روزبه‌روز ارزهای دیجیتال جدیدی به بازار ارائه می‌شوند و هر کدام اهداف جداگانه‌ای را دنبال می‌کنند. این مسئله، انتخاب یک ارز را برای سرمایهگذاری دشوار می‌کند؛ بنابراین، سرمایهگذاران باید ارزهای دیجیتال مختلف را شناسایی و بررسی کنند تا سرمایهگذاری مطمئنی داشته باشند. یکی از بهترین روش‌های تحلیل بنیادین یا فاندامنتال ارزهای دیجیتال، مطالعه‌ی وایت پیپر (Whitepaper) آنها است. وایت پیپر، برگه‌ی سفید یا سپیدنامه متنی است که توسط مدیران یک پروژه‌ی کریپتو ارائه میشود و اهداف بلندمدت آنها به طور کامل توضیح میدهد. در نتیجه، با بررسی دقیق وایت پیپر یک ارز دیجیتال، با جنبه‌های مختلف پروژه‌ی آن ارز آشنا می‌شوید و می‌توانید درباره‌ی سرمایهگذاری روی آن ارز، تصمیم بگیرید.
از طرفی، یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی که در سال‌های اخیر مطرح شده، پالیگان (Polygon) با ارز اختصاصی متیک (MATIC) است. ازآنجایی‌که پالیگان به‌عنوان راه‌حلی برای مقیاس‌پذیری شبکه‌های بلاک‌چین مطرح شده، سرمایهگذاران از ارز متیک یا ماتیک استقبال خوبی داشته‌اند. به‌خاطر همین، در این مقاله به سراغ وایت پیپر پالیگان رفته‌ایم تا با این ارز دیجیتال و پروژه‌ی آن به‌خوبی آشنا شوید و درمورد سرمایهگذاری روی ارز متیک تصمیم درستی بگیرید.
معرفی پالیگان (Polygon) و توکن اختصاصی (MATIC)
شبکه‌ی اتریوم یکی از پرکاربردترین بلاک چین‌های کریپتوکارنسی است و از نرم‌افزارها و برنامه‌های مختلفی پشتیبانی می‌کند. بازی‌ها، بازارها و... با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم راه‌اندازی می‌شوند و خدمات گوناگونی را به کاربران خود ارائه می‌کنند. بااین‌حال، شبکه‌ی اتریوم با محدودیت تعداد تراکنش یا مقیاس‌پذیری مواجه است و این محدودیت میتواند هزینه‌ی تراکنش‌های برنامه‌ها و نرم‌افزارهای مبتنی بر اتریوم را بسیار بالا ببرد.
برای حل این مشکل، پروژه‌ی پالیگان (Polygon)، به‌عنوان یک راه‌حل لایه‌ی دوم یا لایه‌ی جانبی اتریوم، به میدان آمده است. پالیگان میخواهد با ارائه‌ی تراکنش‌های سریع و کاهش هزینه‌ها استفاده از قراردادهای هوشمند را ساده‌تر کند؛ بنابراین، پالیگان به‌صورت یک بلاک چین موازی سریع در کنار زنجیره‌ی اصلی اتریوم عمل خواهد کرد. در نتیجه، توسعه‌دهندگانی که با استفاده از پُل بلاک‌چین به پالیگان متصل شوند، می‌توانند از مزایای این زنجیره‌ی جانبی در نرم‌افزارهای غیرمتمرکز خود استفاده کنند. این پروژه در ابتدا با عنوان "Matic Network" در سال 2017 راه‌اندازی شد و در ادامه‌ی فعالیت خود، در سال 2021، به پالیگان (Polygon) تغییر نام داد.
توکن اختصاصی پالیگان، ماتیک یا متیک (MATIC) نام دارد که برای پرداخت کارمزدهای این شبکه، استیکینگ (Staking) و مشارکت کاربران در نظرسنجی‌های حاکمیتی به کار می‌رود. ارز دیجیتال MATIC یک توکن با استانداری ERC20 است و با توکن‌های شبکه‌ی اتریوم سازگاری دارد.
