بیش از 10 سال پیش، بیت کوین راهاندازی شد و پس از آن، رمز ارزهای فراوان دیگری پدید آمدند. درحالحاضر، در دنیای بلاک چین، بیش از 26000 ارز دیجیتال گوناگون وجود دارند و هرکدام از این ارزها، شامل ویژگیهای منحصربهفرد و خاص خود هستند. مولتی ورس ایکس یکی از توکنهای برجسته در حوزه کریپتو است که ارزش بازار بالایی داشته و با قابلیتها و محصولات خود به کاربران زیادی سرویس میدهد، اما این ارز دیجیتال و شبکه آن یعنی MultiversX چه تفاوتهایی با بقیه بلاک چینها در دنیای کریپتو دارند؟ در این مقاله از اکسبیتو، رمز ارز EGLD و کارکرد بلاک چین MultiversX را بررسی میکنیم و به مقایسه این شبکه با شاخصترین ارزهای دیجیتال در بازار میپردازیم. با ما همراه باشید.
الروند سابق یا مولتی ورس ایکس (EGLD) چیست؟
بهتر است در ابتدا و پیش از مقایسه شبکه مولتی ورس ایکس با بقیه بلاک چینها و رقبا، به خود این شبکه و توکن بومی آن یعنی مولتی ورس ایکس با نماد اختصاری EGLD بپردازیم. پس از آشنایی با این پلتفرم، میتوانیم مقایسه بهتر و دقیقتری از آن با دیگر ارزها داشته باشیم.
بهطور خلاصه، مولتی ورس ایکس توکن بومی شبکه بلاک چین MultiversX است. این توکن، بهعنوان پاداش برای شرکتکنندگان و جامعه کاربران این پلتفرم استفاده میشود. همچنین، این ارز در قالب ابزار ذخیره ارزش برای پرداخت هزینه کارمزد شبکه کاربرد دارد. علاوهبر آن، کاربران و اعتبارسنجهای پلتفرم مولتی ورس ایکس میتوانند از EGLD جهت انجام معاملات و تراکنشها در میان خود استفاده کنند.
در حقیقت، EGLD به توسعهدهندگان امکان راهاندازی قراردادهای هوشمند، پروتکلها و دپها (DApps) را بر بستر پلتفرم MultiversX ارائه میدهد. این توکن برای کاربران امکان انجام هرگونه اقدامی را فراهم میکند. EGLD در قالب پاداشهای اعتبارسنجی و سپردهگذاری دارایی، علاوهبر کارمزد تراکنشها در مدیریت شبکه مولتی ورس ایکس ایفای نقش خواهد کرد. همچنین، مولتی ورس ایکس در قالب توکن حاکمیتی هم ظاهر میشود و هولدرهای آن در طرحهای پیشنهادی و تصمیمات مهم شبکه حق رای دارند.
توکن مولتی ورس ایکس بهعنوان یکی از صد رمز ارز ارزشمند بازار شناخته میشود و درحالحاضر، در رتبهبندی منابع معتبر در این زمینه، با بیش از 1.5 میلیارد دلار ارزش بازار، در جایگاه پنجاهوهفتم قرار دارد. بالاترین قیمت تاریخی این توکن در نوامبر 2021 در سطح 542 دلار به ثبت رسیده و از آن زمان تاکنون، شاهد بیش از 88 درصد افت بوده است.
شما میتوانید برای خرید مولتی ورس ایکس با بهترین قیمت و بیشترین سهولت ممکن، از طریق صرافی ارز دیجیتال اکسبیتو اقدام کنید.
