقتصادی از ایجاد داراییهای مصنوعی خواهد بود.
2- توکن ثانویه که سینت (Synth) خوانده می‌شود و قابلیت ردیابی ارزش داراییهای دنیای واقعی را دارد.
این‌ها کل داراییهای مصنوعی هستند که با استفاده از پلتفرم سینتتیکس ایجاد می‌شوند.
مزایا و معایب توکن سینتتیکس کدامند؟
در این بخش مزایا و معایب توکن سینتتیکس را تشریح می‌کنیم.
مزایای سینتتیکس
استفاده از سینتتیکس کاملا سرراست و آسان است. درحال‌حاضر شما می‌توانید به معاملهٔ Synthها و Synthهای معکوس ارزهای معروفی مثل یورو، ین، پوند استرلینگ، دلار آمریکا، دلار استرالیا، فرانک سوئیس و غیره بپردازید. همچنین می‌توانید Synthها و Synthهای معکوس ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین (BTC)، اتریوم (ETH)، ریپل (XRP)، ترون (TRX)، چین لینک (LINK) و غیره را معامله کنید. همچنین یک Synth و Synth معکوس وجود دارند که معامله طلا و نقره را ممکن می‌سازند.
از جنبه نظری می‌توان هر دارایی را در سینتتیکس معامله کرد. سیستم مالی آن شامل مشتقات، کالاها، سهام و دیگر داراییها است که بالغ بر صدها میلیارد دلار می‌شود. سینتتیکس یک پلتفرم است که هر یک از این انواع دارایی را می‌تواند به یک دارایی سینتتیک تبدیل کند که بر بلاک چین اتریوم فعالیت دارد. بدین ترتیب آنها قابل معامله به‌صورت بدون نیاز به مجوز و غیرمتمرکز هستند که امتیازی در برابر بازارهای سنتی است که توسط موسسات متمرکز کنترل می‌شوند.
برای آسانی کار کاربران، یک اپلیکیشن همراه به نام Mintr نیز عرضه شده که عملیات ضرب توکن‌های Synth و سهام‌گذاری توکن SNX را بسیار آسان میکند.
معایب سینتتیکس
سیستم سینتتیکس دارای این شرط بوده که سهام‌گذاران در صورتی می‌توانند به گردآوری پاداش‌های سهام‌گذاری بپردازند که وثیقه خود را حداقل به میزان ۷۵۰ درصد که قانون این بلاک چین است یا بیشتر از آن حفظ کنند. گرچه این کار باعث افزایش میزان دستمزد سهام‌گذاری می‌شود، عملاً وثیقهٔ سنگینی برای کاربران تعیین میکند تا موازنهٔ شبکه حفظ شود و تحت‌تأثیر تغییرات قیمت بازار برای ارزش توکن سینتتیکس مشکلی پیش نیاید.
یکی از نگرانی‌ها در رابطه با سینتتیکس این است که هنوز درحال توسعه بوده و مشخص نیست در درازمدت موفق به رشد مناسب خواهد شد یا خیر.
از ریسک‌هایی که برای کاربران بسیار جدی به حساب می‌آید، نیاز به سوزاندن توکن‌های سینت (Synth) بیشتر در آینده برای باز کردن قفل توکن SNX است. ریسک دیگر وابستگی سینتتیکس به شبکه اتریوم و متمرکز بودن پروژه درحال‌حاضر محسوب می‌شود.
یک تهدید کلاه‌برداری این سیستم نیز نیاز به ارائه بازخوردهای دقیق قیمت برای کلیه داراییهای مصنوعی است که در صرافی سینتتیکس ضرب و فهرست شده‌اند. اگر راهی دقیق برای ردیابی قیمت بدون دستکاری کل سیستم نباشد، کل سیستم در معرض خطر کلاه‌برداری قرار می‌گیرد. همچنین این محدودیت می‌تواند باعث تمرکز انحصاری سینتتیکس بر ارزهای عمده و ارزهای دیجیتال با گردش نقدینه بالا و کالاهایی مثل طلا و نقره شود.
تهدید قانونی قرار دادن سینتتیکس در شمار اوراق بهادار یا مشتقات مالی نیز می‌تواند عملکرد آن را بر اساس قوانین و مقررات دچار اختلال کند.
چه ویژگی‌هایی سینتتیکس را نسبت به سایر رمز ارزها منحصربه‌فرد می‌کنند؟
چهار مورد از ویژگی‌های منحصربه‌فرد سینتتیکس عبارت‌اند از:
1- هر کسی می‌تواند به تولید و تبدیل توکن‌های Synth بدون نیاز به طرف مقابل اقدام کند.
2- هر توکن Synth قابل معامله با Synth دیگر در صرافی سینتتیکس است و عملکرد ارائه‌شده توسط آن گردش نقدینگی تقریباً بی‌نهایت را عرضه میکند.
3- معامله کردن به روش «فرد با قرارداد» (P2C) که در آن معاملات با سرعت و به‌سادگی اجرا می‌شوند، همگی بدون دفترچه سفارشات صورت می‌گیرند.
4- یک استخر توزیع‌شده از دارندگان توکن مسئول فراهم کردن وثیقه در پلتفرم و حفظ پایداری صرافی است.
سخن پایانی
سینتتیکس در جنبش تأمین مالی غیرمتمرکز (DeFi) با ارائه داراییهای مصنوعی برای کاربران در سراسر جهان پیشگام است و در نتیجه دسترسی به استراتژی‌های معاملاتی خاصی را ارائه میکند. با در نظر گرفتن حجم عظیم بازارهای مالی سنتی که بالغ بر صدها میلیارد دلار می‌شوند، سینتتیکس پتانسیل ایجاد یک بازار عظیم توکن‌گذاری‌شده بر بلاک چین اتریوم را خواهد داشت. بااین‌حال، هنوز تضمینی برای آیندهٔ تصویرشده توسط توسعه‌دهندگان سینتتیکس و موفقیت آنها در آینده وجود ندارد.