بررسی وایت پیپر ارز دیجیتال پالیگان و توکن متیک
در ابتدای وایت پیپر ارز دیجیتال پالیگان (Polygon) درباره‌ی شبکه‌ی اتریوم (Ethereum) و محدودیت‌هایش صحبت می‌کند. اتریوم یک بلاک چین غیرمتمرکز و منبع‌باز است که توسط ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) در سال 2015 توسعه یافت. این شبکه‌ی بلاک چین باهدف حل مشکلات بیت کوین (Bitcoin) راه‌اندازی شد.
ازآنجایی‌که بیت کوین به‌صورت شبکه‌ای قابل‌توسعه طراحی نشده و انجام عملیات مختلف روی این شبکه با محدودیت‌هایی مواجه است، اگر کسی بخواهد با استفاده از این شبکه نرم‌افزاری را توسعه دهد، باید کدهای بیت کوین را تغییر داده و در شبکه‌ی جداگانه‌ای استفاده کند.
در سوی مقابل، اتریوم یک شبکه‌ی توسعه‌دوست است؛ یعنی اینکه به توسعه‌دهندگان اجازه میدهد که برنامه‌های غیرمتمرکز خود را بر بستر اتریوم راه‌اندازی کنند. در نتیجه، هر کسی میتواند یک گره‌ی اتریوم را بر روی کامپیوتر شخصی خود اجرا کند و به بخشی از شبکه‌ی اتریوم تبدیل شود. از این طریق، کاربران می‌توانند از قدرت محاسباتی سخت‌افزار کامپیوتری خود برای اعتبارسنجی تراکنش‌های شبکه و اجرای کدهای قراردادهای هوشمند استفاده کنند. برای تشویق کاربران به مشارکت در شبکه، به اعتبارسنج‌ها پاداشی با ارز دیجیتال اتریوم (ETH) پرداخت میشود.
محدودیت‌های شبکه‌ی اتریوم
با اینکه اتریوم به‌عنوان شبکه‌ای توسعه‌دوست برای ایجاد و اجرای قراردادهای هوشمند راه‌اندازی شده است؛ اما مشکلات و محدودیت‌های این بلاک چین، اجرای نرم‌افزارهای کاربردی را با چالش‌هایی مواجه می‌کنند. پروژه‌های مختلفی تلاش کرده‌اند که برای حل مشکلات بلاک چین اتریوم، با این شبکه سازگار شوند. بااین‌حال، خود این پروژه‌ها و شبکه‌ها از بلاک چین اتریوم استفاده می‌کنند و طبیعتاً باز هم با همان مشکلات روبه‌رو هستند. به‌خاطر همین، برای ارائه‌ی راه‌حلی کاربردی، به یک شبکه‌ی موازی نیاز داریم تا در کنار اتریوم فعالیت کرده و محدودیت‌های این شبکه را برطرف کند.
بنابراین، پیش از اینکه راه‌حل پالیگان (Polygon) را برای بلاک چین اتریوم بررسی کنیم، باید محدودیت‌های این شبکه را بشناسیم. در نتیجه در این بخش، مشکلات اتریوم را در اجرای قراردادهای هوشمند و نرم‌افزارهای کاربردی معرفی خواهیم کرد.
توان عملیاتی پایین
منظور از توان عملیاتی، تعداد تراکنش‌های انجام‌شده در واحد زمان است؛ در واقع، برای بررسی توان عملیاتی اتریوم، باید تعداد تراکنش‌های پردازش‌شده‌ی این شبکه را در یک واحد زمانی مشخص محاسبه کنیم. برای اینکه با توان عملیاتی این شبکه بهتر آشنا شویم، بیایید تا تعداد تراکنش‌ها اتریوم را با تراکنش‌های سیستم‌های بزرگ جهانی مقایسه کنیم:
همان‌طور که می‌بینید، در مقایسه با سیستم‌های پرداخت سنتی، مانند پی‌پال و ویزا، توان عملیاتی اتریوم بسیار پایین است. ازآنجایی‌که بلاک‌چین اتریوم برای اعتبارسنجی تراکنش‌ها از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند، برای تأیید تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید، کاربران باید با یکدیگر رقابت کنند. از سوی دیگر، تأیید تراکنش‌های اتریوم به‌صورت متوالی انجام میشود؛ یعنی اینکه تراکنش‌ها باید در صف انتظار قرار بگیرند تا نوبت به پردازش آنها برسد. این نحوه‌ی اعتبارسنجی باعث شلوغ‌شدن شبکه و بالارفتن کارمزدهای آن میشود.
