کریپتوکارنسی چیست؟ کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) به هر شکل ارزی گفته می‌شود که به‌صورت دیجیتال یا مجازی وجود داشته باشد و از رمزنگاری برای ایمن‌سازی تراکنش‌ها استفاده کند. ارزهای دیجیتال مرجع صادرکننده یا تنظیم‌کننده مرکزی ندارند، بلکه از یک سیستم غیرمتمرکز برای ثبت تراکنش‌ها و صدور واحدهای جدید استفاده می‌کنند. در وصف بیشتر ماهیت کریپتوکارنسی‌ها می‌توان گفت:
1- کریپتوکارنسی یک سیستم پرداخت دیجیتال است که برای تأیید تراکنش‌ها به بانک‌ها متکی نیست.
2- کریپتوکارنسی‌ها با عنوان ارز دیجیتال، رمز ارز یا کریپتو نیز شناخته می‌شوند.
3- هنگامی که وجوه ارز دیجیتال را انتقال می‌دهید، تراکنش‌ها در یک دفترکل توزیع شده قرار می‌گیرند.
4 - کریپتورکارنسی‌ها در کیف پول‌های رمز ارزی ذخیره می‌شوند.
5- ولین کریپتوکارنسی با نام بیت کوین (Bitcoin) در سال 2009 ایجاد شد و تا به امروز شناخته‌شده‌ترین آن‌ها باقی‌مانده است.
کریپتوکارنسی بیت کوین چیست؟
بیت کوین (Bitcoin) اولین کریپتوکارنسی در جهان بود که در سال 2009 توسط یک خالق ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) ارائه شد. خرید و فروش بیت کوین بر روی شبکه غیرمتمرکز بلاک چین (Blockchain) اجرا می‌شود. پس از بیت کوین صدها ارز دیجیتال دیگر روی شبکه بلاک چین عرضه شدند که هریک ویژگی‌های منحصر به خود را داشتند؛ اما بیت کوین همچنان ارزشمندترین کریپتوکارنسی در بین سایر ارزهای دیجیتال بوده و بیش از نیمی از سهم بازار کریپتوکارنسی‌ها را به خود اختصاص داده است. بیت کوین در ابتدا بسیار ناشناخته بود، اما به‌مرور فناوری ارائه آن، یعنی شبکه توزیع‌شده بلاک چین بسیار مورد توجه قرار گرفت و پس از آن بیت کوین توانست حمایت‌های بسیاری را از طرف جامعه دریافت کند. با وجود تمام حمایت‌هایی که در بیش از یک دهه از کریپتوکارنسی‌ها شده، اما همچنان پذیرش گسترده آن‌ها با چالش روبه‌رو است. در ادامه به بررسی چالش‌های بیت کوین می‌پردازیم.
چه چالش‌هایی برای پذیرفته شدن گسترده بیت کوین و سایر کریپتوکارنسی‌ها وجود دارند؟
شبکه بلاک چین بیت کوین، پایه و زیربنای پذیرش کریپتوکارنسی‌ها بوده است؛ با این وجود، هنوز مقاومت‌های بسیاری در رابطه با کریپتو وجود دارند. مشکلات و ریسک‌های بیت کوین و سایر کریپتوکارنسی‌ها را می‌توان در موارد زیر جستجو کرد:
عدم درک ارز دیجیتال، اینکه چیست و چگونه کار میکند (Lack of Understanding of What Cryptocurrency is and How it Works)
عدم آگاهی عمومی در مورد اینکه ارز دیجیتال چیست و چگونه کار میکند، یکی از بزرگترین موانع برای پذیرش گسترده رمز ارزها است؛ به‌طوری که نیاز به آموزش بیشتر در این زمینه وجود دارد تا مردم متوجه شوند که با سرمایهگذاری روی ارز دیجیتال، دقیقاً چه کاری انجام می‌دهند. درک فناوری بلاک چین که بنای ارائه تمام ارزهای دیجیتال در جهان محسوب می‌شود، برای بسیاری از افراد جامعه پیچیده و دشوار است؛ بنابراین نیاز به ارائه توضیحات واضح و مختصر در مورد نحوه عملکرد ارز دیجیتال، مزایای آن نسبت به سیستم‌های مالی سنتی و کاربردهای نوآورانه آن وجود دارد. فراهم کردن دسترسی به ابزارهایی مانند دوره‌ها و آموزش‌های آنلاین به افزایش آگاهی و تشویق افراد برای مشارکت در کریپتوکارنسی‌ها کمک خواهد کرد.
