سرمایه‌گذارانی که در بازار کریپتوکارنسی معامله می‌کنند، همیشه به‌دنبال کسب سود بیشتر از این بازار هستند. بعضی از سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال علاقه‌مندند که با پذیرش ریسک بیشتر، سودشان را نیز افزایش دهند. همانطور که ویلیام جی برنشتاین (William J. Bernstein)، نظریه‌پرداز اقتصاد، می‌گوید: «ریسک بازار مانند غوطه‌ور شدن در یک استخر خنک است. بسیاری از مردم، کم‌کم متوجه می‌شوند که تحمل ریسک آن‌ها چه‌قدر است.»
یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری که با افزایش ریسک‌های احتمالی، امکان کسب سود بیشتر را برای شما فراهم می‌کند، استفاده از توکن‌های لوریجدار (Leveraged Tokens) یا توکن‌های اهرمی است. هنگامی که شما روی یک لوریج توکن سرمایه‌گذاری می‌کنید، به‌طور همزمان سود و ضررتان چند برابر می‌شود. بنابراین استفاده از ارز لوریج، نیازمند آگاهی از همه‌ی جوانب این نوع از سرمایه‌گذاری است. به همین خاطر در این مقاله به‌سراغ ارزهای ضریب‌دار رفته‌ایم، تا به شما بگوییم که لوریج چیست، توکن‌های لوریج دار کدام‌اند، چگونه لوریج مناسب را پیدا کنید؛ و با پرداختن به تمام زوایای این نوع از سرمایه‌گذاری، دید کاملی را از توکن‌های لوریجدار به شما ارائه کنیم.
توکن لوریجدار (Leveraged Token) یا اهرمی چیست؟
توکن‌های لوریجدار (Leveraged Tokens) یا ارزهای ضریب‌دار، توکن‌هایی هستند که امکان کسب سود بیشتر را به خریداران ارائه می‌کنند. یعنی اگر شما در هنگام سرمایه‌گذاری، یک ارز لوریجدار را انتخاب کنید، در صورت تشخیص درست روند قیمت ارز، سود شما هم چند برابر می‌شود. اما نکته‌ی مهم این‌جاست که در صورت تشخیص اشتباه روند بازار، ضرر شما هم چند برابر می‌شود.
نکاتی را که باید درباره‌ی سرمایه‌گذاری روی توکن‌های لوریج دار بدانید در ادامه توضیح می‌دهیم:
- چند برابر شدن سود یا ضرر شما بستگی به لوریج یا اهرمی دارد که انتخاب می‌کنید.
- در سرمایه‌گذاری روی ارزهای لوریجدار، از هر دو طرف بازار (صعودی یا نزولی) می‌توانید سود کنید. یعنی سود شما از تشخیص درست روند نمودار قیمت ارزهای دیجیتال ناشی می‌شود.
- انتخاب لوریج مناسب یکی از نکات کلیدی در این نوع از سرمایه‌گذاری است.
- توکن‌های لوریجدار بر بستر بلاکچین اتریوم ارائه شده‌اند و از استاندارد ERC-20 استفاده می‌کنند.
برای مثال اگر روی یکی از ارزهای ضریب‌دار با اهرم 5 سرمایه‌گذاری کنید، و پیش‌بینی شما افزایش قیمت آن ارز باشد، در صورت افزایش 1 درصدی قیمت، شما 5 درصد سود می‌کنید؛ و اگر قیمت ارز 1 درصد کم شود، ضرر شما 5 درصد خواهد بود.
توکن‌های اهرمی چگونه کار می‌کنند؟
درک تفاوت عملکرد توکن‌های لوریجدار و ارزهای دیجیتال معمولی، به شما کمک می‌کند که در هنگام سرمایه‌گذاری دقت بیشتری داشته باشید. در حالت کلی، در بازارهای لوریجدار، افراد با استفاده از اهرم‌ها، سرمایه‌گذاری‌شان را بزرگ‌تر می‌کنند. اهرم‌ها به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند، که با مبلغ بیشتری، نسبت به سرمایه‌شان، معامله کنند. اهرمی که می‌توانید انتخاب کنید، بستگی به صرافی و نوع توکن لوریج‌داری دارد که انتخاب می‌کنید.
