پرایوسی کوین (Privacy Coin) انقلابی در زمینه حفظ حریم شخصی در معاملات ارزهای دیجیتال پدید آورده است. این روزها تقریباً همه افراد به حفظ حریم شخصی و خصوصی خود اهمیت می‌دهند. این موضوع در معاملات کریپتوکارنسی که حساسیت ویژه‌ای دارد، از دقت و اهمیت بسزایی برخوردار است. کمتر کسی وجود دارد که به دنیای گسترده این ارزها قدم بگذارد و نام این کوینها به گوشش نخورد. در این مطلب قصد داریم شما را با ارزهای خصوصی آشنا کنیم، نکات مهم درباره استفاده از آنها را توضیح دهیم و لیست ارزهای پرایوسی معروف را خدمتتان ارائه کنیم. با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.
پرایوسی کوین (Privacy Coin) یا کوین حریم خصوصی چیست؟
برای بسیاری از افرادی که به تازگی قدم به دنیای گسترده کریپتوکارنسی گذاشته‌اند، این سؤال که «پرایوسی کوین (Privacy Coin) چیست» از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این نوع ارزها از لحاظ ماهیتی شباهت‌های بسیاری به کوین‌های معروفی نظیر بیت کوین و اتریوم دارند. ویژگی مهمی که این کوینها را از سایر کوین‌های موجود بر بستر بلاکچین متمایز می‌کند، قابلیت حفظ حریم شخصی و خصوصی کاربران و مخفی نگه داشتن تراکنش‌های آنها است.
بسیاری از افراد مایل هستند فعالیت‌های مالی خود را تا جای ممکن ناشناس نگه دارند. به این معنا که کسی نتواند آدرس تراکنش فرستنده یا گیرنده ارز را ردیابی کند یا میزان انتقال ارز را بسنجد. اینجاست که این کوینها به دلیل خاصیت امنیت بالا و غیر قابل ردیابی بودنشان، توجه ویژه‌ای را به خود جلب می‌کنند. با انتقال این کوینها هیچ کس نمی‌تواند میزان تراکنش و فعالیت‌های مالی سایر افراد را متوجه شود، چرا که تراکنش آنها به صورت همتا به همتا انجام نمی‌شود.
در ادامه راجع به این کوینها و ارزش آنها در فعالیت محرمانه مالی بیشتر صحبت خواهیم کرد.
نحوه و دلیل پیدایش پرایوسی کوین ها (Privacy Coin)
بسیاری از معامله‌گران همواره بر این عقیده بودند که یکی از مهم‌ترین مزایای معاملات ارز دیجیتال، ناشناس بودن این معاملات است. با وجود اینکه متخصصان مالی ادعا می‌کردند که این موضوع می‌تواند سبب پولشویی و دیگر جرایم گسترده مالی شود، اما توسعه‌دهندگان در راستای حمایت از حفظ حریم شخصی و خصوصی کاربران، اقدام به معرفی این کوینها بر بستر بلاکچین کردند.
این‌گونه شد که از سال ۲۰۱۳ میلادی تا کنون، این ارزهای خصوصی راه خود را به بسیاری از معاملات گشودند و شرایط انجام تراکنش‌هایی کاملاً ناشناس و امن را برای معامله‌گران پدید آوردند. پس می‌توانیم بگوییم که مهم‌ترین دلیل پیدایش این ارزها، حفظ حریم شخصی کاربران بوده است. اما این ارزهای مرموز چگونه کار می‌کنند؟ در ادامه به این پرسش مهم، پاسخ خواهیم داد.
