روزبه‌روز بر کاربردهای ارزهای دیجیتال افزوده میشود و پروژه‌های جدیدی با رویکردهایی نوآورانه به این حوزه پا می‌گذارند. یکی از جالب‌ترین محصولات فناوری بلاک چین، توکن‌های غیرقابل تعویض (NFTs) هستند که به‌عنوان سند مالکیت یک دارایی دیجیتالی (یا حتی فیزیکی) منحصربه‌فرد عمل می‌کنند. امروزه ان‌اف‌تی‌ها تنوع زیادی یافته‌اند و آثار هنری و کلکسیونی گوناگونی را در بر می‌گیرند. یکی از سرشناس‌ترین پروژه‌هایی که مجموعه‌های NFT پرطرفداری را به بازار ارائه داده، اکوسیستم ایپ (APE Ecosystem) است. این اکوسیستم که توسط شرکت یوگا لبز (Yuga Labs) تأسیس شده، توکن بومی خود را نیز با نام ایپ کوین (ApeCoin) و با نماد اختصاری APE در اختیار کاربران قرار داده تا اقتصاد پویایی را پیرامون توکن‌های غیرقابل تعویض رقم بزند.
از طرفی، علاوه‌بر هنرمندان و کلکسیونرها که به توکن‌های غیرقابل تعویض این پروژه علاقه دارند، بسیاری از سرمایهگذاران نیز به خرید ایپ کوین تمایل پیدا کردهاند. به همین خاطر، در این مقاله از اکسبیتو، به‌سراغ وایت پیپر ایپ کوین رفته‌ایم تا زوایای مختلف اکوسیستم ایپ را برایتان توضیح دهیم. ازاین‌طریق، شما با این پروژه دوست‌داشتنی بیشتر آشنا می‌شوید و با آگاهی کامل بر روی توکن APE سرمایهگذاری انجام می‌دهید.
آشنایی با رمز ارز ایپ کوین APE
ایپ کوین (APE) توکن بومی اکوسیستم ایپ (APE Ecosystem) است که در مارس 2022 پایه‌گذاری شد. این توکن که با استاندارد ERC-20 بر بستر بلاک چین اتریوم توسعه یافته، توسط شرکت «یوگا لبز» (Yuga Labs) به بازار عرضه میشود. یوگا لبز یکی از مهم‌ترین شرکت‌های حوزه وب 3 و توکن‌های غیرقابل تعویض به حساب می‌آید که مالک مجموعه‌های ان‌اف‌تی سرشناس «کریپتوپانکس» (CryptoPunks) و «باشگاه قایق تفریحی میمون کسل» (Bored Ape Yacht Club) است.
در ابتدای راه‌اندازی ایپ کوین، هرکسی که NFTهای میمونهای کسل را در اختیار داشت، می‌توانست مقداری توکن APE را به‌صورت رایگان دریافت کند. سپس، ایپ کوین در لیست بزرگ‌ترین صرافی‌های دنیا قرار گرفت و شهرت فراوانی را به دست آورد. ازاین‌رو، شما نیز می‌توانید از داخل ایران، از طریق صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو، به خرید ایپ کوین اقدام کنید. اکسبیتو امکان خرید ایپ کوین را با کمترین قیمت و در کمترین زمان ممکن برای شما فراهم کرده است.
مقدمه وایت پیپر ایپ کوین (ApeCoin)
نسل جدید اینترنت، با عنوان وب 3، تغییراتی اساسی را در هنر، بازی، سرگرمی و رویدادهای مختلف ایجاد کرده و ازاین‌طریق، شیوه‌ی بیانی متفاوتی را برای فرهنگ رقم زده است. در واقع، فناوری بلاک چین پیشنهادات بی‌شماری را به حوزه‌های فرهنگی ارائه میدهد و آن‌قدر این حوزه گسترده است که ما نمی‌توانیم تمام کاربردهای بلاک چین برای فرهنگ و هنر را به شمارش درآوریم.
در همین راستا، ایپ کوین (APE) به‌عنوان توکنی برای نسل آینده اینترنت پایه‌گذاری شده و به‌طور کامل توسط جامعه‌اش اداره میشود. بنابراین، در مسیر حرکت اکوسیستم ایپ برای دست‌یابی به فرهنگی ماورای جهان امروز، توکن APE نقشی کلیدی و اساسی را بر عهده خواهد داشت.
بنیاد ایپ (Ape Foundation)
بنیاد ایپ ناظر عملکرد ایپ کوین (ApeCoin) است. بااین‌حال، این بنیاد صرفاً یک ناظر نیست، بلکه بخشی از «سازمان مستقل غیرمتمرکز ایپ» (Ape DAO) به حساب می‌آید، که توسط دارندگان توکن APE ساخته میشود. به‌این‌ترتیب، این بنیاد حاکمیت غیرمتمرکز را برای جامعه ایپ تسهیل می‌کند و به این اکوسیستم اجازه میدهد تا در طول زمان، ساختاری غیرمتمرکزتر بیابد.