صرافی‌ها برای اینکه ریسک انحلال معامله را از بین ببرند، از مکانیزم تعادل مجدد پویا (Dynamic Rebalancing Mechanism) استفاده می‌کنند. این مکانیزم به این صورت عمل می‌کند، که اگر در پایان یک روز مجموع معاملات اهرم‌دار سودآور باشد، سود حاصل را در ارزهای پایه سرمایه‌گذاری می‌کند. از طرفی اگر در پایان یک روز کاری، مجموع معاملات اهرم‌دار با ضرر همراه باشند، مقداری از ارزهای پایه را می‌فروشد تا ضررها جبران شود. این روش تعادل مجدد به شما کمک می‌کند، که هر زمانی که می‌خواهید، بتوانید سرمایه‌ی خود را از صرافی پس بگیرید. البته سرمایه‌تان را بعد از محاسبه‌ی سود یا ضررتان دریافت خواهید کرد.
اهرم در توکن‌های اهرمی چگونه محاسبه می‌شود؟
محاسبه لوریج در توکن‌های لوریجدار با توجه به صرافی‌های گوناگون، با یکدیگر فرق می‌کند. بعضی از صرافی‌ها برای لوریج توکن، اهرم ثابتی را در نظر می‌گیرند؛ در حالی که در برخی دیگر از صرافی‌ها، لوریج متغیر است. در ادامه نمونه‌هایی از محاسبه لوریج را در صرافی‌های گوناگون برایتان توضیح می‌دهیم:
اهرم در توکن‌های لوریجدار بایننس
صرافی بایننس (Binance) صرافی ارز دیجیتالی است که خدمات ارزهای ضریب‌دار را هم به کاربران خود ارائه کرده است. برخلاف توکن‌های لوریجدار معمولی، ارز لوریج در صرافی بایننس، اهرم ثابتی ندارد. این صرافی تلاش می‌کند تا اهرم را بین 1.25 تا 4 حفظ کند. این ضریب، متغیر است و در هنگام سود افزایش یافته و در هنگام ضرر کم می‌شود. این مسئله باعث مدیریت سود شده و ضرر کاربران و خود صرافی را کاهش می‌دهد.
اهرم در توکن‌های اهرمی کوکوین
صرافی کوکوین (Kukoin) یکی دیگر از صرافی‌های معتبری است که به کاربران، توکن‌های لوریج دار را ارائه کرده است. توکن‌های لوریج دار در صرافی کوکوین از اهرم ثابتی برخوردارند. یعنی اگر شما برای معامله‌ی یک ارز لوریج، اهرمی را انتخاب کنید، این ضریب به‌طور ثابت روی ضرر و سودتان اعمال خواهد شد.
اهرم در توکن‌های اهرمی پایونکس
صرافی پایونکس (Pionex) برای رسیدن به لوریج مناسب از مکانیزم تعادل مجدد استفاده می‌کند. بنابراین اهرم در این صرافی متغیر است و بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:
اهرم=قیمت فعلیاهرم سفارش/قیمت سفارش+اهرم سفارش(قیمت فعلی-قیمت سفارش)
تفاوت بین اسپات، توکن‌های اهرمی و مشتقات چیست؟
درک تفاوت بین اسپات (Spot)، توکن‌های لوریجدار و مشتقات (Derivatives) برای افرادی که می‌خواهند روی ارزهای ضریب‌دار سرمایه‌گذاری کنند، ضروری است. انتخاب روش مناسب سرمایه‌گذاری، به شما کمک می‌کند که سودتان را افزایش داده و ریسک‌های احتمالی را تا حد ممکن کاهش دهید.
سرمایه‌گذاری در بازار اسپات به این معنا است، که شما یک ارز دیجیتال را می‌خرید و مالک آن خواهید شد. در بازار اسپات، فقط زمانی سود می‌کنید که قیمت دارایی شما افزایش یابد. در واقع سود یا زیان شما بر اساس تفاوت بین قیمت آینده‌ی ارزتان و قیمت خرید شما حاصل می‌شود.