نحوه و چگونگی کار کوین حریم خصوصی
جالب است بدانید که رمز ارزهای حریم خصوصی دو دسته هستند. دسته اول که رمز ارز مونرو نیز از معروف‌ترین آن‌هاست، حریم شخصی معامله‌گران را به صورت پیش‌فرض حفظ می‌کنند و تمامی تراکنش‌ها را به صورت ناشناس انجام می‌دهند. اما دسته دوم انتخاب ناشناس بودن یا نبودن تراکنش‌های مالی را به خود معامله‌گر واگذار می‌کنند. این ارزهای محبوب از روش‌های مختلفی می‌توانند معاملات و تراکنش‌ها را کاملاً مخفی و ناشناس نگه دارند. در ادامه این روش‌ها را به زبان ساده برای شما عزیزان توضیح خواهیم داد:
مخفی‌سازی آدرس‌ها (Stealth Addresses)
یکی از کارآمدترین روش‌هایی که تراکنش‌های مالی کاربران را در شبکه بلاکچین مخفی نگه می‌دارد، مخفی‌سازی آدرس‌ها در این شبکه است. جالب است بدانید که کاربرانی که می‌خواهند تراکنش‌های خود را با کوین‌های نیمه ناشناسی نظیر بیت کوین انجام دهند، به دو کلید دسترسی دارند: عمومی و خصوصی. کلید عمومی می‌تواند فرستنده، گیرنده و تراکنش‌های صورت گرفته را مورد پیگیری قرار دهد. کلید خصوصی نیز روشی برای پیگیری تراکنش‌هاست که البته از طریق آن می‌توان به کلید عمومی نیز دسترسی پیدا کرد.
این در حالی است که کوین‌های پرایوسی نظیر مونرو، چهار کلید در اختیار کاربران قرار می‌دهند: دو کلید عمومی و دو کلید خصوصی. یکی از کلیدهای عمومی یک‌بار مصرف بوده و پس از استفاده منقضی می‌شود. این روش یکی از بهترین روش‌ها برای مخفی نگه داشتن هویت معامله‌گران به شمار می‌آید.
معامله‌گری که قصد ارسال ارز دیجیتال را دارد، کلید عمومی فرد مورد نظر را همراه با کد دیگری در اختیار می‌گیرد و به کمک این دو، به کلید عمومی موقتی دست پیدا می‌کند. معامله‌گری که تراکنش را دریافت می‌کند نیز می‌تواند با کلید خصوصی خود و تولید کلید عمومی موقت به کمک آن، کوین‌های دریافتی خود را برداشت کند.
امضاهای حلقه (Ring Signatures)
یکی دیگر از تفاوت‌های بارز ارزهای خصوصی و دیگر ارزها در نحوه امضا شدن تراکنش‌های آنها بر بستر بلاکچین است. در تراکنش‌هایی که با ارزهایی نظیر اتریوم انجام می‌شود، تراکنش‌های امضا شده در شبکه با کلید عمومی و خصوصی مخصوص به خود قابل ردیابی هستند. این در حالی است که کوین‌های پرایوسی به کمک امضاهای حلقه که در واقع چندین امضای مختلف هستند، از فاش شدن اطلاعات تراکنش‌ها جلوگیری می‌کنند. این ارزها در واقع تعداد زیادی تراکنش فیک را در کنار یک تراکنش اصلی امضا می‌کنند و از این طریق ردیابی اطلاعات فرستنده و گیرنده را نیز بسیار دشوار و پیچیده می‌سازند.
تراکنش‌های محرمانه حلقه (Ring Confidential Transactions)
یکی دیگر از روش‌هایی که تراکنش ارزهای پرایوسی کوین (Privacy Coin) را مخفی نگه می‌دارد، تراکنش‌های محرمانه حلقه است. ارز مونرو یکی از اولین کوین‌هایی است که از این نوع روش برای حفظ حریم شخصی معامله‌گران استفاده می‌کند. در این روش علاوه بر اینکه اطلاعات معامله‌گر فرستنده و دریافت‌کننده ارز مخفی می‌شود، کلیه اطلاعات مربوط به تراکنش نیز از دید عموم خارج می‌شود. بدین ترتیب هیچ فرد یا نهادی نمی‌تواند جزئیات یک تراکنش از جمله تاریخ و حجم آن را در شبکه بلاکچین ردیابی کند.
در واقع فرستنده می‌تواند با استفاده از کلید نمایش خصوصی و کلید عمومی موقتی که در دسترس دارد، تراکنش را انجام دهد و کوین‌های مورد نظر را برای فرد گیرنده ارسال کند. اما اینجا مانعی وجود دارد و آن مانع چیزی نیست جز اثبات یکتا بودن تراکنش به شبکه بلاکچین. خوشبختانه سیستم پرایوسی کوین (Privacy Coin) فکر اینجا را هم کرده و با استفاده از روشی به نام تعهدات پدرسن، این مانع را دور میزند و تراکنش را مخفیانه به انجام می‌رساند.
