اگر به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی علاقه‌مند هستید، به برنامه معاملاتی نیاز دارید. همه‌ی افرادی که در بازارهای مالی معامله می‌کنند، باید استراتژی مشخصی داشته باشند. انواع استراتژی معاملاتی به سرمایه‌گذاران کمک می‌کنند که چارچوب‌های معاملات خود را بدانند، ریسک‌های احتمالی را کاهش بدهند و از این طریق، سود بیشتری کسب کنند.
این استراتژی‌‌ها بر اساس تمایل معامله‌گران به انواع تحلیل‌های فاندامنتال و یا تکنیکال و همین‌طور علاقه به سرمایه‌گذاری در انواع بازارهای مالی شکل می‌گیرند. بنابراین، باید یاد بگیریم که چگونه پلن معاملاتی بنویسیم. علاوه بر آن، انواع پلن معاملاتی ارز دیجیتال، فارکس و ... با در نظر گرفتن روانشناسی بازار و روانشناسی معاملاتی نوشته می‌شوند. به‌خاطر همین، در این مقاله توضیح می‌دهیم که چگونه تریدینگ پلن حرفه‌ای طراحی کنیم. در نتیجه، این آموزش استراتژی معاملاتی به شما کمک می‌کند که برنامه معاملاتی شخصی خود را داشته باشید.
در نظر گرفتن افق زمانی در سرمایه‌گذاری
افق زمانی (Time Horizon) مدت‌زمانی است که یک سرمایه‌گذار انتظار دارد معامله‌اش طول بکشد. در واقع، منظور از افق زمانی در سرمایه‌گذاری، توقع معامله‌گر از طول مدت آغاز تا پایان سرمایه‌گذاری و بازگشت پول است. معمولاً افق‌های زمانی بر اساس اهداف سرمایه‌گذاران و برنامه معاملاتی آن‌ها مشخص می‌شوند. انواع استراتژی معاملاتی شامل افق‌های زمانی مختلفی می‌شوند که در این بخش به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.
معامله‌گران تک‌جلسه‌ای
منظور از جلسه‌ی معامله (Trading Session) ساعات فعال یک دارایی و یا یک منطقه‌ی مشخص است. بعضی از بازارها، مانند بورس، ساعات معاملاتی متفاوت دارند و این ساعت‌ها در مناطق جغرافیایی مختلف، با یکدیگر فرق می‌کنند. بنابراین، معامله‌گران تک‌جلسه‌ای (Single session Traders) معامله‌ی خود را در طول یک جلسه آغاز کرده و به پایان می‌رسانند.
برنامه معاملاتی معامله‌گران تک‌جلسه‌ای طوری طراحی می‌شود که افق زمانی یک جلسه‌ی معاملاتی را در نظر می‌گیرد. بنابراین، معامله‌گر تک‌جلسه‌ای، بر اساس تحلیل‌هایش، روی دارایی‌ای سرمایه‌گذاری می‌کند که توقع دارد در پایان یک جلسه‌ی معاملاتی، سود کافی را برایش به‌همراه داشته باشد.
اصولاً جلسات معاملاتی مربوط به اوراق قرضه، بورس و فارکس می‌شود و شامل بازارهای اصلی زیر است :
- آسیا: جلسه‌ی آسیایی که به‌عنوان نشست توکیو هم شناخته می‌شود، از ساعت 11 شب تا 8 صبح به وقت گرینویچ است.
- اروپا: جلسه‌ی اروپایی که نشست لندن هم نامیده می‌شود، از 7:30 صبح تا 3:30 بعد از ظهر به وقت گرینویچ است.
- آمریکای شمالی: جلسه‌ی آمریکای شمالی یا نیویورک، زمانی شروع می‌شود که جلسه‌ی آسیایی بسته شده و جلسه‌ی اروپایی در میانه‌ی ساعات کاری خود باشد.
