احتمالاً بارها اصطلاح فیک اوت (Fakeout) یا فیک بریک اوت (Fake Breakout) را در بین مفاهیم تحلیل تکنیکال شنیده‌اید. فیک اوت یا شکست جعلی مربوط به زمانی میشود که پس از عبور قیمت از یک سطح حمایت و مقاومت، تریدرها انتظار ادامه‌ی حرکت را دارند و سیگنال معامله دریافت می‌کنند؛ اما قیمت به این مسیر ادامه نمی‌دهد و در جهت مخالف حرکت میکند. این اتفاق باعث میشود که معامله‌گران از چنین معامله‌ای خارج شوند. البته برخی از تریدرها نیز فیک اوت را به‌عنوان سیگنالی در جهت مخالف در نظر می‌گیرند. پس این مفهوم اهمیت زیادی دارد و باید ببینیم که فیک اوت چیست و چگونه می‌توانیم فیک بریک اوت را تشخیص دهیم.
فیک اوت (Fakeout) چیست؟
فیک اوت (Fakeout) یا فیک بریک اوت (Fake Breakout) یک شکست جعلی است و زمانی رخ می‌دهد که قیمت به خارج از الگوی نمودار حرکت کند؛ اما سپس در جهت مخالف، به داخل الگو بازگردد. معمولاً چنین شکستی با نام‌های شکست نادرست (False Breakout) یا شکست ناموفق (Failed Break) نیز شناخته میشود.
زمانی که قیمت از الگوی نمودار که همان سطح حمایت و مقاومت است، عبور میکند یا سطح را می‌شکند، می‌گوییم که سطح را بریک (Break) کرده است. در نتیجه، می‌توان انتظار داشت که روند حرکت در جهت شکست ادامه پیدا کند. این اتفاق به دو صورت رخ می‌دهد:
- شکست سطح حمایت: اگر سطح حمایت (Support) شکسته شود، یعنی حرکت کلی قیمت روبه‌پایین است و معامله‌گران به «فروش» (Sell) تمایل بیشتری دارند.
- شکست سطح مقاومت: درصورتی‌که سطح مقاومت (Resistance) شکسته شود، باور جمعی بر این است که قیمت رشد خواهد کرد و به‌خاطر همین، معامله‌گران به «خرید» (Buy) علاقه‌ی بیشتری خواهند داشت.
⚠️نکته‌ی مهم این است که اغلب شکست‌ها (Breaks) خودشان با شکست مواجه می‌شوند. به‌خاطر همین، فیک اوت زیادی در معاملات روزانه اتفاق میافتد که نشان‌دهنده‌ی شکست جعلی یا بازگشتن دوباره‌ی قیمت به درون محدوده‌ی حمایت و مقاومت است. فیک بریک اوت می‌تواند باعث ضرر معامله‌گران شود؛ در نتیجه، تریدرها با استفاده از دستور توقف ضرر (Stop Loss) جلوی زیان بیشتر را می‌گیرند.
چه چیزی باعث فیک اوت (Fakeout) میشود؟
فیک اوت یا فیک بریک اوت می‌تواند یک ناهنجاری در روند حرکت باشد و قیمت به‌صورت اتفاقی از یک سطح حمایت و مقاومت عبور کند و دوباره به درون آن بازگردد. همچنین، احتمال دارد که شکست جعلی در اثر فعالیت‌های فریبکارانه، پول‌شویی و یا ایجاد عرضه و تقاضای جعلی ایجاد شود. از این طریق، معامله‌گران حقیقی فریب خورده و سفارشاتی را ثبت می‌کنند که به نفع فریبکاران است.
چگونه فیک بریک اوت (Fake Breakout) را تشخیص دهیم؟
معمولاً دو شاخص مهم، به ما کمک می‌کنند که فیک اوت (Fakeout) را تشخیص دهیم:
- Trading Volume: حجم معاملات نشان‌دهنده‌ی میزان خریدوفروش یک ارز دیجیتال و یا دارایی مشخص در طول یک دوره‌ی زمانی معین (معمولاً 24 ساعت) است. درصورتی‌که قیمت در زمان کاهش حجم معاملات، روندی را بشکند، احتمالاً با یک شکست جعلی مواجه هستیم.
- RSI: این عبارت مخفف «شاخص قدرت نسبی» (Relative Strength Index) است. RSI یک شاخص فنی محسوب میشود که قدرت و شتاب پشت حرکت قیمت را با اندازه‌گیری سرعت حرکت آن، اندازه‌گیری میکند. معمولاً RSI در زیر نمودار اصلی رسم میشود؛ بنابراین، اگر قیمت از روند منحرف شود، اما RSI حرکتی نزولی داشته باشد، احتمالاً با یک فیک بریک اوت مواجهیم.
چگونه برای یک فیک اوت (Fakeout) آماده باشیم؟
روش‌هایی وجود دارند که به شما کمک می‌کنند تا ضررهای احتمالی ناشی از فیک بریک اوت را کاهش دهید:
- ورود با سرمایه کم: درصورتی‌که به‌جای انجام معاملات کلان، سرمایه‌ی خود را بین معاملات مختلفی تقسیم کنید، احتمال اینکه فیک اوت به شما ضرر زیادی را وارد کند، کاهش پیدا میکند. اصولاً مدیران سرمایه‌گذاری معتقدند که در هر معامله تنها باید 1 درصد از سرمایه‌ی خود را وارد کنید.