زد کی – اسنارکس (zk-SNARKs)
اگر به سازوکار پیچیده و جذاب ارزهای خصوصی علاقه‌مند باشید، بدون شک تا به حال نام زد کی – اسنارکس را شنیده‌اید. این عبارت جالب مخفف عبارتی بزرگ‌تر به معنای «اثبات مختصر و غیرتعاملی دانش صفر» است. این روش نیز یکی دیگر از روش‌های کارآمد برای اثبات یکتایی تراکنش‌ها در سیستم بلاکچین است که عملکردی مشابه با روش تراکنش‌های محرمانه حلقه دارد. حالا به نظر شما با این اوصاف و تکنولوژی‌های پیشرفته، آیا ارز دیجیتال قابل ردیابی است؟ بدون شک پاسخ به این پرسش برایتان مثل روز روشن است.
کوین میکسینگ (Coin Mixing)
کوین میکسینگ نیز یکی دیگر از روش‌های پیشرفته است که امنیت و حریم خصوصی تراکنش‌ها را به بهترین شکل حفظ می‌کند. در این روش برخلاف اسمی که دارد، قرار نیست چند کوین مختلف با یکدیگر ترکیب شوند. نام این روش از آن جهت انتخاب شده که مستر نود منتخب برای انجام تراکنش، تقسیم وظایف را به شکل حرفه‌ای میان مستر نودهای دیگر تقسیم می‌کند.
در واقع تراکنشی که از این طریق انجام می‌شود، بخش بخش می‌شود و هر مستر نود بخشی از آن را همراه با آدرسی تصادفی به دریافت‌کننده انتقال می‌دهد. بدین ترتیب تراکنش‌ها در بستر بلاکچین غیر قابل ردیابی می‌شوند.
آیا پرایوسی کوین (Privacy Coin) قانونی است؟
بسیاری کنجکاوند بدانند که وضعیت ارزهای غیر قابل ردیابی از لحاظ قانونی به چه صورت است؟ آیا انتقال کوین با استفاده از روش‌های کاملاً ناشناس خلاف قوانین است؟ واقعیت را بخواهید، قانون یکسانی در رابطه با انتقال ارز به کمک این ارزهای ناشناس در تمام کشورهای دنیا اجرا نمی‌شود. بعضی از کشورها نظیر استرالیا، انتقال وجه با استفاده از این ارزها را ممنوع اعلام کرده‌اند. به این صورت که صرافی‌های دارای مجوز در این کشورها اجازه ندارند تراکنش‌های ناشناس را با استفاده از ارزهای خصوصی پشتیبانی کنند. اما ممنوعیت جهانی در رابطه با استفاده از این ارزها در حالت کلی وجود ندارد. نکته‌ای که لازم است به آن دقت کنیم، این است که گاهی از این ارزها به دلیل ناشناس بودن تراکنش برای پولشویی، پرداخت هزینه قاچاق مواد مخدر یا تامین تروریسم استفاده می‌شود.
همین موضوع سبب ایجاد نگرانی‌هایی در دولت‌ها شده است و بنابراین در صورت فراگیر شدن استفاده از این نوع کوینها، بعید نیست که قوانین مشخصی مبنی بر ممنوعیت انتقال وجه با آنها تصویب شود. ضمن اینکه طی چند سال اخیر، ارزهای نیمه‌ناشناس نیز به محبوبیت‌های چشمگیری رسیده‌اند که در عین حال که حریم شخصی فرستنده و دریافت‌کننده را حفظ می‌کنند، برای دولت‌ها نیز قابل پیگیری هستند. پس در زمینه استفاده از این نوع ارزهای ناشناس، باید صبر کرد و دید در آینده چه قوانینی تصویب خواهد شد.
مفهوم تعویض‌پذیری در پرایوسی کوین ها
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که بسیاری از انواع ارز دیجیتال از آن بی‌بهره هستند، مفهوم تعویض‌پذیری است. تعویض‌پذیری به زبان ساده به این معناست که ارزهای موجود در یک شبکه بلاکچین دارای ارزش یکسانی باشند به طوری که قابلیت تعویض و جابه‌جایی با یکدیگر را داشته و از یکدیگر قابل تمییز نباشند. تعویض‌پذیری با امتیاز ویژه‌ای همراه است.