بلاک چین مولتی ورس ایکس (MultiversX) چگونه کار میکند؟
در بخش پیشین این مقاله، با ارز دیجیتال مولتی ورس ایکس و قابلیتها و جایگاه آن در بلاک چین MultiversX آشنا شدیم. همانطور که خواندید، این رمز ارز بهعنوان توکن بومی شبکه مولتی ورس ایکس ایفای نقش میکند و در کارمزد شبکه و حاکمیت این پلتفرم کاربرد دارد. حال، میخواهیم نحوه کارکرد شبکه مورد بحث را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
پلتفرم مولتی ورس ایکس در پایان سال 2017 توسط برادران بنیامین و لوسیان مینکو (Beniamin & Lucian Mincu)، همراه با لوسیان تودا (Lucian Todea) بهعنوان راهحلی برای مشکل مقیاسپذیری بلاک چین راهاندازی شد. در آن زمان، آنها باور داشتند که این مشکل، بزرگترین و برجستهترین چالش صنعت کریپتو محسوب میشود.
بهطور کلی، MultiversX یک پروتکل بلاک چینی است که با هدف ارائه سرعت تراکنش بسیار بالا، از تکنولوژی شاردینگ (Sharding) بهره میگیرد. به عبارت دقیقتر، این پلتفرم از شاردینگ جهت تقسیم شبکه به واحدهای کوچکتر برای پردازش تراکنشها بهشکل موازی سود میبرد. توسعهدهندگان MultiversX سه روش Sharding را جهت ایجاد مدل شاردینگ منحصربهفرد خود ترکیب کردهاند.
آنها شبکه را به چهار شارد تقسیم میکنند: سه شارد بهعنوان بخشهای اجرایی در پردازش تراکنشها نقش دارند و 5400 تراکنش را در هر ثانیه تایید میکنند و شارد چهارم، Metachain است که تراکنشها را برنامهریزی و تکمیل خواهد کرد.
این پروژه خود را بهعنوان یک اکوسیستم تکنولوژی برای اینترنت جدید شامل فین تک، دنیای مالی غیرمتمرکز و اینترنت اشیا معرفی میکند. بنا به دادههای وبسایت رسمی این پلتفرم، رکورد تراکنش بر ثانیه مولتی ورس ایکس به رقم چشمگیر 263000 رسیده است. همچنین، آمار وبسایت MultiversX اشاره میکند که 3200 اعتبارسنج گره در این شبکه غیرمتمرکز فعالیت میکنند.
مولتی ورس ایکس برای حفظ و تامین امنیت خود از الگوریتم اجماع گواه سهام (Proof of Stake) بهره میگیرد. در این مکانیزم، گرهها باید توکنهای EGLD خود را سهامگذاری (Stake) کنند تا در پروسه اعتبارسنجی شرکت داده شوند.
مقایسه مولتی ورس ایکس با سایر ارزهای دیجیتال به چه صورت است؟
تا این بخش از مطلب، با پروتکل بلاک چین MultiversX و توکن بومی آن یعنی EGLD بهطور کامل و گسترده آشنا شدیم. همانطور که مطالعه کردید، شبکه مولتی ورس ایکس بلاک چینی است که بر افزایش سرعت انجام تراکنشها تمرکز دارد و از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز پشتیبانی میکند. توکن بومی آن هم برای کارمزد شبکه و انجام معاملات میان فعالان و کاربران این پلتفرم استفاده میشود. اکنون نوبت به مقایسه این پلتفرم با سایر ارزهای دیجیتال رسیده است.
شبکهها و رمز ارزهای گوناگون در حوزه کریپتو را میتوان از نظر فاکتورهای گوناگونی از جمله سرعت انجام تراکنش، هزینه کارمزد شبکه، نحوه حفظ امنیت، میزان مصرف انرژی، قابلیتها و موارد دیگر با یکدیگر مقایسه کرد. در ادامه، MultiversX را با چندی از ارزهای دیجیتال برجسته بازار مقایسه میکنیم.
مقایسه مولتی ورس ایکس با بیت کوین
بیت کوین (Bitcoin) بهعنوان نخستین و بزرگترین رمز ارز در جهان با وجود شهرت فراوان خود در میان کاربران رمز ارزی و حتی خارج از حوزه کریپتو، نیاز به توضیح و معرفی خاصی ندارد.