در معاملات مشتقات، شما می‌توانید بر اساس پیش‌بینی‌تان از روند بازار سود کسب کنید. در واقع معاملات مشتقات به‌صورت سفته‌بازی انجام می‌شود. در این نوع از معاملات شما قیمت ارزی را در آینده پیش‌بینی کرده و قراردادی را بر اساس قیمت آینده‌ی آن، در زمان حال تنظیم می‌کنید. در معاملات مشتقات، شما می‌توانید از افزایش یا کاهش قیمت سود کسب کنید.
با توجه به مفهومی که در مورد ماهیت این سه نوع از سرمایه‌گذاری ارائه کردیم، در ادامه به مزایای توکن‌های لوریجدار نسبت به معاملات اسپات و مشتقات اشاره خواهیم کرد:
- بازده کامپوند (Compound Yield): مکانیزمی است که با استفاده از تعادل مجدد، باعث می‌شود که کاربران از هر دو طرف بازار (کاهش یا افزایش قیمت) سود کسب کنند.
- ریسک کنترل‌شده (Controlled Risk): این معاملات نیاز به مشخص‌کردن مارجین (Margin) یا وثیقه ندارند. به‌خاطر اینکه مکانیزم تعادل مجدد از انحلال معامله‌ی لوریج توکن جلوگیری می‌کند.
- سرمایه‌ی کمتر: در توکن‌های لوریجدار، شما می‌توانید با سرمایه‌ای کمتر، نسبت به خرید بخشی از یک ارز گران‌قیمت اقدام کنید. این مسئله به شما کمک می‌کند که با سرمایه‌ی کمتر، سود بیشتری را کسب کنید.
چگونه یک سرمایه‌گذار می‌تواند از توکن‌های اهرمی برای افزایش بازده استفاده کند؟
⚠️ سرمایه‌گذاری روی یک لوریج توکن، همان‌طوری که باعث چند برابر شدن سود شما خواهد شد، ضررتان را هم چند برابر خواهد کرد. در نتیجه احتیاط در این نوع از سرمایه‌گذاری بسیار مهم است. اگر بتوانید تحلیل مناسبی را از نمودار قیمت ارز اهرم‌دار موردنظرتان به‌دست بیاورید، می‌توانید از افزایش یا کاهش قیمت آن سود کنید. دقت داشته باشید، که نمودار قیمت توکن‌های لوریجدار با نمودار قیمت اسپات فرق دارد و باید نمودار لوریج توکن را در صرافی موردنظرتان مورد بررسی قرار دهید.
اگر به تحلیل مناسبی از نمودار ارزهای ضریب‌دار دست پیدا کنید، این توکن‌ها گزینه‌ی بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند. برای مثال پس از تمام‌شدن کاهش کلی بازار کریپتو، من با انجام تحلیل، پیش‌بینی کردم که قیمت بیت کوین (Bitcoin) با افزایش قیمت مواجه خواهد شد. به همین خاطر در صرافی بایننس یک معامله با لوریج 3 ایجاد کردم. در بازه‌ی زمانی بین ژانویه تا مارس 2023 قیمت بیت کوین حدود 57 درصد افزایش پیدا کرد. اگر در آن زمان معامله‌ی اسپات انجام داده بودم، حدود 30 درصد سود کسب می‌کردم، اما با اهرم 3، توانستم حدود 90 درصد سود به‌دست بیاورم.
چگونه توکن اهرمی بخریم یا بفروشیم؟
همانطور که دیدید، توکن‌های لوریجدار یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری محبوب در بازار کریپتو هستند. بنابراین اگر می‌خواهید که روی لوریج توکن سرمایه‌گذاری کنید، باید مراحل زیر را با دقت انجام دهید:
1_ صرافی‌هایی که سرمایه‌گذاری روی ارزهای لوریجدار را ارائه می‌کنند، به‌دقت بررسی کنید.
2_ ببینید که نحوه‌ی محاسبه لوریج در کدام صرافی با استراتژی معاملاتی شما بیشتر هماهنگ است.
3_ ثبت‌نام و احراز هویت خود را در صرافی انجام دهید.
4_ لیست توکن‌های لوریجدار صرافی را مطالعه کنید.
