بازارهای مالی به‌ویژه بازار ارزهای دیجیتال جای خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند. در این بازار، مفاهیم و اصطلاحات زیادی به گوشتان می‌خورد که اگر با آن‌ها آشنا نشوید، دچار مشکل خواهید شد. فومو (FOMO)، یکی از اصطلاحات پرکاربرد در جهان رمزارزهاست. اگر می‌خواهید بدانید فومو چیست این مقاله را تا انتها بخوانید.
فومو به چه معناست؟
بازار ارزهای دیجیتال یک بازار جهانی است و مانند هر بازار دیگری تحت تأثیر ده‌ها عامل مختلف قرار می‌گیرد. ارزهای دیجیتال می‌توانند تحت تأثیر مقررات، وضعیت فعلی اقتصاد، عرضه و تقاضا، فناوری‌های جدید و تعدادی از عوامل دیگر قرار بگیرند. بااین‌حال، برخلاف سایر بازارهای مالی سنتی، یک اصطلاح خاص وجود دارد که تأثیری فوق‌العاده قوی بر روی بازار ارزهای دیجیتال می‌گذارد. این اصطلاح فومو (FOMO) نام دارد. FOMO مخفف عبارت fear of missing out یعنی ترس از دست دادن است.
ترس از دست دادن اغلب بر بازار ارزهای دیجیتال تأثیر می‌گذارد. زمانی که سرمایه‌گذاران نگران از دست دادن فرصت خرید ارزهای دیجیتالی هستند که می‌توانند منجر به سودهای عظیم سه‌رقمی یا چهاررقمی شوند، در دام فومو گیر میافتند. FOMO هنوز هم گاهی اوقات در سایر بازارها و نه‌فقط بازار ارزهای دیجیتال اعمال می‌شود، اما به نظر می‌رسد که بر روی رمز ارزها بسیار بیشتر از سایر سهام تأثیرگذار است.
چرا فومو (FOMO) بر بازار ارزهای دیجیتال تأثیر می‌گذارد؟
فومو (FOMO) به‌طور باورنکردنی با بازار ارزهای دیجیتال ارتباط دارد، زیرا خیلی از خیره‌کننده‌ترین دستاوردها و سودها در تاریخ بازارهای مالی با فومو به دست آمده‌اند. مثلاً بسیاری از افراد سودهای خود در ارزهایی مانند بیت کوین، اتریوم و ارز لایت کوین را از فومو دارند. ارزش این ارزهای دیجیتال از چند سنت به هزاران یا حتی ده‌ها هزار دلار افزایش یافته، همان‌طور که در مورد ارز بیت کوین این اتفاق افتاد.
بسیاری از افراد در فضای سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتال به‌خوبی از فرصت عظیمی که امروزه در این ارزها وجود دارد آگاه هستند و هیچ‌کس نمی‌خواهد رشد باورنکردنی بعدی را در این بازار از دست بدهد. معنی این موضوع این است که به‌محض اینکه تعداد زیادی از مردم فکر کنند که یک ارز دیجیتال خاص پتانسیل بالایی برای رشد دارد می‌توانند شروع به خرید ارز دیجیتال کنند، زیرا FOMO دارند و نمی‌خواهند این فرصت را از دست بدهند.
فومو در بازار ارزهای دیجیتال بسیار بیشتر از بازارهای دیگر نقش دارد. این موضوع به این دلیل اتفاق میافتد که فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال هر دو هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند و راه زیادی در پیش دارند. بنابراین بسیاری از مردم بر این باورند که پتانسیل بسیار زیادی برای رشد تصاعدی ارزهای دیجیتال در این بازار وجود دارد. معمولاً سرمایه‌گذارانی که بیشترین سود را از سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال کسب می‌کنند، همان‌هایی هستند که زودتر خرید خود را انجام می‌دهند.
این موضوع ازلحاظ تاریخی برای بسیاری از سهام ازجمله غول‌هایی مانند اپل، گوگل و تسلا صادق بوده است و دقیقاً در مورد ارزهای دیجیتال نیز صدق می‌کند. هرکسی که در سال 2010 فقط 50 یا 100 دلار خرید بیت کوین انجام می‌داد، شاهد رشد دارایی‌های بیت کوین خود بود و این دارایی امروزه میلیون‌ها دلار ارزش داشت. بنابراین، دستاوردهای عظیمی که در برخی از ارزهای دیجیتال برتر مشاهده می‌شود، به سرمایه‌گذاری در سایر ارزهای دیجیتال کمک می‌کند. این موضوع یکی از خاصیت‌های FOMO است.
مزایای فومو در بازار ارزهای دیجیتال
در واقع FOMO کمک می‌کند تا ارزش برخی از ارزهای دیجیتال به‌طور قابل‌توجهی بالا برود. بااین‌حال، این فقط سرمایه‌گذاران نیستند که از فومو سود می‌برند. درواقع کل بازار ارزهای دیجیتال به‌طور گسترده از فواید فومو بهره‌مند می‌شود. بازار در حال حاضر چیزی شبیه به صف‌های طویل خرید یک کالا را تجربه می‌کند، چون مردم عجله دارند تا برخی از ارزهای دیجیتال را به‌سرعت خریداری کنند.