این ارز دیجیتال در سال 2009 با هدف ارائه جایگزینی برای پول و سیستمهای مالی سنتی با وجود بانکها و سازمانهای متمرکز راهاندازی شد. از همان ابتدا، BTC اولویت خود را تمرکززدایی نهاده بود و بر حذف واسطه تاکید داشت. بر اساس سخنان خود ساتوشی ناکاموتو، توسعهدهنده Bitcoin، این ارز «برای ارسال پرداختهای آنلاین از یک شخص به شخص دیگر بدون نیاز به موسسات مالی» ایجاد شده است.
در ابتدا، این پلتفرم با سرعت بالا و هزینه پایین به کاربران خود سرویس میداد و چالش خاصی در این زمینه برای آن وجود نداشت، اما با گذر زمان و افزایش محبوبیت آن، این موضوع تبدیل به مشکلی بزرگ برای بیت کوین شد. این مشکل تا حدی رسید که رمز ارزها و شبکههای بسیاری از جمله MultiversX، با هدف مقابله با این چالش پدید آمدند.
بیت کوین برخلاف مولتی ورس ایکس، از الگوریتم اجماع گواه کار (Proof of Work) برای حفظ امنیت خود بهره میگیرد. در این مکانیزم، ماینرها در تامین امنیت بلاک چین ایفای نقش میکنند و در ازای آن، پاداش میگیرند. این مکانیزم مصرف انرژی بالایی دارد و از سوی دوستداران محیط زیست مورد انتقاد است.
احتمالا با مطالعه این متن، تفاوتهای الروند سابق یا مولتی ورس ایکس با بیت کوین را تا حدی دریافتهاید. بااینحال، در ادامه به موارد برجسته در تفاوت این دو پلتفرم اشاره میکنیم:
- سرعت انجام تراکنش بسیار بالاتر در MultiversX
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمند به شکل گستردهتر در MultiversX
- مکانیزم اجماع متفاوت
- بهرهگیری از شاردینگ در MultiversX
مقایسه مولتی ورس ایکس با کاردانو
کاردانو (Cardano) هم یکی دیگر از شبکهها و ارزهای دیجیتال بسیار شاخص و برجسته در دنیای کریپتو است. این شبکه بلاک چینی با هدف ایجاد تغییرات مثبت در جهان فعالیت میکند و به کاربران خود سرویس میدهد. همچنین، این پروژه متنباز (Open-Source) بهدنبال کمک به ایجاد جامعهای با امنیت، شفافیت و برابری بیشتر و بهتر است.
این شبکه در سال 2017 با نامی برگرفته از دانشمند ریاضی ایتالیایی قرن شانزدهم میلادی راهاندازی شد. توکن بومی آن یعنی ADA جهت اطمینان از نقش داشتن هولدرهای آن در مدیریت شبکه به کار گرفته میشود و این شبکه از این نظر، مشابه مولتی ورس ایکس عمل میکند.
این بلاک چین از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کرده و توسعهدهندگان بسیاری، پروژههای خود را بر بستر این شبکه راهاندازی میکنند. پروتکل کاردانو از نوع خاصی از مکانیزم اجماع گواه سهام برای تامین امنیت شبکه بهره میگیرد.
مولتی ورس ایکس و کاردانو، هردو شبکههای بلاک چینی هستند که با هدف ارائه راهحلهای مقیاسپذیر، امن و غیرمتمرکز برای کاربردهای گوناگون ایجاد شدهاند. بااینحال، این دو پروتکل در برخی از موارد با یکدیگر تفاوت دارند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
- بهکارگیری شاردینگ در مولتی ورس ایکس
- بهرهگیری از نوع متفاوتی از مکانیزم گواه سهام در کاردانو
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمند در زبانهای گوناگون در مولتی ورس ایکس
مقایسه مولتی ورس ایکس با پولکادات
در فهرست مقایسه سایر ارزهای دیجیتال با مولتی ورس ایکس، پولکادات (Polkadot) یکی دیگر از موارد شاخص بوده که ارزش بازار چشمگیری دارد و در میان کاربران کریپتو به شهرت زیادی رسیده است. پولکادات نیز همانند مولتی ورس ایکس، یک پروتکل منبعباز مبتنی بر تکنیک شاردینگ بوده که بلاک چینهای مشخصی را به یکدیگر متصل میکند و شبکهای از آنها را تشکیل میدهد. این شبکه امکان انتقال میانزنجیرهای هرگونه داده یا دارایی را فراهم میکند و قابلیت همکاری میان بلاک چینها را ارائه میدهد. پولکادات با هدف ارائه زیرساختی برای اینترنت غیرمتمرکزی از بلاک چینها یا به عبارت دیگر وب 3 طراحی شده است.