تجربه‌ی کاربری ضعیف
همان‌طور که اشاره شد، اتریوم فقط میتواند از 20 تراکنش در ثانیه پشتیبانی کند؛ بنابراین، با افزایش تعداد نرم‌افزارهای کاربردی این شبکه، رقابتی شدید بر سر پردازش تراکنش‌ها ایجاد میشود. این مسئله میتواند هزینه‌ی تراکنش‌ها را بسیار بالا ببرد. علاوه‌برآن، حتی اگر با پرداخت هزینه‌های بالا مشکلی نداشته باشید، باز هم حداقل باید 13 ثانیه صبر کنید تا نوبت به تراکنش شما برسد. در نتیجه، همه‌ی این محدودیت‌ها در کنار یکدیگر، تجربه‌ی کاربری ضعیفی را برای کاربران نرم‌افزارهای کاربردی به همراه خواهد داشت. از طرفی، یکی از دلایل اصلی محبوبیت اتریوم، پشتیبانی از قراردادهای هوشمند است و این محدودیت‌ها، مانعی برای اجرای صحیح این قراردادها محسوب می‌شوند.
بدون حاکمیت
از آنجایی که حاکمیت باعث ایجاد اعتماد بین طرفین قراردادها میشود، در چنین شبکه‌ای اهمیت زیادی دارد و حتی بدون ذخیره‌سازی اطلاعات در بلوک‌های بلاک چین، امنیت داده‌ها را تضمین می‌کند. در حال حاضر، تمام تراکنش‌های اتریوم در یک شبکه انجام می‌شوند و این مسئله با ایجاد ازدحام، میتواند باعث مسدود‌شدن شبکه شود.
برای مثال، می‌توانیم به بحران کریپتوکیتیز (CryptoKitties) اشاره کنیم. کریپتوکیتیز یکی از اولین پروژه‌های محبوب ان‌اف‌تی (NFT) در اتریوم بود. با افزایش محبوبیت این پروژه، تعداد تراکنش‌های آن نیز افزایش یافت. این مسئله باعث شد که تراکنش‌های این پروژه در طول یک روز از 2 میلیارد به 4 میلیارد برسد. این تعداد تراکنش به حدی زیاد است که میتواند هزینه‌ی تراکنش‌ها را به طور سرسام‌آوری بالا ببرد. در نتیجه، پردازش تمام تراکنش‌ها در یک شبکه و نبود سیستم حاکمیتی باعث تأخیر و بالارفتن هزینه‌ی تراکنش‌ها میشود.
ظهور شبکه‌ی پالیگان (Polygon)
شبکه‌ی پالیگان (Polygon) باهدف ایجاد «اینترنت بلاک چین» (The Internet of Blockchain) در سال 2017 و با عنوان اولیهی متیک (Matic) راه‌اندازی شد. زمانی که سه کارآفرین هندی، با نام‌های Jaynti Kanani، Sandeep Nailwal و Anurag Arjun فهمیدند که اتریوم با چنین مشکلاتی مواجه است و نمی‌تواند پاسخ‌گوی نیازهای قراردادهای هوشمند باشد، به فکر راه‌اندازی شبکه‌ی Matic افتادند؛ بنابراین، این شبکه را در بمبئی راه‌اندازی کردند.
پالیگان یک پروتکل لایه‌ی دوم و مستقل محسوب میشود که به لایه‌ی اولیهی اتریوم متصل است. این زنجیره‌های بلوکی توسط لایه‌ی صفر که در زیر لایه‌ی اولیه قرار دارد، به یکدیگر متصل می‌شوند. از طرفی، لایه‌ی اولیه همان لایه‌ی اصلی است که آن را به‌عنوان اتریوم می‌شناسیم. در نتیجه، برای حل مشکل مقیاس‌پذیری، لایه‌ی دوم باید چند تراکنش مربوط به خود (L2) را در یک تراکنش لایه‌ی اول (L1) خلاصه کند.
