یکی از انواع نقد و بررسی ارزهای دیجیتال، تحلیل بنیادین یا فاندامنتال است. در این نوع از تحلیل، جنبه‌های مختلف یک پروژه‌ی کریپتوکارنسی مورد بررسی قرار می‌گیرند تا عوامل تأثیرگذار بر قیمت آن ارز دیجیتال شناسایی شود. یکی از بخش‌های اصلی تحلیل بنیادین، مطالعه‌ی وایت پیپر (Whitepaper) آن ارز است. وایت پیپر، سپیدنامه یا برگه‌ی سفید توسط بنیان‌گذاران یک پروژه‌ی کریپتو ارائه میشود و جنبه‌های بنیادین آن را به‌طور کامل شرح میدهد.
از طرفی، یکی از سرشناس‌ترین ارزهای دیجیتال دنیا، ترون (Tron) با نماد اختصاری TRX است. این ارز دیجیتال کاربردهای گسترده‌ای دارد. مثلاً اغلب افرادی که قصد انتقال پول را از کیف پول مشهور تراست والت دارند، از ترون به‌عنوان کارمزد استفاده می‌کنند. ویژگی‌های شبکه و ارز دیجیتال ترون، سرمایهگذاران را به خرید TRX علاقه‌مند کرده است. به‌خاطر همین، در این مقاله، به‌سراغ وایت پیپر ارز دیجیتال ترون رفته‌ایم. مطالعه وایت پیپر ترون به شما کمک می‌کند که با ارزش ذاتی TRX آشنا شوید و بتوانید قیمت آینده‌ی آن را پیش‌بینی کنید.
معرفی ارز دیجیتال ترون (Tron)
ترون (Tron) شبکه‌ای مبتنی بر بلاک چین است که در سال 2017 با ارز دیجیتال بومی TRX راه‌اندازی شد. در ابتدا، این ارز دیجیتال بر روی شبکه‌ی اتریوم (ERC-20) قرار داشت و در سال 2018، به شبکه‌ی خود انتقال یافت. ویژگی‌های شبکه‌ی ترون عبارت‌اند از:
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمند
- امکان ایجاد نرم‌افزارهای غیرمتمرکز (dApps)
- بستری برای ساخت توکن‌های جدید
- استفاده از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS)
و...
⚠️نکته‌ی قابل‌توجه این است که همه‌ی این ویژگی‌ها در حوزه‌ی بلاک چین پیش‌گامان دیگری دارند. یعنی قبل از ترون، توسط پروژه‌های دیگری آزمایش و معرفی شده‌اند. به‌خاطر همین، فقدان نوآوری یکی از نقدهای اصلی کارشناسان به این پروژه است. بااین‌حال، برخی معتقدند که ترون از فناوری‌های آزمایش‌شده استفاده کرده و این مسئله کیفیت این شبکه را بالا برده است.
یکی دیگر از دلایل اصلی شهرت ترون، تمرکز آن بر قاره‌ی آسیا است. در واقع، بنیان‌گذار این پروژه، جاستین سان (Justin Sun)، با بازاریابی گسترده در آسیا، توانست جامعه‌ی بزرگی را از کاربران ترون ایجاد کند که میتواند آینده‌ی درخشانی را برای این پروژه به‌همراه داشته باشد.
بررسی وایت پیپر ارز دیجیتال ترون (Tron)
وایت پیپر (Whitepaper) ترون سعی می‌کند که نمای کلی پروژه را به ما نشان بدهد. ساختار کلی ترون از سه پلتفرم تشکیل شده است:
1_ Social Media Platform: پلتفرم رسانه‌های اجتماعی ، یک لایه‌ی کاربردی است.
2_ Block-chain Platform: پلتفرم بلاک چین ترون یک ماژول عملکردی (Function Module) مبتنی بر زنجیره‌ی بلوکی است. این پلتفرم از دو لایه تشکیل شده:
- Contract Layer: لایه قرارداد که یک پلتفرم قراردادهای هوشمند چندزبانه است.
- Consensus Layer: لایه اجماع سریع «پکسوس» (Paxos) است و مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام (PoS) کار می‌کند.