نوسان (Volatility)
بازار کریپتوکارنسی‌ها به‌عنوان یک بازار پرنوسان شناخته می‌شود؛ همین امر سبب شده تا سرمایه‌گذاران حتی تمایل چندانی به سرمایهگذاری روی محبوب‌ترین رمز ارزها مانند بیت‌کوین و اتریوم نداشته باشند. نوسان زیاد یک قیمت ارز دیجیتال خاص، پیشبینی سودآوری مداوم در آینده را برای سرمایه‌گذاران دشوار میکند. قبل از سرمایهگذاری، ضروری است که سرمایه‌گذاران خطرات مرتبط با نوسانات ارزش ارزهای دیجیتال را درک کنند. علاوه‌بر این، صرافی‌های ارز دیجیتال باید مطالب آموزشی و راهنمای کاربرپسندی را در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهند تا به آن‌ها در تجزیه و تحلیل بازار و انتخاب‌های آموزشی کمک کنند.
فقدان چارچوب‌های نظارتی (Lack of Regulatory Frameworks)
وضعیت نسبتاً غیرقابل تنظیم ارزهای دیجیتال یکی دیگر از موانع اصلی پذیرش گسترده آن‌ها است؛ در واقع، هیچ مقرراتی استفاده از رمز ارزها را محدود نمی‌کند و همین امر سبب می‌شود تا برخی از افراد برای سرمایهگذاری روی آن‌ها مردد باشند. علاوه‌بر این، محافظت از کاربران در برابر جرائم مالی و کلاهبرداری برای صرافی‌ها دشوار است؛ همین موضوع نیاز به دخالت دولت‌ها برای تنظیم مقررات و محافظت از دارایی‌های رمز ارزی کاربران در برابر خطرات سایبری را پررنگ میکند؛ بااین‌حال، مقررات نباید خیلی محدود کننده باشند و باید اجازه دهند که این نوآوری آزادانه ادامه یابد.
عدم اطمینان در مورد مالیات (Uncertainty Regarding Taxation)
مالیات بر ارزهای دیجیتال توسط دولت‌های مختلف با شدت‌های متفاوت اعمال می‌شود. سرمایه‌گذاران بالقوه باید قبل از انجام هرگونه سرمایهگذاری در ارز دیجیتال، از پیامدهای مالیاتی بالقوه آن آگاه باشند؛ بنابراین ایجاد قوانین مالیاتی شفاف برای ارزهای دیجیتال، در کشورهای مختلف، اهمیت زیادی دارد. قوانین مالیاتی و حکمرانی بهتر، بازار قابل اعتمادتر و پایدارتری را برای کریپتوکارنسی‌ها خواهد ساخت که منجر به پذیرش گسترده‌تر آن‌ها در سطح جوامع خواهد شد.