لایه‌ی دوم نیز مانند لایه‌ی اول، شامل مجموعه‌ای از اعتبارسنجی‌ها و الگوریتم اجماع مخصوص به خود است. در همین راستا، پالیگان از الگوریتم اثبات سهام (Proof of Stake) یا PoS استفاده می‌کند که مورد تأیید جامعه‌ی بزرگ کاربران این شبکه بوده است. این الگوریتم به پالیگان کمک می‌کند که اطلاعات ورودی را اعتبارسنجی کرده و امنیت شبکه را بالا نگه دارد.
در فرایند اعتبارسنجی، شبکه‌ی پالیگان مجموعه‌ای از ورودی‌ها را برای اعتبارسنجی ارائه می‌کند. در نتیجه، اعتبارسنج‌ها باید صحت اطلاعات را تأیید کرده و آنها را به بلوک جدیدی ارسال کنند. درصورتی‌که یک اعتبارسنج سعی کند که بلوک نادرستی را به بلاک چین اضافه کنید، مقداری از ارزهای سپرده‌گذاری‌شده‌ی او به‌عنوان جریمه از حسابش حذف می‌شوند.
مزایای شبکه‌ی پالیگان (Polygon)
شبکه‌ی پالیگان (Polygon) از الگوریتم اثبات سهام (PoS) برای پردازش تراکنش‌ها و ایجاد بلوک‌های جدید استفاده می‌کند. در این الگوریتم اجماع، تراکنش‌ها به‌صورت خودکار توسط اعتبارسنج‌ها یا افرادی که ارز دیجیتال خود را در شبکه استیک کرده‌اند، تأیید می‌شوند. از این طریق، میزان کار محاسباتی نسبت به الگوریتم اثبات کار (Proof of Work) یا PoW کاهش می‌یابد. از سوی دیگر، پالیگان مجموعه‌ای از تراکنش‌ها را در یک تراکنش لایه‌ی اول جاسازی می‌کند و توان عملیاتی شبکه را بالا می‌برد؛ بنابراین، تعداد تراکنش‌های اتریوم را میتواند از 20 به 7200 تراکنش در ثانیه برساند. در نتیجه، شبکه‌ی پالیگان مزایای مختلفی را برای توسعه‌دهندگان و کاربران به همراه دارد که در این بخش، این مزایا را توضیح می‌دهیم.
کاهش کارمزد تراکنش‌ها
در ابتدا، شبکه‌ی پالیگان هزینه‌ی بسیار پایین 1 گیگاوی (Gwei) را برای تراکنش‌ها در نظر می‌گرفت؛ اما ازآنجایی‌که احتمال ارسال هرزنامه توسط کاربران شبکه وجود داشت، این هزینه را به 30 گیگاوی (Gwei) افزایش داد. بااین‌حال، هنوز هم این هزینه نسبت به شبکه‌ی اصلی اتریوم بسیار پایین‌تر است. دلایل اینکه پالیگان میتواند چنین قیمت پایینی را ارائه کند، عبارت‌اند از:
- استفاده از یک الگوریتم اجماع بسیار کارآمدتر
- ترکیب‌کردن تراکنش‌ها در لایه‌ی دوم، پیش از ارسال به شبکه‌ی اصلی
مدل حاکمیتی
ازآنجایی‌که اتریوم از الگوریتم اثبات کار استفاده می‌کند، با مشکل مقیاس‌پذیری مواجه است؛ اما پالیگان به توسعه‌دهندگان اجازه میدهد که از راه‌حل‌های مختلفی برای حل مشکل مقیاس‌پذیری استفاده کنند.
قابلیت همکاری
پالیگان یک راه‌حل لایه‌ی دوم برای اتریوم است و به توسعه‌دهندگان اجازه میدهد که پیش از قراردادن نرم‌افزارهایشان بر روی اتریوم، آنها را خارج از شبکه اجرا کنند. از طریق این قابلیت همکاری، مقیاس‌پذیری اتریوم افزایش یافته و استفاده از آن آسان‌تر میشود. علاوه‌برآن، پالیگان طوری طراحی شده است که با تغییرات آتی اتریوم هماهنگ شده و برای شبکه‌های دیگر لایه‌ی دوم نیز راه‌حل‌هایی را ارائه کند.