3 _ P2P-based Distributed Storage System: سیستم ذخیره‌سازی توزیع‌شده مبتنی بر تبادل همتابه‌همتا (P2P) است که توسط دو لایه پشتیبانی میشود:
- Network Layer: لایه شبکه ترون است که قابلیت آدرس‌دهی سفارشی‌سازی شده را دارد.
- Data Layer: لایه داده یا اطلاعات است که وظیفه‌ی ذخیره‌سازی اطلاعات را بر اساس سیستم "LevelDB/CouchDB" بر عهده دارد.
پلتفرم رسانه‌های اجتماعی ترون
شبکه ترون (Tron) از فناوری‌های آزمایش‌شده و کامل موجود استفاده می‌کند تا پلتفرمی جدید، ایمن و مقیاس‌پذیر را با حفظ حریم خصوصی کاربران ارائه کند. همچنین، کاربران با استفاده از ظرفیت پردازش سخت‌افزار کامپیوتری خود می‌توانند در یک شبکه‌ی «ثبت‌نام کاربر» (Registration Network) مشارکت داشته باشند. علاوه‌بر آن، کاربران ممتاز می‌توانند تبلیغات خود را به کل کاربران شبکه‌ی ترون ارسال کنند؛ البته تعداد این پیام‌ها محدود است.
شبکه ثبت‌نام P2P کاربر
ثبت‌نام کاربران ترون بدون نیاز به سرور مرکزی انجام میشود؛ اما ازآنجایی‌که از فناوری بلاک چین استفاده می‌کند، کاملاً ایمن است. این فرایند شباهت زیادی به عملکرد شبکه‌ی بیت کوین (Bitcoin) دارد؛ با این تفاوت که ترون در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌کند. به‌این‌ترتیب، کاربرانی که تازه ثبت‌نام کرده‌اند، باید توسط بلوک‌های قبلی تأیید شوند.
در نتیجه، کاربرانی که تازه ثبت‌نام می‌کنند، توسط الگوریتم اثبات کار (PoW) تأیید شده و به‌عنوان یک گره (Nodes) در بلوک‌ها ثبت میشود. حالا آنها می‌توانند به‌عنوان یک اعتبارسنج در الگوریتم اثبات سهام (PoS) ترون شرکت کرده و پاداش آن را دریافت کنند. البته باید به این نکته توجه داشت که مکانیزم اجماع اثبات کار ترون، نسبت به بیت کوین انرژی بسیار کمتری را هدر میدهد.
شبکه همپوشان قابل‌ردیابی DHT
شبکه‌ی DHT، شبکه‌ی دوم و همپوشان ترون است که برای موارد زیر استفاده میشود:
- ذخیره‌سازی منابع
- جستجوی محتوا
- تحویل مستقیم اعلان‌ها به کاربران
اگرچه استفاده از شناسه‌ی کاربران برای ردیابی اطلاعات توسط این شبکه، خوب به نظر می‌رسد؛ اما ممکن است که باعث نقض حریم خصوصی و افشای اطلاعات آنها شود. به‌خاطر همین، "IP" کاربران به‌وسیله‌ی تابع هش (Hash) به یک کد تبدیل میشود و سپس کد این کاربران به‌عنوان گره در شبکه‌ی DHT ثبت خواهد شد. این مسئله، امنیت شبکه را هم بالا می‌برد و جلوی حملات سایبری را می‌گیرد.
ویژگی‌های مکانیزم ثبت نام ترون
این روش ثبت‌نام کاربران ویژگی‌های زیر را برای شبکه به‌همراه دارد:
- معماری شبکه را منعطف می‌کند و هیچ سازمان و شرکتی نمی‌تواند جلوی فعالیت آن را بگیرد.
- امنیت مکانیزم ثبت‌نام به‌اندازه‌ی شبکه‌ی بیت کوین ایمن است و احراز هویت غیرمتمرکز را فراهم می‌کند.
- کاربران مشتاق هستند که زودتر ثبت‌نام کرده و نام کاربری اختصاصی خود را دریافت کنند.