5_ نمودار قیمت توکن‌های موردنظرتان را با دقت بررسی کنید.
6_ پس از تحلیل دقیق، توکنی را انتخاب کنید که نسبت به روند و آینده قیمت آن اطمینان بیشتری دارید.
7_ مطمئن شوید که صرافی برای آن توکن، لوریج مناسب شما را ارائه می‌کند. یعنی اهرمی را انتخاب کنید که با میزان اطمینان شما از آینده‌ی قیمت تناسب داشته باشد. هرچه اعتماد شما نسبت به تحلیلتان بیشتر باشد، طبیعتاً می‌توانید از اهرم‌های بیشتری استفاده کنید.
8_ مبلغ موردنظرتان را برای سرمایه‌گذاری، به کیف‌پول خود در صرافی واریز کنید.
9_ حالا اگر همه‌ی جوانب کار را سنجیده‌اید، می‌توانید روی توکن‌های لوریجدار سرمایه‌گذاری کنید.
نکاتی که باید درباره‌ی توکن‌های اهرمی بدانید، کدام‌اند؟
از آنجایی که سرمایه‌گذاری روی توکن‌های لوریجدار، بسیار حساس است و به دقت بالایی نیاز دارد، در این بخش به نکاتی می‌پردازیم که دانستن آن‌ها به شما کمک می‌کند که سرمایه‌گذاری بهتری داشته باشید.
توکن‌های لوریجدار برای حفظ اهرم هدف از مکانیزم تعادل مجدد استفاده می‌کنند
همانطور که گفته شد، یک ارز لوریج مثل صندوق معاملات ارز دیجیتال است، که سرمایه‌گذاران دارایی‌های خود را در آن نگه‌داری می‌کنند. بنابراین، در پایان هر روز مانند یک صندوق مالی، باید دارایی‌های خود را متعادل کند، تا بتواند اهرم سفارش داده شده را حفظ کند و خطر انحلال سرمایه‌گذاری را از بین ببرد. به این کار مکانیزم تعادل مجدد (Rebalancing Mechanism) می‌گویند.
توکن‌های لوریجدار به‌خاطر سادگی محبوب‌اند
معاملات مشتقه و فیوچرز (Futures) معمولاً پیچیده‌اند و نیاز به رصد کردن مداوم بازار دارند. در عوض، ارزهای ضریب‌دار بسیار ساده‌تر هستند و نیاز به پیگیری مداوم روندهای بازار ندارند. از طرفی توکن‌های لوریجدار، برخلاف معاملات مشتقه، بدون نیاز به وثیقه و مارجین انجام می‌شوند، و این مسئله خطر انحلال معامله را از بین می‌برد.
نوسانات بازار در توکن‌های اهرمی خطرناک است
یکی از بزرگ‌ترین خطرات ارز لوریج، ناشی از نوسانات بازار است. اهرم‌ها می‌توانند این نوسانان را برای شما بسیار بزرگ و خطرناک کنند. فرض کنید که بخواهید در بازار اسپات، 100 دلار بیت کوین بخرید. اگر قیمت بیت کوین 10 درصد افزایش داشته باشد، شما 10 دلار سود می‌کنید و اگر قیمت 10 درصد کم شود، شما 10 دلار ضرر خواهید کرد.
حالا فرض کنید که همین معامله را با بیت کوین اهرم‌دار انجام دهید و اهرم 3 را انتخاب کنید. اگر قیمت بیت کوین 10 درصد زیاد شود، شما 30 دلار سود می‌کنید و اگر 10 درصد کم شود، شما 30 دلار ضرر خواهید کرد. می‌بینید که به همین راحتی 30 درصد از سرمایه‌تان را از دست دادید.
بسیاری از صرافی‌ها توکن‌های اهرمی را پوشش نمی‌دهند
تعداد صرافی‌هایی که توکن‌های لوریجدار را ارائه می‌کنند، بسیار محدود است. این مسئله کاربران نقاط مختلف دنیا را با چالش‌هایی مواجه می‌کند. بنابراین اگر شما از داخل ایران بخواهید روی لوریج توکن سرمایه‌گذاری کنید، به‌خاطر محدودیت‌های اعمال‌شده، مشکلات بیشتری نیز خواهید داشت. از طرفی ایرانی‌ها نمی‌توانند که در این صرافی‌ها پرداخت تومانی داشته باشند. بنابراین بهترین روش برای شما این است که از یک صرافی ایرانی مقداری استیبل کوین تتر (Tether) را تهیه کرده و به صرافی موردنظرتان انتقال دهید.