Polkadot پروتکل پرچمدار بنیاد Web 3 سوئیس به شمار میرود. این بنیاد بهدنبال فراهم کردن وب غیرمتمرکز با کاربری آسان و عملکرد کامل است. گاوین وود (Gavin Wood) بهعنوان رییس این بنیاد شناخته میشود.
پولکادات یک شبکه چندزنجیرهای شاردشده (Sharded) است؛ یعنی این پلتفرم میتواند تراکنشهای مختلف را در چند زنجیره گوناگون بهشکل موازی پردازش کند. این قدرت پردازش موازی منجر به بهبود مقیاسپذیری میشود.
همانطور که احتمالا متوجه شدید، هردوی مولتی ورس ایکس و پولکادات از تکنیک شاردینگ برای بهبود سرعت و مقیاسپذیری بهره میگیرند، اما روش آنها متفاوت است. همچنین، هردوی آنها از مکانیزم گواه سهام برای تامین امنیت خود استفاده میکنند، اما شکلهای گوناگونی از این الگوریتم در دو شبکه مذکور به کار گرفته میشوند.
مقایسه مولتی ورس ایکس با اتریوم
اتریوم (Ethereum) دومین ارز دیجیتال بزرگ بازار و بزرگترین و ارزشمندترین آلت کوین جهان است. نخستینبار، این رمز ارز در سال 2013 در وایت پیپری از سوی ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، همبنیانگذار آن معرفی و در نهایت در سال 2015 راهاندازی شد. ETH بهعنوان پلتفرمی برای چند رمز ارز دیگر، همراه با اجرای قراردادهای هوشمند غیرمتمرکز ایفای نقش میکند.
از زمان راهاندازی این شبکه تاکنون، چند هاردفورک گوناگون بر روی آن انجام شده که تغییراتی را در آن رقم زدهاند. یکی از مهمترین ارتقاهای این شبکه، بهروزرسانی مرج بود که در سال 2022 انجام شد و این بلاک چین را از الگوریتم اجماع گواه کار به گواه سهام انتقال داد. این اقدام منجر به تغییرات مهمی در نحوه کارکرد شبکه شد و مصرف انرژی و هزینههای آن را تا حد محسوسی کاهش داد.
در حقیقت، اتریوم پایهگذار مفهوم پلتفرم قرارداد هوشمند بلاک چین محسوب میشود و این موضوع، آن را به شبکهای منحصربهفرد و تاثیرگذار تبدیل کرده است. همچنین، این بستر با ارائه استاندارد توکنی ERC-20 میزبان بقیه توکنها و ارزهای دیجیتال در بازار هم شده است و درحالحاضر، توکنهای بسیاری بر پایه آن کار میکنند. هدف در نظر گرفتهشده برای Ethereum، تبدیل شدن به پلتفرمی جهانی برای اپلیکیشنهای غیرمتمرکز و اجازه دادن به کاربران از سراسر جهان برای نوشتن و اجرای نرمافزاری مقاوم در برابر سانسور، کلاهبرداری و مشکلات فنی است.
اتریوم و مولتی ورس ایکس هردو از مکانیزم PoS برای حفظ امنیت خود بهره میگیرند. همچنین، هردوی آنها بر قراردادهای هوشمند تمرکز دارند. بااینحال، اتریوم یک استاندارد توکنی اختصاصی دارد که بستری برای راهاندازی ارزهای دیجیتال محسوب میشود.