- استفاده از تابع هش برای کدگذاری نام‌ها، تجربه‌ی کاربری بهتری را فراهم می‌کند.
- این مکانیزم به کاربران اجازه میدهد که در زمان وجود خطرات، جفت کلید خود را تغییر دهند.
- در این مکانیزم، کارکردهای دیگر رسانه‌های اجتماعی، مانند وبلاگ‌نویسی، جستجوی نام کاربری، ردیابی پیام، ذکر نام (منشن)، پیام رمزگذاری‌شده، جستجوی محتوا و... فراهم شده است.
- شبکه DHT، ارسال اعلان (نوتیفیکیشن) را به کاربران امکان‌پذیر کرده است.
- ساختار شبکه به کاربران ممتاز اجازه میدهد که پیام‌های همگانی را ارسال کنند.
- محتوای عمومی و هشتگ‌های کاربران از طریق رابط وب در دسترس است و در کار شبکه مشکلی را ایجاد نمی‌کند.
پلتفرم بلاک چین ترون
شبکه ترون (Tron) شامل بخش‌های زیر است:
- موتور اجماع (Consensus Engine)
- خروجی‌های خرج‌نشده‌ی تراکنش (UTXO)
- قراردادهای هوشمند (Smart Contract)
- رابط کاربردی ABCI
- ماژول‌های دیگر
همه‌ی این بخش‌ها، ماهیت بلاک چین ترون (Block-chain Platform) را مشخص می‌کنند. موتور اجماع هسته‌ی اصلی شبکه‌ی ترون است و نرم‌افزار این شبکه توسط ABCI به این موتور متصل میشود. از این طریق، یک الگوریتم اثبات سهام با مدل تحمل خطای بیزانس پدید می‌آید که با همه‌ی زبان‌های برنامه‌نویسی سازگار است.
سطوح نرم‌افزار ترون
نرم‌افزار ترون (Tron) از دو سطح تشکیل شده است:
سطح اول: این سطح شامل «رابط‌های برنامه‌نویسی» (APIs)، «کیت‌های توسعه» (SDKs) و «رابط خط فرمان» (CLI) است. این سطح بیشتر برای استفاده‌ی توسعه‌دهندگان خارجی کاربرد دارد.
سطح دوم: بخش دیگر شامل ماژول‌های کیف پول، بلاک چین و قراردادهای هوشمند است. از این طریق، یک رابط ذخیره‌سازی ایجاد میشود که پایداری داده‌های هر ماژول را فراهم می‌کند.
خروجی‌های خرج نشده‌ی تراکنش (UTXO)
در مدل UTXO، امکان ردیابی شفاف تاریخچه‌ی همه‌ی تراکنش‌ها از طریق دفترکل وجود دارد. این مدل میتواند تراکنش‌ها را به‌صورت موازی پردازش کند. در نتیجه، تقسیم تراکنش‌ها بین آدرس‌های مختلف، شبکه‌ی ترون را توسعه‌پذیر می‌کند. همچنین، مدل UTXO از طریق ایجاد امکان تغییر آدرس‌ها، حفظ حریم خصوصی کاربران را فراهم کرده است.
هدف اصلی شبکه‌ی ترون، مانند اتریوم، پشتیبانی از قراردادهای هوشمند است. در اتریوم، مدیریت حساب‌ها شباهت زیادی به حساب‌های بانکی در دنیای واقعی دارد. هر بلوک جدید دارای اطلاعاتی از وضعیت کلی همه‌ی حساب‌ها است؛ به‌خاطر همین، هر بلوک اتریوم شامل سه بخش موجودی، فضای ذخیره‌سازی و پایگاه مخصوص به کدها میشود.
در مدل UTXO که در ترون استفاده شده، مفهوم حساب به‌صورت انتزاعی ارائه میشود و از این طریق، شباهت بهتری، نسبت به دنیای واقعی، در این شبکه ایجاد خواهد شد.
