سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال مانند هر بازار مالی دیگری، با ترس‌هایی همراه است. ترس از دست دادن سرمایه یا ترس از دست دادن موقعیت خرید یک ارز دیجیتال، از رایج‌ترین ترس‌ها در سرمایه‌گذاری‌های رمزارزی است. اگر شما هم با این ترس‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنید یا به فومو مبتلا شده‌اید، نگران نباشید و این مقاله را تا انتها بخوانید تا به شما بگوییم برای غلبه بر آن‌ها چه کاری انجام دهید.
فومو چیست؟
ارزهای دیجیتال در چند سال گذشته روند رو به رشدی داشته‌اند و احتمالاً در آینده نیز به این روند ادامه خواهند داد. آنچه به‌عنوان ایده‌ای برای جایگزینی ارزهای فیات ایجاد شد، حالا به یک روش مبادله و ذخیره سرمایه تبدیل شده است. ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاران نهادی قابل‌استفاده شده‌اند و جای سهام سنتی را گرفته‌اند. همان‌طور که ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین به جریان اصلی تبدیل می‌شوند، اصطلاحات و مفاهیم جدیدی هم به آن‌ها اضافه می‌شود. بلاکچین برای هر مشکلی روی زمین یک راه‌حل دارد.
مانند هر بازار دیگری، صنعت ارزهای دیجیتال به عرضه و تقاضا بستگی دارد. هرچه تقاضای پروژه با عرضه ثابت بیشتر باشد، ارزش آن نیز بیشتر می‌شود. این موضوع باعث شده تا ارزهای دیجیتال پرطرفدار مانند بیت کوین، اتریوم و ریپل مقادیر بالایی را از فروش دریافت کنند. سایر پروژه‌های کوچک‌تر مانند دوج کوین نیز در مدت کوتاهی طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند تا در عرض چند ماه بیش از 800 درصد رشد کنند.
اینجاست که روانشناسی در بازاریابی و فومو (FOMO) وارد عمل می‌شود. در مقاله فومو چیست گفتیم که FOMO مخفف عبارت fear of missing out است؛ یعنی ترس از دست دادن. بازاریابان ارزهای دیجیتال می‌دانند که سرمایه‌گذاران همیشه به دنبال پروژه بزرگ بعدی با رشدی مطمئن هستند. هیچ‌کس نمی‌خواهد که از رشد ارزهای دیجیتال بی‌نصیب بماند. این موضوع منجر به ظهور پدیده‌ای به نام فومو شده است.
بابی آذریان (Bobby Azarian)، دکترای علوم اعصاب شناختی، ثابت کرد که بازاریابان ارز دیجیتال فومو را در بازاریابی رمز ارز به سلاح تبدیل کرده‌اند. او می‌گوید: «بازاریابان از چرخه طبیعی ترس و طمع برای ارتقای علایق خاص خود استفاده می‌کنند.» بازاریابان و سرمایه‌گذاران در این چرخه درگیر جنگ روانی و اطلاعات هستند، زیرا از طرفی اطلاعات آینده یک ارز را پیش‌بینی می‌کنند و از طرف دیگر نمی‌خواهند فرصت خرید ارز دیجیتال مورد نظرتان را از دست بدهند و به همین دلیل دچار فومو می‌شوند.
دلایل گسترش فومو در بازار ارزهای دیجیتال
در مقایسه با سایر گزینه‌های سرمایه‌گذاری مانند سهام سنتی، فومو در بازار ارزهای دیجیتال شایع‌تر است. در اینجا به برخی از دلایل این امر اشاره می‌کنیم.
1- فقدان مقررات
دنیای رمز ارز یک سیستم غیرمتمرکز است که هیچ دولت یا هیچ مرجعی آن را کنترل نمی‌کند. بنابراین، استانداردهای خاصی که باید در بازارهای دیگر رعایت شوند در این بازار وجود ندارند. تاکتیک‌های مختلفی که در بازارهای دیگر با عواقبی مانند مجازات زندان یا جریمه همراه هستند، در دنیای ارز دیجیتال به‌راحتی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این به سرمایه‌گذار بستگی دارد که اطلاعاتی که در مورد گزینه‌های مختلف سرمایه‌گذاری خود به دست می‌آورد را به‌طور دقیق بررسی کند تا بتواند تصمیم درستی بگیرد.