بنیاد ایپ مدیریت تصمیمات دائو را بر عهده داشته و مسئولیت‌های روزانه، حسابداری، مدیریت پروژه و... را کنترل می‌کند. ازاین‌طریق، اعضای جامعه دائو مطمئن می‌شوند که تصمیمات این سازمان مستقل غیرمتمرکز از پشتیبانی کافی برای اجرایی شدن برخوردار هستند.
از طرفی، هدف بنیاد ایپ مدیریت رشد و توسعه این اکوسیستم به‌روشی منصفانه و فراگیر بوده و برای رسیدن به این هدف، از صندوق توسعه اکوسیستم کمک می‌گیرد. این صندوق توسط یک کیف پول چندامضایی مدیریت میشود. خرج کردن موجودی کیف پول نیز تنها با رأی اعضای دائو امکان‌پذیر است. بنابراین، مسئولیت تمام فرایندهای جاری اکوسیستم ایپ به‌صورت غیرمتمرکز و باز بر عهده اعضای جامعه و دارندگان توکن APE قرار دارد.
سازمان مستقل غیرمتمرکز ایپ (Ape DAO)
در این بخش، وایت پیپر ایپ کوین سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) این پروژه را معرفی کرده و وجود حاکمیت غیرمتمرکز را برای ایجاد و مدیریت یک جامعه توزیع‌شده در سراسر جهان ضروری می‌داند. در نتیجه، وجود ایپ دائو در این اکوسیستم، دارای اهمیت فراوانی است.
در همین راستا، «فرایند پیشنهاد بهبود ایپ» (APE Improvement Proposal Process) یا AIP به اعضای دائو اجازه میدهد تا در مورد تخصیص صندوق اکوسیستم، قوانین حاکمیتی، پروژه‌ها، مشارکت‌ها و... تصمیم‌گیری کنند. عضویت در این دائو نیز برای تمام دارندگان توکن APE آزاد خواهد بود.
شورای ویژه ایپ (Ape Special Council)
شورای ویژه ایپ به‌دستور اعضای دائو سرپرستی و نظارت بر بنیاد ایپ را بر عهده می‌گیرد. در واقع، این شورا با هدف خدمت‌رسانی به سازمان مستقل غیرمتمرکز ایپ ایجاد شده است. اگرچه شورای ایپ وظایف متعددی دارد، ولی در ادامه وایت پیپر ایپ کوین (ApeCoin) به برخی از مهم‌ترینِ آنها اشاره می‌کنیم:
- انجام بررسی‌های اداری دقیق AIPها بر اساس فرایند مشخص‌شده در AIP-1
- اطمینان از اجرای دقیق مصوبات AIPهای جاری
- محافظت از ذخیره صندوق ایپ
- برقراری ارتباط بین اعضای جامعه و شرکای کلیدی
- نظارت بر اعضای بنیاد و سایر ارائه‌دهندگان خدمات
پروتکل ایپ کوین (ApeCoin Protocol)
به‌گفته‌ی وایت پیپر ایپ کوین، رمز ارز APE یک توکن حاکمیتی است که با استاندارد ERC-20 توسعه یافته و به این اکوسیستم کمک می‌کند تا در خط مقدم وب 3 قرار بگیرد. همچنین، ایپ کوین به‌عنوان یک لایه پروتکل منبع‌باز اکوسیستم عمل کرده و به‌دنبال اهداف زیر است:
- حاکمیت: همان‌طور که در بخش قبلی وایت پیپر ایپ کوین گفتیم، APE یک توکن حاکمیتی بوده که به کاربران اجازه میدهد تا به عضویت ایپ دائو درآیند.
- یکپارچگی ابزار پرداخت: ایپ کوین به‌عنوان یک توکن کاربردی نیز عمل خواهد کرد و باعث میشود تا تمام کاربران این اکوسیستم، از یک ارز واحد برای پرداخت‌هایشان استفاده کنند.
- دسترسی: ایپ کوین به کاربران اجازه میدهد تا به بخش‌های خاصی از اکوسیستم، مانند بازی‌های اختصاصی، کالاها، رویدادها و... دسترسی داشته باشند. این امکانات ویژه فقط برای دارندگان APE در دسترس هستند.
- انگیزه: ارز دیجیتال ایپ کوین برای توسعه‌دهندگان نیز انگیزه‌ای ایجاد می‌کند تا در اکوسیستم ایپ مشارکت داشته باشند.