ساختار شبکه‌ی پالیگان (Polygon)
اکوسیستم پالیگان (Polygon) از 4 لایه‌ی اصلی تشکیل شده است. هر کدام از این لایه‌ها، زنجیره‌های مستقلی هستند که مسئولیت امنیت خود را بر عهده دارند. هر کدام مکانیزم اجماع اختصاصی خود را داشته و برای حفظ امنیت، به اتریوم یا شبکه‌ی دیگری وابسته نیستند. به‌خاطر همین، در این بخش لایه‌های مختلف پالیگان را توضیح می‌دهیم.
لایه‌ی اتریوم
لایه‌ی اتریوم یک لایه‌ی پایه‌ای است که از اتریوم برای شبکه‌ی پالیگان استفاده می‌کند. ازآنجایی‌که این لایه از الگوریتم اثبات کار سود می‌برد، امنیت بالا و انعطاف‌پذیری پایینی دارد.
لایه‌ی امنیتی
این لایه به اعتبارسنج‌ها اجازه میدهد که به شبکه‌ی پالیگان متصل شده و در الگوریتم اجماع آن مشارکت داشته باشند. این لایه انعطاف بالاتر و امنیت کم‌تری دارد.
لایه‌ی شبکه‌ی پالیگان
این لایه از یک شبکه‌ی مستقل بلاک چین تشکیل شده است و همه‌ی عملکردهایی مانند تأیید تراکنش و ساخت بلوک جدید در این لایه اتفاق می‌افتد. علاوه‌برآن، برای اتصال یک پروژه به پالیگان، باید از این لایه استفاده کنید.
لایه‌ی اجرا
در این لایه، تراکنش‌های شبکه‌ی پالیگان اجرا می‌شوند؛ بنابراین، اگر پروژه‌تان را به پالیگان متصل کرده‌اید، تراکنش‌های آن در این لایه اجرا خواهد شد.
نقشه‌ی راه و چشم‌انداز شبکه‌ی پالیگان (Polygon)
پالیگان (Polygon) با رفع محدودیت‌های بلاک چین، میخواهد استفاده از امور مالی غیرمتمرکز را در سطح جهان فراگیر کند. برای رسیدن به این هدف، بستری را فراهم می‌کند که همه‌ی افراد بتوانند به‌صورت آزادانه و در مقیاس جهانی از ارزش‌های فناوری بلاک چین استفاده کنند. از سوی دیگر، با توجه به مشکلات شبکه‌ی فعلی اینترنت در حفظ حریم شخصی، پالیگان راه‌حل خوبی را برای ایجاد نرم‌افزارهای کاربردی وب 3 (Web 3) ارائه می‌کند. از این طریق، استفاده‌ی ایمن، شفاف و ارزان از نسل جدید اینترنت برای همه‌ی افراد فراهم میشود.
سخن پایانی
با اینکه شبکه‌های بلاک چین، از جمله اتریوم، امکانات بسیار خوبی را به سیستم مالی غیرمتمرکز یا دیفای ارائه کرده‌اند؛ اما محدودیت‌های این شبکه‌ها مانعی بزرگ برای جهانی‌شدن امور مالی غیرمتمرکز هستند. یکی از مهم‌ترین مشکلات بلاک چین‌ها مقیاس‌پذیری بوده و این شبکه‌ها در پردازش تعداد بالای تراکنش‌ها با مشکل مواجه هستند. به‌خاطر همین، پروژه‌هایی که برای حل مشکل مقیاس‌پذیری بلاک چین معرفی می‌شوند، از اهمیت بالایی برخوردارند. یکی از پروژه‌هایی که مشکل مقیاس‌پذیری را تا حد بسیار خوبی حل می‌کند، پالیگان (Polygon) است. این مسئله، اهمیت پروژه‌ی پالیگان و ارز اختصاصی آن، یعنی متیک (MATIC) را نشان میدهد؛ بنابراین، به نظر می‌رسد که پالیگان یکی از ارزهای دیجیتال آینده‌دار در دنیای کریپتوکارنسی باشد.