شاید روزی دولت‌ها بخواهند بر بازار ارزهای دیجیتال نظارت کنند. تا آن روز این فقدان مقررات ادامه خواهد داشت. برخی از کشورها مانند بریتانیا در حال حاضر به دنبال کنترل تبلیغات گمراه‌کننده در مورد بازار ارزهای دیجیتال هستند. سازمان تبلیغات بریتانیا در حال سرکوب بازاریابی کریپتو برای شناسایی و حذف تبلیغات غیرمسئولانه یا گمراه‌کننده است.
2- دانش ضعیف در مورد بازار ارزهای دیجیتال
همه افرادی که در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند از دانش ارزی مناسب و کافی برخوردار نیستند. بعضی از آن‌ها فقط به دنبال اطلاعات مربوط به حرکات بازار در سایت‌ها و فضای مجازی، وارد سرمایه‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال می‌شوند. آن‌ها فقط می‌خواهند از این راه درآمد بیشتری کسب کنند. یک مطالعه توسط آکسفورد ریسک (Oxford Risk) نشان داد که از هر ۵ سرمایه‌گذار کریپتو در بریتانیا، یک نفر دانش ضعیفی در حوزه ارزهای دیجیتال دارد یا اینکه اصلاً هیچ دانشی در این مورد ندارد.
3- طمع
به‌طورکلی، فومو برای همه افراد که در بازار ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری می‌کنند وجود دارد. همیشه افراد دوست دارند ارزهای دیجیتال را خریداری کنند تا از رقبای خود عقب نمانند. بااین‌حال، بیشتر موارد خرید ناشی از حرص و طمع خالص است. برخی از پروژه‌های دیجیتالی فقط برای کلاهبرداری از سرمایه‌گذاران ناآگاه ایجاد می‌شوند. سازنده این ارزهای دیجیتال وعده‌های زیادی به سرمایه‌گذاران می‌دهد و بعدازاینکه به هدفش رسید و پول مردم را جمع‌آوری کرد دیگر هیچ خبری از پروژه نخواهد بود.
هر معامله و یا پروژه‌ای که خیلی خوب و واقعی به نظر می‌رسد ارزش سرمایه‌گذاری ندارد. بااین‌حال، نیاز به پول منطق بسیاری از مردم را برهم میزند. بعضی از افراد حتی با قرض و وام اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند، به این امید که سریع به سود برسند و قرض‌های خود را به‌سرعت جبران کنند، اما این کار واقعاً اشتباه است و افراد معمولاً بیشتر ضرر می‌کنند. بنابراین بهتر است در بازار بیشتر بر اساس مقدار سرمایه و تحلیل کارشناسان حرفه‌ای پیش بروید و دچار فومو نشوید، چون در این صورت فقط سرمایه خود را از دست می‌دهید.
چطور از فومو جلوگیری کنیم؟
فومو بر روند سرمایه‌گذاری شما تأثیر می‌گذارد. هر وقت که بدون فکر کردن یا برنامه‌ریزی دقیق و از روی احساس سرمایه‌گذاری کنید، احتمال ضرر شما افزایش پیدا می‌کند. بنابراین بهتر است فومو را از تمام چیزهایی که به سرمایه و تجارت مربوط می‌شود حذف کنید، در غیر این صورت فقط ضرر می‌کنید. برای جلوگیری از فومو هنگام سرمایه‌گذاری می‌توانید روش‌های زیر را امتحان کنید.
- گذشته را فراموش کنید.
هر زمان که قصد سرمایه‌گذاری در رمزارزها را دارید، فقط به قیمت ارز و آینده آن فکر کنید. درحالی‌که بررسی عملکرد گذشته یک ارز برای تجزیه‌وتحلیل حرکت بازار خوب است، از آن به‌عنوان مبنایی برای سرمایه‌گذاری خود استفاده نکنید. مثلاً بعضی افراد فکر می‌کنند که چون بیت کوین در گذشته سودآوری خوبی داشته بهتر است آن را خریداری کنند. این طرز فکر غلط است. شما باید فقط شرایط فعلی ارز و آینده آن را در نظر بگیرید.
بهترین کار این است که از تجزیه‌وتحلیل تکنیکال و بنیادی برای تعیین حرکت یک ارز دیجیتال در آینده استفاده کنید. اکثر این تحلیل‌ها تقریباً درست از آب درمی‌آیند. به‌عنوان‌مثال، اکثر تجزیه‌وتحلیل‌ها نشان داده بودند که بیت کوین تا اواسط سال 2021 به 50 هزار دلار خواهد رسید.