صرافی Coinbase، بزرگ‌ترین صرافی ارزهای دیجیتال ایالات‌متحده، در حال حاضر بیش از 11 میلیون کاربر دارد. این صرافی 10 سال پیش در سال 2012 افتتاح شد. این شرکت با سرعتی باورنکردنی و صعودی کاربران را به سمت خود جذب می‌کند. FOMO به هجوم گسترده مردم به سمت ارزهای دیجیتال دامن می‌زند. این اتفاق بسیار شبیه سایر FOMOهایی است که در طول تاریخ رخ داده است. یکی از آن‌ها فومویی بود که در اواخر دهه 1890 صدها هزار نفر را برای استخراج طلا به کلوندایک کشاند.
درواقع، بسیاری از مردم بر این باورند که ارزهای دیجیتال شکل دیجیتالی طلا هستند. بعضی از سرمایه‌گذاران حتی بیت کوین را طلای دیجیتال می‌نامند. با توجه به تعداد زیادی از مردم که هرروز به سمت بازار ارزهای دیجیتال هجوم می‌آورند، که البته بخشی از آن به دلیل فومو است، شانس زیادی وجود دارد که ارزش بازار ارزهای دیجیتال به‌طورکلی برای مدتی به رشد خود ادامه دهد.
عوامل مؤثر در ایجاد FOMO ارزهای دیجیتال
علاوه بر این واقعیت که مردم پتانسیل فوق‌العاده‌ای را در فناوری بلاکچین و بازار ارزهای دیجیتال برای رشد می‌بینند، چندین چیز دیگر نیز وجود دارد که به ایجاد فومو در بازار ارزهای دیجیتال کمک می‌کند. اولین مورد این است که در حال حاضر اکثریت قریب به‌اتفاق ارزها فیات (مانند دلار) هستند. این بدان معناست که هیچ‌چیزی جز اعتماد کورکورانه از آن‌ها حمایت نمی‌کند.
در طول تاریخ، فلزات گران‌بها و یا ارزهای با پشتوانه طلا یا نقره واحد پولی غالب بوده‌اند. بااین‌وجود، بسیاری از دولت‌ها مرتبط کردن پول خود را به چیزی ملموس مانند فلزات گران‌بها که ارزش ذاتی دارند، ناخوشایند می‌دانند، زیرا داشتن پول با پشتوانه طلا، خرج کردن آن‌ها را دشوارتر می‌کند.
از دست رفتن اعتماد مردم
در طول تاریخ، ارزش ارزهای فیات معمولا به دلیل تورم سقوط کرده است. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که مردم به‌طور ناگهانی متوجه می‌شوند که پول آن‌ها هیچ ارزشی جز جلب اعتماد آن‌ها ندارد و بنابراین اعتماد خود را به ارزهای فیات از دست می‌دهند. به همین دلیل آن‌ها از ارزهای دیجیتال به‌عنوان شکل بهتری از پول حمایت می‌کنند و ثروت خود را به دارایی‌هایی مانند بیت کوین و اتریوم ارز دیجیتال انتقال می‌دهند.
به‌عبارت‌دیگر، مردم در سراسر جهان به‌آرامی متوجه می‌شوند که ارزهای فیات ملی آن‌ها به‌زودی ممکن است دچار تورم شدید شود، همان‌طور که این موضوع قبلاً در کشورهایی مانند زیمبابوه و ونزوئلا اتفاق افتاده است. افرادی که چنین فکری می‌کنند به FOMO مبتلا شده و به سمت بازار ارزهای دیجیتال هجوم می‌آورند.
ارزهای دیجیتال با قراردادهای هوشمند
علاوه بر ترس از تورم بیش‌ازحد پول فیات، بسیاری از مردم ارزش دیگری هم در ارزهای دیجیتال می‌بینند. به‌عنوان‌مثال، برخی از ارزهای دیجیتال قراردادهای هوشمند ارائه می‌دهند. قراردادهای هوشمند یک پیشرفت فناوری هستند که به طرفین در سراسر جهان اجازه می‌دهند تا بدون دخالت اشخاص ثالث مانند بانکداران و وکلا، قراردادهای قابل‌اعتماد تنظیم کنند. بسیاری از مردم نمی‌خواهند فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این فناوری پیشرفته را از دست بدهند. به همین دلیل هم به فومو دچار می‌شوند و بازهم به سمت بازار ارزهای دیجیتال می‌روند.
