با برجسته شدن مشکلات فضاهای ذخیره سازی متمرکز در سالهای اخیر، نیاز به فضاهای ذخیره سازی غیرمتمرکز بیش از پیش خود را نشان داده است. اهمیت بالای امنیت دادهها به طور خاص در چند سال گذشته مورد توجه کاربران و همچنین قانونگذاران قرار گرفت. این موضوع یکی از علتهای مهم پیدایش ذخیره سازی غیر متمرکز است. نبود شفافیت، هک و احتمال به سرقت رفتن دادهها و نهایتا احتمال سوءاستفاده پلتفرمها از دادههای کاربران خطراتی هستند که در سیستمهای ذخیره سازی متمرکز، کاربران را تهدید میکنند. در حال حاضر پلتفرمهایی برای ذخیره سازی غیر متمرکز با استفاده از بلاک چین به وجود آمدهاند که هر کدامشان دارای توکن یا کوین مخصوص به خود هستند. در این مقاله میخواهیم به بررسی توکنهای ذخیره سازی یا storage tokens بپردازیم.
توکن ذخیره سازی (Storage Tokens) چیست؟
هرکدام از فضاهای ذخیره سازی غیر متمرکزی که با استفاده از فناوری بلاک چین به وجود آمدهاند، دارای توکنهایی هستند که به آنها توکن ذخیره سازی یا Storage Tokens میگویند. توکن ذخیره سازی هم مانند دیگر ارزهای دیجیتال قابل ذخیره سازی و استفاده است و کاربرانی که آنها را خریداری میکنند، مالک آنها هستند. با استفاده از این توکنها کاربر میتواند به پلتفرم ذخیره سازی مد نظر خود دسترسی داشته باشد.
همچنین توکنهای ذخیره سازی مشابه سایر ارزهای دیجیتال، قابل معامله و خرید و فروش هستند. ارزش این توکنها، با بالا رفتن تقاضا برای فضای ذخیره سازی غیر متمرکز بیشتر خواهد شد. دارندگان توکنهای ذخیرهسازی میتوانند با استفاده از این توکنها فضای ذخیره سازی خود را به سایر کاربران اجاره دهند.
اگر توکن ذخیره سازی، به طور همزمان توکن حاکمیتی هم باشد، دارندگان این توکنها میتوانند با دادن رای در بروزرسانیها و تعیین سرنوشت پلتفرم مشارکت کنند.
نحوه عملکرد ذخیره سازی غیر متمرکز چگونه است؟
برخلاف ذخیره سازی متمرکز که از تعدادی سرور در یک مکان خاص برای ذخیره سازی دادهها استفاده میکنند، سیستم ذخیره سازی غیرمتمرکز دادهها را میان تعداد زیادی میزبان توزیع میکند که این میزبانها در مکانهای مختلفی قرار دارند. در سیستم ذخیره سازی متمرکز، پلتفرم ارائه دهنده خدمات معمولا بر روی محتواهای کاربران، کنترل و نظارت میکند، در حالی که در ذخیره سازی غیرمتمرکز، کنترل و نظارت واحدی بر دادههای کاربران وجود ندارد.
پلتفرمهای ذخیره سازی غیرمتمرکز در واقع از پتانسیل بلاک چین در خصوص امنیت و حریم شخصی بهره بردهاند. این پلتفرمها برای راهاندازی نیز از شبکههای بلاک چین عمومی و شبکههای بلاک چین خصوصی استفاده میکنند. از آن جایی که ذخیره سازی غیرمتمرکز با استفاده از تعداد بسیار زیادی نود و شبکه صورت میگیرد، تغییر دادهها یا سانسور اطلاعات در این پلتفرمها بسیار سختتر و پیچیدهتر از پلتفرمهایی است که تنها بر یک سرور ذخیره سازی استوار هستند.
توکن ذخیره سازی (Storage Tokens) چه تفاوتی با کوین ذخیره سازی (Storage Coins) دارد؟
تفاوت توکن ذخیره سازی با کوین ذخیره سازی، در واقع همان تفاوت میان توکن و کوین است. توکن به ارزهایی میگویند که دارای بلاک چین اختصاصی نیستند و بر بستر یک بلاک چین دیگر مثلا اتریوم قرار دارند در حالی که کوینها دارای شبکه بلاک چین اختصاصی هستند. در نتیجه توکن ذخیره سازی بر خلاف کوین ذخیره سازی دارای بلاک چین مستقل نیست و بر بلاک چینهای دیگر نظیر بایننس اسمارت چین، اتریوم، سولانا و... قرار دارد.