اگر چند سال پیش در ارز بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده‌اید، حتماً شاهد کاهش قیمت این ارز تا 4 هزار دلار نیز بوده‌اید، اما درنهایت این ارز دیجیتال به قیمت 50 هزار دلار رسید و آن را نیز پشت سر گذاشت. وقتی از طریق تجزیه‌وتحلیل آینده یک ارز را پیش‌بینی می‌کنید دیگر لازم نیست نگران تغییرات عادی بازار باشید.
- خطرات بازار را درک کنید.
یکی از دلایل اصلی به وجود آمدن فومو این است که اکثر مردم فکر می‌کنند یک ارز حتماً باید سود بدهد، درصورتی‌که بازار ارزهای دیجیتال این‌گونه عمل نمی‌کند. تقریباً هر سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال، حتی سرمایه‌گذاران حرفه‌ای هم در یک مقطع زمانی ضرر کرده‌اند.
همچنین، بازار رمز ارز همیشه مثبت نیست. بنابراین فقط باید روی چیزی سرمایه‌گذاری کنید که اگر ضرر کردید لطمه‌ای به زندگی شما وارد نشود. بعضی افراد درگیر فومو می‌شوند و دیده شده که حتی خانه و وسایل ضروری زندگی را برای سرمایه‌گذاری می‌فروشند، اما این اقدامات واقعاً نتیجه‌ای جز پشیمانی نخواهد داشت. اگر بدانید که بازار همیشه صعودی نیست به شما امکان می‌دهد بدون توجه به تغییر بازار آرامش خود را حفظ کنید تا جلوی از دست دادن تمام سرمایه خود را بگیرید.
- زمانی که دیگران می‌فروشند بخرید و هنگام خرید دیگران بفروشید.
روش دیگر برای در امان ماندن از فومو سرمایه‌گذاری در روند مخالف بازار ارزهای دیجیتال است. زمانی که همه در حال فروش ارزهای دیجیتال هستند شما می‌توانید ارزها را با قیمت پایین خریداری کنید. فروش بیشتر مردم به معنای تقاضای کمتر است، بنابراین قیمت یک ارز پایین است. پس از مدتی بازار اصلاح می‌شود و قیمت ارز دیجیتال شروع به بالا رفتن می‌کند. با این روند دیگران به بازار بازخواهند گشت. در آن زمان شما می‌توانید ارزهای خود را با سود بفروشید.
- هدف داشته باشید.
زمانی که قیمت ارزهای دیجیتال پایین می‌آید، چرخه دیگری هم برای خرید ارز دیجیتال به وجود می‌آید، زیرا شما مطمئن نیستید که این ارز دوباره سودآور می‌شود. همه‌چیز به علت سقوط قیمت یک ارز بستگی دارد. برای حفظ امنیت در این بازار باید برای خود هدف تعیین کنید. بسته به تخصص و سود مورد انتظار شما، چندین استراتژی برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال وجود دارد. شما باید بسته به استراتژی خود و بدون توجه به حرکت بازار به هدف خود پایبند باشید.
- فرصت‌ها را ببینید.
هر زمان که به معنای فومو در بازار رمز ارز نگاه می‌کنیم، به نظر می‌رسد که خرید ارز زمانی که همه این کار را انجام می‌دهند فاجعه‌بار است، اما خوب شاید هم‌زمان مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشد. بااین‌حال، باید مطمئن شوید که پول خود را به خاطر وعده‌های تبلیغاتی وارد بازار نمی‌کنید. در عوض، شما می‌توانید بعد از تحلیل یک ارز فرصت‌های آن را مشاهده کنید. بهترین راه برای درک فرصت، نگاه کردن به قله‌ها و دره‌های کوچک یک ارز در نمودار آن با توجه به نوسانات بازار است. برای این کار باید دانش تحلیل ارزهای دیجیتال را داشته باشد.
نکته پایانی
فومو به ترس از دست دادن فرصت در بازارهای سهام اشاره دارد. زمانی که شما فکر می‌کنید یک ارز ممکن است در آینده رشد کند، برای خرید آن تحریک می‌شوید. به این حالت فومو گفته می‌شود، اما اصلاً چیز خوبی نیست، چون ممکن است باعث شود که تمام سرمایه خود را از دست بدهید. بنابراین برای سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال فقط باید با منطق و درست تصمیم بگیرید و گول تبلیغ‌ها را نخورید.