خطرات FOMO در بازار ارزهای دیجیتال
بزرگ‌ترین خطر فومو در بازار ارزهای دیجیتال برای اکثر سرمایه‌گذاران این است که این اصطلاح ممکن است قیمت‌ها را خیلی سریع و با نرخ غیرطبیعی افزایش دهد. این امر به‌احتمال‌زیاد پس از عبور فومو منجر به ریزش قیمت ارزها خواهد شد. قیمت بیت کوین در دسامبر 2017 به دلیل اینکه معاملات آتی برای آن مجاز شده بود به 20 هزار دلار افزایش یافت. فومو باعث افزایش قیمت بیت کوین شده بود، اما خیلی زود پس از فومو قیمت بیت کوین تا حدود 11 هزار دلار کاهش پیدا کرد.
بنابراین، سرمایه‌گذارانی که برای انجام سرمایه‌گذاری‌های خود فقط به فومو متکی هستند، ممکن است در صورت از بین رفتن این ترس ضرر زیادی را متحمل شوند. از سوی دیگر، می‌توان گفت که ارزهای دیجیتال به‌طور ذاتی تمایل به افزایش چشمگیر و کاهش شدید دارند. با گذشت زمان، روند بسیاری از ارزهای دیجیتال برتر صعودی مانده است که باعث شده که به‌اصطلاح «هادل‌ها» یا افرادی که «ارزهای دیجیتال خود را حفظ می‌کنند» در طول سال‌ها سودهای زیادی را به دست بیاورند.
آیا فومو در بازار ارزهای دیجیتال ماندنی است؟
با توجه به رشد خارق‌العاده بازار ارزهای دیجیتال در 8 تا 9 سال گذشته، بعید به نظر می‌رسد که فومو به این زودی‌ها از بین برود، زیرا تا حد زیادی به تقویت بازار کمک می‌کند. بااین‌حال، چندین تهدید برای فومو در ارز دیجیتال وجود دارد. بزرگ‌ترین آن‌ها این است که دولت‌ها ارزهای دیجیتال را ممنوع کرده و تجارت آن‌ها را غیرقانونی می‌دانند. این موضوع قبلاً در برخی از کشورهای کوچک‌تر اتفاق افتاده و شایعاتی وجود دارد که مقررات بیشتری در کشورهای بزرگ‌تر مانند چین و کره جنوبی در مورد ارزهای دیجیتال اعمال خواهد شد.
مقررات دولتی سخت‌گیرانه
اگر دولت‌ها ارزهای دیجیتال را ممنوع کنند یا قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای آن‌ها تنظیم کنند، ممکن است باعث کاهش اشتیاق سرمایه‌گذاران شوند. تهدید دیگر برای فومو ارزهای دیجیتال این واقعیت است که برخی از بانک‌ها در حال حاضر شروع به مقاومت در برابر مشتریانی کرده‌اند که با پول خود از حساب‌های بانکی خود اقدام به خرید ارزهای دیجیتال می‌کنند. بانک‌هایی مانند PNC، Bank of America و JP Morgan همگی حساب‌های فعال در سرمایه‌گذاری بیت کوین را بسته‌اند.
نوسان ارزهای دیجیتال
آخرین تهدید برای فومو ارز دیجیتال این است که بازار این ارزها بسیار بی‌ثبات است. به‌عنوان‌مثال، بیت کوین تقریباً 40 درصد از ارزش خود را بین دسامبر 2017 و ژانویه 2018 از دست داده و این اولین بار نیست که چنین اتفاقی میافتد. درواقع، به نظر می‌رسد که بسیاری از ارزهای دیجیتال دچار نوسان قیمتی می‌شوند. بسیاری از مردم نمی‌توانند از عهده این نوسانات برآیند و اگر این نوسانات در آینده نزدیک کاهش پیدا نکنند، می‌توانند فومو را در بازار ارزهای دیجیتال کاهش دهند.
کلام آخر
فومو یکی از قدرتمندترین عوامل تأثیرگذار بر بازار ارزهای دیجیتال امروزی است. کوین بیس تنها یک صرافی است و این واقعیت که در طی 5 سال بیش از 11 میلیون کاربر اضافه کرده است، شور و اشتیاق مردم به بازار ارزهای دیجیتال را نشان می‌دهد. علاوه بر کوین بیس، صرافی آنلاین ایرانی مانند اکسبیتو هم از این قاعده مستثنا نیستند و کاربران زیادی را به سمت خود کشانده‌اند.
ممکن است در آینده روند فومو برای ارزهای دیجیتال تا حدودی کند شود، زیرا تعداد زیادی از افراد وارد بازار ارزهای دیجیتال شده‌اند. این فرض می‌تواند افتتاح حساب‌های جدید توسط سرمایه‌گذاران جدید در بازار ارزهای دیجیتال را کاهش دهد. میلیاردها نفر روی این سیاره زندگی می‌کنند، بنابراین ممکن است زمان زیادی تا کاهش سرعت واقعی فومو طول بکشد. تا زمانی که چنین کاهشی رخ ندهد یا همه دولت‌ها تصمیم به ممنوعیت ارزهای دیجیتال نگیرند، فومو احتمالاً در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