قراردادهای هوشمند ترون
توسعه‌دهندگان قراردادهای هوشمند ترون، می‌توانند از همه‌ی زبان‌های سطح بالای برنامه‌نویسی برای توسعه‌ی این قراردادها استفاده کنند. همچنین، ترون قصد دارد که کامپایلرها و افزونه‌هایی را برای این زبان‌ها ارائه کند. از این طریق، توسعه‌دهندگان به‌راحتی می‌توانند از انواع زبان‌های سطح بالا برای اتصال به ماشین مجازی ترون کمک بگیرند.
مدل این قراردادها، به‌صورت یک قطعه کد است که بر روی یک ماشین مجازی قراردادهای هوشمند اجرا میشود. سپس، اطلاعات مربوط به آنها روی بلاک چین ترون ثبت خواهد شد. ترون از یک چرخه‌ی عمر قراردادهای هوشمند استفاده کرده است تا وضعیت پایدار تراکنش‌ها، اطلاعات و... را کنترل کند. چرخه‌ی اجرای این قراردادها شامل مراحل زیر است:
1_ ایجاد یا برپایی
2_استقرار توسعه
3_ بازگشت
4_ خاتمه
مکانیزم اجماع ترون
مکانیزم اجماع ترون (Tron Consensus) از یک استراتژی 3 مرحله‌ای استفاده می‌کند:
- گام اول: سیستمی را مبتنی بر فناوری «کافکا» (Kafka)، برای اجرای یک الگوریتم اجماع متمرکز، ارائه می‌کند. کافکا نرم‌افزاری متن‌باز محسوب میشود که برای پردازش جریانی از اطلاعات توسعه یافته است. به‌این‌ترتیب، مشکلات رایج بلاک چین‌ها برطرف می‌شوند و عملکرد شبکه یکپارچه خواهد شد.
- گام دوم: مکانیزم اجماع توزیع‌شده‌ای را مبتنی بر فناوری «رفت» (Raft) ایجاد می‌کند. رفت الگوریتمی است که مکانیزم اجماع Paxos را ساده کرده و باعث بهبود عملکرد شبکه و توزیع اطلاعات میشود.
- گام سوم: در این مرحله الگوریتم اثبات سهام بر اساس دو مدل «اثبات کار» (PoS) و «تحمل خطای بیزانس» (BFT) ایجاد میشود. همچنین، سازگاری میان PoS و PoW فراهم میشود.
ویژگی‌های پلتفرم بلاک چین ترون
ویژگی‌های این پلتفرم عبارت‌اند از:
- مقیاس‌پذیری: بلاک چین ترون را می‌توان به‌وسیله‌ی زنجیره‌های جانبی گسترش داد. از این طریق، علاوه‌بر تراکنش‌های ارز دیجیتال، قراردادهای هوشمند و گواهی‌های اعتبارسنجی، امکان ذخیره‌سازی اطلاعاتی مانند فایل‌های صوتی و تصویری نیز فراهم میشود.
- تمرکززدایی: شبکه‌ی ترون طوری طراحی شده که به نهاد مرکزی نیازی ندارد و همه‌ی گره‌ها اعتبار یکسانی خواهند داشت. همچنین، از کار افتادن برخی از گره‌ها، مشکلی را در کار شبکه ایجاد نمی‌کند.
- بدون نیاز به اعتماد: همه‌ی گره‌های این سیستم، بدون نیاز به اعتماد، با یکدیگر کار می‌کنند.
- سازگاری: اطلاعات به‌صورت یکسان بین همه‌ی گره‌ها توزیع می‌شوند.
- تحمل خطا: این سیستم میتواند تا یک‌سوم خطای بیزانسی را تحمل کند.
- مقیاس‌پذیری: مدل UTXO و استفاده از حساب‌های انتزاعی باعث می‌شوند که مقیاس‌پذیری شبکه بالا برود.
سیستم ذخیره‌سازی ترون
لایه‌ی ذخیره‌سازی در سطح پایینی ترون قرار گرفته و از پروتکل‌های چندلایه‌ای تشکیل شده که هر کدام روش پیاده‌سازی مخصوص به خود را دارند. این لایه‌ها عبارت‌اند از:
- لایه نام: یک فضای ذخیره‌سازی نام بر اساس «زیرساخت کلید عمومی» (PKI) است.
- لایه درخت مرکل: ساختار ذخیره‌سازی را مشخص می‌کند.