معامله‌گران نوسانی
معاملات نوسانی (Swing Trading) یکی از انواع استراتژی‌های معاملاتی است که معامله‌گر سعی می‌کند سودهای کوتاه‌مدت تا میان‌مدت را در طول چند روز تا چند هفته به دست بیاورد. معمولاً معاملات نوسانی بر اساس استراتژی معاملاتی پرایس اکشن و یا تحلیل تکنیکال طراحی می‌شوند. علاوه بر آن، معامله‌گران نوسانی می‌توانند در کنار تحلیل نمودار قیمت، نیم‌نگاهی هم به تحلیل بنیادین داشته باشند. بنابراین، معاملات نوسانی شامل حفظ یک معامله برای بیش از یک جلسه‌ی معاملاتی است.
اصولاً برنامه معاملاتی معامله‌گران نوسانی طوری طراحی می‌شود که بتوانند بخشی از یک روند کلی قیمت را معامله کنند. در نتیجه، این افراد با تحلیل نمودار قیمت، حرکت‌های آتی را پیش‌بینی کرده و بر اساس آن، سرمایه‌گذاری خود را انجام می‌دهند.
معامله‌گران موقعیت
معامله‌گر پوزیشن یا موقعیت (Position Trader) کسی است که یک دارایی را برای مدتی طولانی می‌خرد و صبر می‌کند تا قیمت آن زیاد شود. این نوع از معامله‌گران، نگران نوسانات کوتاه‌مدت بازار و اخبار روز نیستند، مگر اینکه این اتفاقات روی سرمایه‌گذاری بلندمدت تأثیر داشته باشند. انواع استراتژی معاملاتی موقعیت، برنامه معاملاتی فعالی محسوب نمی‌شوند، چونکه معامله‌گران موقعیت، تعداد کمی معامله را در سال انجام می‌دهند.
استراتژی معاملاتی ارز دیجیتال، فارکس و ... بر اساس معاملات موقعیت، به‌صورت دنبال کردن یک روند شکل می‌گیرد. در واقع، این معامله‌گران زمانی سرمایه‌گذاری می‌کنند که معتقدند روند فعلی برای مدتی طولانی ادامه خواهد داشت. معامله‌گران موقعیت برای درک روندها از تحلیل تکنیکال، تحلیل فاندامنتال و یا ترکیب آن‌ها با هم استفاده می‌کنند.
داشتن استراتژی ورود به معاملات
در آموزش نوشتن تریدینگ پلن یا استراتژی معاملاتی، زمان‌بندی حرف اول را می‌زند. شما باید برنامه معاملاتی خود را طوری طراحی کنید که زمان ورود و خروج یک معامله را به‌دقت مشخص کند. هرگونه خطایی در این زمینه، می‌تواند باعث از دست رفتن دارایی‌های شما شود. به‌خاطر همین، در این بخش انواع استراتژی معاملاتی ورود به سرمایه‌گذاری را توضیح می‌دهیم تا بتوانید از آن برای پلن معاملاتی ارز دیجیتال، فارکس و ... استفاده کنید.
ورود به معامله بر اساس پولبک یا بازگشت
یک ضرب‌المثل قدیمی در تجارت هست که می‌گوید: «روند دوست شماست.» پیگیری روندها به شما کمک می‌کند که حرکت‌های آینده‌ی قیمت را پیش‌بینی کنید. حتی اگر یک تحلیل‌گر بنیادین یا فاندامنتال باشید، با بررسی حرکت‌های قیمت، متوجه می‌شوید که روندها اطلاعات خوبی به ما می‌دهند.
یکی از انواع استراتژی‌های معاملاتی برای پیداکردن زمان ورود به معامله، استفاده از بازگشت یا پولبک (PullBack) است. اصولاً پولبک زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت از یک سطح حمایت و یا مقاومت عبور کند. از آن‌جایی که حمایت و مقاومت، سطوح قدرتمندی هستند و در آن‌ها مقادیر زیادی سفارش خرید یا فروش وجود دارند، قیمت باید دوباره به آن بازگردد تا سفارشات باقی‌مانده را جمع‌آوری کند. به این اتفاق «بوسه‌ی خداحافظی» هم می‌گویند، چونکه پس از آن، قیمت روند جدیدی را آغاز می‌کند.