این قابلیت سبب می‌شود تا تمامی تراکنش‌هایی که با ارزهای تعویض‌پذیر انجام می‌شوند، به هیچ عنوان قابل پیگیری نباشند. خوشبختانه ارزهای خصوصی از این نوع ویژگی پر‌اهمیت برخوردار هستند و این یکی از چندین دلیلی است که نشان می‌دهد این ارزها حریم شخصی و خصوصی کاربران را به بهترین شکل حفظ می‌کنند. در واقع تراکنش‌هایی که با این ارزها انجام می‌شود، مثل این است که هیچ‌گونه سابقه قبلی نداشته و برای اولین بار به سیستم معرفی شده‌اند.
این در حالی است که ارزهای معروف نظیر بیت کوین یا اتریوم از این ویژگی بی‌بهره‌اند. همین موضوع سبب می‌شود تا بسیاری از سرمایه‌گذاران و معامله‌گران برای انتقال ارزهای خود به ارزهای ناشناس روی آورند. چرا که اگر معامله‌ای با ارزهای تعویض‌ناپذیر نظیر بیت کوین انجام شود و در سوابق تراکنش آنها پولشویی یا جرائم مالی یافت شود، این موضوع می‌تواند برای آن سرمایه‌دار نیز مشکلات قانونی به بار آورد. در حالی که ارزهای تعویض‌پذیر فاقد هرگونه پیشینه بوده و گزینه امن‌تری برای انجام این تراکنش‌ها به شمار می‌روند.
کاربرد پرایوسی کوین ها
استیبل کوین های غیر قابل ردیابی به دلیل حفظ حریم شخصی و خصوصی افراد کاربردهای فراوانی دارند. یکی از مزایای این کوینها دور زدن تحریم‌هاست. در واقع می‌توان با انتقال وجه از طریق این ارزهای ناشناس، از تحریم‌ها گذر کرد و بدون نگرانی از مشکلات قانونی، درآمد دلاری به دست آورد. یکی دیگر از مزایای مهم این کوینها، ناشناس نگه داشتن میزان موجودی کیف پول شماست. زمانی که اقدام به انتقال بیت کوین، اتریوم و سایر ارزهای نیمه‌ناشناس بر بستر بلاکچین می‌کنید، متاسفانه نمی‌توانید میزان موجودی حساب خود را پنهان نگه دارید. این در حالی است که کوین‌های خصوصی امکان مخفی نگه داشتن میزان موجودی را فراهم کرده و خیال انتقال‌دهنده ارز را از این بابت آسوده می‌کنند. کاربرد دیگری که این ارزها برای افراد دارند، متأسفانه مربوط به جرائم مالی و پولشویی می‌شود که در ادامه راجع به آن بیشتر صحبت می‌کنیم.
پولشویی و فرار مالیاتی به کمک ارزهای دیجیتال غیرقابل پیگیری
بسیاری از افراد کنجکاوند بدانند که وقتی پای صحبت از جرائم مالی به میان می‌آید نیز آیا ارز دیجیتال قابل ردیابی است یا خیر. واقعیت این است که تراکنش‌هایی که با این نوع ارزها انجام می‌شود، برای دولت‌ها نیز قابل ردیابی نیست. همین امر سبب می‌شود تا مجرمان مالی برای فرار از مجازات قانونی اقدام به انتقال وجه از این روش کنند.
در واقع ناشناس ماندن فرستنده و دریافت‌کننده این کوینها بستری امن را برای مجرمان فراهم می‌کند تا با خیالی آسوده بتوانند قوانین مالی و مالیاتی را دور بزنند و از مجازات قانونی نیز در امان بمانند. این موضوع باعث شده تا دولت‌ها قوانینی را مبنی بر ممنوعیت انتقال وجه با استفاده از این ارزها وضع کنند و توسعه‌دهندگان نیز برای جایگزین‌سازی این کوینها با کوین‌های نیمه‌ناشناس تلاش کنند.
پیش‌بینی آینده پرایوسی کوین ها
به گفته ویتالیک بوترین خالق اتریوم: «اگر برای تحقق آنچه بدان اشاره می‌کنیم، تلاشی نکنیم، آنگاه به ناچار شاهد بنا شدن چیزهایی خواهیم بود که سودی فوری را به ارمغان می‌آورند. اما واقعیت این است که آن چیزهای سودآور همواره به نفع دنیا نخواهند بود.» بوترین در این گفتار به آینده ارزهای دیجیتال اشاره می‌کند. ارزهایی که شاید تا ده سال پیش هیچ‌گاه به اندازه امروز شناخته نشده بودند و کسی تصور نمی‌کرد تا به این اندازه روی معاملات دنیا تأثیر بگذارند.