تخصیص ایپ کوین (ApeCoin Allocation)
با توجه به اطلاعات ارائه‌شده در وایت پیپر ایپ کوین، عرضه کل توکن APE به 1 میلیارد واحد محدود شده است. ازآنجایی‌که هیچ راهی برای ضرب کردن این توکن در قرارداد هوشمند ایپ کوین فراهم نشده، هیچ‌کس نمی‌تواند تعداد کل واحدهای این رمز ارز را افزایش دهد. همین‌طور، این قرارداد از فرایند سوزاندن نیز پشتیبانی نمی‌کند؛ بنابراین، عرضه کل هیچ‌گاه با کاهش مواجه نمی‌شود.
علاوه‌بر آن، مطابق با رویه استاندارد توکن‌سازی، بخشی از کل عرضه ایپ کوین، از ابتدا در خود پروژه قفل شده است. سپس، این توکن‌های قفل‌شده از مارس 2022 و در یک فرایند 48 ماهه آزاد می‌شوند. از طرفی، توکن‌های APE بین 4 گروه اصلی توزیع خواهند شد که در ادامه وایت پیپر ایپ کوین، این نحوه تخصیص را توضیح می‌دهیم:
- 62 درصد به بنیان‌گذاران اکوسیستم
- 16 درصد به یوگا لبز و بنیاد میراث جین گودال (برای امور خیرخواهانه)
- 14 درصد به مشارکت‌کنندگان
- 8 درصد به بنیاد باشگاه قایق تفریحی میمون کسل (BAYC)
توضیح برخی از نام‌ها
در این بخش از وایت پیپر ایپ کوین، به توضیح نام‌ها و موجودیت‌هایی می‌پردازیم که نقشی کلیدی در این اکوسیستم دارند:
- یوگا لبز: Yuga Labs یک شرکت وب 3 است که بیشتر به‌خاطر ایجاد مجموعه ان‌اف‌تی «باشگاه قایق تفریحی میمون کسل» (BAYC) شناخته میشود. این شرکت یکی از اعضای ایپ دائو به حساب می‌آید و همچنین، از ایپ کوین (APE) در پروژه‌های جدید خود استفاده خواهد کرد.
- باشگاه قایق تفریحی میمون کسل: BAYC مجموعه‌ای از هنرهای دیجیتالی بوده که به‌صورت NFT ایجاد شده‌اند.
- بنیاد ایپ: همان‌طور که در بخش‌های قبلی وایت پیپر ایپ گفتیم، این بنیاد وظیفه نظارت بر ایپ دائو را بر عهده دارد.
- ایپ دائو: این سازمان مستقل غیرمتمرکز در مورد تخصیص صندوق اکوسیستم، قوانین حاکمیتی، پروژه‌ها، مشارکت‌ها و... تصمیم‌گیری می‌کند.
چه کسی بنیاد ایپ کوین و ایپ دائو را کنترل می‌کند؟
هیچ‌شخص ثالثی نمی‌تواند بنیاد ایپ کوین و ایپ دائو را تحت کنترل خود درآورد. همان‌طور که در بخش‌های قبلی وایت پیپر ایپ کوین بیان شد، بنیاد ایپ متشکل از یک هیئت اداری است که بر ایپ دائو نظارت می‌کند. همچنین، یک تیم پروژه شخص ثالث نیز مسئول پیاده‌سازی تصمیمات دائو است.
اگرچه در دنیای امروز، وجود یک دائو برای تمرکززدایی و توزیع قدرت در میان اعضای جامعه ضروری به نظر می‌رسد؛ اما اعضای یک دائو نمی‌توانند قراردادها را امضا کرده و یا اینکه کسی را استخدام کنند. به همین خاطر، اعضای دائو درباره فرایندها صرفاً تصمیم می‌گیرند و وظیفه اجرای این تصمیمات به بنیاد ایپ کوین واگذار شده است.
سخن پایانی
با مطالعه وایت پیپر ایپ کوین (ApeCoin)، متوجه شدیم که اکوسیستم ایپ به‌دنبال تحول فرهنگ دیجیتالی است و میخواهد در خط مقدم وب 3 قرار بگیرد. در همین راستا، این اکوسیستم توکن APE را برای یکپارچگی اقتصاد خود پایه‌گذاری کرده و ویژگی‌های حاکمیتی را نیز به آن افزوده تا کاربران بتوانند مدیریت پروژه ایپ کوین را به دست بگیرند. بنابراین، انتظار می‌رود که با توسعه برنامه‌های آتی یوگا لبز، توکن APE نیز کاربردهای بیشتری بیابد و نقشی پررنگ‌تر در آینده نسل جدید اینترنت داشته باشد.