برای شناخت روند و پیداکردن پولبک، باید مراحل زیر را انجام دهید:
اگر قیمت در یک محدوده نوسان می‌کند، بین قله‌ها و کف‌های قیمتی، به‌طور جداگانه خطوط روند را رسم کنید. این دو خط، محدوده‌ی حمایت و مقاومت شما را نشان می‌دهند.
زمانی که قیمت از یک سطح مقاومت و یا حمایت به‌طور واضحی عبور می‌کند. توقع داریم که بعد از آن پولبک بزند.
در نتیجه، ورود به معامله و انتظار بازگشت به سطح قبلی، یکی از انواع استراتژی‌های معاملاتی است. با این حال، باید توجه داشته باشید که این حرکت کوتاه‌مدت بوده و برای افرادی که معامله‌گران نوسانی هستند، مناسب است.
ورود به معامله بر اساس بریک اوت یا شکست
رایج‌ترین پلن معاملاتی برای ورود به معامله بر اساس شکست یا بریک اوت (Break Out)، در نظر گرفتن پولبک و بریک اوت در کنار یکدیگر است. یعنی اینکه وقتی پولبک دیده می‌شود و سپس قیمت از سطح پولبک هم عبور می‌کند، شکست محدوده به‌طور کامل اتفاق افتاده است. بنابراین، معامله‌گران متوجه می‌شوند که روند جدیدی آغاز شده و از این طریق وارد معامله می‌شوند و روند جدید را دنبال می‌کنند.
داشتن استراتژی خروج از معاملات
مدیریت سرمایه یکی از مهم‌ترین جنبه‌های انواع استراتژی معاملاتی است. بسیاری از معامله‌گران بدون هیچ استراتژی‌ای برای خروج، وارد معامله می‌شوند. این مسئله باعث کاهش سود و یا حتی ضرر این افراد می‌شود. بنابراین، معامله‌گران باید بدانند که چه نقاط خروجی در دسترس آن‌ها است و با ایجاد استراتژی خروج، سودشان را حفظ کرده و به‌موقع از معامله خارج شوند. سه فاکتور مهم برای طراحی استراتژی خروج وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید:
- مدت‌زمان معامله: در صورتی که معاملات کوتاه‌مدت انجام می‌دهید، با استفاده از تحلیل تکنیکال و کمک‌گرفتن از انواع اندیکاتورها، نقاط خروج را پیدا کنید. اگر یک معامله‌گر موقعیت یا پوزیشن هستید، باید بر اساس تحلیل فاندامنتال، ببینید که دارایی شما چقدر توانایی رشد دارد و از این طریق زمان خروج خود را مشخص کنید.
- مدیریت ریسک: ریسک عامل مهمی در طراحی برنامه معاملاتی است. در صورتی که تحمل ریسک پایینی دارید، باید نقاط خروج دقیق‌تری را پیدا کنید تا به‌موقع از معامله خارج شوید.
- زمان دقیق خروج: بسیاری از معامله‌گران موفق، زمانی از یک سرمایه‌گذاری خارج می‌شوند که هنوز دارایی در حال رشد است. این مسئله جلوی وابستگی شما را به ارز می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد که احساساتتان بر سرمایه‌گذاری تأثیر بگذارند. بنابراین، زمان دقیق خروج را باید از ابتدا مشخص کنید و به آن پایبند باشید.
داشتن استراتژی اندازه معامله
منظور از اندازه‌ی معامله (Position Size)، تعداد واحدهای یک دارایی مشخص در یک معامله است. اندازه‌ی معامله یکی از فاکتورهای مهم در استراتژی معاملاتی ارز دیجیتال، فارکس و ... بوده و بر اساس مقدار سرمایه‌ی سرمایه‌گذار و میزان تحمل ریسک او تعیین می‌شود. برای اینکه اندازه‌ی معامله‌تان را به‌درستی تعیین کنید، باید به نکات زیر توجه داشته باشید:
- ریسک حساب (Account Risk) : برای تعیین اندازه‌ی معامله، باید میزان ریسک حساب را در نظر بگیرید. اصولاً سرمایه‌گذاران بیش از 2 درصد کل سرمایه‌شان را روی یک دارایی سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. این مسئله به شما کمک می‌کند که سبد سرمایه‌ای را از انواع دارایی‌ها تشکیل داده و ضررهای احتمالی را کاهش دهید. مثلاً اگر شما 25000 دلار سرمایه دارید، تنها 500 دلار از آن را می‌توانید روی یک دارایی مشخص سرمایه‌گذاری کنید.