- لایه انتقال: جلوی کپی اطلاعات را می‌گیرد.
- لایه مسیریابی: گره‌ها را مسیریابی می‌کند.
- لایه شبکه: بین گره‌ها ارتباط برقرار می‌کند.
گره‌ها و ردیابی در شبکه ترون
هر گره ترون میتواند درخت مرکل را ردیابی و شناسایی کرده و اطلاعات آن را کپی کند. شناسایی گره‌ها بر اساس «زیرساخت کلید عمومی» (PKI) انجام میشود. همچنین، هر گره بر اساس یک کد هش اختصاصی مشخص شده و گره‌ها کلیدهای عمومی و خصوصی مخصوص به خود را ذخیره می‌کنند. همه‌ی کاربران می‌توانند یک گره جدید را ایجاد کنند؛ در نتیجه، یک گره قدیمی از دسترس خارج میشود. به‌خاطر همین، شبکه ترون از یک مکانیزم انگیزشی برای استفاده از گره‌های قدیمی استفاده می‌کند.
هنگامی که اتصال بین گره‌ها برقرار شود، آنها کلیدهای عمومی را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. درصورتی‌که کلیدها با اطلاعات همخوانی داشته باشند، اتصال تأیید خواهد شد.
سیستم تعیین کد هش
همه‌ی هش‌ها در ترون (Tron) با چند هش کدگذاری می‌شوند. این سیستم هش‌گذاری خودتنظیم است و بر اساس نیازهای امنیتی به‌روزرسانی میشود. در نتیجه، اگر یک تابع هش نتواند با سیستم امنیتی سخت‌گیرانه هماهنگ شود، به‌صورت خودکار توسط سیستم به‌روزرسانی میشود. البته این آپدیت برای شبکه هزینه‌هایی را به‌همراه خواهد داشت.
لایه شبکه ترون
این لایه برقراری ارتباط را میان گره‌های مختلف ترون فراهم می‌کند. این ارتباط به‌صورت زیر انجام میشود:
1_ ارسال اطلاعات با فناوری NAT
2_ پشتیبانی از پروتکل‌های انتقال UTP، SCTP، TCP و...
3_ پشتیبانی از رمزنگاری و امضای دیجیتالی
4_ اتصال چندگانه‌ی جریان اطلاعات و پروتکل‌ها
لایه مسیریابی ترون
این لایه برای مسیریابی گره‌ها و اطلاعات توسط یک گره استفاده میشود و دو هدف دارد:
1_ مسیریابی گره؛ برای یافتن گره‌های دیگر
2_ مسیریابی محتوا؛ جستجوی محتواهای ارسال‌شده روی شبکه ترون
لایه مبادله بلوک
لایه مبادله بلوک (Block Swap) مسئول هماهنگی انتقال داده‌ها است. زمانی که گره‌ها با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند، بلوک‌های «آدرس‌پذیر محتوا» (Content Addressable) بین گره‌ها توافق را برقرار می‌کنند. دقت داشته باشید که اصطلاح «سواپ» در اینجا به معنای معامله نیست؛ بلکه به ایجاد توافق درباره‌ی اطلاعات شبکه ترون اشاره دارد.
وضعیت بازار جهانی سرگرمی چگونه است؟
سالانه هزاران میلیارد محتوای مختلف در بخش سرگرمی منتشر می‌شوند. فناوری اینترنت توانسته صنعت سرگرمی را جهانی کند و میلیون‌ها کاربر از نقاط مختلف دنیا به انواع سرگرمی‌های آنلاین دسترسی داشته باشند. بااین‌حال، وجود مشکلاتی، مانند سیستم پیچیده‌ی پرداخت و یا مدیریت متمرکز پلتفرم‌ها، چالش‌هایی هستند که در این حوزه وجود دارند.
در قرن 21، صنعت سرگرمی در سراسر جهان، به‌طور میانگین رشد سالانه‌ی 5.6 درصدی را تجربه کرده است. دراین‌بین، ایالات متحده بیشترین خروجی تولیدات مربوط به این حوزه را داشته و میانگین رشد آن در آمریکا، بیش از 10 درصد است. دلیل رشد این حوزه وجود تنوع محصولاتی مانند بازی‌های سبک زندگی، بازی برای کسب درآمد و... محسوب میشود.