توکن‌های اهرمی هزینه‌های اضافه‌ای به‌همراه دارند
اگر شما در بازار اسپات معامله کنید، تنها هزینه‌ی اضافه‌ای که می‌پردازید، مربوط به کارمزد خرید، فروش و انتقال است. اما در معاملات لوریج توکن، باید هزینه‌های مربوط به مدیریت این معاملات را نیز بپردازید. این هزینه‌ها مربوط به مدیریت لوریج، تعادل مجدد و ... می‌شود. برای مثال دو نمونه از هزینه‌های مدیریت توکن‌های لوریجدار در صرافی‌های بایننس (Binance) و اف‌تی‌ایکس (FTX) عبارت‌اند از:
- کارمزد روزانه‌ی مدیریت توکن‌های اهرمی در بایننس 0.01 درصد است.
- توکن‌های لوریجدار در صرافی FTX کارمزد روزانه‌ای برابر با 0.03 درصد دارند.
اگرچه ممکن است که این مبالغ کم به‌نظر برسند، اما توجه داشته باشید که این درصدها روزانه محاسبه شده است. بنابراین کارمزد سالانه‌ی بایننس 3.65 درصد و کارمزد سالانه‌ی FTX بیش از 10 درصد خواهد بود.
توکن‌های لوریجدار سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدتی برای حرفه‌ای‌ها هستند
به‌خاطر نوسانات قیمتی خطرناک و هزینه‌های اضافی بالا، ارزهای ضریب‌دار، سرمایه‌گذاری بلندمدتی محسوب نمی‌شوند. در حالت کلی ارزهای دیجیتال نوسانات زیادی دارند و استفاده‌ی بلندمدت از لوریج توکن بسیار خطرناک است. از طرفی اگر مطمئنید که قیمت ارزی به‌زودی کم یا زیاد خواهد شد، توکن‌های لوریجدار گزینه‌ی بسیار مناسبی برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت هستند. بنابراین اگر روند قیمت را درست تشخیص داده باشید، سود بسیار خوبی کسب خواهید کرد.
از سوی دیگر، ریسک بالای این معاملات، نشان می‌دهد که انتخاب مناسبی برای مبتدیان نیستند. اگر به‌اندازه‌ی کافی تجربه نداشته باشید، ارز لوریج می‌تواند باعث ازدست‌رفتن تمام سرمایه‌ی شما شود. در نتیجه، معامله‌ی اسپات برای اکثر سرمایه‌گذارن، گزینه‌ی مناسب‌تری است. در حالت کلی بازار اسپات هم خطرهای مربوط به خود را دارد و مبتدیان نباید با استفاده از توکن لوریجدار، این خطرات را چندین‌برابر کنند. وارن بافت (Warren Buffett)، اقتصاددان معروف، می‌گوید: «قانون شماره‌ی 1: هرگز پولتان را از دست ندهید. قانون شماره‌ی 2: هرگز قانون شماره‌ی 1 را فراموش نکنید.»
سخن پایانی
روش‌های سرمایه‌گذاری گوناگون، مزایا و معایب خاص خودشان را دارند. هرکسی که می‌خواهد در این بازارهای مالی سرمایه‌گذاری کند، باید از ریسک‌های احتمالی معاملات مختلف آگاه باشد. سرمایه‌گذاری روی ارزهای ضریب‌دار یکی از روش‌های جدید سرمایه‌گذاری است و اخیراً درباره‌ی آن زیاد صحبت می‌شود. از آنجایی که سرمایه‌گذاری روی لوریج توکن بسیار حساس و پرریسک است، در این مقاله به این نوع از سرمایه‌گذاری پرداختیم، تا با آگاهی از تمام جوانب آن، در هنگام معامله بهترین تصمیم را بگیرید.