- ریسک تجاری: منظور از ریسک تجاری، میزان تحمل ضرری است که برای یک دارایی در نظر گرفته‌اید. مثلاً اگر قیمت یک سهام 160 دلار است و با کاهش آن تا 140 دلار معامله را می‌بندید، ریسک تجاری این معامله 20 دلار است.
- اندازه‌ی مناسب: برای تعیین اندازه‌ی مناسب برای یک معامله، باید ریسک حساب را تقسیم بر ریسک تجاری کنید. در مثالی که زدیم با تقسیم 500 بر 20، عدد 25 به دست می‌آید. بنابراین، شما می‌توانید به‌اندازه‌ی 25 سهم از آن سهم را معامله کنید.
تعیین عملکرد خود در معاملات
استراتژی معاملاتی ارز دیجیتال، فارکس و ... باید به‌صورتی باشد که سود شما را افزایش داده و ضررتان را کمتر کند. یک استراتژی سودآور باید ضریب موفقیت بالایی داشته باشد و در یک بازه‌ی زمانی مشخص، باعث افزایش سرمایه‌های شما شود. بنابراین، برای طراحی این برنامه معاملاتی، باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- نرخ برد معقول: نرخ برد (Win Rate) به تعداد معاملات موفق شما اشاره دارد. اگرچه نرخ برد مشخص‌کننده‌ی همه‌چیز نیست اما در یک استراتژی معقول، باید تعدادی معامله‌ی موفق داشته باشید. تا زمانی که تعدادی از معاملات شما موفق نباشند، هیچ سودی کسب نمی‌کنید. در نهایت، تعداد این معاملات و بررسی نسبت سود به زیان (Reward/Risk) شما، میزان سود کلی را مشخص می‌کند.
میانگین سود معقول در معاملات: میانگین سود معاملات (Average Gain) با تقسیم کل سود معاملات بر نرخ برد حاصل می‌شود. هرچه میانگین سود شما بالاتر باشد، نشان می‌دهد که ارتباط خوبی بین نرخ برد و نسبت سود به زیان برقرار کرده‌اید.
- نسبت «پاداش به ریسک» بهینه: نسبت پاداش به ریسک (Reward/Risk)با تقسیم سود کلی بر زیان کلی معاملات به دست می‌آید. معمولاً معامله‌گران موفق نسبت ریوارد به ریسک را 3 به 1 در نظر می‌گیرند. یعنی در صورتی که میزان سودشان سه‌برابر ضررها باشد، پلن معاملاتی را سودآور می‌دانند. از این طریق، در هر معامله دستور حد سود (Take Profit) و حدد ضرر (Stop Loss) را هم به نسبت 3 به 1 قرار می‌دهند.
سخن پایانی
همه‌ی معامله‌گران باید با انواع استراتژی‌های معاملاتی آشنا باشند تا بتوانند برنامه معاملاتی شخصی خود را طراحی کنند. هر کسی که بدون برنامه وارد بازارهای مالی شود، سرمایه‌اش را در معرض ریسک بازار قرار داده است. یک پلن معاملاتی ارز دیجیتال و سایر دارایی‌ها، باید نوع بازار، مدت‌زمان معامله، روش تحلیل و ... را در نظر بگیرد تا به یک استراتژی سودآور تبدیل شود. به‌خاطر همین در این مقاله با آموزش استراتژی معاملاتی، توضیح دادیم که باید چگونه تریدینگ پلن حرفه ای طراحی کنیم.