- دستور توقف ضرر: با استفاده از دستور توقف ضرر (Stop Loss) یا SL می‌توانید جلوی زیاد‌شدن ضرر را بگیرید. در معاملات بلندمدت می‌توانید SL را زیر آخرین کندل استیک بگذارید و در معاملات کوتاه‌مدت، آن را بالای آخرین کندل قرار دهید.
- استفاده از چند اندیکاتور: اصولاً در تحلیل تکنیکال، از ترکیب چند اندیکاتور یا شاخص با یکدیگر استفاده می‌کنند. از این طریق، دقت تحلیل بالا می‌رود و به‌راحتی گول شکست جعلی را نمی‌خورید.
اندیکاتورهای رایج برای تشخیص فیک اوت
همان‌طور که دیدیم، فیک اوت (Fakeout) می‌تواند ضررهای زیادی را به تریدرها وارد کند. در نتیجه، بهتر است که برای تشخیص فیک بریک اوت از شاخص‌ها یا اندیکاتورهای خاصی استفاده کنید. این اندیکاتورها به شما کمک می‌کنند که احتمال شکست جعلی را تشخیص داده و معامله‌ی خود را مدیریت کنید:
- Envelop Channels: برخلاف کانال‌های سنتی، «انولوپ چنلز» یا «کانال‌های پوششی» بر اساس انحراف استاندارد در طول زمان تغییر کرده و نسبت به نوسانات قیمت دارایی، واکنش نشان می‌دهند. این کانال‌ها مبتنی بر «میانگین متحرک» و فاصله‌ی از پیش تعیین شده، در بالا و پایین یک محدوده‌ی روند شکل می‌گیرند. همچنین، آن‌ها اطلاعاتی را درباره‌ی حداقل و حداکثر قیمت یک ارز دیجیتال ارائه می‌دهند و به معامله‌گران کمک می‌کنند که درک بهتری را از حرکت قیمت به دست بیاورند.
- Trend Channels: کانال‌های روند همان کانال‌های سنتی هستند که در کوتاه‌مدت، روند حرکت را نشان می‌دهند. بااین‌حال، صرفاً نباید به این کانال‌ها اکتفا کنید و بهتر است که از شاخص‌های دیگر نیز کمک بگیرید، چون‌که این کانال‌ها نسبت به انحراف قیمت حساس نیستند.
در هنگام تشخیص فیک اوت چگونه عمل کنیم؟
در هنگام مواجهه با فیک اوت (Fakeout)، معامله‌گران باید اقدامات مناسبی را انجام دهند. این اقدامات به شما کمک می‌کنند که ضرر شکست جعلی را کاهش دهید:
- در جهت مخالف روند معامله نکنید.
- صبر کنید تا قیمت به روند بازگردد.
- پس از بازگشتن قیمت به محدوده، معامله را آغاز کنید.
- حتماً از دستور توقف ضرر (SL) استفاده کنید.
آیا فیک اوت (Fakeout) سیگنال معامله است؟
در بسیاری از موارد، فیک بریک اوت (Fake Breakout) فرصت مناسبی برای معامله است. زمانی که شکست اتفاق میافتد، سیگنال قدرتمندی برای معامله در جهت مخالف به دست می‌آید. یعنی وقتی متوجه شدیم که با شکست جعلی مواجهیم، انتظار داریم که قیمت در جهت مخالف به حرکت خود ادامه دهد.
در واقع، وقتی که یک بریک به بریک اوت تبدیل میشود، با خیال راحت می‌تواند در جهت مخالف معامله کنید و انتظار داشته باشید که این حرکت با قدرت زیادی ادامه پیدا کند.
استفاده از فیک بریک اوت برای تأیید ایده‌های ترید
فرض کنید که شما از قبل انتظار روند نزولی را داشته‌اید. حالا اگر قیمت سطح بالا را بشکند و سپس به یک فیک اوت (Fakeout) تبدیل شود، این اتفاق می‌تواند تأییدی برای ایده‌ی اولیه‌ی شما باشد. در نتیجه، شکست جعلی تأیید میکند که پس از فیک بریک اوت، قیمت در جهت نزولی، با قدرت حرکت خواهد کرد.
همین فرضیه را می‌توانید برای جهت مخالف هم در نظر بگیرید. یعنی وقتی انتظار یک روند صعودی را دارید، فیک اوت محدوده از سمت پایین، نشان‌دهنده‌ی صحت ایده‌ی شما برای روند صعودی قیمت خواهد بود.
سخن پایانی
دیدیم که فیک اوت (Fakeout) می‌تواند ضررهای زیادی را به تریدرها وارد کند. بااین‌حال، اگر دقت کافی را به خرج دهید، می‌توانید جلوی ضررهای زیاد را بگیرید. همچنین، تریدرهای باهوش از این فرصت استفاده می‌کنند تا در جهت مخالف وارد معامله شوند. در نتیجه، همیشه باید در مورد مفاهیم تحلیل تکنیکال، اطلاعات کافی داشته باشید تا به‌موقع وارد بازار شوید و در زمان مناسب از یک معامله اجتناب کنید.