آمارها نشان میدهند که در سال 2016، از بین 7.4 میلیارد جمعیت جهان، حدود 2.5 میلیارد نفر در رسانه‌های اجتماعی فعال هستند. از طرفی، وجود نهاد مرکزی و مدیریت افراد سرشناس باعث شده است که جوانان از پلتفرمهای اجتماعی ناراضی باشند. این مسئله فرصت مناسبی را برای فناوری‌های جدید در این حوزه فراهم می‌کند.
چرا حضور ترون در بازار سرگرمی ضروری است؟
همان‌طور که گفتیم، با گسترش بازار سرگرمی و وجود مشکلات پلتفرمهای متمرکز، فرصت مناسبی برای شبکه‌های غیرمتمرکز ایجاد شده است. به‌خاطر همین، مزایای زیر، لزوم حضور ترون را در این حوزه نشان میدهند:
- یکپارچه‌سازی اطلاعات به‌وسیله‌ی فناوری بلاک چین
- تمرکززدایی از پلتفرمهای غیرمتمرکز، بدون نیاز به نظارت شخص ثالث
- ارائه‌ی احراز هویت دقیق بر اساس سیستم ثبت‌نام
- روش‌های پرداخت مبتنی بر ارزهای دیجیتال
- امکان همکاری پلتفرم‌ها با استفاده از قراردادهای هوشمند
مدل اقتصاد ترون چگونه است؟
اقتصاد ترون (Tron) بر اساس توکن TRX شکل می‌گیرد و به‌صورت زیر است:
- استفاده از TRX برای توسعه‌ی نرم‌افزارها و قراردادهای هوشمند
- شرکت در اعتبارسنجی تراکنش‌ها و دریافت پاداش با ارز TRX
- ارائه‌ی TRX برای پرداخت هزینه‌های مختلف شبکه، مانند نقل‌و‌انتقال دارایی‌ها
- ایجاد انواع بازی‌ها بر اساس بلاک چین ترون و پرداخت TRX برای استفاده از شبکه
نرم‌افزارهای غیرمتمرکز ترون
شبکه ترون امکان ایجاد انواع نرم‌افزارهای غیرمتمرکز را فراهم کرده است. دراین‌بین، خود این شبکه، دو نرم‌افزار را مبتنی بر TRX ارائه می‌کند:
- TWO: یک شبکه‌ی اجتماعی مبتنی بر بلاک چین ترون است که امکان دوستیابی و برقراری ارتباط با دیگران را فراهم می‌کند. کاربرانی که رفتارهای مفیدی داشته باشند، با توکن TRX پاداش می‌گیرند. در سوی مقابل، کاربران مخرب توکن‌های خود را به‌عنوان جریمه از دست خواهند داد.
- Peiwo: بزرگ‌ترین نرم‌افزار پخش زنده‌ی تلفن همراه است که حدود 10 میلیون کاربر فعال دارد. این برنامه یکی از سازگارترین نرم‌افزارهای مبتنی بر شبکه‌ی اتریوم محسوب میشود.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید، ترون یکی از شبکه‌های موفق و کاربردی دنیای کریپتو محسوب میشود که به حوزه‌ی سرگرمی توجه ویژه‌ای داشته است. علاوه‌بر آن، ترون از فناوری‌ها و الگوریتم‌های ویژه‌ای استفاده می‌کند تا سرعت، مقیاس‌پذیری و امنیت را برای کاربران فراهم کند. همه‌ی این ویژگی‌ها، این شبکه را به یکی از بهترین پروژه‌های ارز دیجیتال تبدیل کرده‌اند. به‌خاطر همین، در این مقاله سعی کردیم که وایت پیپر ارز دیجیتال ترون (Tron) را به زبان ساده توضیح دهیم. از این طریق، با این شبکه بهتر آشنا شدید و با شناخت ارزش واقعی آن، می‌توانید آینده‌ی TRX را پیش‌بینی کنید.