خطرات امنیتی (Security Risks)
سرقت و هک، خطرات جدی مرتبط با استفاده از کیف پول‌های دیجیتال برای ذخیره کریپتوکارنسی‌ها هستند و جزء اصلی‌ترین چالش‌های بیت کوین محسوب می‌شوند. به سرمایه‌گذاران توصیه می‌گردد به‌منظور حفاظت از دارایی‌های دیجیتال خود، لایه‌های حفاظتی زیادی را اجرا کنند (مانند استفاده از رمزهای عبور قوی و احراز هویت دومرحله‌ای). علاوه‌بر این، صرافی‌های ارز دیجیتال باید رویه‌های امنیتی قوی داشته باشند و ممیزی‌های دوره‌ای را برای حفاظت از دارایی‌های متعلق به مشتریان خود انجام دهند. در نهایت، سرمایه‌گذاران برای ایمن نگه داشتن سرمایهگذاری خود باید کیف پول‌های امنی را انتخاب نمایند. انتظار می‌رود با گذشت زمان و بلوغ بازار ارزهای دیجیتال، نگرانی‌های امنیتی در این زمینه کمتر شود تا افراد بیشتری بتوانند آن را بپذیرند.
برگشتناپذیری تراکنش (Transaction Irreversibility)
مشکلات و ریسک‌های بیت کوین شامل برگشتناپذیری تراکنش‌ها نیز می‌شوند؛ چراکه تراکنش‌های مربوط با ارزهای دیجیتال غیرقابل برگشت هستند، به این معنی که پس از تکمیل تراکنش، نمی‌توان آن را لغو یا معکوس کرد. با توجه به برگشتناپذیری این تراکنش‌ها، افراد باید هنگام سرمایهگذاری در ارز دیجیتال دقت زیادی داشته باشند؛ چراکه در صورت اشتباه در استفاده از آن، راهی برای بازگرداندن دارایی‌ها وجود ندارد. قبل از سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال، سرمایه‌گذاران باید تحقیقات خود را انجام دهند و تصمیمات دقیقی بگیرند که این امر برای بسیاری از افراد دشوار است. بیشتر افراد به‌دنبال آسان‌ترین و بی‌دردسرترین سرمایه‌گذاری‌ها هستند؛ به همین خاطر، از کریپتو فاصله می‌گیرند.
مسائل مقیاسپذیری (Scalability Issues)
یکی از مطرح‌ترین مشکلات و ریسک‌های بیت کوین، مشکلات مرتبط با مقیاسپذیری آن است؛ به این معنی که احتمال دارد برخی از کریپتوکارنسی‌ها نتوانند حجم عظیمی از تراکنش‌ها را همزمان پردازش کنند. این موضوع استفاده از ارزهای دیجیتال را برای تراکنش‌های معمولی دشوار خواهد کرد؛ چراکه ممکن است پردازش و تکمیل این تراکنش‌ها خیلی طولانی شود. علاوه‌بر این، افزایش رقابت برای فضای بلوک، بهطور بالقوه منجر به هزینه‌های تراکنش بالاتر خواهد شد. درحال‌حاضر، شبکه‌های بلاک چینی با مقیاسپذیری بالاتر از بیت کوین ایجاد شده‌اند؛ اما هنوز مسئله مقیاسپذیری به‌صورت کامل در حوزه کریپتوکارنسی‌ها حل نشده است.
عدم پذیرش در حوزه بازرگانی (Lack of Merchant Adoption)
بسیاری از شرکت‌ها در پذیرش ارزهای دیجیتال مردد هستند. تردید شرکت‌های بزرگ برای پیوستن به ارزهای دیجیتال به بی‌ثبات بودن بازار کریپتو برمی‌گردد. اگر بازرگانان بیشتری ارزهای دیجیتال را بپذیرند، برای مردم بسیار ساده‌تر خواهد بود که دارایی‌های ارزهای دیجیتال خود را بدون نیاز به تبدیل آن‌ها به پول نقد فیات خرج کنند. این امر پذیرش ارزهای دیجیتال را بسیار گسترده‌تر خواهد کرد. برای تشویق بازرگانان، دولت‌ها باید مشوق‌های مالی برای کسب‌وکارها فراهم کنند تا از روش‌های پرداخت ارز دیجیتال استفاده نمایند. این موضوع به پر کردن شکاف بین پول دیجیتال و سیستم‌های بانکداری سنتی کمک میکند.