به عنوان مثال در تاریخ ۱۰ می ۲۰۲۱، یعنی درست زمانی که صرافی بین‌المللی باینانس ارز دیجیتال شیبا را به لیست ارزهای قابل خرید و فروش خود افزود، انقلابی در ارزش این ارز پدید آمد. من در آن سال حدود 20 میلیون تومان روی ارز شیبا سرمایه‌گذاری کرده بودم، با سود ۱۱۴ درصدی قیمت این ارز آن هم در کمتر از ۲۴ ساعت، سرمایه خود را دو برابر کردم.
آینده کوین های غیر قابل ردیابی نیز به عوامل مختلفی بستگی دارد. درست است که این کوینها به دلیل حفظ حریم شخصی، طرفداران بسیاری در سال‌های اخیر پیدا کرده‌اند. اما از طرف دیگر با توجه به اینکه این ارزها بستری مناسب برای جرائم مالی را نیز فراهم کرده‌اند، هیچ بعید نیست که دولت‌های بیشتری قوانینی مبنی بر ممنوعیت انجام معاملات با استفاده از این کوینها وضع کنند. پس در چنین شرایطی تنها چاره این است که منتظر بمانیم و ببینیم آینده چه سرنوشتی را برای این نوع رمز ارزها رقم میزند.
معرفی 4 مورد از بهترین پرایوسی کوینها
تا به اینجای مطلب درباره ارزهای دیجیتال غیر قابل پیگیری، روش‌هایی که تراکنش‌ها را ناشناس نگه می‌دارند، کاربردهای آنها و موارد مهم دیگر صحبت کردیم. حال که با زیروبم این کوین‌های مهم آشنا شدید، دیگر وقت آن است که به معرفی چند کوین معروف نیز بپردازیم:
مونرو (XMR)
مونرو بدون شک یکی از معروف‌ترین رمز ارزهای حریم خصوصی به شمار می‌رود. این ارز به عنوان یکی از محرمانه‌ترین کوینها بر بستر بلاکچین شناخته می‌شود. دلیل این محبوبیت این است که مونرو از سه روش مخفی‌سازی آدرس‌ها، امضاهای حلقه‌ای و تراکنش‌های محرمانه حلقه برای محرمانه نگه داشتن تراکنش‌های بر بستر بلاکچین و همچنین اطلاعات افراد استفاده می‌کند.
زی کوین (XZC)
زی کوین نیز یکی دیگر از ارزهای پرایوسی کوین است که حریم شخصی و هویت معامله‌گران را به طور کامل حفظ می‌کند. این ارز حریم خصوصی با استفاده از پروتکلی به نام سیگما، پیشینه معاملات کوینها را کاملاً حذف می‌کند. این امر سبب می‌شود تا هیچ فرد یا نهاد دیگری به جز فرستنده و گیرنده، از جزئیات و پیشینه معامله آگاه نشوند و همه چیز کاملاً محرمانه بماند.
زی کش (ZEC)
زی کش از آن دسته کوین های غیر قابل ردیابی که امکان انتخاب حفظ حریم شخصی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. در واقع طرفین معامله می‌توانند انتخاب کنند که معامله‌شان به صورت عمومی انجام پذیرد یا خصوصی. این رمز ارز برای حفظ محرمانگی معاملات از روش زد کی – اسنارکس استفاده می‌کند.
دش (DASH)
دش نیز یکی دیگر از محرمانه‌ترین ارزهای دیجیتال غیر قابل پیگیری است که همانند زی کش، از قابلیت انتخاب حفظ حریم شخصی پشتیبانی می‌کند. این ارز که در سال ۲۰۱۴ معرفی شد، با استفاده از مکانیسم X۱۱ موفق شده تا معاملات کاملاً خصوصی و امنی را برای معامله‌گران این حوزه به ارمغان آورد.
سخن پایانی
در این مطلب با مهم‌ترین ویژگی‌های پرایوسی کوین ها آشنا شدیم، معروف‌ترین آنها را شناختیم و درباره آنها چیزهای زیادی آموختیم. آیا شما هم تجربه انجام معاملات با این کوینها را دارید؟ اگر پاسختان مثبت است، خوشحال می‌شویم تجربیات خود را در بخش دیدگاه برای ما بنویسید.