مقایسه مولتی ورس ایکس با سولانا
سولانا (Solana) بهعنوان آخرین مورد در این مقایسه جای گرفته است. این شبکه بهعنوان یکی از ده پلتفرم بزرگ و برتر در بازار کریپتو، یک پروژه منبعباز بسیار کاربردی است که از طبیعت و ماهیت بدون مجوز تکنولوژی بلاک چین جهت ارائه راهحلهای دیفای (DeFi) بهره میگیرد. با اینکه ایده اولیه و کار بر روی Solana از سال 2017 آغاز شد، اما راهاندازی رسمی آن در مارس 2020 توسط بنیاد سولانا در سوئیس رخ داد.
پروتکل Solana جهت فراهم کردن بستری برای ایجاد اپلیکیشنهای غیرمتمرکز طراحی شده است. این پروژه با معرفی اجماع گواه تاریخچه (Proof of History) در ترکیب با مکانیزم گواه سهام بهعنوان لایه زیرساخت بلاک چین، بهبود مقیاسپذیری را بهعنوان هدف خود دنبال میکند.
سولانا بهدلیل بهرهگیری از مدل نوآورانه اجماع دوگانه خود، دیدگاه و توجه گروههای مختلف معاملهگران سازمانی و صنعت سرگرمی را به خود جلب کرده است. یکی از بزرگترین موارد مورد تمرکز بنیاد سولانا، افزایش دسترسی به دنیای مالی غیرمتمرکز در مقیاس بزرگتر محسوب میشود.
همانطور که مطالعه کردید، سولانا هم بر خلاف الروند سابق یا مولتی ورس ایکس، از شاردینگ در شبکه خود استفاده نمیکند. همچنین، تامین امنیت شبکه سولانا با بهرهگیری از دو مکانیزم اجماع انجام میشود، ولی MultiversX از الگوریتم گواه سهام برای این امر استفاده میکند.
چه چیزی مولتی ورس ایکس را از بقیه ارزهای دیجیتال متمایز میکند؟
در بخشهای پیشین این مقاله با بلاک چین مولتی ورس ایکس و ارز دیجیتال بومی آن آشنا شدیم. همچنین، این پلتفرم را با برخی از رمز ارزهای شاخص در حوزه کریپتو مقایسه کردیم. بااینحال، دقیقا چه فاکتوری الروند سابق یا مولتی ورس ایکس را از بقیه رمز ارزها متمایز میکند؟ آیا با توجه به چیزهایی که مطالعه کردید، میتوانید حدس بزنید؟
میتوان گفت که یکی از برجستهترین ویژگیهای MultiversX، مقیاسپذیری بالای آن است. این شبکه با بهرهگیری از روشهای مختلف شاردینگ به این دستاورد رسیده است. همانطور که پیشتر اشاره کردیم، هر گره بر بستر مولتی ورس ایکس به چهار شارد گوناگون تقسیم شده است که هرکدام از این شاردها رقم چشمگیری از تراکنشها را در هر ثانیه پردازش میکنند.
در مجموع، میتوان رویکرد این پروتکل در بهرهگیری از تکنیک Sharding را ویژگی منحصربهفرد آن برشمرد.
سخن پایانی
در این مقاله از اکسبیتو به شبکه مولتی ورس ایکس و توکن بومی آن پرداختیم، سپس این پروتکل را با چند مورد از پروژههای برجسته در حوزه رمز ارز مقایسه کردیم و در نهایت، ویژگی منحصربهفرد MultiversX را شرح دادیم.
شبکه مولتی ورس ایکس یکی از پروژههای ارزشمند در دنیای کریپتو است که بر اپلیکیشنهای غیرمتمرکز تمرکز دارد. این پلتفرم با بهرهگیری از شاردینگ با روشی منحصربهفرد، به توان پردازش بالایی در تراکنشها رسیده است. در مجموع، میتوان گفت که الروند سابق یا مولتی ورس ایکس از پروژههای آیندهدار و نوآورانه در حوزه بلاک چین محسوب میشود و میتواند در آینده به تکامل بیشتری نیز دست یابد.