ازدحام شبکه (Network Congestion)
مشکلات و ریسک‌های بیت کوین، ازدحام خود شبکه‌های بلاک چینی را نیز در بر می‌گیرد. استفاده از ارزهای دیجیتال توسط تعداد زیادی از افراد، سبب ایجاد بار سنگین برای شبکه‌های بلاک چین می‌شود که زمان انجام تراکنش‌ها را طولانی‌تر میکند. وقتی زمان تراکنش‌ها افزایش پیدا کند، پذیرش پرداخت‌های دیجیتال برای شرکت‌ها نیز با چالش روبه‌رو خواهد شد. برای حل این مشکل، توسعه‌دهندگان درحال کار بر روی فناوری‌های جدیدی هستند که سرعت و مقیاسپذیری ارزهای دیجیتال را افزایش می‌دهند. یکی از نمونه‌های این فناوری‌های جدید شبکه لایتنینگ است که یک راه‌حل مقیاسپذیری نوآورانه برای مقیاسپذیری در فناوری بلاک چین محسوب می‌شود. علاوه‌بر این، دولت‌ها باید برای تشویق بهبود زیرساخت‌های مدیریت ارز دیجیتال، از شرکت‌ها حمایت پولی کنند. این موضوع پذیرش پرداخت‌های ارز دیجیتال را برای شرکت‌ها آسان‌تر و سودآورتر خواهد کرد.
عدم اعتماد به ارزهای دیجیتال (Lack of Trust in Digital Currencies)
اگر افراد بیشتری از مزایای ارزهای دیجیتال آگاه شوند و از آن‌ها استفاده کنند، اعتماد به ارزهای دیجیتال بهبود می‌یابد. دولت‌ها می‌توانند با نظارت بیشتر خود بر تجارت ارزهای دیجیتال، مطمئن شوند که فضای بدون ریسکی برای کاربران فراهم شده باشد. توسعه‌دهندگان نیز با تولید و ارائه برنامه‌ها و کیف پول‌های جذاب، می‌توانند نقش بیشتری را در ایجاد اعتماد به کریپتوکارنسی‌ها بر عهده بگیرند.
نگرانی در مورد محیط‌زیست (Concerns About the Environment)
بیت کوین و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال، از الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) استفاده می‌کنند که برای ایجاد بلوک‌های جدید و تأیید تراکنش‌ها به سیستم‌های ماینر وابسته است. ماینرها برای فعالیت به انرژی و فضای زیادی نیاز دارند. به‌صورت کلی فعالیت ماینرها می‌تواند برای محیط‌زیست خطرناک باشد. اگرچه بیشتر ارزهای دیجیتال جدیدی که ارائه می‌شوند، از الگوریتم‌های دیگری استفاده می‌کنند و به ماینرها وابسته نیستند، اما باز هم طرفداران محیط‌زیست را نگران کرده و همین قضیه این افراد را از دنیای کریپتو دور میکند. اگر این گروه از افراد مجاب شوند که پیشرفت ارزهای دیجیتال و ارائه سیستم‌های کارآمدتر، می‌توانند نگرانی بابت محیط‌زیست را از بین ببرند، این موضوع سبب پذیرش بیشتر کریپتو خواهد شد.
سخن پایانی
شبکه بلاک چین بیت کوین، اولین شبکه‌ای بود که ارز دیجیتال «BTC» را ارائه کرد و توانست تغییرات بسیاری را در سیستم اقتصادی و سرمایهگذاری ایجاد کند؛ اما در هر صورت، درک ساختار بلاک چین برای بسیاری از افراد جامعه دشوار است. اگرچه کریپتوکارنسی‌ها توانسته‌اند به‌خوبی عمل کنند، اما هنوز مشکلاتی بر سر راه پذیرش گسترده آن‌ها وجود دارند. در این مطلب برخی از اصلی‌ترین مشکلات و ریسک‌های بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال را بررسی کردیم. به نظر شما در چه صورتی کریپتوکارنسی‌ها می‌توانند پذیرش گسترده‌تری داشته باشند؟