این تنها فرق اساسی میان توکن ذخیره سازی و کوین ذخیره سازی است و این دو از نظر کاربرد تفاوتی با یکدیگر ندارند. هر دوی آنها دارای توکنومیک و پارامترهای خاص هستند و در شبکههای ذخیره سازی غیر متمرکز مورد استفاده قرار میگیرند.
بهترین توکنهای ذخیره سازی (Storage Tokens) موجود در بازار کدامند؟
Filecoin
فایل کوین، یک پروتکل غیرمتمرکز و متنباز برای ذخیره سازی دادههاست که بر شبکه اتریوم اجرا میشود. یکی از ویژگیهای خاص فایل کوین این است که به کاربران اجازه میدهد با استفاده از فضای ذخیره سازی کامپیوتر خود درآمد غیرفعال داشته باشند. به عنوان یک پروتکل متنباز، هرکسی میتواند از فایل کوین برای ذخیره سازی فایل یا کسب درآمد از فضای ذخیره سازی استفاده کند. مکانیزمهای اجماع خاصی که فایل کوین از آن بهره میبرد، گواهی اثبات فضا-زمان و گواهی اثبات تکرار نام دارند. فایل کوین، کاربردهای مختلفی نظیر اشتراکگذاری فایلها، ارسال محتوا و... دارد. توکن ذخیره سازی فایل کوین با نام اختصاری FIL نشان داده میشود و در شش ماه گذشته 38.14 درصد رشد را تجربه کرده است.
Siacoin
سیا کوین پلتفرم ذخیره سازی ابری غیرمتمرکزی است که با استفاده از بلاک چین SIA راهاندازی شد. توکن ذخیره سازی این پلتفرم SC نام دارد. هزینه استفاده از این پلتفرم نسبت به پلتفرمهای متمرکز بسیار پایینتر است. هر فایل ذخیره شده در شبکه سیا، به 30 بخش رمزگذاری شده تقسیم و هر کدام از این بخشها به هاست منتقل خواهد شد. سیا کوین از قراردادهای هوشمندی موسوم به File contracts استفاده میکند. از آنجایی که شبکه سیا کوین بر مکانیزم اثبات کار بنا شده است کاربران میتوانند این کوین را با استخراج نیز به دست آورند. به این نکته نیز باید اشاره کنیم که سیا کوین متنباز است و هر کسی میتواند تغییراتی را در آن توصیه یا ایجاد کند.
Streamr
پروژه Streamr بر شبکه بلاک چین بنا شده و یک پروژه متنباز است که با هدف ایجاد زیرساختی برای دادههای لحظهای (Real-time) به وجود آمد. توکن بومی این پلتفرم DATA نام دارد که در ازای ارسال صادقانه محتوا به شبکه Streamr به نودها اعطا میشود. این توکن در حال حاضر با قیمت 0.02 دلار در بازار معامله شده و 25 میلیون دلار ارزش بازار دارد. Streamr به کاربران این امکان را میدهد که به طور کامل بر دادههای خود، کنترل داشته باشند.
Storj
استورج، یکی دیگر از پلتفرمهای ذخیره سازی ابری غیرمتمرکز است که کاربران برای ذخیره سازی دادههای خود از آن بهره میبرند. دیگر کاربران نیز میتوانند با اشتراکگذاری فضای ذخیره سازی، توکن STORJ را به دست بیاورند. این پلتفرم از سال 2018 کار خود را آغاز کرد. برای مشارکت در این سیستم، فضای ذخیره سازی و دسترسی به اینترنت مورد نیاز است تا با تبدیل شدن به یک نود، بخشی از شبکه باشید. با بیشتر شدن رغبت مردم به استفاده از پلتفرمهای ذخیره سازی غیرمتمرکز، STORJ یکی از توکنهایی خواهد بود که میتوان رشد خوبی را برای آن انتظار داشت.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی توکن ذخیره سازی و معروفترین پلتفرمهای ذخیره سازی غیر متمرکز پرداختیم. در سالهای آینده با افزایش آگاهی مردم نسبت به اهمیت حفظ حریم شخصی و امنیت دادهها، استقبال از پلتفرمهای ذخیره سازی غیرمتمرکز بیشتر خواهد شد و با بیشتر شدن استقبال مردم از این پلتفرمها، این پروژهها بیش از این رشد خواهند کرد.
